Wie nadenkt over een serieuze thuisbioscoop, komt snel tot de conclusie dat een alles-in-één AV-receiver niet altijd de beste optie is. Je belandt dan op het pad van een AV-processor in combinatie met aparte versterking, wat eveneens een geliefde aanpak is van professionele installateurs. Met de AVM90 heeft het Canadese Anthem precies daarom een high-end processor/voorversterker uitgebracht die klaar is voor de nieuwste standaarden.
Zijn specificaties verraden het al: de AVM90 is een AV-processor/voorversterker die klaar is voor zelfs heel complexe thuisbioscopen. Met ondersteuning voor vijftien kanalen en vier subwoofers kun je dit apparaat gebruiken voor een cinema met een zeer uitgebreide 9.4.6-opstelling. Of je houdt het eenvoudiger en stuurt minder kanalen aan, plus een tweede zone.
Anthem AVM90
De AVM90 is een heel nieuw product. En dat merk je aan de ondersteuning voor de allerlaatste standaarden op vlak van video en geluid. Er ontbreekt eigenlijk niets op dit toestel, dat uiteraard Dolby Atmos en DTS:X kan verwerken. Ook IMAX Enhanced staat op het lijstje, naast HDR-standaarden als Dolby Vision, HDR10+ en meer.
Zijn nagelnieuwe status merk je daarnaast aan het HDMI-gedeelte. Alle HDMI-poorten – en dat zijn er veel: 7 in, 3 uit – volgen de HDMI 2.1-standaard, en zijn dus klaar om 4K/120- en 8K/60-video te verwerken. Dat is nog heel zeldzaam, al kun je argumenteren dat zoveel ingangen niet nodig zijn. En het gaming-gerichte VRR en ALLM zijn er ook bij. Haal die next-gen consoles dus maar boven.
Op streamingvlak is de Anthem voorzien van Chromecast en AirPlay 2, naast Bluetooth en Spotify Connect. Enkel Roon ontbreekt. Nog even dan, want die streamingoptie komt er aan, zegt de fabrikant.
Ten slotte is de AVM90 duidelijk ontworpen om een plek te krijgen in een CI-verhaal, met uitgebreide ondersteuning van smarthomeplatforms. De combinatie van prestaties en de overvolledige speclijst leverde de AVM90 trouwens deze zomer een EISA Award op.
We spreken hier dus over een heel geavanceerde en heel uitgebreide surroundprocessor- en voorversterker. Te combineren met aparte eindversterkers. Welke en hoeveel? Dat hangt van wat je wil bouwen en je eigen smaak. Wat meteen de vrijheid is van te werken met een aparte surround-voortrap. De Anthem AVM90, die zelf net geen 8.000 euro kost, past dus wel in een meer high-end thuisbioscoopverhaal dat wellicht door een pro wordt afgehandeld. Niet voor iedereen dus, maar wel om van te dromen.
Heldere webinterface
Zoals je wel vaker hebt bij surroundproducten gericht op de professionelere kant van de markt, stel je de AVM90 in via een webinterface. Een app om de receiver in te stellen is er niet, tenzij voor de ARC-kamerkalibratie (zie verderop). Op zich is dat niet erg. Een app lijkt misschien meer afgeborsteld dan een webpagina, dat klopt. Maar via een webpagina heb je directe controle en is er geen gedoe met app-updates of mobiele toestellen die net niet de juiste OS-versie draaien. Overigens staat wel een nieuwe versie van de Anthem Remote-app op de planning.
Wij konden hem als bèta testen op een iPad, en vonden het wel handig. Het is wel echt bedoeld voor wanneer je in de sofa zit te kijken en wat beperkte aanpassingen wil maken. Je kunt bijvoorbeeld de niveaus van elk kanaal aanpassen, verder gaat het niet. Overigens is Anthem ook niet van de uitgebreide tv-interfaces, zoals je bij Denon/Marantz of Yamaha vindt. Je kunt wel verrassend veel doen via de knoppen op de receiver zelf en het relatief groot LCD-schermpje op de voorkant. Deze toont bij gewoon gebruik in grote letter het volumeniveau. Wanneer je ingangen selecteert, wordt dat hier ook grafisch getoond.
Echt instellen en aanpassen, dat doe je via de Anthem-webinterface. Het kan eerst wel bedrieglijk overkomen. De interface lijkt namelijk heel sober en daardoor beperkt qua opties. Duidelijk een geval van schijn bedriegt, want als je even rondkijkt, ontdek je tabs en submenu’s die je naar gevorderde instellingen brengen.
Qua helderheid scoort de AVM90 zeer goed. Het Speakers-menu maakt het bijvoorbeeld heel eenvoudig om je opstelling in te stellen en af te regelen, zowel qua volume als afstanden. Het crossover-gedeelte en het controlepaneel voor de subwoofers vind je hier ook. De AVM90 ondersteunt tot drie paren hoogtekanalen, met daarbij per paar de keuze tussen Dolby-modus (reflecterende speakers), plafondweergevers of speakers op de muur. Positief, want die drie types moet net anders worden aangestuurd.
Je hebt bovendien de keuze tussen vier profielen of speakeropstellingen. Elk kun je helemaal naar je hand zetten, zodat je met een druk op de knop kunt gaan van een volledige Atmos-ervaring tot bijvoorbeeld een meer beperkte op SACD-surround gerichte weergave.
De AVM90 ondersteunt ook een bijkomende Zone 2. Hiermee kun je pakweg speakers in een andere ruimte aansturen, zoals de keuken.
Je kunt in deze tweede ruimte ook een scherm plaatsen die een videosignaal ontvangt van de Anthem. En dat kan ook afkomstig zijn van een andere bron, zodat iemand pakweg in de thuisbioscoop gamet op een Xbox en in de woonkamer er gekeken wordt naar een stream via een Apple TV. Handig, al merk je zo wel dat Anthem een visie hanteert die de thuisbioscoop centraal plaatst.
Bij nog (veel) duurdere voorversterkers kun je vaak nog meer zones instellen, zodat je met één audioapparaat muziek in heel de woning voorziet. Langs de andere kant is het misschien wijzer om voor minder belangrijke zones een andere, goedkopere oplossing te zoeken. Het hangt allemaal van de situatie af. Als er gekozen wordt om alles te doen vanuit één rack, dan is dat weer anders dan als een thuisbioscoop een alleenstaand project is.
Ingangen zoals jij het wilt
Er zitten behoorlijk wat inputs op de AVM90. Niet elke fysieke ingang heeft een label, zoals dat bij AV-receivers meestal het geval is. In de interface defineer je Inputs, waaraan je dan naar wens een fysieke ingang (zoals een HDMI-poort) en eventueel een aparte audio-ingang koppelt. Om het de eindgebruiker makkelijk te maken, geef je een Input een eigen naam en z’n eigen vaste instellingen.
Ook hier ontdek je heel wat flexibiliteit, want per ingang kun je alles bepalen. Welk speakerprofiel je wenst te gebruiken, welke geluidspresets er dienen gebruikt te worden bij welk signaal (mono, stereo en meerkanaals), plus nog zaken als lip sync, kamercorrectie en meer. Als je op de AVM90 dus een Input kiest, kies je niet enkel voor een videobron – maar meteen ook voor alle passende instellingen. Het solide toestel presenteert zich als een typisch Anthem-apparaat. Het doet meteen denken aan de STR Integrated die we enkele jaren geleden getest hebben, met een voorpaneel in twee helften. Rechts een grote volumeknop en enkele kleine toetsen, links een groot glazen gedeelte waarachter een monochroom scherm schuil gaat.
ARC Genesis
Een thuisbioscoop bouwen zonder kamercorrectie om de prestaties te optimaliseren, het valt haast niet voor te stellen. Akoestiek speelt immers een grote rol, en al helemaal als je met zoveel luidsprekers aan de slag gaat. Steeds meer concurrenten opteren voor Dirac, maar Anthem heeft zijn eigen oplossing: ARC Genesis. Deze software werd intern ontwikkeld, op basis van kennis opgedaan in het akoestische labo van het prestigieuze Canadese onderzoeksinstituut NRC.
ARC kennen we al van eerdere tests; je vindt het ook bij zusterbedrijven MartinLogan en Paradigm. Nog voor de zomer gingen we ermee aan de slag bij de review van de Paradigm Founder 120H, een hybride speaker met actieve subwoofer. De werkwijze van ARC Genesis is bij de AVM90 helemaal hetzelfde. Behalve dat we nu moeten meten over het volledige frequentiebereik en natuurlijk voor meerdere kanalen. De duur van de meting is bijgevolg afhankelijk van het aantal kanalen in je surroundopstelling.
ARC is wel een ‘makkelijk’ systeem, met iets minder kritische meetprocedures dan Dirac. Al moet je toch zorg dragen bij het plaatsen van de microfoon – systematisch werken is de sleutel.
In onze ervaring moet je na een ARC-meting ook niet per se zelf kleine aanpassingen maken, iets dat bij Dirac doorgaans wél een must blijft. Wie toch de doelcurve van ARC zelf wil tweaken, kan dat overigens wel. Maar het is toch meer een optioneel ding bij dit systeem. De tijd en moeite die je nodig hebt om een ARC-meting te doen is dus beperkter, een troef voor installateurs die tegen de klok werken. Iets klein dat fijn is: op het einde kun je ook een PDF krijgen met de resultaten,
Naar goede Anthem-gewoonte wordt er bij de AVM90 een meetmicrofoon en een degelijke microfoonstandaard meegeleverd. Het enige wat nog moet gebeuren is de ARC-app op een laptop of een mobiel toestel te downloaden. Wij verkiezen te werken via een laptop, dat geeft je meer controle.
Purifi-power
In onze eigen testruimte werken we normaliter met een AV-receiver. De meerkanaalseindtrap die we van plan waren met de AVM90 te combineren was echter niet langer beschikbaar en moesten we een andere oplossing zoeken. Voor deze review moesten we dus even improviseren qua eindtrappen, maar uiteindelijk konden we iets krachtig én interessant samenstellen. Toevallig volledig gebaseerd op Purifi-versterking, met een T+A A200 voor de stereokanalen, een T+A M200-monoblock voor het centerkanaal en een NAD C 298 voor de surroundkanalen. De subwoofer van dienst was onze vaste Monitor Audio Silver W12, zonder gebruik te maken van zijn eigen kamercorrectiesystemen. Onze vier hoogtekanalen aan het plafond lieten we bij deze test op de reservebank zitten, hoewel de Anthem geen problemen zou hebben gehad om ze aan te sturen. Maar dan hadden we qua versterking apparatuur moeten betrekken die we niet passend vonden.
Opnieuw hangt het van het project af hoe je de versterking zou aanpakken. Werken met een aantal losse apparaten zoals wij deden is zeker een optie. Een ander is werken met een of meerdere multikanaalsversterkers. Anthem zelf positioneert daarvoor de nieuwe MCA Gen 2-lijn, beschikbaar met 2, 3 of 5 kanalen. Daarnaast is er bij het Canadese merk ook de high-end P-familie. Een derde optie is de AVM90 in een rack te stoppen en te combineren met versterkers die mee in het rek passen.
Terug naar onze testopstelling. Aan speakerzijde luisteren we meestal via een 5.1.4-opstelling op basis van DALI Rubicon, en dat doen we hier ook. Tegen het einde van de test hebben we echter de LCR’s die de stereokanalen leveren vervangen door de Bowers & Wilkins 702 S3 die we een tijdje op test hadden. Deels uit praktische overwegen, maar deels omdat je in een voor/eind-trap opstelling gerust ook audiofiel kunt luisteren naar muziek – en al helemaal als je stereokanalen door iets high-end als een T+A A200 worden aangestuurd. Uiteraard hebben we toen ARC opnieuw ingemeten. Aan bronzijde blijven we fans van de Oppo UDP-203 en Ultra HD Blu-rays, naast een Xbox One X en een Apple TV om toch vlug iets te streamen.
Van alle markten thuis
Over de wervingscampagne vermomd als film ‘Top Gun Maverick’ (Apple Movies, Dolby Atmos) kun je veel leuteren, maar als je jouw brein in neutraal zet is het gewoon een spannende film in de eighties popcorn-traditie. Vooral de bombing run en luchtgevecht die de finale vormen is qua beleving de moeite. We noteren dat de AVM90 in combinatie met de ARC-meting een mooi surroundveld heeft gecreëerd. SAM-raketten vliegen door de ruimte, kogels ketsen van de F18 af, en de vlucht doorheen de ravijn komt heel realistisch over. Het is vooral een heel ruim, luchtig gevoel dat we hier hebben, waarbij de luidsprekers niet merkbaar aanwezig zijn.
Ook de achtervolging door de Noorse bossen in ‘No Time To Die’ (Ultra HD Blu-ray, Dolby Atmos) zet de Anthem-processor uitstekend neer. Deze scène is een geweldig voorbeeld van hoe Dolby Atmos je de illusie kan geven van een hele grote ruimte. Of in dit geval: een mistig bos, waar geluid zich een beklemmende manier weerklinkt. De pistoolschoten weergalmen overtuigend, en ook de motorfietsen in de verte geven ons een gevoel dat we echt in dat woud zitten. Net als bij de bevreemende soundtrack van ‘Dune’ (Ultra HD Blu-ray), waarbij de soundscapes en muziek van Hans Zimmer hun kolossale karakter tonen.
Het valt ons wel op dat ARC en de AVM90 opteren voor een weergave die iets verfijnder en gedetailleerder is. Die heftige soundscapes, onder meer als de Harkonnen en Sardaukar Arakis aanvallen, worden minder als immense geluidsmuren neergezet dan we met onze Denon-receiver gewend zijn. Maar dat is geen tekortkoming, meer een keuze. Met wat tunen in de Anthem Remote-app zouden we dat machtige kunnen aandikken, maar we laten het liever zo.
Musicals staan niet hoog op ons favoriete genrelijst, maar een dealer in de buurt raadde recent ‘The Greatest Showman’ – Hugh Jackman, zonder titaniumklauwen – aan als voorbeeld van een goede muzikale surroundmix. ‘Never Enough’ komt inderdaad spectaculair over in dit geval, met krachtige uithalen die sensationeel overkomen. Ook als we gewoon 2-kanaalsmuziek afspelen via de Oppo en Roon, toont de AVM90 met de T+A-eindtrap zich een prima audiofiel-waardig systeem. Van het fijnere vioolwerk van Hilary Hahn op ‘Eclipse’ tot ‘Black Radio III’ van Robert Glasper, de DA-converters in de Anthem-voortrap leveren een gedetailleerd, rijk geluidsbeeld.
Conclusie
De Anthem AVM90 is een uitmuntende AV-processor en -voorversterker die perfect het brein van een betere thuisbioscoop kan vormen. En ja, hij is ook goed genoeg om muziek uitstekend weer te geven. Stereoliefhebbers hoeven dus geen tweede systeem te voorzien wanneer ze naar muziek willen luisteren. Op alle vlakken scoort het, zowel qua flexibiliteit als ondersteuning van de nieuwste standaarden op vlak van audio, video en smarthome.
We zijn onder de indruk van de uitgebreide optielijst én van de effectiviteit van ARC Genesis. Prijstechnisch biedt het ook veel voor het bedrag.
Anthem AVM90
7.799 euro | www.anthemav.com
Beoordeling 5 op 5