Modificeren; feiten en fabels of, waar zijn wij nou helemaal mee bezig…

Definitie

Volgens de dikke van Dale is modificeren, "wijzigen" of "aanpassen". In de hifi betekent het meestal het aanbrengen van allerlei technische veranderingen om de klankmatige prestaties te doen toenemen. Dit kan het aanbrengen van een laag dempingsmateriaal in een platenspeler zijn, maar ook het veranderen van het werkpunt van een versterker. Kortom, een veelheid van activiteiten waarvan het resultaat zelfs nog vaak louter op experimentele basis wordt vastgesteld.

Waarom willen we eigenlijk modificeren?

Als een fabrikant een nieuw apparaat op de markt wil brengen dan begint het ontwerpproces meestal achteraan, namelijk met de prijs. De uiteindelijke verkoopprijs is het uitgangspunt van waaruit teruggerekend wordt naar de kostprijs van het apparaat. Die kostprijs omvat de onderdelen, de kast en periferie zoals een doos en een gebruiksaanwijzing. Ook is er een post ontwikkelingskosten om de kosten die gemaakt zijn om nieuwe snufjes en de mensen die ze bedenken, terug te verdienen. De onderdelen worden in grote hoeveelheden ingekocht om de kostprijs nog verder te drukken en natuurlijk om het apparaat zelf snel en efficiënt in grote hoeveelheden te kunnen produceren. Als het gaat om dit soort massaal geproduceerde apparatuur, en dat is ongeveer 90 % van wat wij met z`n allen kopen, dan is er helaas weinig ruimte voor kwaliteitsoverwegingen; het gaat voornamelijk om de prijs, de marktconformiteit, een stukje veiligheid in de vorm van een CE-keurmerk en vooral of het apparaat eruit ziet zoals de marketingafdeling bedacht heeft dat wij als klant dat leuk vinden, dat er weer een nieuw knopje op zit en er weer een nieuwe intrigerende afkorting gebruikt kan worden in de reclame uitingen. Helaas, waarde lezer (M/V) dit zijn de bikkelharde feiten, maar kennelijk willen we op deze manier behandelt worden. Het is mede daarom dat een fabrikant gewoon een paar honderdduizend op-ampjes koopt van een type wat al minstens twintig jaar op de markt is, gewoon omdat die maar twee cent per stuk kost en een nieuw ontwikkelde op-amp, die veel beter klinkt, links laat liggen omdat die minstens een gulden kost. Voor een individuele eigenaar van een CD-speler van pakweg duizend gulden winkelwaarde is het echter geen probleem om nog een paar honderd gulden uit te geven aan een modificatie waarbij wel die mooie op-amp in zijn apparaat gezet wordt en nog een aantal dingen gedaan worden waar de fabrikant in zijn haastige productieproces geen tijd voor heeft, of die door de snelle marketingjongen, voor wie vinyl uitsluitend iets is wat in zijn keuken op de vloer ligt, weggesaneerd zijn.

De enkeling onder U die wel de neiging heeft om iets nauwkeuriger naar zijn apparatuur te luisteren en zich af te vragen of er een manier is om een klankmatige verbetering te bewerkstelligen struikelt al gauw over de term "modificeren". Er zijn inmiddels vele, in verschillende mate technisch onderlegde, lieden die U graag uitgebreid hun visie op het verschijnsel modificeren uit de doeken doen. Er zijn er die zuiver wetenschappelijk te werk gaan en tot op moleculair niveau Uw CD-spelertje ontleden. In hun enthousiasme voor de zuiver theoretisch technische aspecten van de door hun bedachte modificaties verliezen zij nogal eens de relatie met het apparaat zelf uit het oog en wordt zowel financieel als technisch een kind met een waterhoofd gecreëerd. Ook bestaat bij deze lieden het gevaar dat zij doorschieten in het bereiken van een bepaald technisch ideaal waardoor de technische verhoudingen van het apparaat als geheel dreigen te worden verstoord.

Er zijn echter ook de wat nuchterder geesten die U eerst vragen naar Uw budget en op basis van de aanschafprijs een offerte doen en U nog voor het apparaat opengeschroefd wordt een realistisch beeld kunnen schetsen van wat U kunt verwachten na de modificatie. De resultaten zijn in deze gevallen altijd hoorbaar, maar zijn ook altijd in verhouding met de prijsklasse van het gekochte apparaat. Je kunt toch van een Fiat Panda ook niet verlangen dat die geschikt is om er een Ferrari motor in te bouwen?

Wie kan modificeren?

Voordat je een apparaat kunt modificeren, moet je precies weten hoe het apparaat werkt en wat de ontwerper bij de fabrikant bedoeld heeft. Pas als je dat weet kun je beoordelen waar het apparaat voor verbetering vatbaar is en vervolgens op zoek gaan naar wegen om die verbetering te realiseren. Het is zeker niet voor iedereen weggelegd om verantwoord te gaan modificeren aan een apparaat. Niet alleen is er een gedegen technische kennis voor nodig, een gezonde dosis realiteitszin is net zo belangrijk. Daarnaast is het uiteraard van belang om goed beoordelend te kunnen luisteren en je te realiseren dat meten niet altijd weten is.

Kortom

Modificeren heeft zin en kan buitengewoon spectaculaire resultaten hebben, maar dient wel met verstand te gebeuren. Het "even-uit-de-losse-pols" vervangen van een paar onderdeeltjes is net zo onverstandig als het doorschieten in theoretisch briljante, maar nuchter beschouwd zwaar overdreven ingrepen die geen verband houden met de prijs en kwaliteitsklasse van het betreffende apparaat.