Sonos Zoneplayer S5

Voor de derde editie van Hifidelity schreef journaliste Monique Timmermans deze review over de Sonos Zoneplayer S5, waarbij de nadruk vooral op het ontwerp en het gebruiksgemak lag. Omdat het klankmatige aspect wat onderbelicht bleef, en de Sonos Zoneplayer S5 zich in de voorhoede van spannende ontwikkelingen binnen de hifi bevindt leten we twee exemplaren naar de redactie komen om er nog eens goed naar te luisteren. De aanvullende luistersessie bij deze review is geschreven door Max Delissen, de fraaie foto`s zijn van Sonos.

De Sonos Zoneplayer S5 blijkt bij de eerste kennismaking een onopvallende verschijning. Klein van stuk, wit van kleur, zonder opsmuk of tierlantijnen. Fraai vormgegeven, dat wel, maar op een subtiel onderkoelde manier. Niet bepaald eigenschappen waar je eens lekker de vlag voor gaat uithangen, zou je denken. Maar als je met het aanraken van het touchscreen op de fraai vormgegeven afstandsbediening de muziek tot leven wekt, slaat de verbazing toe. Komt dat grote geluid allemaal uit dat kleine kastje?

Sonos is een Amerikaans merk dat in 2005 op de markt verschijnt met een totaal nieuw multi room-muzieksysteem. Het unieke aan hun concept is dat ze SonosNet hebben ontwikkeld, een eigen draadloos netwerk, waardoor een storingsvrije werking gegarandeerd kan worden. Een ander voordeel is dat je bijna onbeperkt zones aan het systeem kunt toevoegen. De kernwoorden in de bedrijfsfilosofie van Sonos zijn puur en eerlijk. En dat dit geen holle marketingretoriek is, merk je wanneer je met de mensen van Sonos praat. Bevlogen, maar stevig met beide benen op de grond, no nonsense met een menselijk gezicht, en behalve trots ook oprecht verbaasd over het enorme succes dat in iets meer dan vier jaar geboekt is.

Zoneplayer S5

De onlangs geïntroduceerde ZonePlayer S5 is de jongste telg in een Sonosfamilie van netwerkspelers. Iedere ruimte in huis heet bij Sonos een zone. Er zijn verschillende types ZonePlayers, maar er was er tot nu toe geen met ingebouwde luidsprekers. En er zijn genoeg plekken in huis waar je geen complete geluidsinstallatie kunt neerzetten. Geheel tegen de geldende mores in werd eerst het ontwerp van de behuizing gemaakt. Want naast een uitstekend hifimerk is Sonos natuurlijk ook een lifestyle-product met een herkenbare stijl. Pas toen een testpanel de definitieve vorm had goedgekeurd, konden de ontwerpers zich met de techniek van de S5 gaan bezighouden. En wat ze met de beperkte ruimte in het apparaat hebben gedaan, grenst aan het ongelooflijke.

Zoneplayer S5 en muziek

De S5 is een volwaardige ZonePlayer. Je kunt er dus niet alleen je eigen muziekbestanden mee beluisteren, maar ook internetradio en on demand-diensten als Deezer. De bediening doe je met de apart leverbare en fijn in de hand liggende Sonos Controller met touchscreen, of met je iPhone of iPod touch, die je van gratis bedieningssoftware van Sonos kunt voorzien. Een hoofdtelefoonaansluiting zit er ook op, en je kunt er een externe muziekbron op aansluiten. Vijf luidsprekers zitten er in de S5, die allemaal hun eigen versterker hebben. Voor een goede weergave van de lage tonen is een basreflex-opening onvermijdelijk. Die zit aan de achterkant van de kast, en doet tevens dienst als handgreep om de S5 aan op te tillen. Erg slim verzonnen. Over het vermogen van de versterkers is Sonos niet erg mededeelzaam. Niet omdat het geheim is, maar omdat het er niet toe doet. Het wattage zegt namelijk niets over de kwaliteit. Wat ze wel kwijt willen is dat de versterker begrensd is op het punt waar je bij erg luid spelen vervorming zou kunnen gaan horen. Wat er volgens Sonos overblijft, is meer dan voldoende om een flinke woonkamer van geluid te voorzien. Wat ook zal blijken tijdens de luistertest.

Muziek!

De S5 is weliswaar stereo, maar vanwege het kleine formaat mag je niet de ruimtelijke weergave van twee losse luidsprekers verwachten. Daar is deze netwerkspeler ook niet voor ontworpen. Dat is overigens het enige puntje van kritiek dat je als hifi-liefhebber zou kunnen verzinnen, want de volle klank die de S5 produceert met diverse soorten muziek is niet alleen verrassend, maar in zekere mate zelfs verbluffend. De lagen tonen gaan behoorlijk diep en zijn prachtig strak. De midden- en hoge tonen zijn hier prima mee in balans. Er is veel detail te horen, maar schel en bijterig wordt het nooit. De verstaanbaarheid van stemmen is uitstekend. Neutraal met precies de juiste neiging naar warmbloedig, zo kun je het geluid van de S5 het beste omschrijven.

Het gebruiksgemak is groot: iedereen die een stekker in het stopcontact kan steken, kan een Sonos ZonePlayer S5 installeren. Voorwaarde is natuurlijk wel dat er al een andere Sonos ZonePlayer - dat kan dus ook een S5 zijn - of een apart aan te schaffen ZoneBridge op je netwerkrouter is aangesloten, om als centraal punt voor SonosNet dienst te doen. De lol die je vervolgens hebt met je eigen muziekcollectie is al groot. Het bijna oneindige aantal radiostations dat je via internet kunt vinden, krijg je er gratis bij. Voor 399 euro koop je met de S5 een fijn en gemakkelijk te bedienen apparaat, dat er niet alleen goed uitziet, maar ook erg prettig in het gehoor ligt.

Aanvullende (luister)test

Vanwege de maximale lengte van het stuk van Monique – het was immers geschreven voor in Hifidelity, en daar kun je niet zomaar een extra pagina toevoegen – viel de luisterimpressie nogal kort uit. Bovendien is die gebaseerd op de eerste kennismaking met de Zoneplayer S5 tijdens een genoeglijke namiddag in een Amsterdams restaurant. Reden genoeg om een Zoneplayer S5 aan te vragen voor een uitgebreidere luistertest op de redactie.

Het eerste dat opvalt is dat het toevoegen van een Zoneplayer S5 aan een bestaand Sonos systeem inderdaad een fluitje van een cent is. De Controller van Sonos vertelt je precies welke stappen je moet volgen, en in minder dan 5 minuten ben je inderdaad naar muziek aan het luisteren. Daarnaast – en dat is een verrassing –  blijkt de Zoneplayer S5 toch best kritisch te zijn voor wat betreft de opstelling. Kritisch, maar wel met eenvoudig te bereiken verbeteringen. Omdat de S5 (zullen we hem vanaf nu maar bij zijn typenaam noemen?) zo gemakkelijk op te pakken is kun je ook heel snel bepalen of, binnen het bereik van het netsnoer, een nieuwe plek ook een betere weergave oplevert. Okee, er is een equalizer aan boord, maar wij audiofielen hebben daar nu eenmaal een broertje dood aan, en we moeten en zullen `neutraal` gespeeld het onderste uit de kan halen.

Waar de S5 beslist niet van houdt is een slappe ondergrond. We hebben hem in eerste instantie op een relatief licht metalen kastje geplaatst, waarvan de wanden net dik genoeg zijn om het kastje zijn vorm te laten behouden. Dat was geen succes. Boemerig laag, geen ruimtelijke informatie en een fors gebrek aan hoge tonen waren ons deel. Wat wel heel goed werkte was een naar de achterzijde geheel vrije opstelling. In ons kantoor is een afscheidingswand onlangs voorzien van een raam, maar dan zonder glas erin. De Poppenkast noemen we dat venster, en de S5 bleek precies op de `vensterbank` te passen. Nu is de ondergrond veel steviger, en dat betaalt zich meteen terug in een prachtig beheerste maar toch gulle laagweergave. Ook de ruimtelijk weergave is nu een stuk beter, zo goed zelfs dat ik er in eerste instantie voor korte tijd in slaagde om de collega`s te foppen. Die hadden niet in de gaten dat de huisset die er naast staat weliswaar aan stond, maar geen muziek produceerde. Okee, het zou te ver gaan om glashard te beweren dat een set waarvan de luidsprekers alleen al 22 keer zo duur zijn niet beter klinkt dan de S5, want dat is natuurlijk wel zo, maar het gaat om de perceptie van de luisteraar. Als je aan het werk bent en niet geconcentreerd luistert kan de S5 zich dus muzikaal meten met een `echte` hifiset. Een knappe prestatie.

Conclusie

Een andere opstelling van de S5 beviel ook goed, namelijk op een stevige kast, schuin geplaatst op ongeveer dertig centimeter van de achterwand. De laagweergave wordt daarvan wat steviger, en als het even teveel wordt draai je de S5 gewoon iets verder van de achterwand weg. Hangt er een beetje vanaf waar je in de ruimte zit, maar dat is juist het handige van de S5; het maakt eigenlijk helemaal niet zoveel uit waar je hem neerzet. Hij klinkt, mits goed opgesteld, inderdaad ruimtelijk genoeg om de ruimte op een geloofwaardige manier met muziek te vullen. Niet op de manier waarop een set met twee losse luidsprekers dat kan, natuurlijk niet, maar dat is expliciet ook niet waar Sonos de Zoneplayer S5 voor heeft ontworpen. Als `mobiel` afspeelapparaat behoort hij zeker tot de betere die vandaag de dag op de markt zijn, zowel in praktische als in emotionele zin.

De bediening met de nieuwe Controller 200 is trouwens een genot. Op de foto`s bij dit artikel (die helaas niet bij mij thuis zijn genomen, maar dat terzijde) is steeds een iPhone te zien. En dat is logischer dan het lijkt, want op de Sonos website is gratis software beschikbaar die je op je iPhone (of iPod Touch) kunt installeren, en waarmee je vervolgens je hele Sonos systeem kan bedienen. Software die er overigens er precies hetzelfde uitziet als in de Controller 200. Waarom zou je dan zo`n losse controller kopen voor driehonderd euro? Om een paar eenvoudige redenen. De Sonos Controller 200 ziet er ten eerste fantastisch uit, voelt onverwoestbaar aan en werkt perfect. Ten tweede is hij meteen bedrijfsklaar als je hem oppakt, de iPhone moet eerst opstarten en het programma laden. Bovendien: het draaien van de Sonos bedieningssoftware, en de voortdurende interactie met het systeem trekt een nogal zware wissel op de toch al niet uitzonderlijk krachtige accu van de iPhone. Gebruik van de Controller 200 scheelt dus vooral ergernis en een heleboel oplaadwerk.

Klankmatige conclusie: de Sonos Zoneplayer S5 is een fijne muzikale partner die op veel plekken in huis tot grote tevredenheid kan worden ingezet. Het welluidende laag is een mooie troef, mits de S5 met enige zorg geplaatst wordt. Het totale geluid is inderdaad een tikje aan de warme kant, maar niet op een vervelende manier, en zelfs verre te prefereren boven het blikkerige geluid dat veel goedkope setjes met dezelfde pretenties voortbrengen. Voor zover het mogelijk is met zo`n kleine behuizing vind ik de ruimtelijke weergave uitstekend. Dieptebeeld is er niet, en dat is logisch vanwege de zeer compacte plaatsing van de luidsprekerunits in de S5. Heel erg missen doe ik dat trouwens niet, zeker als ik de intentie van Sonos voor de ontwikkeling van de S5 op deze manier in mijn achterhoofd houd. Hard spelen is geen probleem, en de ingebouwde begrenzer doet subtiel zijn werk. Er is geen compressie of vervorming, op een gegeven moment kun je hem gewoon niet harder zetten. Het punt waarop ruzie met huisgenoten of zelfs buren een serieus risico wordt is dan overigens al ruimschoots overschreden.

Wie koopt een Sonos Zoneplayer S5? In principe een bestaande Sonosgebruiker die zijn of haar systeem op bepaalde plaatsen in huis wil uitbreiden met een speelklare oplossing. Maar in combinatie met een Zonebridge en een Controller kun je er ook een Sonos systeem mee opstarten. Kleinbehuisden met een sterk gevoel voor design én geluidskwaliteit vallen zich beslist geen buil als ze de Sonos Zoneplayer S5 op hun verlanglijstje te zetten.