COLUMN

Jongensboek

René van Es | 01 februari 2007

Al ligt de periode dat ik spannende jongensboeken las al heel wat jaartjes achter me, toch kan ik me goed herinneren hoe verheugd ik kon zijn als ik uit de bibliotheek een nieuwe commissaris Achterberg haalde, een boek over de Schippers van de Kameleon of Arendsoog. Later werden dat boekjes met in de hoofdrol The Saint, commissaris Maigret, Nick Carter en anderen. Met het boek trok ik me terug in mijn eigen domein en las het liefst in één lange ruk uit. Naarmate het boek vorderde werd het spannender en spannender en begon het plot te dagen. Waarna de helden uiteindelijk altijd zegevierden. Zoals dat hoort in jongensboeken.

De overeenkomst tussen audio en jongensboeken? Ik zal het u vertellen. Sinds pakweg twee jaar ben ik overmatig geïnteresseerd in alles wat met elektronenbuizen te maken heeft. Voor wie nog te jong is, dat zijn “lampen” zoals in de radio van opa of overgrootvader zaten. Mijn interesse is begonnen via PrimaLuna versterkers die gemak aan betrouwbaarheid koppelen en zo de buis toegankelijk maakten voor een veel groter publiek, waaronder ik mij mag scharen. De Chinese audio industrie werkt in dat verband mee en ook het ruimere audiobudget dat ik kan besteden nu de kinderen het huis uit zijn. Want vaak vind en vond ik al buizen in high end apparatuur die lang buiten bereik bleef. Groeiend in de buis haalde ik een eindversterker, twee geïntegreerde versterkers, een cd speler, een phono versterker en recent een voorversterker met buizen in huis. Recent overkwam mij dat één van de buisjes in de cd speler de geest en gaf dat werd de aanzet tot mijn nieuwe “jongensboek”. Natuurlijk hielp mijn dealer mij gelijk uit de brand en leverde vervangende buisjes. Gebruikt, maar nog prima metend. Dat “gebruikt” beviel mij eerst niet helemaal, purist als ik ben. Reden om de pc te starten en internet af te zoeken naar nieuwe exemplaren.

In de afgelopen 2 jaar heb ik door de interesse in buizen kennis mogen maken met een stel enthousiaste audiofielen die veel meer weten van de buis dan ik. Die wilden mij best met raad en daad terzijde staan. Zo kreeg ik binnen een paar dagen de tip dat een mooi setje Philips buisjes in Veendam te koop zou zijn tegen een redelijke prijs. Nieuw in doos. Dankzij Internet bankieren, een welwillende verkoper en TNT Post lagen ze de volgende dag in de brievenbus. Nieuwsgierig van aard begon ik op Internet te zoeken naar de codes op de buisjes. Niet de type aanduiding, die was mij duidelijk, maar de codes BVF2E3 en BVF2E4. Het zoeken leverde op dat de buisjes gefabriceerd zijn in Blackburn Engeland. Van het type ECC81 zijn (ja, dat was wel duidelijk) en stammen uit 1962, de maand mei, week 3 en week 4. Nu vindt u dat misschien totaal niet spannend, maar ik wel. Het idee dat mijn cd speler werkt met buisjes uit 1962 fascineert mij. Hij werkt niet alleen, hij werkt zelfs beter met die oude dingen die de meeste opa’s allang hebben weggegooid omdat oma het bewaren ervan maar onzin vindt. Aangezet door dit succes sloeg de vlam echt in de pan, wat in de aankoop van zowel gebruikte als nieuwe Telefunken, Hitachi, Adzam, JJ Electronics en nog meer Philips buisje resulteerde. Waarna de voorversterker en cd speler het moesten ontgelden om een paar avonden lang naar de verschillen tussen buisjes te luisteren en zo het mooiste setje uit te zoeken.

De zeldzame momenten dat de boel niet speelde doorspitte ik het Internet om maar zoveel mogelijk informatie te vinden over de kleinoden in mijn hand. Alsof het een spannende detective vormde las ik de complete geschiedenis van het Belgische bedrijf, dat onder de merknaam Adzam honderdduizenden buisjes maakte. Ik verslond verhalen over Telefunken buisjes die tot de mooiste exemplaren uit de bloeiperiode van de buis mogen worden gerekend. Mijn vrouw, die het luisteren en zoeken met lede ogen aanzag, was ik een verklaring schuldig over mijn totale geestelijke afwezigheid zodra ik een glazen kolfje ter hand nam. Hoe moest ik het haar anders verklaren dan dat “buizen met hun historie” net zo spannend zijn als het lezen van een echt jongensboek? Een meewarige en licht medelijdende blik viel mij ten deel. Edoch ze begreep waar ik het over had en trakteerde me een paar dagen later op een grote plastic hobbydoos, waar ik de inmiddels aardig gegroeide verzameling testbuisjes in kan stoppen. Elk type zijn eigen vak. Het gezicht dat ze erbij trok zal ik u besparen, de opmerking niet: “Kijk eens, die opbergdoos krijg je van mij, om je spannende jongensboekjes netjes in op te bergen”. Ik weet nog steeds niet of ze me echt begrijpt of de moed heeft opgegeven ooit een volwassen vent in huis te hebben. Wat ik wel weet is dat ik de buisjes net zolang bewaar tot mijn kleinkinderen zullen beseffen waarom opa er ooit aan verknocht raakte. Tot die tijd luister ik met veel plezier naar muziek en leer meer over de historie van de buis.

Met vriendelijke groet,
René van Es


EDITORS' CHOICE