TIP

Mythen en Misverstanden 20: Statisch vs dynamisch

Redactie HiFi.nl | 05 februari 2010

Radiale toonarmen kunnen - naast de uiteenlopende lagertypen - worden onderverdeeld in twee subklassen; statisch en dynamisch gebalanceerd.

Voorbeelden van fameuze dynamisch gebalanceerde armen zijn de S.M.E. Series V, de Rega RB 300 en de Linn Ittok/Ekos. Tot de meer bekende statisch gebalanceerde varianten kunnen de S.M.E. 3009/12, S.M.E Series IV, oude Ortofon (en E.M.T.) armen en de bekende uni-pivots (Graham, Naim, Hadcock) worden gerekend. Verschillende fabrikanten maken beide, zoals Rega en S.M.E..

Er wordt door velen aangenomen dat dynamisch balanceren automatisch de betere optie is, want dat zijn vrijwel altijd de meer kostbare modellen uit een productreeks. De hogere prijs van dynamisch gebalanceerde armen ten opzichte van hun statische familieleden komt hoofdzakelijk voort uit het meer complexe, instelbare (en vaak kritisch gecalibreerde) naalddruk systeem. Daarnaast zijn dergelijke toonarmen in het geval van Rega en S.M.E. van betere bekabeling en zelfs enkele extra`s voorzien, waarmee hun status als het ware wordt onderstreept. Voor hoger- tot hoog-compliante aftasters (met name bij het afspelen van onvlakke LP`s) is een minimaal variƫrende naalddruk een ware zegen. Voor laag compliante speurneuzen zoals Moving Coil aftasters met naalddrukwensen in het 2 tot 3 gram bereik (en hoger) is dat van minder groot belang.

De verticale en laterale `dynamische wow` als gevolg van ongewenste pendulum- of weegschaal-effecten tijdens het aftasten hebben minder invloed op dergelijke stijfkoppen. Hoogwaardige lagers, een passende effectieve massa en een effectief energie-management zijn dan van groter belang. Een Series IV of RB250 (de laatste al dan niet van een kabel- en stub-upgrade voorzien) kan voor veel aftasters een meer dan afdoende werkomgeving verschaffen en in sommige gevallen zelfs beter presteren dan de dynamisch gebalanceerde evenknie (zo laten aardig wat Series V eigenaren de naalddruk-knop op nul en schuiven het contragewicht na uitbalanceren verder naar voren voor de gewenste naalddruk).

Meerdere fabrikanten bieden reeds de keuze dus is het de moeite waard om voor de aanschaf van een nieuwe toonarm de opties te bespreken met een analoog-expert. De geldbesparing die wordt verkregen met een statisch gebalanceerd model kan eventueel worden besteed aan verdere upgrades. Happy Balancing!


EDITORS' CHOICE