Vivid Audio Giya G3

Lang niet iedereen die (latent) veel geld overheeft voor excellente muziekweergave thuis, is een high end-neuroot met meer apparatuur en kabels dan cd’s...

Er zijn ook muziekliefhebbers met een royaal budget die eigenlijk het liefst helemaal geen zichtbare apparatuur in hun woonruimte willen hebben. En zeker geen grote luidsprekers. Die moeten maar verdwijnen in de muur. Tot ze de Giya-serie van Vivid Audio ontwaren. Dan wordt het oorspronkelijke plan direct overboord gezet… want dit zijn geen ‘boxen’, dit zijn kunstvoorwerpen!

De fotoserie werd gemaakt bij AudioXperience - klikbaar voor groter formaat

Nu is de G3 Giya – de kleinste uit de toplijn van Vivid Audio – niet zo’n ‘designluidspreker’ waarbij de weergavekwaliteit ondergeschikt is gemaakt aan het uiterlijke ontwerp. Integendeel: dit is voor de volle honderd procent een toonbeeld van form follows function – de Giyas zien er anders uit dan alle andere weergevers op de markt omdat ze anders zijn dan alle andere weergevers op de markt.

Wanneer je weet dat Laurence Dickie (vrijdag 27 september te gast bij AudioXperience in Nuenen), de man achter de ontwerpen van Vivid Audio, tegen het eind van de vorige eeuw ook verantwoordelijk was voor de oorspronkelijke Bowers & Wilkins Nautilus, dan wordt het verhaal achter die bijzondere vormen al een stuk duidelijker. Het doel ervan is om de negatieve effecten van kastresonanties en reflecties van geluidsgolven te elimineren, zonder daarbij naar ‘paardenmiddelen’ te grijpen zoals het toevoegen van massa om resonanties te dempen. Dat lukt je namelijk nooit helemaal en de resonanties die je overhoudt, blijven heel lang in de structuur van je luidsprekerconstructie hangen.  

In de jaren dertig bewees dr. Harry Olsen al door een kleine full-range luidspreker in verschillende houten behuizingen van ongeveer dezelfde inhoud te plaatsen, dat een volledig bolvormige kast de meest gelijkmatige frequentiecurve geeft en een rechthoekige behuizing verreweg de meeste interferenties (die bij bepaalde frequenties de ‘output’ versterken en bij andere weer verzwakken) veroorzaakt.

Soms is rond beter, soms vierkant zegt een oude reclamespot – maar in dit geval spreekt het bewijsmateriaal toch wel heel duidelijk tegen de toepassing van ‘vierkant’. Toch bestaan 99 van de 100 weergevers vandaag de dag nog uit een rechthoekige kast…  Afgezien hiervan is een gebogen paneel stijver dan een recht en de resonantiefrequentie ervan verschuift omhoog, buiten het hoorbare gebied. Dit wordt versterkt doordat de behuizing bij Vivid aan de boven- en onderzijde taps toeloopt en de binnenzijde van de kast op regelmatige afstanden wordt ondersteund door dwarsverbindingen.

Ver doorontwikkeld

Nu hebben we de kast dan wel tot zwijgen gebracht, maar omdat we met één of meer luidsprekerunits in een kast te maken hebben, zitten we nog steeds met de ‘output’ die ontstaat aan de achterzijde van de speaker. ‘Kleuring’ van het geluid ontstaat volgens Vivid Audio vooral door reflecties die worden veroorzaakt door drukverschillen in de luchtkolom achter de luidsprekerunit. De oplossing die Dickie voor het eerst toepaste in de Nautilus bestaat uit een exponentieel, taps toelopende buis (eigenlijk een soort van hoorn dus) aan de achterkant van elke luidsprekerunit. Gevuld met dempingsmateriaal dat door de steeds smaller wordende buis navenant meer wordt samengeperst naarmate je verder van de luidspreker komt, werkt deze als een soort transmissielijn.

Voor het laag maakt Vivid bij de Giya-serie gebruik van twee identieke chassis die tegenover elkaar zijn gemonteerd en een exact gelijk signaal krijgen aangeboden, zodat de relatieve beweging van de twee ten opzichte van elkaar nul is en er geen resonanties op de behuizing worden overgedragen. Over die ‘drivers’ zelf kun je ook nog een boek schrijven. De vorm, het materiaal en de ophanging (‘onderhangen’) van de conus, de neodymium magneten, de aerodynamische vorm van het chassis en de directe omgeving van de spreekspoel – alles is anders, en verder doorontwikkeld ten opzichte van een ‘normale’ luidspreker. En zo is er nog wel een aantal vindingen en verfijningen van bestaande principes te vinden in de Vivid Audio speakers. Voor wie meer dan gemiddeld geïnteresseerd is in de technische achtergronden heeft Vivid zowel op papier als in digitale vorm verschillende ‘white papers’ ter beschikking waarin alles gedetailleerd wordt uitgelegd. Waar het voor ons uiteindelijk om draait is het resultaat.  

Voordat we dat resultaat op zijn merites kunnen beoordelen, moeten de luidsprekers natuurlijk wel eerst ‘even’ optimaal in de ruimte gepositioneerd worden en op adequate randapparatuur worden aangesloten. Vooral dat laatste is bij het gros van de high-end liefhebbers een jarenlang proces van apparatuur, kabels en producten die de ‘randvoorwaarden’ beogen te optimaliseren zoals racks en netfilters proberen, aanschaffen en weer vervangen door andere (meestal duurdere) waarbij altijd het gevoel blijft knagen dat het ergens nog beter kan. Vivid-importeur Terrason Audio ziet één en ander af en toe met lede ogen aan. “Je kunt ook zonder dat eindeloze gefreak op het allerhoogste niveau naar muziek luisteren”, laat het weten. “Voor een meerderheid van muziekliefhebbers - ook die met een aanzienlijk budget - is het eindeloze veranderen van de installatie, waarbij de hoofdfuncties van de woonruimte ondergeschikt raken aan het bedrijven van de audiohobby - eerder een schrikbeeld. Klanten geven soms de sleutel van hun huis of appartement en gaan dan met vakantie terwijl wij aan de slag gaan. Als ze terugkomen, verwachten ze gewoon dat alles perfect speelt en dat de apparatuur verder geen bijzondere aandacht vraagt."

"Het wordt ook steeds moeilijker uit te leggen waarom een versterker veertigduizend euro moet kosten en vierkante meters ruimte in beslag neemt. Met de ontwikkelingen bijvoorbeeld op digitaal gebied gaat ons vak zich steeds meer toespitsen op de luidspreker en de interactie daarvan met de luisterruimte. Akoestisch, maar ook visueel en functioneel. Daar geloven wij heilig in.”

Schuiven met speakers

Naast de Vivid Giya G3 heeft Terrason Audio daarom een geïntegreerde cd-speler/DAC/voorversterker en een eindversterker van Chapter Audio bij zich. Twee apparaten die relatief bescheiden van afmetingen zijn (maar wel loodzwaar), een fraaie vormgeving hebben die zich naadloos in de meest uiteenlopende woonomgevingen laat integreren, en met één enkele afstandbediening alle (digitale) mogelijkheden die je je maar kunt wensen onder handbereik brengen.

Daarbij komen zegge en schrijve één interlink een een set luidsprekerkabels, beide van Transparent Audio. Dan volgt een ‘act’ met vijf rolmaten en plakband waarbij de posities van de luidsprekers ten opzichte van elkaar en de luisterstoel nauwkeurig worden vastgelegd en vervolgens met telkens vijf centimeter worden verschoven waarna weer wordt geluisterd aan de hand van dezelfde track. Het is schrikbarend om te horen hoeveel die paar centimeter verder naar voren of naar achteren uitmaakt in de muziekweergave: de verschillen zijn groter dan die je doorgaans tussen versterkers, cd-spelers of kabels waarneemt!

Deze fotoserie werd nadien gemaakt op een andere set, bij AudioXperience

En denk je wanneer in eerste instantie het geluidsbeeld onnauwkeuriger en ‘onechter’ wordt wanneer je de speakers vijf centimeter richting de muur schuift dat je ze dan in ieder geval niet nog verder naar achteren moet zetten – fout! Nog eens vijf centimeter verder bleek het ineens te ‘klikken’ tussen luidsprekers en ruimte. En wat schetst onze verbazing wanneer blijkt dat het nog eens vijf centimeter verder naar achteren nóg beter wordt…

Uiteindelijk werken we naar een bandbreedte van vijf centimeter toe waarbinnen één en ander optimaal lijkt te zijn. En gaan binnen die bandbreedte nog eens centimeter voor centimeter schuiven voor de ‘finishing touch’. De conclusie? We laten met zijn allen ontzettend veel geluidskwaliteit liggen door de luidsprekers ‘ongeveer’ goed neer te zetten en vervolgens met apparatuur, kabels, voetjes, spikes enzovoort aan de slag te gaan. De ‘aankoppeling’ van het afstraalgedrag van de luidspreker aan de karakteristieken van de ruimte luistert erg nauw en het optimaliseren ervan kan eigenlijk alleen op basis van ‘trial and error’ met een goed geschoold en ervaren paar oren gebeuren. Binnen een uur of twee staat de set te spelen, zo goed als dat het ooit gaat worden in mijn woonkamer.

En hoe goed is dat dan? Nou, eigenlijk alsof er helemaal geen luidsprekers staan! Als er één ding is dat de Giyas kenmerkt, is het een hoge mate van vrijheid van kleuring en dynamische compressie die normaliter vrijwel elke luidspreker als zodanig ‘verraadt’. Het gemak waarmee de luidsprekers de muziek ‘neerzetten’ in de ruimte doet denken aan bepaalde hoogrendement systemen, die echter zelden in de buurt komen van de bandbreedte en/of vrijheid van kleuring van de Vivids.

Conclusie

De G3 is de kleinste van de Giya-lijn. Net als zijn grote broers is het een vierwegsysteem, maar hij heeft ongeveer de helft van het kastvolume van de G2, die weer ongeveer half zo veel liters herbergt als de G1. Het zijn ook in mijn woonruimte van relatief bescheiden afmetingen visueel geen heel grote luidsprekers, en ik zou me zo gauw geen woonkamer kunnen indenken waar ze geen plaatsje zouden kunnen vinden zonder heel erg dominant aanwezig te zijn (anders dan door de bijzondere vormgeving).

De keerzijde, als je dat überhaupt zo wilt noemen, is dat de G3 in ieder geval in mijn persoonlijke luistersituatie niet die soms overdonderende grootsheid, directheid en ‘body’ in de weergave heeft van bijvoorbeeld een groot hoornsysteem of sommige grote dynamische systemen die ik in mijn woonkamer had - iets dat vooral speelt bij de wat steviger muzieksoorten en opnamen die met redelijk wat compressie op de plaat c.q. in bits en bytes zijn gezet. Dat laatste krijg je met de Giyas overduidelijk te horen en dat geeft maar weer aan hoe ‘eerlijk’ deze luidspreker is. De G3 geeft een wijd en diep stereopanorama, waarbinnen die afzonderlijke stemmen en instrumenten niet overdreven groot zijn afgebeeld. Detaillering en tonaal  ‘onderscheidingsvermogen’  liggen op een hoog niveau.

Met een gemiddeld rendement van 87 dB is de G3 misschien niet direct de aangewezen partner voor een kleine single ended triode als eindversterker, maar de belasting is dusdanig vriendelijk dat elke versterker met een redelijk vermogen er mee overweg kan. De Giya’s laten wel heel duidelijk de karakteristieken van de apparatuur die ervoor staat, horen.   

Conclusie
Vivid Audio is erin geslaagd om heel veel storende invloeden uit te bannen die zelfs bij heel dure luidsprekersystemen in meerdere of mindere mate hun stempel drukken op de muziek die wordt weergegeven. Het gemak en de vanzelfsprekendheid waarmee de G3 Giya een ‘performance’ in de luisterruimte neerzet, is van grote klasse. De G3 geeft muziek puur en ongeschminkt weer; misschien op het eerste gehoor wat terughoudend in vergelijking met andere systemen op dit absolute topniveau, maar daar spelen de luisterruimte, de randapparatuur en de individueler smaak/luistergewoonten een rol.

De Vivid Audio stelt geen bijzondere eisen aan de randapparatuur - behalve dat je dus wel een eerder potente (eind)versterker nodig hebt - zolang die maar van een adequaat niveau is. Het is in ieder geval mogelijk om met de Giya’s een set samen te stellen die muzikale prestaties van het allerhoogste kaliber koppelt aan een design en gebruiksvriendelijkheid die anders vooral bij de ‘lifestyle’ hifisystemen wordt gezocht. Wat dat betreft zijn de Vivids - mits met de nodige kennis en kunde gecombineerd en opgesteld in de woon- c.q. luisterruimte - inderdaad de ‘high end voorbij’.

HiFi.nl plus- en minpunten

+ Uiterst transparante, kleurings- en compressievrije weergave
+ Rust en gemak
+ Zeer apart design, zien er niet uit als ‘boxen’
+ Woonkamervriendelijke afmetingen
+ Zeer fraaie afwerking, leverbaar in elke denkbare kleur (auto)lak

- Niet goedkoop
- Misschien soms wat te bescheiden?

Vivid Audio Giya G3, 27.998 euro/paar

Gebruikte apparatuur