Interview: Paul McGowan van PS Audio


Henk Boot en Marja Vanderloo | 13 juni 2010 | Fotografie Henk Boot en Marja Vanderloo

Om de aanstaande introductie van de Networkbridge van PS Audio luister bij te zetten geeft Paul McGowan – de “P” uit PS Audio – een drietal presentaties in de Benelux. Wij wonen de presentatie bij in de winkel van Multifoon in Rotterdam en reizen de volgende dag af naar Antwerpen om Paul het een en ander te vragen.

Omdat er een flinke belangstelling werd verwacht voor de presentatie was bezoekers gevraagd zich van te voren aan te melden. Dat was geen overbodig verzoek, tijdens de presentatie moesten er vanwege de toeloop toch nog extra stoelen bij de belendende woningzaak worden geleend. Dat is wel een voordeel als je een winkel in een Woonmall hebt.

Paul begint samen met Stan Warren het bedrijf PS Audio in 1974. Maar hoe komt een dan 26 jarige McGowan in de audio industrie terecht? Bij die vraag gaat Paul op zijn praatstoel te zitten. Vanaf de middelbare school is Paul gek van muziek. Wat wil je ook als hippie in de jaren zestig in het zonnige Californie. Na de middelbare school volgt een kort verblijf op een fotoacademie wanneer het noodlot toeslaat in de vorm van een oproep voor het leger. Het is de Vietnam tijd en uitgezonden worden naar de oorlog is voor de jonge Paul geen aanlokkelijk vooruitzicht. Een eigenschap die we later nog zullen terugzien is Pauls vindingrijkheid. Hij zoekt uit hoe hij het best van de situatie gebruik kan maken. Dienstweigeren is geen optie, maar juist bijtekenen wel! Bijtekenen houdt in dat hij welliswaar vier jaar in dienst moet, maar gelegerd wordt in Munchen en niet naar het front hoeft.

Eenmaal in Munchen krijgt Paul het voor elkaar om in dienst met zijn grootste hobby, muziek bezig te zijn. Hij wordt DJ voor het American Forces Network, AFN, een zender die nog steeds bestaat en veel luisteraars kent. Paul heeft er de tijd van zijn leven, hij draait de mooiste muziek in een programma dat “Underground” heet. In dit programma probeert hij muziek te laten horen die op elkaar aansluit qua stemming of onderwerp. Omdat AFN zo geliefd is rond de wereld komen er ook veel artiesten langs om hun muziek te laten horen. Zo kan soldaat McGowan Frank Zappa, Cat Stevens, Elton John en Emmerson, Lake and Palmer om maar een paar namen te noemen ontmoeten en voor de radio interviewen.

Daarnaast komt hij ook nog zijn toekomstige en huidige vrouw Terri tegen in Munchen. Mooier kan het haast niet. Nee dus. Met zijn ietwat rebelse levensstijl komt Paul in botsing met de legerleiding en het resultaat is dat Paul voor straf naar Columbus, Ohio wordt overgeplaatst voor de rest van zijn contracttijd. Ook daar gaat hij weer voor de radio werken.

Phono Stage

Bij het radio station in Columbus is er behoefte aan een betere phono stage voor de gebruikte draaitafels. Paul had al wat technische klussen gedaan in Munchen en hij stort zich dan ook op het onderwerp phono stage. Zonder een technische opleiding maar met zijn tegendraadse maar heel open aard duikt Paul letterlijk de boeken in om alles over phono stages, hun RIAA circuits, voedingen enzovoort te leren. Zijn motto van leren als het nodig is komt hem weer van pas. Het resultaat is een phono stage met batterij voeding in een sigarenkistje.

Maar hoe beoordeel je nu dit resultaat? Via het radiostation kreeg Paul de naam van een muziekliefhebber door die een heel fraaie stereoset zou hebben. Paul gaat naar deze man toe met zijn sigarenkistje en vraagt hem of hij de phono stage wil proberen. Geen sprake van! Dat prul komt niet in mijn set, reageert de muziekliefhebber. Paul druipt dus af maar ontmoet wel een andere persoon, Stan Warren. Hij heeft naast een leuke audio set ook een open geest en wil Paul graag helpen en eens naar zijn ontwerp luisteren. Het resultaat is dat Stan Paul $500 voorhoudt met de opmerking “Ik wil je bedrijf kopen”. Paul antwoordt dat hij helemaal geen bedrijf heeft. “Dat heb je nu wel, en ik ben mede eigenaar ervan voor $500” is het antwoord van Stan.

Zo is PS Audio begonnen. De P en de S gaan samen aan de slag en maken met de hand en stuk voor stuk de eerste phono stages die succesvol verkopen. Snel volgen ook andere ontwerpen die onder het motto Have Fun With HiFi het licht gaan zien. Het is betaalbare apparatuur van goede kwaliteit. PS Audio gaat door met Paul en Stan tot 1990. Dan stapt Paul op en voegt zich bij Anrnie Nudell’s Genesis Loudspeakers. Dit avontuur duurt tot 1997 wanneer de kans zich voordoet om PS Audio weer terug te kopen. Dat is dan alleen de naam en de prijs is een enkele dollar.

Met het bedrijf weer in handen gaan de twee aan de slag. Vanuit de eerste PS Audio periode liggen er nog diverse ideeen op de plank. Geheel in de denktrant van Paul gaan ze te werk. Dit houdt in dat je niet iets moet aanpassen, maar opnieuw bouwen. Dus begint PS Audio met de stroomvoorziening. De eerste Powerplants komen al snel op de markt en ze vallen direct in de smaak van het audio minnende publiek. Andere stroomverbeteraars filteren de stroom maar halen gelijk ‘het leven’ uit de muziek. In Paul’s idee is het veel beter de stroom zelf opnieuw op te bouwen. In feite is een Powerplant een audio versterker die maar 1 frequentie versterkt, 50 of 60Hz, maar daarbij wel veel stroom levert.

Bronmateriaal

Powerplants maken steeds verbeteringen door met name waar het de efficientie betreft. De huidige versie, de Premier heeft een rendement van 85%. Maar met enkel een mooie stroomvoorziening ben je er niet. Het bronmateriaal, de muziek, kan ook wel een behandeling a la McGowan gebruiken.

Net als bij de Powerplants strippen de Perfect Wave producten de bron van alle onnode zaken en wordt vandaar verder opgebouwd en verwerkt. Zo maakt het Perfect Wave Transport, PWT - de cd speler uit de serie, gebruik van een in feite simpel loopwerk uit een computer om een cd te lezen. Dit gebeurt dus niet op de manier zoals alle audio cd spelers dat doen, maar op de computer manier en bit perfect met behulp van EAC-achtige software. De van de cd gelezen gegevens komen dan in een Digital Lens terecht. Dit is een vinding van Paul uit zijn Genesis tijd en is in feite een stuk geheugen (RAM) met bijbehorende herklok faciliteiten. Het signaal wat uit de Digital Lens komt is jittervrij en voorzien van precisie klokinformatie. Dit digitale signaal moet dan naar een DAC om er een analoog signaal van te maken. De PWT kan dat op twee manieren doen en wel via een S/PDIF of een HDMI uitgang.

Het S/PDIF signaal kan aan iedere DAC worden aangeboden, maar het signaal dat uit de HDMI uitgang komt is een PS Audio eigen layout van het I2S protocol. Dit I2S signaal via HDMI kan enkel verwerkt worden door de Perfect Wave DAC. De PWD zoals de DAC in het kort heet kan het aangeboden signaal op diverse manieren aanpassen door middel van upsampling en filtering. Het is aan de gebruiker om een eigen keuze hierin te maken. Paul vindt muziekbeleving iets persoonlijks en biedt daarom die vrijheid. Het staat de gebruiker ook vrij om in het geheel geen upsampling toe te passen maar het signaal te laten zoals het is; de Native mode.

In de wereld van McGowan draai je geen cd of LP, je draait muziek. De schijf fungeert enkel als een opslagmedium. En wat is het opslagmedium van de toekomst? De harde schijf. Een harde schijf is goedkoop, kan enorm veel gegevens bevatten en is eenvoudig aan te sluiten.

Muziek ontsluiten

Maar hoe ontsluit je nu de muziek – de gegevens – op die harde schijf? Om dat uit te leggen maakt McGowan een tour door Europa. Hij introduceert de Networkbridge. De Bridge is een kleine insteekkaart voor de PWD DAC. In de DAC maakt de Bridge contact met een I2S ingang die naar de DAC chip leidt net als bij een signaal dat van een cd transport komt. Maar, de Bridge heeft een Digital Lens aan boord om alle aangeboden muzieksignalen te ontdoen van overbodige informatie en te herklokken. Aan de ontvangende kant van de Bridge zitten een USB poort, een RJ45 Ethernet aansluiting en een WiFi antenne. Je kunt dus een PC of Mac, een NAS, een Ethernet router of een draadloos apparaat aanbieden aan de Bridge en daarna de DAC de muziek verder laten verwerken.

Paul demonstreert de Networkbridge door muziek te spelen vanaf een USB stick. Ja, een doodgewone 32GB memory stick van een paar tientjes. Hij heeft die stick in een simpele uPnP ‘pratende’ router van $150 geprikt en de router met een Ethernet kabel aan de Ethernetpoort van de Bridge verbonden. “Het moet eenvoudig zijn” zegt Paul “ik zou nooit iets maken waarvoor je een computerexpert moet zijn.” Dan komt de Apple iPad te voorschijn. Op deze handheld computer is dezelfde ‘app’ geinstalleerd als die ook op een iPhone of iPod Touch kan draaien. De app zorgt ervoor dat via een uPnP verbinding de router en de PWD bediend kan worden. Als nu ook de router aan internet is gekoppeld is het plaatje compleet.

De app kijkt in dit geval op de router – via de standaard op de router aanwezige software – welke muziek beschikbaar is, in dit geval op de ingeprikte USB stick. Door op de iPad op de gewenste song te tikken met de vinger gebeuren er twee dingen. De muziek wordt naar de Bridge gestreamd en de app software maakt via de Bridge en de router contact met de eigen muziek database van PS Audio. Uit deze database haalt de software informatie op over de te spelen muziek zoals de hoesafbeelding, titels en zelfs achtergrondinformatie. De app op de iPad beeldt dit allemaal af en met de gelikte software is het een feest om mee te werken. Iedereen kan binnen een minuut met de applicatie overweg zoals blijkt wanneer de iPad wordt doorgegeven in het aanwezige publiek.

De app en de software voor de Bridge, de PWT en de PWD plus die voor de muziek database wordt op diverse plaatsen in de wereld door groepen programmeurs gemaakt. Van Californie naar India en Rusland, dank zij internet is de samenwerking mogelijk. “Als je geen – of nog geen – iPad hebt dan kun je ook gratis de software voor een PC of Mac downloaden van de PS Audio site.” meldt McGowan. “Iedereen moet plezier in muziek kunnen beleven.”

Nu de Bridge in de laatste fase van ontwikkeling is en bij zogenaamde beta-testers aan de tand gevoeld wordt is het tijd voor de volgende aankondigingen. Zoals Paul al eerder meldt hoeft een gebruiker van de wat hij noemt “PS Audio Experience” geen computer expert zijn. Het werken met een USB stick en een router is simpel. Voor grotere opslag is een NAS de aangewezen manier. Een NAS is een verzameling van een of meer harde schijven die zonder tussenkomst van een PC of Mac aan een netwerk kan worden gekoppeld en via de Bridge muziek kan streamen. Daarvoor is wel software in de NAS nodig die op de juiste manier praat met de Bridge. Standaard NAS software heeft bijvoorbeeld geen zoekfunctie wat in de ogen van McGowan juist essentieel is, zeker als je een grote hoeveelheid muziek hebt. “De bibliotheek is de kern van de beleving”. Het op de beste manier ontsluiten van de muziek is de reden dat PS Audio snel met een eigen NAS komt die perfect aansluit op de rest van het systeem. De software is helemaal in uPnP geschreven en kan zelfs omgaan met WAV bestanden. Paul McGowan is heel trots te kunnen melden dat de programmeurs een manier hebben gevonden om WAV bestanden van tags te voorzien net als bij MP3 of FLAC. Als proef gebruikt PS Audio hun eigen muziekbibliotheek van 370.000 tracks die 12TB in beslag neemt. Met de software en een slimme indexering is daar razendsnel doorheen te zoeken en te vinden. Het allerfraaiste, als deze prestatie al niet genoeg is, is dat de software ook perfect met klassieke muziek kan omgaan. Niet alleen is er te zoeken op componist maar ook op dirigent of orkest en de tags houden rekening met verschillende delen van het muziekstuk.

Op de Bridge en de NAS is het nog even wachten tot de productie op gang komt, maar het zal niet lang duren voor muziek beleven een volgende dimensie krijgt.

Als afsluiting meldt Paul ook nog even dat PS Audio werkt aan een eigen internet radio station of liever 10 stations. Reclame vrij en in hoge resolutie en uiterst geschikt om via de Bridge en iPad/iPhone in hoge kwaliteit nieuwe muziek te ontdekken. Hierover meer in een volgend artikel.