In 1988 moet de Chileense dictator Pinochet na acht jaar dictatuur een referendum houden over de voortzetting van zijn leiderschap. Dat allemaal door een bepaling in zijn eigen grondwet. Met een simpel 'SI' of 'NO' beslist de bevolking of het regime blijft. Voor het eerst kreeg de oppositie een beetje zendtijd om haar boodschap over te brengen. Het verhaal van mediacampagne op het scherpst van de snede.
René Saavedra (Gael García Bernal) is een hippe jonge reclamemaker die de leiding krijgt over de ‘NO’ campagne. Hoewel het per definitie lastig is het woord nee een positieve lading te geven trekt hij alles uit de kast om dit toch voor elkaar te krijgen. Liedjes, show, humor, geen middel wordt onbenut gelaten om de boodschap van de oppositie een blij karakter te geven.
De gevestigde orde heeft deze grondregel van de PR eerst nog niet door en zaait vooral angst, met een averechts resultaat. Als de man die in het dagelijks leven de leidinggevende van Saavedra is (Alfredo Castro) de leiding krijgt over de ‘SI’ campagne ontstaat er meer gelijkwaardigheid in de strijd. Alsof zijn leven nog niet ingewikkeld genoeg is worstelt Saavedra thuis ook nog met een rammelende relatie.
Regisseur Pablo Larraín sluit na Tony Manero en Post mortem zijn trilogie over de Pinochet periode die duurde van 1973 tot 1988 af met een hoopvolle film. In een als extra meegeleverd interview relativeert hij dat optimisme – het feit dat de schuldigen uit die tijd nooit vervolgd zijn maakt dat veel wonden open gebleven zijn, en het huidige kapitalisme van Chili is ook niet alles.
Larraín koos in NO voor een gewaagde, zeer originele vorm. De film is namelijk geschoten op oude U-matic videotapes, het materiaal dat ten tijde van het verhaal de standaard was voor televisie. Fletse, uitgelopen kleuren en verre van scherp, bijna vierkant 4:3 beeld maken dat de film er uit ziet alsof hij dertig jaar geleden gemaakt is.
Het mooie hiervan is dat originele archiefbeelden ingevoegd konden worden zonder dat het verschil met de nieuwe beelden opvalt. Grappig dat juist deze film, met een bewust slechte beeldkwaliteit, op blu-ray uitgebracht wordt, waar veel arthouse films het nog met alleen een dvd release moeten stellen.
De meest geslaagde meegeleverde extra is een 'Big Talk' interview dat Hans Maarten van den Brink had met Eugenio García, een van de bedenkers van de NO campagne, voorafgaand aan de Nederlandse première van de film tijdens het Rotterdamse filmfestival. García benadrukt dat het personage Saavedra slechts ten dele op hem gebaseerd is, maar geeft een mooi beeld van de geschiedenis als context voor de film.
De interviews met Pablo Larraín en Gael García Bernal lijden onder een onhandige, haast contactgestoorde interviewer, die steeds erg moet zoeken naar de volgende vraag van zijn briefje, zonder er rekening mee te houden dat die al beantwoord is. De geïnterviewden raken er zichtbaar geïrriteerd door. De korte 'making of' biedt wat beelden van het opnameproces.
Een originele, weldoordachte vorm, sterk acteerwerk en knap gebruik van humor maken NO tot een aantrekkelijke, buitengewoon geslaagde verbeelding van een bijzonder stukje geschiedenis.
Aanvullende informatie:
Chili 2012
Speelduur: 118 minuten
Regie: Pablo Larraín
Scenario: Pedro Peirano, naar het gelijknamige toneelstuk van Antoino Skarmeta
Productie: Juan de Dios, Daniel Dreifuss
Camera: Sergio Armstrong
Montage: Andrea Chinogli
Muziek: Carlos Cabezas
Art direction: Estefania Larraín
Met: Gael García Bernal, Alfredo Castro, Luis Gnecco, Antonia Zegers, Marcial Tagle, Nestor Cantillana
Extra’s: Big talk (23 minuten), Interviews met Pablo Larraín (15 minuten) en Gael García Bernal (9 minuten), Making of (7 minuten)
Beeld: 4:3
Geluid:
Uitgave en distributie: de Filmfreak
Officiële website
