Echte stereo, subtiel aan de muur, draadloos verbonden met je tv en uitgerust met veel streamingopties: dat is wat de legend 7.2 silverback van System Audio biedt. Het Deense bedrijf is een echte voorvechter van actieve speakers én van WiSA, wat in dit geval een heel bijzondere muziekweergever oplevert.
System Audio
Vanuit de System Audio-fabriekshal in Röskilde bereikt ons de legend 7.2 silverback, de laatste worp in de silverback-lijn van het Deense merk. Eerder voorgestelde modellen waren een boekenplankspeaker en twee vloerstaanders (zoals de legend 40 silverback die we eerder getest hebben), maar dit is toch iets anders. De 7.2 is namelijk een zogenaamd LCR-model dat je aan de muur hangt. Het is nu ook niet een klein ding, maar dankzij de muurmontage krijg je wel iets relatief discreet en minder interieurverstorend. En er zijn ook wat akoestische voordelen aan dit concept, dat is mooi meegenomen.
LCR, maar dan actiefÂ
Voor wie het nog niet zou weten: LCR staat voor Left-Center-Right. Het is dus een speaker die je zowel horizontaal kunt plaatsen (voor links en rechts) en eventueel in een liggende stand als je hem wil inzetten voor het centerkanaal in een surroundverhaal. Een beetje zoals de DALI Rubicon LCR’s die we normaliter in de testruimte hebben hangen en vaak voor surroundtests gebruiken.
Maar: ook anders. Want waar de DALI’s passieve luidsprekers zijn, gaat het hier om actieve modellen die enkel een stopcontact nodig hebben. Ze zijn WiSA-compatibel, wat wil zeggen dat ze audio draadloos ontvangen vanaf een WiSA-zender.
Dat kan bijvoorbeeld een (duurdere) LG-televisie met WiSA-stick zijn, of iets als Primare’s SC15. Wij gaan echter aan de slag met de Stereo Hub van System Audio zelf, een klein kastje dat uitgerust is met verschillende ingangen en streamingopties. Een van de inputs is HDMI-ARC, waardoor je makkelijk een brug kunt leggen naar je televisie. Samengevat: we testen hier twee draadloze actieve speakers die we links en rechts van het tv-scherm hangen, aangestuurd door een compacte hub die we met de tv (en meer) verbinden.
Dat deze legend 7.2 silverbacks aan de muur hangen is al bijzonder, maar ze bezitten nog meer bijzondere eigenschappen. Zo is er een kamercorrectiefunctie aanwezig om de klank aan te passen aan je kamer. Het is ook makkelijk om een WiSA-subwoofer aan de opstelling toe te voegen. Ten slotte zijn de luidsprekers klaar voor een surroundopstelling, al moet je daar wel een andere WiSA-zender dan de Stereo Hub voor zoeken. Toeval: de LG OLED55C9 in de woonkamer kan zo een 5.1-opstelling via WiSA aansturen. In deze review gaan we ons echter focussen op een 2.0-opstelling met de Stereo Hub.
We hebben ons ook voorgenomen om uitdrukkelijk te vermelden als een fabrikant iets extra biedt qua garantie, en dat is ook hier het geval. System Audio biedt zeven jaar garantie, weliswaar niet op het elektronische luik (wat wel iets is in deze speaker) dat enkel onder een tweejaargarantie valt.
Asymmetrisch ingesteld
De legend 7.2 silverback is een 3-wegsspeaker met twee 15-inch woofers (een zorgt voor laag, het andere voor mid/laag) en een DXT-tweeter, allemaal speciaal voor System Audio gefabriceerd. Het is een gesloten kast, dus een basreflex is er niet. Het is echt wel de bedoeling dat je de 7.2 vlak tegen een wand ophangt, zodat die muur mee een rol speelt qua laagproductie. Er is echt een groot verschil tussen de speakers wat van de muur parkeren of ze echt helemaal tegen de muur plaatsen.
Je merkt het echt; volgens System Audio maakt het +6 dB verschil qua basfrequenties uit. Muurplaatsing heeft nog wel z’n akoestische voordelen, wat ook de reden is waarom we zelf voor surround voor de Rubicon LCR’s kozen. Bij losse speakers kunnen frequenties gedempt worden omdat er geluid naar achteren wordt uitgestraald en weerkaatst zodat diezelfde frequentie wordt weggedrukt door zijn fase-gespiegelde golf. Die terugkaatsing is geen probleem als je speaker tegen de muur hangt. In een kleinere kamer vergroot je bovendien de afstand tussen speaker en zitplek.
Apart is wel de driverplaatsing bij de legend 7.2 silverback. De tweeter zit asymmetrisch tussen de woofers, veel dichter bij één zijrand. Vreemd genoeg zegt de fabrikant nergens hoe je ze best omhoog hangt: met de tweeter aan de binnen- of buitenkant? Het leek ons logisch om te kiezen om de twee 7.2’s zo te hangen dat de tweeter zich dichter bij het tussenliggend tv-scherm bevond. Kijkend naar marketingfoto’s van System Audio, lijkt dat ook de bedoeling. Gebruik je hem als centerkanaal dan zouden we de tweeter bovenaan plaatsen. Hang je ze links en rechts van een tv? De tweeter in het midden van de speaker betekent dat het ook visueel klopt, want dit komt overeen met de horizontale middenlijn van je scherm.
Grappig detail: bij andere LCR-speakers heb je vaak de mogelijkheid om een logo op de luidsprekerdoek te verdraaien zodat het visueel klopt. System Audio verkiest om gewoon twee verschillende grilles mee te leveren.
Hangen naast een tv
De kast van de SA-speaker is min of meer een rechthoek. Al is het iets complexer opgebouwd dan eerst lijkt. Als je van dichtbij de luidspreker bekijkt, zie je dat de baffle dankzij groeven lijkt te zweven boven de kast. Met een hoogte van 47 cm en een breedte van 28,6 cm passen ze probleemloos naast een 55- of 65-inch tv. Het naadloze effect wordt wel wat verstoord door hun dikte van meer dan 15 cm. Zelfs bij onze 65-inch Sony OLED-tv die op een kantelbare beugel bevestigd is en dus niet vlak tegen de muur hangt, komen de SA-speakers een aantal centimeters verder dan het scherm. Echt erg is dat niet, zeker als je een witte muur hebt en voor de matwitte editie gaat. Onze testtoestellen waren zwart, wat door de matte afwerking er ook wel geslaagd uitzag. Naargelang de lichtinval leken ze haast donkergrijs.
Achteraan zijn er in de vier windrichtingen uitsparingen voorzien zodat je de stroomkabel netjes kunt geleiden. In een groter nis zitten de knoppen en ledjes die te maken hebben met de WiSA-instellingen (zie verder).
Een enkele legend 7.2 silverback weegt ongeveer 9,5 kg, verklapt onze digitale weegschaal. Dat is niet enorm zwaar, maar toch heftig genoeg dat je best een degelijke verankering voorziet op twee punten. Toen we onlangs een paar Focal-muurspeakers ophingen, werd dat makkelijk gemaakt dankzij een meegeleverd papieren sjabloon. Dat missen we hier wel. Een ideetje voor de Denen.
Met WiSA of de kabel
System Audio is een grote voorstander van WiSA, een technologie die je nog het best kunt omschrijven als een hoogwaardige draadloze vervanger voor een luidsprekerkabel. Het ondersteunt lossless audio tot 96 kHz en de lag is heel beperkt, dus er weinig reden om het te zien als een zwakke schakel. Het is storingsongevoelig ten opzichte van de vele WiFi-netwerken in huis, zegt WiSA. En dat is ook precies onze ervaring met de verschillende WiSA-producten doorheen de jaren.
Dat gezegd zijnde kun je de legend 7.2 silverback bekabeld aansluiten, via XLR-kabels die je dan op de uitgang van een voorversterker aansluit. Maar dat lijkt ons een scenario dat niet vaak voorkomt.
Het aparte aan het System Audio-verhaal is dat de legend 7.2 in de basis een passieve luidspreker is. Je kunt echter opteren voor deze actieve silverback-uitvoering – of zelfs achteraf de silverback-module aanbrengen. Van de fabrikant horen we echter dat bijna alle klanten meteen deze actieve uitvoering kiezen. De silverback-module bevat een DSP-gedeelte en vier power-DAC’s van Texas instruments, plus natuurlijk alles wat nodig is voor WiSA. Net als de Stereo Hub die twee of meer silverback-speakers kan aansturen lijkt alles geleverd door het Deense bedrijf Platin, die ook aan andere luidsprekersbouwers (zoals Buchardt) modules levert.
Niet te snel gaan
Neen, hang de speakers niet als eerste werk aan de muur. Eerst moet je elk toestel koppelen aan de Stereo Hub (of een andere WiSA-zender). Complex is het niet, maar je moet een procedure volgen die eigen is aan WiSA. Stap één is aangeven welke positie een bepaalde luidspreker zal aannemen: links of rechts (en als je met surround bezig bent zijn er nog meer opties, zoals center of achteraan links en rechts). Dat wordt op de achterkant aangegeven met een ledje bij elke mogelijke positie. Eerst druk je op een knop tot de correcte led oplicht, daarna hou je dezelfde knop iets langer ingedrukt om de speaker in de koppelingsmodus te plaatsen. Even drukken op de Connect-knop achteraan de Stereo Hub, en na enkele tientallen seconden is de link gelegd. Dan doe je hetzelfde met de tweede speaker. En ja, dan mogen ze aan de muur.
Multifunctioneel doosje in de kast
De Stereo Hub zelf stel je best vooraf in. Het eerste wat we daar moeten doen is de meegeleverde – en het mag gezegd worden: heel luxueuze – remote koppelen met de hub. Het is namelijk een Bluetooth-model. Handig, want dat betekent dat je het apparaat in het tv-meubel kunt verstoppen en je toch de remote kunt blijven gebruiken. We zeuren vaak over goedkoop lijkende afstandsbedieningen bij dure producten, maar hier hebben we geen reden om te klagen. Dit is een van de mooiste remotes die we ooit vastnamen, met een metalen design die doet denken aan Bang & Olufsen. En het is slim: het volumeniveau wordt aangeduid met een reeks lichtjes en blijft altijd actueel, ook als je met de app of tv-remote het geluid stiller of luider zet.
Een blikvanger is de Stereo Hub niet echt, al is het dat in de nieuwe metaalkleurige uitvoering net iets meer dan voorheen. Maar uiteindelijk zouden we het doosje gewoon uit het zicht verstoppen. Het lijkt net te dik om achter een tv aan de muur op te bergen, maar misschien lukt het bij jou wel. In theorie kun je het zelfs voeden vanuit een USB-poort van je televisie, vooropgesteld dat het 2V continue leveren.
De Stereo Hub is rijk aan ingangen. Drie optische inputs, een HDMI-ARC, een analoge cinch-paar, een aux-ingang, een coaxiale ingang én een USB klasse B om een computer aan te sluiten… Het is wel wat. Er is ook een gewone USB-poort waarop je opslag met muziekbestanden kunt hangen.
Streaming staat ook op het menu. De Stereo Hub verbind je via de Google Home-app aan je WiFi-netwerk (ethernet is ook een optie). Dat geeft al aan dat je kunt casten vanuit de meeste apps. AirPlay 2, Spotify Connect, DLNA en Bluetooth staan ook op het menu. Roon zou ook in dat lijstje moeten verschijnen, al is de Stereo Hub nog altijd niet gecertifieerd.
Room Service
Na het ophangen van de speakers en aansluiten van de Stereo Hub ben je eigenlijk klaar om ze te gebruiken. Via de SA Cockpit-app kun je echter nog de legend 7.2 silverbacks via de Room Service-optie de klank aanpassen.
Je hebt hier eigenlijk twee opties: een automatisch kamercorrectie uitvoeren of zelf aanpassingen maken via een equalizer. Bewandel je de automatische route, dan heb je hopelijk een iPhone of iPad in huis. Met zo’n Apple-toestel kun je de testtonen die (luid!) afspelen gewoon meten met de ingebouwde microfoon. Bezit je een Android-toestel dan moet je een externe microfoon aansluiten op je smartphone of tablet. System Audio is van plan die aan te bieden, maar dat is nog niet het geval. Dus voorlopig is deze functie enkel voor Apple-eigenaars. Gelukkig hebben we een iPad Air in huis, waarop de app ook probleemloos – zij het niet in tabletmodus – draait.
Room Service is wel de moeite waard om in te stellen. Na ongeveer 60 seconden white noise afspelen terwijl we met de iPad in de kamer rondliepen, was de app klaar om een correctiecurve te berekenen. Dat levert een hoorbare verbetering in het laag op: het werd strakker en toch ook net wat impactvoller. Weinig andere actieve speakers komen met kamercorrectie – Dynaudio’s Focus zijn zo’n uitzondering – dus dit is toch wel een troef voor System Audio.
Muziek eerst
De oprichter van System Audio, Olé Withoff, omschrijft zichzelf als iemand die als een muzikant naar speakers kijkt. Dat merk je toch ook aan de sound van deze Deense luidsprekers, die heel breed de kamer in wordt gestuurd en wat warmer overkomt. Je krijgt ook bij een lager volumeniveau een mooie portie bassen opgediend, nog een plus van een DSP-aanpak. Helemaal kloppen dan ze wel het best vanaf een normaal luisterniveau.
Dat vertaalt zich allemaal naar luidsprekers die een stukje groter klinken dan ze ogen, vooral als je ze wat luider zet. We krijgen een heel kamervullend gevoel nadat we de System Audio’s ophangen op de plaats van de Rubicons. We konden wel wat rondlopen in de testruimte zonder plots off-axis veel te missen. Dat is wel handig in situaties waarbij heel het gezin meeluistert.
De symfonische bewerking die de London Symphony Orchestra eerder dit jaar van de soundtrack van het klassieke PS-game ‘Journey’ uitbracht, komt door die brede uitstraling ook heel grootschalig over. Het allerfijnste hoogmidden-detail springt er misschien niet uit, maar de diepe percussie, de cello en het mannenkoor hebben veel textuur en impact. Het is gewoon heel fijn en ontspannen luisteren. Een laidback karakter? Misschien een tikje, en dat past perfect bij de nummers van Khruangbin op ‘Texas Moon’. We luisteren hier uitzonderlijk naar 320 Kbps MP3-bestanden die we konden downloaden na aankoop van de vinyleditie, maar de vergevingsgezinde System Audio’s maken er nog altijd iets heel mooi van. De dromerige trance-sfeer van ‘Deus Arrakis’ (FLAC cd-kwaliteit) van Tangerine Dream-lid Klaus Schulze weten deze speakers ook heel goed over te brengen. Bij ‘Angel’ van Massive Attack is de allerlaagste basdreun waarop heel de track rust een beetje wollig maar machtig; de Massive Attack-track staat er wel als een huis. Sfeermakers, dat zijn deze Denen wel.
Een van de zaken die de 7.2’s mee verrassen is hun laagextensie, die heel wat dieper doorloopt dan je van dit formaat van speakers zou verwachten. Ook dat is een voordeel van een actief design, samen met het muureffect. Hoewel je de Stereo Hub kunt uitbreiden met een draadloze WiSA-subwoofer, hadden we daar geen nood aan bij het bekijken van ‘Top Gun: Maverick’. Elke F18 die over scherm vliegt om de Amerikaanse luchtsuperioriteit aan te tonen kwam ook machtig de kamer binnen, net als de patriottisch getinte soundtrack wanneer de uiteindelijke bombing run op de nucleaire fabriek voor de deur staat. De allerdiepste LFE-ultrabassen mogen net niet haalbaar zijn, wat we onder meer bij de vernietiging van het vijandelijke vliegveld merken, een filmfanaat gaat hier toch veel voldoening uit halen. Onder meer omdat de SA-speakers prima de ondersteunende muziek weergeeft.
Wel apart om een mix van nummers uit de eerste film – van Harold Faltermeyer en Kenny Loggins – en nieuwe tracks van Lady Gaga én Hans Zimmer langs te horen komen. Niet iedereen ziet het misschien zitten om de televisie te flankeren door grotere speakers, maar we vinden dit wel een overtuigende oplossing voor tv-geluid. Zeker omdat deze actieve speakers heel wat machtiger klinken. Is die WiSA-verbinding in dit geval een voordeel? Ja, omdat je kunt werken met een hub die je kunt verstoppen en je geen toegevingen maakt qua geluidskwaliteit. Maar kabelloos is het uiteraard niet. Je vervangt gewoon de luidsprekerkabel door een stroomkabel.Â
Conclusie
Er zijn niet zoveel actieve muurspeakers zoals deze System Audio’s te vinden. Dat is zeker niet omdat het een slecht concept is. Integendeel, de combinatie van muurmontage, WiSA, actieve elektronica en de Stereo Hub levert een muzieksysteem waar je veel kanten mee uit kunt. Draadloos kan geen hifi zijn? Dat klopt al langer niet meer – en wordt hier het nog eens bewezen.
De legend 7.2 silverbacks spelen bovenal volwassener dan je zou vermoeden, en zullen veel mensen verbazen door hun oorvriendelijke prestaties. Ze mogen eerder functioneler dan premium zijn afgewerkt, deze Deense luidsprekers zijn wel een intrigerend alternatief voor luidsprekersystemen die veel plaats innemen.
System Audio legend 7.2 silverback
1.899 euro/stuk | www.system-audio.com
Beoordeling 4,5 op 5