Audiobeleving kenmerkt zich in de afgelopen jaren door een aantal trends. De opkomst van streaming, de rol van personal audio en het feit dat muziek on the go voor steeds meer muziekliefhebbers de primaire vorm van audionconsumptie is geworden, zijn enkele voorbeelden van herkenbare bewegingen.
Een markt die een aantal van die trends combineert, is die van de hoofdtelefoons. Verkoop van headsets zit nog altijd stevig in de lift sinds de eerste modellen van Dr. Dre het levenslicht zagen, en mode en ontwerp blijven daar een belangrijke rol in spelen. ‘Zijn’ Beats mag daarom nog altijd op een significant aandeel rekenen en hetzelfde geldt voor merken als Monster en SkullCandy. Sony, Philips, Sennheiser en JBL domineren de globale markt waar het aantallen betreft, terwijl steeds meer hifi-merken hun stempel (proberen te) zetten met high-end modellen met dito technieken die de ‘concert for one’-ervaring steeds verder moeten verbeteren.
Keuzestress
Bovenstaande optelsom betekent dat het steeds lastiger geworden is om een keuze te maken. Niet alleen barst het van de merken, de modellen én de prijsverschillen, er wordt ook aan alle kanten aan ons getrokken om ons te overtuigen van de laatste innovaties in techniek, ontwerp en weergave. Om nog maar te zwijgen over in-ears, on-ears en over-ears. En dan wordt er ook nog geschermd met noise cancelling.
ACTIVE NOISE CANCELLING (ANC):
Het actief en zo volledig mogelijk reduceren van omgevingsgeluiden om in termen van hoorbaarheid een betere weergave te bereiken met een lager bronvolume
In andere woorden: hoofdtelefoons met ANC gebruiken ‘active noise control’ om ongewenste omgevingsgeluiden zo volledig mogelijk te reduceren, met als voornaamste doel dat je van de muziekweergave kunt genieten zonder het volume overmatig hard te zetten. Een tweede voordeel is dat je in een vliegtuig van je rust kunt genieten zonder de onvermijdelijke herrie die ontstaat wanneer men een toestel van 400.000 kilo in de lucht probeert te houden.
Om het onszelf vervolgens gemakkelijk te maken: passieve noise cancelling is eigenlijk niets anders dan een headset met goed geïsoleerde schelpen om zoveel mogelijk van de omgeving buiten te sluiten. Denk bijvoorbeeld aan die blikken oordoppen die men op een bouwplaats draagt. Aandacht gaat hier daarom vooral naar de actieve variant.
Hoe het werkt
Om bovenstaande iets technischer te duiden: hoofdtelefoonmodellen met ANC zijn voorzien van een microfoon die het omgevingsgeluid meet, omzet in een golf die het exacte negatief is van dat geluid, en deze weer mengt met het audiosignaal. Een soort anti-geluid dat ervoor zorgt dat omgevingsruis gedecimeerd wordt.
Oorsprong
Waar het voor de individuele muziekliefhebber een fijne pré is dat de omgeving buitengesloten wordt, is het voor sommige beroepsgroepen niets minder dan essentieel. De techniek stamt dan ook uit een zeer innovatieve sector met een bovengemiddeld (want van levensbelang) oog voor detail: de luchtvaart. Al in de jaren 50 bestonden er technieken om geluid in helicopters en cockpits te reduceren. Zoals eerder bewust als voorbeeld gegeven is noise cancelling erg effectief in het terugdringen van de verscheurende audioterreur van vliegtuigmotoren. De hoofdtelefoons hebben een vergelijkbaar formaat als de modellen zonder deze techniek, omdat de benodigde elektronica zich in de leuning van de stoel bevindt. De software neemt het geluid op met een microfoon achter de headset, keert deze om en voert het terug aan het audiosignaal, met als resultaat een reductie van het achtergrondgeluid.
Nadelen?
Hoe praktisch en prettig ANC ook is, de techniek kent toch wat nadelen. Om te beginnen is er natuurlijk het prijskaartje; een model met active noise cancelling zal je typisch gezien wat meer kosten dan een headset zonder. Daarnaast heeft een actieve techniek ook een eigen voeding, doorgaans via USB of externe batterij, maar in ieder geval weer een element om rekening mee te houden – zowel in het dragen (gewicht, formaat, draagcomfort) als in het opladen. Sommige modellen werken zelfs niet in de normale modus als de ANC-batterij niet opgeladen is. Tot slot kan de slimmigheid die ervoor zorgt dat het omgevingsgeluid afneemt een licht negatief effect hebben op de audiokwaliteit van je muziek. Verondersteld wordt echter dat die meetbare reductie in audiokwaliteit gecompenseerd wordt door een hogere waargenomen audiokwaliteit doordat je muziek prettiger klinkt omdat je headset niet zo belachelijk hard hoeft.
Lees ook onze tips voor het lezen van de technische specificaties van een hoofdtelefoon, zoals de impedantie en het frequentiebereik.