ASR Emitter 1

Ik weet dat producten van onze Oosterburen bekend staan om hun degelijkheid en betrouwbaarheid. Neem het Duitse Miele, loodzwaar en gebouwd als een tank, al generaties een begrip wat betreft wasmachines. In menig huishouden draaien deze zonder enig probleem vele jaren mee. Ook voor de vierwieler geldt de bouw van Duitse “grundlichkeit”. BMW en Mercedes hebben een naam hoog te houden en laatste jaren is ook Audi druk bezig om in aanzien te stijgen.

Met betrekking tot audio en aanverwante producten slaan de Duitsers geen gek figuur. Topapparatuur van Burmester, Audionet, Canton, net als audiorekken van Creaktiv kunnen we tot de top rekenen. Ook hier is het motto: degelijk en betrouwbaar. Dit maal staat het in ons land relatief onbekende Duitse ASR Audio Systeme centraal. Net als bovenstaande merknamen staat ASR zeker garant voor een solide bouwwijze en goed doordacht concept, iets dat al vele jaren stand houdt. Uniek vanwege de extreme aandacht voor externe voedingscapaciteit.

ASR maakt sinds 1980 High-End versterkers. Verantwoordelijke daarvoor is Friedrich Schäfer. In 1982 zag de eerste serie versterkers - die hij de naam “Emitter” gaf - het levenslicht. Gelukkig is het niet zo dat de Emitter van toen dezelfde Emitter van nu is. In de loop der jaren heeft de versterker een ware revolutie doorgemaakt, al is de basis hetzelfde gebleven. De door mij, 26 jaar (!) later, geteste versterker is uiteindelijk een doorontwikkeling van de oer Emitter. Schäfer gaat ervan uit de eindtrappen van een versterker voldoende energie, adem en uithoudingsvermogen moeten hebben om te allen tijde een luidspreker zo goed mogelijk aan te sturen. Om aan die drie criteria te voldoen moet een versterker een goede basis, de voeding, hebben. Dit is wat Schäfer dan als eerste in extrema aangepakt heeft, hij heeft de voeding los van de versterker gemaakt. Dit concept wordt in alle modellen doorgevoerd.

De Emitter 1, die in mijn luisterruimte bivakkeerde, is de meest eenvoudige en “kleinste” versterker. Ik noem hem eenvoudig omdat de “1” is voorzien van slechts één losse voedingskast. Klein? Misschien als stand-alone versterker. Maar de versterker kan niet opereren zonder zijn voedingskast en dat maakt het geheel, 17 kg voor de versterker en 28 kg voor de voeding, niet echt klein. Een losse voeding van maar liefst 28 kg moet toch wel iets bijzonders herbergen.

De afwerking van de glanzende en strakke acryl frontplaat op beide apparaten is van hoog niveau en daarmee heeft het geheel een chique uitstraling. De voedingskast is strak en glad, Het front van de versterker herbergt drie grote knoppen. Eén voor het volume, de tweede als ingangskeuze en de derde die een tweeledige functie heeft. Ten eerste als aan/uitzetknop en ten tweede maak je hiermee de versterkingskeuze. Voor de kast zijn diverse kleurschakeringen mogelijk. De techniek achter de volumeknop is apart. De volumeregeling zit namelijk buiten de signaalweg en is relais geschakeld. Het eerste is op zich niet zo vreemd en wordt wel vaker toegepast. Veel zeldzamer is de relaisschakeling. Relais zorgen ervoor dat alleen via het aangetrokken relais signaal doorgegeven wordt. Dat zorgt altijd voor een schoon en nauwkeurig signaalpad zonder beïnvloeding. Fabrikanten hanteren geen standaardwaardes voor het uitgangssignaal van hun bronnen.

Dit is zeer hinderlijk omdat men bij het omschakelen van LP naar CD of omgekeerd, het geluidsniveau vaak plotseling toeneemt of afneemt. De ASR-bezitter hoeft zich daarover geen zorgen te maken. Het volumeniveau kan aan het uitgangssignaal van de bron aangepast worden. Dat zorgt ervoor dat bijvoorbeeld de draaitafel en de Cd-speler hetzelfde volumeniveau hebben als er onderling geschakeld wordt. Deze luxe heeft slechts een select gezelschap versterkers en duidt op een zeer doordacht ontwerp. De voeding is zeer stabiel. Dit wordt mede mogelijk gemaakt door het gebruik van snelle foliecondensatoren. De totale buffering van de elco’s is met een capaciteit van 373.000 uF niet bepaald kinderachtig te noemen. Tel daar ook nog eens twee flinke transformatoren van 500 VA per stuk bij op en u krijgt een klein beetje een idee welke aandacht Schäfer aan zijn versterkers schenkt. Het uiteindelijke vermogen van 2 x 150 watt bij 8 Ohm is niet gering. Hiervoor maakt de Emitter 1 onder andere gebruik van 12 hoogwaardige Toshiba audio mosfet eindtransistoren. Bij 4 Ohm wordt er zelfs 2 x 250 geleverd. Genoeg energie en kracht om de meest lastige luidsprekers aan te sturen en onder controle te houden. De Emitter 1 die ik had staan was voorzien van WBT connectoren, dat geeft een kleine meerprijs, maar is gezien de kwalitatieve eigenschappen geen onverstandige keuze.

Ik zou haast vergeten dat met de ASR een set Rogers luidsprekers afgegeven werd. Rogers is het merk dat we allemaal kennen van de beroemde LS3/5A monitoren. Gebruikt en bejubeld in zowel huiskamers als in opnamestudio’s. Het merk is een tijdje uit de picture geweest en komt nu terug op de audiomarkt. De inhoud van drie dozen was nodig om de luidsprekers tot een werkend geheel te maken. Een Rogers Marquis 3 luidspreker bestaat namelijk uit twee kasten. Een baskast en een monitor. Die moeten op elkaar gezet worden en vormen met tussenkomst van cones één geheel. Standaard zijn de luidsprekers afgewerkt met een hoogglans lak. Mooi, chique en voor wat betreft het uiterlijk mooi passend bij de ASR Emitter 1. De Marquis 3 is een makkelijk aan te sturen luidspreker. Met een impedantie van 8 Ohm en een rendement van 90 dB vormen ze totaal geen probleem voor de ASR.  De Marquis loopt halfrond aan de achterzijde en kent geen verticale evenwijdige zijden. Gedeeltelijk om ongewenste reflexies in de kast tegengaan.

ASR - Rogers

Om alles fatsoenlijk te kunnen plaatsen moest mijn standaardset een grondige verbouwing ondergaan. De ASR Emitter 1 is alleen voorzien van ongebalanceerde (Cinch) ingangen. Het leverde mij de klus op alle gebalanceerde interlinks te vervangen door ongebalanceerde interlinks. Weg met alle Nirvana interlinks. Vanaf de ASR liep een ongebalanceerde SignAudio naar een B.A.T. VK-P5 phonoversterker. Omdat de B.A.T. alleen gebalanceerd uit kent kwamen hier B.A.T. verloopstekkers tussen.

Van hieruit liep een Siltech Classic phono-kabel naar een VPI Scout draaitafel. Het Clearaudio Victrory-H Gold element bleef ongewijzigd. Ook liep een SignAudio interlink naar een Sony tuner en Apogee MINI-Dac. Ten slotte moesten mijn Avalon`s van hun plek om plaats te maken voor de Rogers luidsprekers. Nirvana SL luidsprekerkabels bleven. De voeding van de ASR vond een plaatsje op de grond naast het Creaktiv audiorack. Gelukkig is de voedingskabel lang genoeg, zodat men niet gauw in de problemen komt met het plaatsen van de voeding.


ASR – Rogers

Nadat alles aan elkaar geknoopt was, en de Marquis op hun plaats stonden, kon het inspelen beginnen. Ik weet dat er vele discussies gaande zijn over het al dan niet inspelen van luidsprekers, versterkers, kabels en weet ik wat al niet meer. Eén ding kan ik u verzekeren, de ASR, bij mij nieuw uit de doos, moest inspelen. De eerste paar dagen klonk het plat, afgevlakt, saai en duf. Laten spelen, ’s nachts op laag niveau en overdag luider, bracht gaandeweg zeer goed hoorbare verbeteringen met zich mee. Het geluid werd losser, ging meer sprankelen en werd aangenamer. Van duf en saai ging het leven en het geheel kreeg meer dynamiek. Niet zo’n klein beetje, nee, na een flink aantal dagen was dit echt een gigantisch verschil. Aan het inspelen zal de voeding zeer zeker mede schuldig zijn. Eer dat al de elco’s goed gevuld en verzadigd zijn, zijn we een paar dagen verder. Dan komt het moment dat er niet veel verandering meer in het geluidsbeeld optreedt en het serieuze luisteren kan beginnen.

Diana Krall heeft de aftrap, misschien te veel gehoord en afgezaagd, maar op vinyl draai ik haar nog vaak. De LP “The Girl in The Other Room” is een aanrader, Krall is achter haar piano gekropen. De eerste tonen vloeien uit de Rogers en het is prettig om ernaar te luisteren. Krall’s aanslagen zijn zowel hard als subtiel. Van Krall naar Robbie Williams “Swing” LP. Bij rustige nummers en op normaal volume is het allemaal goed te behappen en aangenaam luisteren. Maar komt een nummer als “Straighten Up and Fly Right” dan raakt de Rogers een beetje het spoor bijster. Het laag is matig gedefinieerd, hoewel strak, instrumenten verwisselen regelmatig onverwacht van plaats. Tussen het luisteren door schuif ik flink met de luidsprekers om tot een optimaal resultaat te komen. Ze vragen bij mij om een redelijke afstand tot de achterwand, verder zijn ze gebaad met een redelijke toe-in. Cassandra Wilson volgt, haar CD staat bol van de percussie-instrumenten en is een uitstekende CD om de betrokkenheid en het gevoel van een set door te geven. De stem is donker, ik mis sfeer en detail. Daar komt bij dat het geheel ietwat rommelig overkomt. Zou het de combi met de Rogers luidsprekers zijn? Er is immers een scheve prijsverhouding tussen de versterker en de luidsprekers. Gaandeweg merk ik dat er meer uit de ASR te halen moet zijn dan wat er nu gepresteerd wordt.

Ik wil met klem benadrukken dat de prestaties op een hoog niveau liggen en deze opstelling menig serieuze set ver achter zich laat. Maar toch heb ik het gevoel dat de ASR mij naar een nog grotere hoogte kan brengen. Ik besluit de Rogers te vervangen door Avalon. Uiteraard gaat het prijsverschil tussen Rogers en Avalon mank, maar de Avalon`s halen wel alles uit de ASR’s wat erin zit.

ASR – Avalon

Ik ken mijn Avalon’s van binnen en buiten. Het is een speaker die echt alles laat horen en zo hoop ik de kwaliteiten van de ASR verder naar boven te kunnen halen. Als alles weer is aangesloten kunnen de schakelaars op “On”. Meteen valt op dat de weergave veel grootser en rustiger is. The Weavers verdwijnen op het draaiplateau van de VPI. In de zaal heerst een beheerste en gematigde sfeer. Het applaus wordt niet echt enthousiast weergegeven. Nu is het publiek in de tijd van The Weavers misschien niet zo uitbundig als de concertgangers heden ten dage zijn. Wat ik bij The Weavers beluister zou ik eerder gecontroleerd enthousiast willen noemen. Tijdens het verder luisteren naar de LP blijven bij mij de termen beheerst en voorzien van een flinke dosis rust en autoriteit hangen. We gaan wat meer “swing” in de muziek gooien en al gauw volgen de Big Bands van Count Basie, Duke Ellington en andere grootheden elkaar in rap tempo op. Het schetterende en spetterende geluid van de blazers klinkt ietwat geknepen. Weer noteer ik “beheerst en gecontroleerd”. Vrees niet, het swingt wel degelijk de pan uit. Het is wennen aan de klanksignatuur die de ASR heeft. Het lijkt een combinatie tussen buis en transistor. De balans slaat in het laag door naar de voordelen van de transistor, strak en diep laag. Het midden- en hooggebied herken ik enigszins als het zachte “zwoele” geluid dat bepaalde buizenversterkers zo kenmerkend maakt. Maar dan met veel meer power en directheid. Ook qua dynamiek kom ik niets te kort. De Avalon’s worden gedwongen zich van hun beste kant te laten zien. Een stevig en diepgaand laagfundament, waarover een lekker stevig mid-hoog romig sausje wordt gestrooid.

We blijven nog even in de Jazz-hoek. Oscar Peterson`s “We Get Requests” is een verschrikkelijk fijne LP. Hier en daar een beetje vervorming in de opname, maar dat mag de pret niet drukken. Alle instrumenten zijn prima te volgen en op goede installaties zijn in de opname kleine zachte achtergrondgeluidjes waar te nemen. Op het niveau van microdetaillering scoort de ASR erg hoog. Ik verlies de strijkstok van bassist Ray Brown geen moment uit het oor wanneer hij over de snaren van zijn akoestische bas danst.

Ik keer terug naar Cassandra Wilson en wat ik nu hoor staat in geen vergelijk met wat door de Rogers ten gehore werd gebracht. De mooie ronde, krachtige en donkere stem keert terug in de luisterruimte. De percussie instrumenten dansen en tinkelen, staan standvastig en diep achterin. Ook de piano van Jacky Terrasson heeft zijn vaste plek, voor in het midden tussen de Avalon’s. Dit is genieten, een zwarte stille diepte met daartussen de sfeervolle klanken die hun best doen het u zo aangenaam mogelijk te maken. Via de piano spring ik naar Tori Amos. Als er één vrouw met gevoel en intensiteit zingt is zij het wel. Dat doet zij zowel op de nummers “Angie” en “Smells Like Teen Spirit” als op haar onlangs uitgebrachte CD “The Beekeeper”. De laatste is wat rustiger en meer relaxed dan ik van haar gewend ben. De ASR weet perfect de sfeer en gevoel eruit te pikken en weer te geven. Realiteit wordt met de ASR wel eens een klein beetje uit het oog verloren.

De stem van Tori is op andere sets niet altijd even lief en gemoedelijk. Ik mis met ASR wel eens het vinnige en venijnige. Tijdens mijn blues-uurtje tokkelen John Lee Hooker, Memphis Slim en Muddy Waters er lustig op los. Er klinkt geen valse noot, de aanslagen, de stemaanzet alles is weloverwogen en vastberaden. De gitaren hebben, hetzij wat meer laidback en ingetogen klinkend, ieder hun eigen plaats. De stem en instrumenten staan voor mij in de luisterruimte en zijn omringd door een onvoorstelbaar zwarte achtergrond. Het straalt voor mij rust en vertrouwen uit, iets dat in deze set-up zo kenmerkend is geworden met de ASR. Moeiteloos worden klanken gedoceerd de Avalon’s uitgestuurd en weten ze mij te binden met een zeer fraai kleurrijk stukje luistergenot. De veelal akoestische instrumenten blijven in het diepste laag gedoseerd en worden te allen tijde onder controle gehouden.


Eind Goed Al Goed

Het uiterlijk, de filosofie en de bouwwijze van de ASR Emitter 1 schept bij het zien al meteen vertrouwen. De Emitter 1 is, ondanks dat hij met zijn “slechts” 2 x 150 watt de kleinste ASR versterker is, een dijk van een apparaat. De losse en naar mijn mening zwaar overgedimensioneerde voeding zorgt voor een stabiel en evenwichtig klankbeeld. Maar daarin schuilt meteen een voor mij soms negatief puntje. Door de enorme controle verliest de Emitter 1 iets van speelsheid en levendigheid. Ik heb hem er niet op kunnen betrappen dat hij eigenwijs is en soms als een puber tegendraads leven in de muziekbrouwerij schopte. Dat wil niet zeggen dat ik niet genoten heb van de ASR, integendeel, ik herkende veel terug uit mijn eigen Audio Research/PS Audio combinatie. De Emitter 1 bouwt een fabuleus machtig beeld op en weet in de inktzwarte achtergrond een groot pallet van microdetails weer te geven. Nooit een spoortje van agressie of hardheid. Luid spelen is geen enkel probleem. Stemmen worden uiterst subtiel en gepolijst weergegeven.

Prijzen:
ASR Emitter 1 Basis 4.980 Euro
Extra in de geteste versie:
‘Version Blue’ Blauw-Chroom, zilverkleurige koelribben, blauw display, blauwe LED’s 440 Euro
WBT luidspreker aansluitingen 190 Euro
Rogers Marquis per paar 1998 Euro


Importeur:
Audio Benelux b.v.
Email: audiobenelux@tiscali.nl