COLUMN

Klankkleuren

Bert Dekker | 18 augustus 2005

Onze tuin is klaar. Eindelijk. Er lagen duidelijke afspraken: ik richt mijn luisterruimte in naar eigen goeddunken, zo richt mijn vrouw onze (lees: haar) tuin naar geheel eigen inzicht in.

Nu klinkt het allemaal wat dramatisch maar zo is het zeker niet bedoeld. Ik ken mijn Yvonne meer dan goed genoeg om te weten dat wat uit haar handen komt ook gewoon mooi is. Ik laat haar dan ook op dit gebied haar gang gaan. Als geen ander wist zij in vormen, kleuren en stijlen onze gemeenschappelijke woonwensen te vertalen in ons nieuwe huis. Het is ook hoofdzakelijk aan haar gevoel voor deze zaken te danken dat ons stulpje heeft kunnen groeien  tot wat het nu is, een vleugje cottage vermengd met nieuwe zakelijkheid, het geheel in lichte pastelkleuren. 

Ze heeft het niet van een vreemde. Mijn schoonvader is jarenlang schilder geweest en is daarbij of juist daardoor ook iemand die ook kan toveren met kleuren, al jarenlang met veel liefde voor zijn vak. En als vader en dochter met elkaar delibereren over het onderwerp kleuren en stijlen lijkt het altijd alsof ik ergens ver verwijderd aan de zijlijn sta. Nog voordat ik een idee heb over de wijze waarop onze gang betegeld gaat worden heeft Yvonne al ongeveer de spullen in huis gehaald, het geheel onderbouwd met een goed doordacht plan van aanpak. Mijn eigen bijdrage aan de totstandkoming van ontwerpplannen komt dan ook in veel gevallen niet verder dan opmerkingen in de strekking van “ja, helemaal mijn idee”, ja, dat ziet er inderdaad leuk uit” of “ja, zo had ik het nog niet gezien”.
De tuin was het meest uitdagende project dat zij onder handen nam. Eerst een grove schets, daarna een heuse aquarel die de volle kleurenpracht van onze tuin zo mooi uitbeeldde. En nu, bijna 3 maanden later, ziedaar onze tuin in volle pracht in de kleuren van haar aquarel zo mooi vertaald in de kleurenpracht in de borders van ons kleine groene hof van Eden.

kleurenIk heb helaas niets met kleurpotlood, kwast, water- of olieverf. Sterker nog, vraag me om een paard te tekenen en het wordt geheid weergegeven een zeehond of een eend. Wat ik ook probeer te tekenen, het lijkt meestal nergens op laat staan dat ik gevoel heb hoe kleuren met elkaar kunnen combineren.
Ik troost me dan met de gedachte dat ik mijn muziek heb. Reeds al vanaf jongs af aan ben ik  ermee opgegroeid, is het bij mij met de paplepel ingegoten. Ik reken mijn piano dan ook tot mijn beste vrienden, mijn maatje voor het leven aan wie ik veel emoties heb kunnen tonen en met wie ik veel gevoelens heb kunnen delen.

Maar toch, mijn oren kunnen niet zonder mijn verbeelding als ik muziek maak. Het lijkt alsof mijn ogen meekijken als ik mijn oren aan muziek toevertrouw. De melodielijnen van het spel zijn vaak uit te drukken in kleuren terwijl de ritme in het spel het beste als een lijnenspel te vertalen is. We spreken over de hoge toon die een piccolo voortbrengt en over het diepe laag van het orgel. Hoe mooi is het samenspel tussen oor en oog weergegeven in het woord “klankkleur” ?

Niet alleen musici drukken hun spel vaak uit in kleuren en lijnenspel. Ook audiorecensenten moeten de beschikking hebben over gouden oren, daarbij ook nog over een goed stel ogen. Hoe anders dan gebruikmakend van visuele begrippen kunnen we belangrijke aspecten in het auditieve domein weergeven?
Met welke auditieve termen kunnen we aanduiden dat component X de afbeelding breder en dieper afbeeldt dan component Y in dezelfde set? Dat we zelfs hoogte kunnen waarnemen in het geluidsbeeld? Dat de achtergrond van het geluidsbeeld mooi zwart is? Hoe anders dan gebruikmakend van deze visuele begrippen kunnen we auditieve aspecten in de geluidsweergave van een set adequaat weergeven? Ik zou het niet zo direct weten maar weet wel dat ik me in duidelijke visuele termen moet kunnen uitdrukken als ik auditieve aspecten goed wil kunnen weergeven. De ogen moeten goed kunnen zien wat de oren waarnemen.

Ik kijk ondertussen naar mijn vrouw die de Hibiscusstruik aan het snoeien is terwijl op de achtergrond zacht de muziek speelt. Zachtjes neuriet Yvonne mee met het Adagio van het tweede pianoconcert van Sergej Rachmaninov. Ik sluit mijn ogen en zie het orkest voor me terwijl de volle warme kleuren van mijn favoriete componist zich zachtjes en nobel van de luidsprekers losmaken, de tuin vullend met veel rust en liefde. Hoe heerlijk is het om de liefde voor kleuren met elkaar te kunnen delen.


EDITORS' CHOICE