Gaat het ook zo bij jou? Elk jaar vol vuur een uurtje of meer aan vakantievideo schieten, het thuis even bekijken, en dan er verder niets meer mee doen. Goede voornemens waren er genoeg doch het kwam er weer niet van. De praktische tips vanuit dit artikel doen wellicht de hoop weer gloren om er nu toch eindelijk eens iets van te maken! Een echte vakantie-blockbuster behoeft het beslist niet te worden. We willen een niet al te lange vakantievideofilm die recht doet aan je herinneringen en belevenissen.

Een eerste belangrijke praktijktip is: als u de geschoten videoclips thuis bekijkt noteer en schrijf meteen uit:
• Welke scènes goed zijn. Slechte kun je beter weglaten tenzij ze onvervangbaar zijn.
• Waar deze clips als bestandsnaam, tijdcode, tellerstand, map, geheugen kaart etc. te vinden zijn. Ook geotagging (plaats, tijd, land) kan hierbij helpen.
• Of er al een leuke verhaallijn, een thema of vakantieplot bij te bedenken valt.

Verder kun je bijvoorbeeld ook gezichten invoeren zodat de gezichtsherkenning bij een montageprogramma of op de camera zelf de reisgenoten en andere belangrijke personages straks zijn terug te vinden. Een goed begin is al het halve werk. Je krijgt er vast al zin in en weet ongeveer welke kant het met het filmisch vakantieverhaal op gaat.

Wel of niet monteren?
Een belangrijke vraag is altijd of je de vakantiefilm alleen op volgorde van clips wilt arrangeren of echt wilt gaan monteren. Dat arrangeren behoeft geen kwalitatief mindere vakantiefilm te betekenen. Met menige camcorder of videofilmende fotocamera zijn de opgenomen clips al bij te snijden. Dat geldt des te meer als je een iPhone of andere smartphone hebt gebruikt voor het opnemen. Het in volgorde rangschikken op de geheugenkaart of interne filmrol van de opgenomen scènes wil vaak ook nog wel lukken. Idem het aanbrengen van een titeltje of opmaakformat. Dan heb je al best een aardige film om af te spelen. Dat kan via de playback-functie van de camera of een geschikte app. De echte montage biedt uiteraard het summum om een pakkende vakantiefilm met titels, effecten, fraaie overgangen en een soundtrack te maken. Het kost enige tijd doch is de gedane moeite meer dan waard!

Thema of gegeven
Het werkt filmisch gezien altijd beter als een bepaald thema, verhaallijn of plot de opeenvolgende scènes in de vakantievideo verbindt. In ieder geval een logische volgorde waarbij de kijker ziet en begrijpt wat er Wie, Wat, Waar, Wanneer en Waarom (de 5 W’s) gebeurt. Dat geldt des te meer als het kijkerspubliek thuis niet zelf bij de vakantiebelevenissen aanwezig was.

Een thema of gegeven kan relatief eenvoudig zijn. Bijvoorbeeld: een bezoek aan… Onze wandeling of fietstocht naar… De boeiende cultuur van… Ontdek de fraaie natuur in… In gesprek met de locals van… Of een interessante excursie naar…

Behalve met één doorlopende rode draad of thema kun je ook gebruik maken van korte verhalen in een groter verband. Kortere subplots die een gebeurtenis, tochtje of gezellig avondje filmisch verhalen. Als zij maar in het grotere doorlopende vakantieverhaal passen. Een voordeel van het toepassen van subplots is een aangename afwisseling in de verhaallijn van het overkoepelende thema.

Een leuk format
Bij de montage is een thematisch format een vaste opmaakset voor de videofilm. Deze bestaat uit titels, overgangen, introductieschermen, omlijstingen of kaders en dikwijls ook een themamuziekje. Dit format leg je over de te monteren videofilm heen. Het toepassen van een format houdt alles in één uniforme stijl en geen voor de kijker verwarrend ratjetoe van alles en nog wat.

Zo ook bij de vakantiefilm. Diverse montageprogramma’s, bijvoorbeeld iMovie, bieden kant-en-klare opmaakthema’s (templates). Daar zit vast wel een geschikt exemplaar voor de vakantievideo tussen. De meer creatieve videomakers onder ons kunnen ook zelf een format samenstellen.

Wat montagetips
Als vanouds is de belangrijkste montagetip voor de vakantievideofilm: in de beperking herkent men de meester. Hoe verleidelijk het ook is, uw kijkerspubliek zit echt niet op de herhaling van steeds weer hetzelfde te wachten. Houdt het kort maar krachtig. Gebruik geen overtollig, weinig ter zake doend of slecht beeld- & geluidsmateriaal in de montage.

Bedenk een pakkende intro. Dat zet meteen het vakantiegevoel neer. Een trailertje met fraaie titels en korte sfeerbeelden doe het altijd aardig. Snijdt de scènes netjes bij en arrangeer hen volgens het bedachte vakantieverhaal. Een storyboard kan daar bij helpen. Wissel overzichten, half-totalen, close-ups en details af. Voorkom springende of te abrupte beeldlassen. Leg een beeldinsert over de las heen of gebruik een overgang, bijvoorbeeld een dissolve (overvloeier). Verklaar waar nodig hetgeen er te zien is. Dat kan met behulp van een ondertitel, grafisch plaatje of kaartje en een voice-over.

Als je geen betere beelden hebt, corrigeer dan waar nodig op kleur, belichting, beweging van de camera en scherpte. Vakantiefilms zijn nogal eens uit de hand opgenomen. Zit er ondanks de optische beeldstabilisatie van de camera nog ongewenste beweging in laat dan het stabilisatiefilter van de montagesoftware deze eruit halen.

Geluid erbij
De soundtrack bepaalt voor een belangrijk deel de sfeer van de vakantiefilm. Er zijn drie geluidscomponenten waar je rekening mee dient te houden:
• Het originele achtergrondgeluid. Dat maakt de getoonde gebeurtenissen realistisch. Als het geluid echter niet ter zake doet of slecht is kun je dit verwijderen of het volume op nul zetten.
• De aanvullende achtergrondmuziek. Een passend muziekfragment. Bijvoorbeeld een leuke repeterende loop, cd-nummer (kan ook van internet) of bij de bestemming passende muziek.
• De voice-over of een al ter plekke opgenomen commentaar.

Indien mogelijk deze drie geluidsbronnen elk op hun eigen audiospoor zetten. Stel het volume niet te hard (overstuurt) of te zacht (geeft ruis) in. Gebruik een fade-in, fade-out of een overvloeier voor een fraaie geluidsovergang. Indien er een geluidsmixer bij de montagesoftware aanwezig is deze gebruiken om de geluidsbronnen naar verhouding te mengen.

Loont de moeite
Het monteren of arrangeren van de vakantieclips loont zeker de moeite. De dierbare herinneringen blijven bewaard en zijn telkens weer opnieuw te beleven. En behalve van dit jaar ligt er wellicht nog het een en ander van vorige vakanties op de plank te branden.