Aan het eind van de film is te horen hoe Nelson Mandela in 1994 de eerste zitting van het democratisch gekozen parlement van Zuid-Afrika opende met een gedicht van Ingrid Jonker. Het maakte de jaren daarvoor gestorven dichteres postuum in één klap beroemd. Black Butterflies gaat over de laatste jaren van haar tragische leven. Carice van Houten is weer fantastisch.
Aan het begin van de film gaat ze al bijna kopje onder. Onderstromen zijn link, zeker aan de Zuid-Afrikaanse kust. Ternauwernood wordt ze gered door collega schrijver Jack Cope (Liam Cunningham). Ondanks een groot leeftijdsverschil ontstaat er een liefdesrelatie die wordt behoorlijk bemoeilijkt door beider scheidingsperikelen en het onstuimige temperament van Ingrid. Ook in Zuid-Afrika was het de tijd van de sixties, toen met name in kunstenaarskringen de bekende losse seksuele moraal heerste.
Een grote rol in het leven van Jonker werd gespeeld door haar vader. Eindeloos probeert ze zijn goedkeuring te verwerven, maar ideologisch staat ze lijnrecht tegenover deze naargeestige minister van censuur, een fanatiek voorvechter van de Apartheid en een racist pur sang, briljant vertolkt door Rutger Hauer.
Dat wordt nog erger als ze bij toeval getuige is van de dood van een zwart kind, geraakt door een kogel van de blanke politie. Het incident is de aanleiding voor haar beroemdste gedicht Die kind (wat doodgeskiet is deur soldate by Nyanga). In de steek gelaten door vader en minnaar krijgen depressies de overhand en gaat het helemaal mis met Jonker.
Black Butterflies van Paula van Oest is een Nederlandse film met een internationale cast en crew. Het scenario van Greg Latter is weinig subtiel, en de in fraaie kleuren gefilterde beelden die het op blu-ray erg goed doen maken de film tot een glossy, Hollywood-achtig melodrama, behoorlijk van dik hout zaagt men planken. Wel wordt er een mooi beeld geschetst van het complexe karakter van de tragische dichteres. Dat zij naast een genie ook een moeilijk, manipulatief persoon was die enorme eisen stelde aan haar omgeving wordt niet verhuld.
Het blijft vreemd de voor ons goed te volgen Zuid Afrikaanse poëzie door een bekende Nederlandse actrice uitgesproken te horen worden in het Engels. De keuze is wel te begrijpen vanuit de ambities achter deze productie, maar het gaat wel ten kosten van het gevoel van authenticiteit.
Als bonus is een niet bijzondere, Engelstalige (niet ondertiteld) making of meegeleverd, om onnavolgbare reden opgesplitst in vier zogeheten featurettes. Meer achtergronden over leven en werk van Ingrid Jonker zijn te zien en horen in de mooie documentaire Korreltjie niks is my dood van Saskia van Schaik, waarin ook de niet te benijden dochter van Jonker aan het woord komt. Deze film is meegeleverd is op een special edition van de DVD versie van Black Butterflies, maar niet op de blu-ray.
Aanvullende informatie:
Nederland, 2011, speelduur 98 minuten
Regie: Paula van der Oest
Scenario: Greg Latter
Productie: Michael Auret, Richard Claus, Frans van Gestel, Arry Voorsmit
Camera: Giulio Biccari
Muziek: Philip Miller
Montage: Sander Vos
Met: Rutger Hauer, Carice van Houten, Liam Cunningham, Grant Swanby, Graham Clarke, Florence Masebe
Extra: Featurettes: Apartheid (8 min), Father and Daughter (7 min), How Ingrid met Jack (8 min), Ingrid Jonker (9 min)
Beeld: 1080p HD 1:2.35 Anamorf
Geluid: DTS-HD Master 5.1, Engels gesproken
Uitgave: A-film
Website