Jetske heet ze, onze hulp in de huishouding. Een schat van een mens die, gelijk als de draaikolk van een bekend poetsproduct, op donderdag door het huis wervelt om mijn vrouw en mij iedere week weer te verblijden met een blinkend schoon huis.

Wat ook iedere donderdag weer terugkomt, bij mij althans, is de altijd ietwat zorgelijke gedachte wat vandaag weer in huis is verplaatst of verschoven. Naast wervelen in huis, beheerst Jetske die kunst ook tot op grote hoogte. Het is op donderdag altijd een wedstrijdje tussen mij en mijn vrouw wie de hagelslag als eerste heeft teruggevonden in het keukenkastje of wie de tandpasta als eerste tevoorschijn heeft getoverd in de badkamer.

Deze week waren mijn luidsprekers het slachtoffer van de verschuivings- en de verplaatsingsdrang van Jetske. Mijn vrouw doet daar in het geheel niet moeilijk over als ik haar aanspreek over dit specifieke wapenfeit. Ergo, ze vraagt zich enigszins verwonderd af waar bij mij nu precies de pijn zit. “Dan schuif je ze toch weer op de plaats, 2 seconden werk?” zegt ze met een vragende blik in de ogen waarbij ik een zekere ondertoon bemerk. Ik vind duidelijk geen gehoor bij haar zo blijkt. Toch ben ik deze keer not so amused dat mijn speakers van ongeveer 25 kilo per stuk met de bezielende hulp van Jetske aan de wandel zijn gegaan. Temeer omdat die zuiltjes op spikes staan. Die staan op hun beurt weer op onderzettertjes die het verschil maken tussen een gezonde laminaatvloer of een laminaatvloer als gatenkaas. En de spikes van de linkerluidspreker stonden dus van de onderzetters af te priemen in het laminaat ….Ik zucht. Ik weet ook wel dat ze haar best doet en ze mijn luisterruimte met de grootst mogelijk zorg schoonmaakt maar reeds eerder onderging mijn set de poetsdrift van Jetske. Voorkomen is echt beter dan genezen dus een oplossing is noodzaak om te voorkomen dat mijn speakers nog een keer zonder mijn toestemming op reis gaan. Ik neem actie.

De jongedame achter de balie in de hal van de steenfabriek fronst enigszins verbaasd als ik haar uitleg dat ik toch echt maar twee natuurstenen tegels van 30 bij 30 cm wil hebben in plaats van een hele vrachtwagen. Dan komt de moeilijke vraag die de hele tijd al prangend op haar lippen lag, wachtend om gesteld te worden: “maar waar heeft u ze dan voor nodig, meneer?”. Ik merk aan haar dat ze zich een beetje geneert als ze haar vraag stelt. Haar nieuwsgierigheid blijkt echter groter te zijn dan haar schroom de vraag te stellen. Opnieuw moet ik zuchten. Trof ik thuis al de nodige scepsis aan bij mijn vrouw toen ik haar vertelde wat de oplossing van deze voor mij zo netelige kwestie zou worden, nu moet ik, uit beleefdheid afgedwongen, alweer uitleggen wat ik met de tegels voorheb. Ze doet beleefd de deur voor me open en wenst me op vriendelijke toon gedag als ik een kwartiertje later de statige hal van de fabriek verlaat met de tegels in mijn handen. Ik geef geen vijf cent voor haar gedachten als ik haar lachende ogen gade sla. Thuis gaat voor mij de zon schijnen als ik na thuiskomst de antracietkleurige tegels aan mijn vrouw laat zien. Ze vindt ze duidelijk mooi en dat zal er zeker toe hebben bijdragen dat de tegels onder de speakers niet onder het gedoogbeleid van mijn vrouw gaan vallen maar ook een definitieve verblijfsvergunning in onze woonkamer zullen krijgen.

De hele kwestie is allang vergeten als ik ’s avonds nog wat muziek opzet. Direct valt echter op dat het geluidsbeeld veranderd is. In negatieve zin wel te verstaan. Het geluidsbeeld is opeens veel platter geworden, de diepte in het geluidsbeeld lijkt verdwenen en het geluid lijkt alleen nog maar te komen vanuit de ruimte tussen de luidsprekers in plaats van daarbuiten zoals eerst. En alsof dit allemaal nog niet erg genoeg is lijkt een vol octaaf van het laag opeens spoorloos te zijn en het laag dat er nog uit komt is een brei. Ik wijt het allemaal aan mijn verbeelding en neem me voor mijn oren de gelegenheid te geven te wennen aan het kennelijk veranderde geluidsbeeld. Als ik een dag later weer plaats neem in mijn luisterstoel lijkt weinig veranderd te zijn. Een vertwijfeld gevoel maakt zich van me meester. Ik denk aan de woorden van mijn vrouw, over hoe mooi de tegels staan onder de luidsprekers en, oh ja, hoe goed die pronkstukjes het mooie laminaat beschermen. En aan die pronkstukjes zit ik nu vast. Ik zal iets anders moeten verzinnen om het probleem op te lossen. Ik besluit de onderzettertjes weer onder de spikes te plaatsen, op de tegels. Als ik weer ga zitten valt de mond open van verbazing. Dit had ik nooit verwacht. Niet alleen is het laag weer terug, het beeld strekt zich, zowel in breedte als diepte, ver buiten de luidsprekers uit. Ik herken mijn oude sound weer terug!

Een zeker mate van opwinding maakt zich van mij meester. Verwoed vraag ik me af welke winst er nog meer te halen is met zo een eenvoudige en gratis tweak. Ik besluit tot een experiment en haal onder één speaker de onderzettertjes weg. Een stuk muziek met een stevig laag wordt opgezet en meteen is duidelijk merkbaar dat de natuursteen tegel onder de speaker zonder onderzettertjes vrolijk meetrilt op de muziek. De andere tegel daarentegen trilt nauwelijks, hoogstwaarschijnlijk doordat de trillingen door het vilt onder de onderzettertjes worden gedempt. Mijn conclusie kan niet anders zijn dat niet alleen mijn luidsprekers muziek aan het maken waren, de tegels eronder trillen vrolijk mee als een extra ongewenst membraan. Om de trillingen nog beter te dempen besluit ik het dunne en bijna versleten vilt onder de onderzettertjes te vervangen door dikkere beschermviltjes. Tevens wordt de onderkant van de speakers voorzien van een lap dik vilt, net als de ruimte op de tegel die zich tussen de spikes bevindt. Dit om te voorkomen dat de ruimte tussen de onderkant van de speakers en de tegels zich als een holle ruimte gaat gedragen waar trillingen ongestoord heen en weer kaatsen, En op deze wijze dus een invloed kunnen hebben op de klank. Het ongeloof is groot als ik weer ga zitten en de eerste tonen muziek hoor. Niet alleen het laag is in zijn geheel weer terug, het gaat ook nog eens een vol octaaf dieper dan ik ooit gewend was. Daarbij is het heel duidelijk gearticuleerd en zijn details in het laag opeens heel duidelijk waarneembaar geworden. Tevens valt op dat de muziek nog meer loskomt van de luidsprekers. Stemmen worden nog duidelijker naar voren geprojecteerd en instrumenten hebben een vastere plek op het virtuele podium veroverd dan voorheen. Een behoorlijke vooruitgang op elk gebied!

Het is omstreeks twee uur in de nacht als mijn vrouw beneden poolshoogte komt nemen en zich afvraagt waar haar echtgenoot blijft. Die heeft inmiddels zijn zoveelste CD opgezet, druk doende zijn muziekcollectie te herontdekken. Ondanks mijn aanvankelijk protest mee te komen weet ze me te overtuigen dat de haan weer op hetzelfde vroege tijdstip zal kraaien als dat hij altijd doet. Een paar dagen later is het inmiddels weer donderdagmiddag geworden. Omdat het rustig op het werk is vertrek ik wat eerder naar huis en rijd het weekend tegemoet.
Thuis tref ik Jetske aan, vrolijk dansend met de stofzuiger in onze woonkamer. Ik groet haar lachend en in geuren en kleuren vertelt ze haar latest news. Onwillekeurig werp ik een blik in mijn luisterkamer, te popelen om te ontdekken of ze vandaag wat heeft verplaatst …