ARTIKEL

Raam wordt luidspreker

Dr. Longbeard & Marja | 29 augustus 2002

Soundbug2Wederom staan we aan de rand van een revolutionaire ontwikkeling. Nee, het is niet weer een nieuw CD formaat of beveiliging hiervan. Deze keer is het een materiaal dat in de komende jaren onze hele hoorbare omgeving gaat veranderen.

Het geheim is magneto-elasticiteit. Magneto-wie? Elasticiteit! Het begint bij een onderzoek voor de Amerikaanse marine die een nieuw type onderwater radar zoekt. Diverse materialen en technieken zijn gebruikt en we hebben daarvan ook een aantal ‘bijwerkingen’ gezien. Hele families walvissen zijn de kluts kwijt en storten zich massaal op de kust, met fatale gevolgen.

Deze ‘vooruitgang’ heeft echter ook een positieve kant. Er is nu een materiaal beschikbaar dat Terfenol-D heet. De basis is een delfstof die slechts op aantal plekken in de wereld voorkomt, in Rusland, China en ergens in de Amerikaanse staat Iowa. Van deze delfstof wordt door een tweetal bedrijven onder meer FEonic, het genoemde Terfenol-D gemaakt. De uitzonderlijke eigenschap van dit spul is dat wanneer een hoeveelheid Terfenol-D in een magnetisch veld wordt geplaats, Terfenol-D uitzet. En dat uitzetten gaat met grote kracht gepaard. Er is sprake van zo’n 200 Kg druk.

Als dus een beetje Tefenol in een magnetisch veld wordt geplaatst en dat veld wordt gemanipuleerd door een muzieksignaal dan gaat Terfenol meetrillen. Zorg nu voor een strakke binding tussen het trillende ‘spul’ en een willekeurig oppervlak, dat zal dat opervlak ook in trilling komen. Ergo, het oppervlak gaat als geluidsbron fungeren; een luidspreker zo je wilt.

Soundbug2En nu is er een eerste commerciele toepassing beschikbaar voor iedere beurs. Voor rond de 50 Euro (honderdtien in echt geld) is een Soundbug te krijgen. Dit is een apparaatje met de vorm van een kleine computermuis met aan de bovenkant een schakelaartje – aan, zacht en hard – en aan de onderkant een rubber zuignap. Deze zuignap trekt vacuum wanneer de nap op een glad oppervlak wordt geplaatst en de hele Soundbug een kwartslag wordt gedraaid. Zo ontstaat een strakke verbinding tussen een snippertje Terfenol-D en het oppervlak. Het laagje rubber van de zuignap zorgt voor een beetje demping.

Steek het uiteinde van het snoertje van de Soundbug in de hoofdtelefoon uitgang van een PC, CD, DVD, DAT speler en voila, iedere tafel, prullenbak, deur, raam, toiletpot of ander ‘iets’ met een glad oppervlak fungeert als luidspreker.

In onze testopstelling is het beste resultaat behaald bij het gebruik van de Soundbug op een raam. De klank is niet eens al te slecht. Diepe bassen zijn er niet en afhankelijk van het gebruikte materiaal als weergever zijn de hoge tonen nogal blikkerig. Verder is de Soundbug snel de vervorming in te sturen. Maar als een alternatief voor het ingebouwde speakertje van vele laptop computers voldoet de Soundbug prima. Denk eens aan een Powerpoint presentatie op een laptop met een Soundbug die de acoustische effecten via de tafel de kamer in slingert. Komt goed over.

De gebruikte techniek is in te zetten op vele terreinen. Wat te denken van een alternatief voor een PA systeem. Geen schetterende en meestal onverstaanbare omroepen meer, maar een beschaafd geluid dat afkomstig is van ‘muur’ of raam. Precies op de plek waar het geluid of tekst nodig is. Door de goedkope techniek is een personal PA systeem eenvoudig op te zetten. Via GSM/GPS is de locatie van meneer Pieterse te traceren, dan is een oproep via de dichtsbijzijnde muur voor meneer Pieterse ook te verwezenlijken met een zachte vriendelijke stem dichtbij. Smart buildings hoor ik hier?

Marja en Henk Bugged2Ook de andere kant van geluid, anti-geluid kan met op Terfenol-D gebaseerde technieken ver komen. Het geluid van voorbij razend verkeer in een woonwijk kan worden geneutraliseerd. Neem het geluid buiten ieder raam op, draai de phase 180 graden en zet dit geluid ‘op’ het raam. Stilte zal uw deel zijn. Het Engelse bedrijf Newlands is met deze technieken al druk in de weer onder de namen Soundbar en Soundblind. Zelfs in wasmachines kan door middel van hoogfrequent golven Terfenol-D worden ingezet.

En dan een hele wilde speculatie. Levitatie. Een krachtig hoogfrequent veld onder een voorwerp kan dit in de lucht brengen en houden. Zou dit iets te maken hebben met de ‘echte’ Ginger of IT van super uitvinder Dean Kamen?
Voor meer hierover bezoek dan de uitstekende site van Marshall Brain: www.howstuffworks.com.

Leverancier

Minolta:
tel. 0573 - 25 08 35
www.roussac.nl


EDITORS' CHOICE