Wat televisiekijken betreft zijn we er de afgelopen vijftien jaar flink op vooruit gegaan. Na eerst een stap terug te hebben gedaan met de nogal vage en contrastarme LCD-schermen uit de begintijd kun je tegenwoordig haarscherpe en zeer natuurlijke plaatjes bekijken op televisies die soms maar enkele millimeters dik zijn. En dat is mooi, want zo’n massief hondenhok in je huiskamer, wie wil dat nu nog? Het nadeel is echter dat die hondenhokken wél een uitstekend geluid gaven, terwijl de platte hedendaagse modellen slechter klinken dan een gemiddelde tafelradio…
Luidsprekerfabrikanten grepen die slechte geluidskwaliteit aan om een nieuw type luidspreker te ontwikkelen: de Soundbar. Een platte, brede luidspreker die onder een televisie aan de muur kan worden gemonteerd of er op een keurig voetje vlak voor moet worden geplaatst. Omdat de meeste televisies alleen een uitgang op lijn-niveau hebben is zo’n soundbar doorgaans actief, dus met ingebouwde versterker. Interlinkje van de tv naar je soundbar en voilà: beter geluid. Alleen was het soms niet zo eenvoudig als ik het nu even in twee zinnen beschrijf. Lang niet alle televisies hebben een regelbare lijnuitgang, dus hebben veel soundbars een eigen afstandsbediening voor het volume. Dus nóg zo’n knijpkat op je salontafel die niet kwijt mag raken… Daarom begonnen fabrikanten van soundbars (meestal optische) digitale ingangen op hun soundbars te zetten. Veel moderne televisies hebben een optische digitale uitgang, en dat functioneert in principe probleemloos. Maar KEF wilde, als fabrikant van premium luidsprekers, geen enkele klankmatige concessie doen en ontwikkelde een techniek (waarvoor wereldwijd patent is aangevraagd) om de digitale link via de nog betere HDMI-verbinding voor elkaar te krijgen. Die techniek zit dus in de hier geteste V700 Soundbar.
Techniek
Om een vol geluid uit een zo plat mogelijke behuizing te kunnen krijgen ontwikkelde KEF een luidsprekerunit met een diameter van 115 millimeter die slechts 27 millimeter diep is. Deze was al te vinden in de T-Series surroundluidsprekers. Door slim te filteren en gebruik te maken van het effect dat plaatsing tegen een muur de lage tonen versterkt weet KEF met vier van deze units in het laag nog een indrukwekkende 80Hz uit deze superplatte behuizing te toveren. Twee aluminium tweeters met de bekende ‘tangerine waveguide’ die helemaal aan de uiteinden van de soundbar in het front zijn gemonteerd zorgen voor een ver doorlopend hoog dat wél veel detail weergeeft, maar nooit schel wordt. De ingebouwde Klasse-D versterker van 2x50 Watt is krachtig genoeg om ook bij ruige actiefilms voor flink wat ‘beleving’ te zorgen. In het midden van de achterzijde van de metalen kast zit een verdiepte uitsparing waar alle aansluitingen en instellingen geregeld worden. Hier zit de aansluiting voor het netsnoer, de aan/uit schakelaar, een schuifknopje waarmee je twee equalizer-standen kunt instellen (Wall en Stand, waarover zometeen meer), een optische digitale ingang en een HDMI-ingang.
Bij de optionele draadloze V-20W subwoofer wordt een zender meegeleverd die je aan de rechterkant in de soundbar kunt plaatsen door aan de achterkant twee schroefjes te verwijderen en het hoogglans zwarte kunststof paneel dat dan los komt te zitten er zijdelings uit te schuiven. Uit de zender steekt een dik en op de hoeken keurig afgerond stuk kunststof printplaat met daarop een aantal vergulde printbanen, dat met enige voorzichtigheid in een corresponderende opening in de zijkant van de V700 moet worden geschoven. Schroefjes weer aandraaien en je bent klaar voor draadloze lage tonen. In de ‘Accessory Pack’ zitten een netsnoer, een HDMI-snoer waarvan (heel handig!) de stekkers onder een hoek geknikt kunnen worden en twee metalen pootjes die je aan de achterkant van de behuizing moet vastschroeven (schroefjes bijgeleverd!) als je de V700 voor je televisie neer wil zetten. Ook zitten er twee rubberen ‘voetjes’ bij om ervoor te zorgen dat de V700 niet schuift. Verder zitten er een Quick Start Guide en een papieren mal voor het ophangen van de eveneens meegeleverde metalen muurbeugel in de doos, en een plastic afdekkapje om alle verbindingen aan het oog te onttrekken. Dat maakt de set compleet en in de meeste gevallen Plug-en-Play.
Aansluiten
Ik zeg bewust ‘in de meeste gevallen’ omdat ik met mijn naar televisiebegrippen hoogbejaarde maar nog steeds erg mooie Pioneer PDP-427XA plasma uit 2006 al snel merkte dat de V720W set niets voor mij is. Deze televisie heeft namelijk maar twee HDMI aansluitingen (zonder Audio Return Channel) en géén digitale uitgang. En dan wordt het lastig. De V700 heeft een HDMI verbinding met de televisie nodig omdat daar de commando’s over het gewenste volume overheen worden verzonden. Zo kun je gewoon de afstandsbediening van je eigen televisie blijven gebruiken, wat natuurlijk superhandig is. Het liefst heeft KEF dat die HDMI-aansluiting op je televisie een ARC heeft (ARC = Audio Return Channel, een digitale audio-verbinding binnen je HDMI-kabel), maar als die functie ontbreekt, kun je middels een optische digitale verbinding tussen je tv en de V700 toch gewoon perfect geluid krijgen. Omdat KEF de voorkeur geeft aan de HDMI aansluiting wordt er echter geen optische kabel meegeleverd. Enfin, ik had thuis met de nodige onhandige kunstgrepen (waardoor ik steeds per bron een nieuwe verbinding zou moeten leggen) misschien nog wel wat kunnen uitproberen, maar ik besloot collega Marc Brekelmans te bellen en een genoeglijk middagje film en televisie af te spreken. Zijn HD Samsung televisie beschikt dan wel niet over ARC, maar wel over voldoende HDMI aansluitingen én een optische digitale uitgang. Dat klinkt allemaal behoorlijk ingewikkeld, maar ik de praktijk is het dat absoluut niet. Het was letterlijk een kwestie van twee kabels aansluiten en toen werkte het meteen. Als je televisie wél over ARC beschikt volstaat een verbinding met de HDMI-kabel. Alleen moet je niet vergeten om in het menu van je televisie ARC aan te zetten als dat nodig is, anders hoor je alsnog niks.
Luisteren zonder Subwoofer
Voor een recensie gaten in de muur boren om de soundbar op te hangen gaat natuurlijk wat ver, dus plaatsten we de V700 op het dressoir voor de televisie en schakelden we de equalizer op ‘Stand’. De instelling ‘Wall’ gaf bij deze vrije opstelling iets minder lage tonen, wat klopt met de theorie dat plaatsing tegen de muur de lage tonen van nature versterkt. Omdat de V700 in principe ook zonder subwoofer leverbaar is hebben we een kort programma met diverse soorten audio afgewerkt. Een stukje journaal op televisie om de verstaanbaarheid van spraak te beoordelen, een natuurdocumentaire via Netflix voor kleine geluidsdetails (Planet Earth) en een actiefilm via Blu-ray voor het betere knalwerk (‘I Am Legend’, de jachtscène in New York). De verstaanbaarheid van spraak is voor mij de belangrijkste eigenschap waarmee een soundbar goed moet scoren. Dat klinkt gek, maar dat is het niet. Als een luidspreker daar niet goed in is kun je er meestal van uitgaan dat alle overige soorten geluid ook tegenvallen. En de verstaanbaarheid is erg goed. Stemmen hebben ‘body’ en de articulatie wordt heel natuurlijk weergegeven. Het verschil tussen stemmen die klankmatig dicht bij elkaar liggen (de journaallezer en de correspondent op locatie) was heel goed te horen. Als we even de digitale verbinding loskoppelen en het eigen geluid van de televisie harder zetten valt dat behoorlijk tegen, ondanks het feit dat deze Samsung op dat vlak eigenlijk niet eens zo heel slecht scoort. De V700 is gewoon een enorm stuk levendiger en voller van klank. Bij Planet Earth valt vooral op hoe fraai de geluiden van de natuur (wind, stromend water, vogels op de achtergrond, het ruisen van voetstappen) in de mix zitten, terwijl ook de markante stem van Sir David Attenborough uitstekend verstaanbaar blijft. De scene uit ‘I Am Legend’ is indrukwekkend, met een enorme dynamiek en veel controle. Alleen merk je, als je heel eerlijk bent, dat je bij dit soort werk toch wel een subwoofer kunt gebruiken. Maar voor een ultra-platte soundbar presteert de V700 echt waanzinnig goed. Hifi-televisiegeluid in optima forma, punt uit…
Luisteren mét Subwoofer
De V-20W subwoofer heeft een Klasse-D versterker van 200 Watt aan boord en beschikt over een in het front geplaatste lange slag woofer van 8-inch. Omdat deze sub ook los leverbaar is zitten er een draaiknop voor volume en een traploze regeling van de cross-over frequentie tot 150 Hertz op, maar bij gebruik met de V700 adviseert KEF deze beide knoppen gewoon helemaal open te draaien. Zo gezegd zo gedaan. Als je de set in deze samenstelling koopt heet hij KEF V720W en is hij goedkoper dan wanneer je de onderdelen los aanschaft. Als de draadloze verbinding met de zender in de V700 goed is brandt aan de achterkant van de sub een groene LED, die rood is als er géén verbinding is. We bekijken nog een keer hetzelfde programma (handig hoor, zo’n digitale tv-zender als Journaal24…) en wat in alle gevallen meteen opvalt is dat de subwoofer werkelijk héél erg goed in balans is met de V700. Bij stemmen komt er een klein beetje body bij, maar het wordt nooit ‘mompelig’. Bij Planet Earth merken we dat het geluid van de wind in de microfoon stiekem ook een heleboel laag bevat, maar ook nu blijft de rest keurig in balans. Het grootste verschil horen we bij ‘I Am Legend’. Het grommen van de automotor, de knallen van het geweer en de trappelende hoeven van de loslopende dieren krijgen nu een impact die echt geweldig is. En omdat het laag geen hoorbare richting heeft tilt het de andere frequenties als het ware op en plaatst ze veel verder de ruimte in. Er kwam meteen een enorme ruimtelijke dimensie in het geluid die niet minder dan spectaculair was. De V700 heeft overigens geen DSP aan boord waarmee een kunstmatig surroundgeluid wordt gecreëerd. En eerlijk gezegd vind ik dat een zegen. Hoe knap men tegenwoordig ook met psycho-akoestische verschijnselen een soort van surround kan nabootsen, het blijft een hoorbaar trucje en het hindert bijna altijd de verstaanbaarheid. Als je écht surround wil zul je moeten investeren in een écht 5.1 systeem, zo simpel is het.
Conclusie
Het KEF V720W systeem is met zijn adviesprijs van 899 euro niet de goedkoopste soundbar/sub combinatie die ik ooit gehoord heb, maar wel de beste. Het geluid komt redelijk in de buurt van een set goede luidsprekers en biedt in het laag zelfs een meerwaarde door de krachtige subwoofer. De weergave is natuurlijk, opwindend, dynamisch én verrassend ruimtelijk. Omdat de subwoofer draadloos met de V700 is verbonden kan hij moeiteloos overal geplaatst worden, hoewel een stopcontact in de buurt natuurlijk wel handig is. De beloofde Plug-en-Play wordt in elk geval helemaal waargemaakt. Let er alleen op dat je televisie over de juiste aansluitingen beschikt. Als je kijkbuis jonger is dan de mijne mag dat in de meeste gevallen geen enkel probleem opleveren. KEF slaagt er met de V720W andermaal in om zich meteen in de eredivisie van een bepaalde productgroep te nestelen, door net even wat langer na te denken over de technische en klankmatige eigenschappen waaraan zo’n product moet voldoen en door de gebruikerservaring daarbij altijd centraal te stellen. Een knappe prestatie!
Prijs
KEF V720W € 899,-
GP Acoustics GmbH, www.kef.nl
