REVIEW

The Patience Stone

Jan Luijsterburg | 23 juli 2013

Een jonge vrouw zorgt voor haar veel oudere man die in een coma ligt. Hij heeft een kogel in zijn nek en mag absoluut niet bewegen. Hun huis staat in een Afghaans oorlogsgebied, er wordt voortdurende gevochten. Alle bekenden zijn weggetrokken, hulp is er niet. Een bizarre situatie. De vrouw begint van ellende haar levensverhaal te vertellen tegen haar zwijgende echtgenoot.

Er zijn twee kleine dochtertjes. Met de nodige moeite vindt de vrouw haar tante, een vrijgevochten vrouw die de kinderen opvangt. De vrouw gaat steeds terug naar haar man, gehuld in haar burka. De tante haalt een oude Persische legende aan over een ‘steen van geduld’ die, als je er je diepste geheimen aan vertelt, uit elkaar klapt en verlossing geeft. Precies wat er gebeurt, met de echtgenoot als steen.

Hoewel je bij de monoloogvorm van het verhaal een toneelachtige aanpak zou veronderstellen koos regisseur Atiq Rahimi, tevens auteur van het veelbekroonde boek Steen van geduld, voor een uitgesproken filmische vorm. Zo worden herinneringen verlevendigd door flashbacks, bijvoorbeeld van de verslaving van de vader van de vrouw aan kwartelgevechten, die het hele gezin in de ellende stortte. Haar verhaal is een ontluisterende beschrijving van de positie van de vrouw in haar samenleving. Uitgehuwelijkt aan een oorlogsheld die, als hij er al was, weinig kaas van de liefde gegeten had, gebruikt door zijn familie.

Omdat de vrouw zich omwille van haar veiligheid uitgeeft voor prostitué wordt ze min of meer met rust gelaten door de militairen die het huis waarin ze over haar man waakt regelmatig bezoeken. Fanatieke moslims pakken immers liever een maagd. Wel ontstaat er een bijzondere band met een stotterende jonge soldaat die van haar diensten gebruik wil maken.

In tegenstelling tot de zeldzame andere films uit Afghanistan, zoals bijvoorbeeld van de familie Makhmalbaf, ziet The Patience Stone er erg mooi verzorgd, bijna gelikt schilderachtig uit. Gebruik van crane shots (een opstijgende camera die een wijd beeld geeft over een locatie) in een barre oorlogssituatie is wat vervreemdend, maar tilt het verhaal meteen uit boven het alledaagse.

In de erg boeiende extra’s die meegeleverd zijn, een making of en een interview met de regisseur, blijkt de voornamelijk Franse productie grotendeels opgenomen in Marokko. Alleen omgevingsshots en scènes als de kwartelgevechten werden met compacte apparatuur in Kabul gefilmd. Interessant is dat Rahimi een andere scenarioschrijver inschakelde om zijn verhaal los te weken van de boekvorm en er zo een echte film van te kunnen maken. Hij zegt de film vooral gemaakt te hebben voor mannen. Die kunnen het meest opsteken van het verhaal.

Aanvullende informatie:
Afghanistan, Frankrijk, Duitsland, VK, 2012
Speelduur: 98 minuten
Regie: Atiq Rahimi
Scenario: Atiq Rahimi, Jean-Claude Carrière, naar de gelijknamige roman van Rahimi
Camera: Thierry Arbogast
Montage: Hervé de Luze
Art direction: Erwin Prib
Muziek: Max Richter
Met: Golshifteh Farahani, Massi Mrowat, Hamid Djavadan, Hassina Burgan
Extra’s: Making of (28 minuten), interview met Atiq Rahimi (15 minuten)
Beeld: 2,35:1, anamorf
Geluid: DD 5.1, Dari gesproken
Uitgave: Cinéart www.cinéart.nl
Distributie: TWIN Pics


EDITORS' CHOICE