Het zal de welingelichte hifi-liefhebber niet ontgaan zijn: in 2013 was het exact 40 jaar geleden dat in Schotland het audiomerk Linn het levenslicht zag. Hun eerste product was de inmiddels legendarische LP12 Sondek platenspeler, die destijds onmiddellijk tot de absolute top van de analoge weergave wist door te dringen en die positie tot op de dag van vandaag niet meer heeft afgestaan. Niet veel andere audioproducten kunnen zich daaraan meten. Hoe je het ook wendt of keert: 40 jaar is in de hifi een heel erg respectabele leeftijd. Fast Forward naar 2014, waar Linn met een breed pakket aan high-end audioproducten een vaste waarde in het hifi landschap is geworden en nog steeds van tijd tot tijd revolutionaire producten op de markt brengt. Zoals onlangs met het Exakt systeem, waarbij de digitale muziekbron zich als het ware in de luidspreker bevindt.
De prachtige tegenstelling tussen oud en nieuw is reden genoeg voor een bijzonder feestje, georganiseerd door de mannen van Beter Beeld & Geluid. Een aantal leden van de Nederlandse hifi-pers werd uitgenodigd om onder het genot van een hapje, een drankje en goede muziek te komen delen in het muziekplezier waar het bij Linn om draait. We worden ontvangen door Bjorn Mateijsen en Jan Verlegh. Garmt van der Zel, de derde man van Beter Beeld & Geluid, heeft helaas andere verplichtingen deze avond. Beter Beeld & Geluid is overtuigd en enthousiast Linn-dealer en ze hebben met Jan Verlegh zelfs een van de absolute LP12-specialisten van Nederland binnen de gelederen. Het eerste deel van het feest draait dan ook helemaal om de LP12, waarvan vorig jaar een zeer bijzonder jubileum-model op de markt is gekomen.
The Old: Linn LP12 Sondek
Wie dat wil kan van stopcontact tot luidspreker een volledige Linn-set opbouwen en veel kopers van Linn beginnen doen dat dan ook, want het is een echt systeem-merk dat in combinatie met eigen producten het allerbeste functioneert. Toch heeft de LP12 Sondek platenspeler daar altijd een beetje een uitzonderingspositie in gehad. Vriend zo een vijand zijn het erover eens dat je flink je best zult moeten doen om een andere platenspeler te vinden die zoveel dingen zo goed doet als die op het oog zo simpele LP12. Schijn bedriegt namelijk. Achter het strakke, klassieke uiterlijk gaat een wereld aan hoogwaardige research in een hypermoderne fabriek verscholen. Daar zal ik in dit artikel niet specifiek op ingaan, maar hoe de LP12 zich in de loop der jaren heeft ontwikkeld is goed te zien in het "museumpje" dat Jan Verlegh in de grote luisterruimte van de winkel in Zevenbergen heeft ingericht. Met een beetje hulp van Linn, maar vooral uit eigen collectie, heeft hij een tableau aan subchassis, armen, elementen, voedingen en accessoires uitgestald dat zelfs de niet-analoog ingestelde audiofiel doet watertanden. Wie belangstelling heeft om deze unieke tentoonstelling te bezoeken kan daarvoor nog tot eind april 2014 op afspraak (!) terecht bij Beter Beeld & Geluid in Zevenbergen.
En toch, hoe geinteresseerd de aanwezige vertegenwoordigers van de pers, inclusief ondergetekende, ook zijn in de techniek achter het fenomeen LP12, de spreekwoordelijke "proof of the pudding" is toch altijd nog in "the eating". Daarom staat een van de twee(!) door Beter Beeld & Geluid aangekochte exemplaren van het jubileum-model van deze platenspeler (waarvan wereldwijd slechts 40 exemplaren worden verkocht) speelklaar opgesteld. Deze 40th Anniversary LP12 Sondek is opgebouwd met alle verbeteringen die mogelijk zijn binnen het Linn-assortiment en de houten console is vervaardigd uit de eiken whisky-vaten die de 40 jaar oude Highland Park single malt whisky in heeft gezeten die de gelukkige nieuwe eigenaar van deze bijzondere LP12 er als cadeau bij krijgt.
The New: Linn Exakt Systeem
Eind 2013 introduceerde Linn met hun Exakt systeem een andere manier van denken over de hifiketen. De bron, zo bedachten ze, zou eigenlijk in de luidspreker moeten zitten en de hifi keten zou tot in de luidsprekers helemaal digitaal moeten zijn, om niet alleen volledige controle over de integriteit van het signaal te hebben maar ook om via een zeer geavanceerde DSP de luidspreker aanpasbaar te maken aan de luisterruimte. De d/a-conversie en de versterkers zitten dan in de luidsprekers en die bieden, via een aanpasbaar elektronisch filter, de verschillende speakerunits in het systeem een brandschoon en volledig fase-rein signaal aan. Dat systeem is vorig jaar ge•ntroduceerd en heeft al verbluffende muzikale resultaten laten horen. Er is echter nog een overtreffende trap, waarbij de Klimax Exakt Tunebox (zeg maar het digitale hart van het Exakt systeem) in een eigen behuizing wordt geleverd om in het actieve topsysteem van het merk te worden ge•ntegreerd. Dat systeem, waarbij acht kanalen aan Klimax eindversterkers worden ingezet, vertegenwoordigt het allerbeste dat het merk op het gebied van digitale audio en luidsprekers te bieden heeft. Maar genoeg weer over technische zaken, die zullen wellicht later nog wel eens in een uitgebreider verhaal aan de orde komen, we waren uitgenodigd om een feestje bij te wonen en daarbij hoort natuurlijk ook een lekker glas geestrijk vocht.
The Tasty: Highland Park Whisky
Dat je bij de 40th Anniversary LP12 Sondek een fles 40 jaar oude Highland Park whisky cadeau krijgt is, als je er even over nadenkt, natuurlijk helemaal niet zo vreemd. De leeftijd van deze amberkleurige nectar is de eerste connectie, de herkomst (Schotland) de tweede, maar de derde connectie is inderdaad even een doordenkertje. Een van de andere genodigden, Sietse Offringa, is Brand Ambassador van Highland Park in Nederland. Hij is deze avond aanwezig om het een en ander over de bijzondere samenwerking tussen Linn en Highland Park te vertellen en hij blijkt voor een (nog) niet-Linn bezitter zijn huiswerk bijzonder goed gedaan te hebben. Hij wijst op de lange traditie van beide merken, die gekenmerkt wordt door een enorme passie voor het product en de constante zoektocht naar manieren om het nog beter te maken. Hij vat de keuze van Linn voor de samenwerking met Highland Park op bijna poetische wijze samen: Wat is er nu mooier dan het samenbrengen van twee uitzonderlijke producten, die op het eerste gezicht allebei redelijk eenvoudig zijn, maar waar een complex geheel van kennis en vaardigheden achter schuilgaat dat zich pas openbaart als je ze gaat gebruiken. Stel je eens voor hoe bijzonder het eigenlijk is dat het hout van de platenspeler eerst een vat is geweest waar decennialang zo een mooi whisky in heeft gerijpt. Dat is, wat hout betreft, waarschijnlijk wel het hoogst haalbare.
Na die kwinkslag is het tijd geworden om een tweetal whiskys van het huis Highland Park te gaan proeven. De 40 jaar oude moet helaas "onder de kurk" blijven, maar gelukkig heeft Sietse de 12 jaar oude en de 18 jaar oude meegenomen, en even later zit het gezelschap te proeven en te genieten, terwijl verschillende smaak-associaties over de tafel vliegen. "Hout", "Rook", "Citrusvruchten", "een vleugje honing" en "Vanille". Iedereen proeft wat anders en geniet dus op zijn eigen manier. "Het is net als met muziek," zegt Sietse. "Uiteindelijk gaat het er natuurlijk niet om hoe je luistert, wat echt telt is dat je geniet.
Plaatjes draaien
Om de daad bij het woord te voegen begeven we ons weer naar de grote luisterruimte waar het Linn Exakt systeem klaarstaat. De eerste langspeelplaat wordt op het vilt gelegd (Basie Jam, Pablo Records - 2310 718, mijn eigen in Duitsland geperste exemplaar uit 1975). Seconden nadat de naald langzaam in de groef is gezakt zit het gezelschap al enthousiast mee te swingen. Ik had deze luisterruimte na de verbouwing door akoestiek-specialist Mutrox nog niet "gehoord", maar wat ik hier krijg voorgeschoteld is toch wel heel erg goed. De enorme kracht en volledige controle in het laag, de transparantie in het middengebied, de dynamiek, het ragfijne hoog, en vooral de swingende timing behoren tot het beste dat ik ooit heb gehoord. Om mij heen klinken eveneens goedkeurende opmerkingen, en terwijl we de ene na de andere langspeelplaat draaien en ons over de hapjes ontfermen gaat het gesprek helemaal niet meer over de weergave, maar over de muziek. Altijd een goed teken, maar de snelheid waarmee dat hier gebeurde is zeldzaam en het bleef nog lang onrustig in Zevenbergen.
De tijd vliegt als je het naar je zin hebt. Het was dan ook ver na middernacht toen ik - als laatste - afscheid nam van Jan Verlegh. Het was een feestje, in elke zin van het woord, om deze avond mee te maken. Het gastheerschap van Beter Beeld & Geluid staat op een zeer hoog niveau, de passie voor de fijnere dingen des levens spreekt niet alleen uit de muziek maar ook uit de verzorging van de inwendige mens, en het uitstekende programma dat we gepresenteerd kregen geeft eveneens aan dat ze daar in Zevenbergen (en in Hilversum!) verdraaid goed begrijpen waar het om draait. Betere weergave begint met veel vakkennis en de keuze voor een hoogwaardig product, maar eindigt laat op de avond met een uitstekend glas in de hand en je lievelingsmuziek op de hifi-installatie.
Beter Beeld & Geluid in Zevenbergen is op zondag en maandag gesloten, en op dinsdag t/m vrijdag alleen op afspraak te bezoeken. Op zaterdag is de winkel van 10.00 tot 17.00 geopend. Een afspraak maken kan via info@beterbeeldengeluid.nl of telefoonnummer 0168 - 33 51 80 / 06 - 29 00 05 82. Website: www.beterbeeldengeluid.nl
