Het recenseren van pick-up elementen geeft slechts een globale indruk van het kunnen en de klank van een element. Immers in geen andere opstelling binnen de audio vormt een element zo sterk een combinatie. Met een loopwerk, een arm, de bekabeling en een phono versterker, waarbij elk onderdeel mede klankbepalend is. Toch geven we recensies van elementen om algemene eigenschappen en een indruk weer te geven. En omdat analoge weergave nog niets heeft ingeboet aan kwaliteit en pure muziekbeleving. Ditmaal een Sumiko Blue Point Special EVO III die vooral excelleert in detailweergave.
Blue Point Special EVO III
Het is een hele mond vol zoals fabrikant Sumiko het element heeft genoemd. Sumiko is de USA distributeur van audiomerken als Pro-ject en SME en verder elektronica en luidsprekers. Sumiko elementen worden in opdracht van Sumiko USA vervaardigd in Japan. Waar blijft in de verborgenheid. De Blue Point Special EVO III is de nieuwste versie van de Blue Point die in diverse gedaanten zijn sporen heeft verdiend. De huidige versie is wederom een high output moving coil met een spanningafgifte van 2,5 mV aan 47 kOhm. Een compliance van 12 x 10-6 cm/dyne en een eigen gewicht van 8,3 gram maakt het element geschikt voor armen met een gemiddelde effectieve massa van 10 tot 11 gram. Zoals de Pro-ject 9 en 9c of Rega armen als de 250, 300, 600, 700 en 1000. Toepassing van te lichte armen brengt de resonantiefrequentie teveel omhoog. De optimale naaldkracht is ongeveer 2.0 gram. Grenzen zijn 1.7 tot 2.1 gram. De naaldvorm is elliptisch met een afronding van .3x.7 micrometer. De diamant is te vinden aan het eind van de aluminium cantilever. Ten opzichte van de vorige Blue Point Special is de naaldvorm iets kleiner, de compliance lager, het eigen gewicht lager en het frequentiebereik, dat loopt van 12 Hz tot 50 kHz, wat groter. Meegeleverd met het element zijn schroefjes, een borstel en een schroevendraaiertje. Netjes verpakt in een houten doosje.
De Sumiko Blue Point Special EVO III is een high output MC. Daar kleven voor- en nadelen aan. Persoonlijk ben ik een aanhanger van de MC techniek, die ik prefereer boven MM (moving magnet) vanwege de directheid en de klank. Een MM is vaak rustiger en gematigder. Minder extreem naar de uitersten van goede en slechte kanten die in de opname verborgen zijn, vergevingsgezinder. Wie een MC in het hart sluit kan slechts met grote moeite terug naar MM weergave. Nadeel van MC is de lage spanning die het element afgeeft. Vroeger was dat problematischer, transistoren ruisten teveel en buizen konden helemaal niet omgaan met waardes tussen de 0,1 en 0,5 mV. Dure step up trafo’s waren noodzakelijk. Een high output MC kent de ruis en bromproblemen niet en werkt aan de ingang van elke phonotrap, ook die van goedkope versterkers of buizenversterkers en maakt daarmee het MC element bereikbaar voor een grotere groep luisteraars. Daar staat helaas tegenover dat de zwaardere spoelen met meer windingen minder goed in staat zijn het ultieme uit de opname te halen. Het is een kwestie van compromissen sluiten: meer elektronica in de keten met extra versterking (meerkosten en enige aantasting van het signaal) of genoegen nemen met een kwalitatief mindere bron die minder problematisch aansluit.
Als je het element bekijkt bekruipt de angst je dat een onhandige haal met een stofdoek het einde betekend van diamant en cantilever. Die steken ver naar voren uit het spoel- en magneetsysteem dat geen behuizing heeft. Je kijkt recht in het systeem. Voorzichtigheid is geboden, zeker bij het monteren. Gelukkig heeft Sumiko er voor gekozen om schroefdraad te tappen in de bevestigingsplaat zodat rommelen met moertjes niet hoeft. Wie liever niet zelf een element monteert kan dat uiteraard door de dealer laten doen. Voor de 299 euro die de Blue Point Special EVO III kost mag u dat kosteloos verwachten.
Inbouw
Inbouw vond plaats in een Pro-ject 9c carbon arm die vast gemonteerd is op een Garrard 301 loopwerk met een DIY console. Op het plateau van de 301 ligt een Loricraft kurk mat, op het vinyl drukt een Transrotor puck. Het kabeltje naar de Van Medevoort PHM3 phono versterker is een Siltech Mxt New York. De PHM3 staat ingesteld op MM elementen wat een ingangimpedantie van 47 kOhm garandeert. De versterkingsfactor is 100x. Vanaf de PHM3 ga ik met een Crystal Connect kabel naar de voorversterker c.q. geïntegreerde versterker. Gebruikt zijn een Marsh Sound Design set en een Van Medevoort MA240 om Focal-JMlab Electra 927 Be luidsprekers aan te sturen. Later is er een set Trigon Dwarf mono eindversterkers ingezet om de Marsh A200s tijdelijk te vervangen. Uiteraard staat de totale set-up opgegeven onder de recensie zelf.