Dynaudio Focus 110

Dynaudio heeft een zeer goede reputatie op het gebied van mini-monitoren, maar met de Focus 110 heeft de Deense fabrikant zichzelf in het lagere prijssegment overtroffen.

Het in 1977 opgerichte Dynaudio staat naast hun luidsprekerlijnen bekend om de hoogwaardige Dynaudio drive-units die jarenlang los leverbaar zijn geweest. Verschillende bekende luidsprekerfabrikanten hebben in het verleden Dynaudio units toegepast in hun ontwerpen. Alhoewel de eerste Dynaudio luidsprekers nog van ingekochte units waren voorzien realiseerde mede-oprichter en eigenaar Wilfried Ehrenholz zich al gauw dat er voor hun vooruitstrevende ontwerpen niet of nauwelijks OEM units leverbaar waren. Het zelf ontwerpen en fabriceren van de units bleek de enige oplossing en binnen drie jaar had Dynaudio hun eigen Research & Development afdeling waar alle units werden ontwikkeld. De levering van losse units aan fabrikanten en voor de zelfbouw eindigde op 1 Januari 2000, maar voor eigenaren van luidsprekers of kits met Dynaudio units blijft men wel service support leveren.

Bij het inmiddels 30 jaar bestaande Dynaudio worden de units en luidsprekers nog altijd in Skanderborg, Denemarken ontwikkeld en vervaardigd. De drive-units worden in een laboratoriumomgeving gemaakt terwijl de productie van de klankkasten in een apart gebouw plaats vindt. DynaudioAcoustics is een relatief jong dochterbedrijf dat zich puur richt op de professionele markt. Dynaudio`s monitorweergevers zijn de laatste jaren zeer geliefd in de Pro-audiowereld, wat weer te danken is aan het volgens Dynaudio meest belangrijke luidspreker-ingredient: de drive-units.

Focus 110

De Focus Serie is de tweede lijn (boven Audience) van Dynaudio en bestaat uit vier modellen; de 110, 140, 220 en Focus 200 C (Center Channel). De 110 kan als het hoogwaardiger zusje van de geliefde audience 42 of als nazaat van de Contour 1.1 worden gezien. In tegenstelling tot de vroegere kubistische vormgeving heeft de nieuwe klankkast (van boven gezien) een trapezium-vorm waardoor de achterwand smaller is dan de baffle. Daarnaast zijn de vertikale randen van de baffle afgeschuind. Deze constructie zorgt voor een hogere rigiditeit en reduceert tegelijkertijd de hoeveelheid staande golven in de klankkast. Het recensiepaar was afgewerkt in authentiek Palissander (Rosewood), wat de 110`s een statige uitstraling geeft. De chassis van de twee units zijn afgewerkt in een grijze structuurlak wat weer eens wat anders is dan zwart, en beide units zijn met maar liefst zes bouten bevestigd. De vier grote (maar degelijke) noppen voor de bevestiging van het frontje vormen een optisch minpuntje, mede gezien het feit dat deze weergevers duidelijk zijn ontworpen voor `naakt luisteren` (zonder frontjes).

Aan de achterzijde bevinden zich een baspoort en een set vergulde single-wire aansluitingen (met 4mm banaan-entrees). Het is verfrissend om te zien dat Dynaudio heeft gekozen voor hoogwaardige enkelvoudige aansluitingen in plaats van vier knoppen en `blikjes` - die bij single-wiring door draadbrugjes moeten worden vervangen. De baspoorten kunnen overigens van (meegeleverde) schuimpluggen worden voorzien. De Esotec+ mid/laag unit is van de inmiddels kenmerkende grote Dynaudio `dome` voorzien wat voor een beter afstraalgedrag zorgt zodat er zelfs bij near-field luisteren een uitgewogen weergave wordt geboden, aldus de fabrikant. Een andere karakteristieke Dynaudio-feature is de grote diameter aluminium spreekspoel (gewikkeld om een aluminium houder).

Dankzij die grote diameter bevindt de spreekspoel zich niet in het hart maar ongeveer halverwege de straal van de MSP conus waardoor hij met meer controle en dus minder vervorming wordt bewogen. De Esotec+ D280 hoogfrequent unit heeft een 28 mm soft-dome memraan dat ook door een aluminium spreekspoel (in het veld van een Neodymium magneet) wordt aangedreven. Het wisselfilter heeft een impedantie-correctie wat ervoor zorgt dat de impedantie nooit onder de 4 Ohm zakt waardoor de Focus 110 met een groter scala aan versterkers kan worden gebruikt. Het overnamepunt ligt op 1600 Hertz en de frequentierespons loopt van 45 Hertz tot 25 kiloHertz. De gevoeligheid is 85 dB en de nominale impedantie is de bij Dynaudio gebruikelijke 4 Ohm. De Focus 110 meet 30,5 bij 17,3 bij 28,5 centimeter (HXBXD) en mag met zijn gewicht van 7,3 kilo best een zware jongen worden genoemd.

Luisteren naar de Dynaudio Focus 110

Dynaudio levert een speciaal voor hun kleinere monitoren ontworpen standaard, genaamd Stand 1 (leverbaar in zwart of zilver). Er was ten tijde van de recensie even geen demo-set voorhanden, maar met onze eigen 30 kilo zware en 60 centimeter hoge stands werden de Focus 110`s meer dan afdoende verankerd. De Dynaudio`s werden beluisterd zonder frontjes en met schuim-pluggen in de baspoorten, omdat dat respectievelijk resulteerde in een schonere hoogfrequentweergave en een meer gearticuleerd laag. De CD South van Heather Nova verdween in de lade van de Marantz om de track `Tested` (solo gitaar en zang) te beluisteren. De inzet, met het hoog gezongen woord "simplicity" kwam met een rijke en open nagalm naar voren waarbij haar zang gedurende de track met een natuurlijke, warme tonaliteit en veel souplesse werd weergegeven. De zang kwam ook met een gedetailleerde articulatie en goed te volgen ademhaling naar voren, maar de sibillance-weergave werd met name bij `s`-klanken nadrukkelijker weergegeven dan met mijn eigen Studio 2SE`s. De subtiel bespeelde gitaar kwam ook als zodanig over; het snarenspel kreeg een luchtige en verfijnde presentatie mee. De wijze waarop de studio-akoestiek met uitstekende `bloom` en schaal werd weergegeven bleef toch het meest opvallende aan de weergave.

Van het Miles Davis album The Musings Of Miles werd de track `I Didn`t` beluisterd. De mooie drum intro van Philly Joe Jones kwam met een tegelijkertijd losse en stevige sound naar voren, waarbij de rim-shots droog en `snappy` klonken en de bekkens helder maar ook expressief werden weergegeven. De ronde aanblaasgeluiden en typische hese bekerklank van Miles Davis` trompetspel kwamen beide goed uit de verf. De piano werd wat kleiner afgebeeld dan met de (Stirling) LS 3/5a`s maar kwam desondanks opmerkelijk duidelijk over. Het basspel van Oscar Pettiford klonk warm en elastisch. Deze muziek werd op zeer ontspannen wijze en met een goede flow gepresenteerd, waarbij met name de drum-partijen van Mr. Jones lekker expressief overkwamen. De ritmische weergave was goed maar de `swing` was minder sterk aanwezig dan met de Stirlings. De 110`s hoefden zich echter nergens voor te schamen, mede omdat ze hier met meer kostbare mini-monitor collega`s werden vergeleken.

De MCA Heavy Vinyl persing van de LP Buddy Holly werd uit de platenkast gehaald om de track `Everyday` door de Gyger II tip van de MC 15 te laten aftasten. De timbrale weergave van de zang was van hoog niveau en de stem van Buddy Holly kwam met veel presence naar voren. De schoot-percussie (handtikken op broek) werd met duidelijke petsen gepresenteerd, waarbij de nadruk meer op de handen dan op de schoot lag (een impulsieve maar slanke presentatie). De xylofoon klonk tonaal erg goed, zonder een spoortje glare, en werd telkens met een lang hoorbare natuurlijke galm weergegeven. Het geheel kreeg een behoorlijk plastische presentatie mee, waarbij moet worden opgemerkt dat de zang in deze track hier zelden zo natuurlijk en uitgewogen werd gehoord via sub-1500 Euro weergevers.

Van de Fleetwood Mac LP Rumours werd de track `Never Going Back` gedraaid. Het gitaarspel kwam soepel over, met impulsieve en `schoon` klinkende aanzetten maar kwam al met al wat tekort aan sprankelendheid. De samenzang klonk homogeen en tonaal uitgewogen, waarbij de individuele stemmen met een goede timbrale differentiering werden gepresenteerd. Deze track kreeg een strakke ritmische weergave mee, maar het snarenspel kwam wat aan zeggingskracht tekort (zowel met de NVA als de Exposure versterker) en kwam daarom wat minder aanstekelijk over.

Een Scandinavische opname werd tevoorscijn gehaald; de Opus 3 HDCD Good Stuff van Eric Bibb, waarvan de track `Where The Green Grass Grows` werd beluisterd. De zuchtende geluiden van het harmonium werden prachtig weergegeven en de stem van Eric Bibb klonk dusdanig natuurgetrouw dat er bij de eerste noot even werd gedacht dat iemand de luisterruimte was binnengelopen. De samenzang met de mannelijke gospelgroep Needed Time zorgde zelfs voor kippenvel. De akoestische gitaar van Bibb stond geheel los van de rechter luidspreker, en de met `brushes` gespeelde drums kwamen met een open presentatie en goed gedifferentieerde slagen naar voren, zowel qua intensiteit als het raakpunt op de trommelvellen.

Conclusie Dynaudio Focus 110

Bij Dynaudio worden in feite weergevers ontwikkeld die goed in een huiskamer en met een gemiddelde versterker kunnen werken, maar tegelijkertijd geschikt zijn voor professioneel gebruik. De relatief betaalbare Focus 110`s presenteerden uiteenlopende muziek met een goede controle, articulatie en ruimtelijke weergave. De weergave van stemmen was steeds van hoog niveau. Bij standaard kwaliteit opnames konden de minpunten van een schijf soms wat sterk worden belicht (ze heten dan ook `Focus`).

Met hoge resolutie opnames bewezen de 110`s dat ze muziek op tegelijktertijd accurate en communicatieve wijze kunnen weergeven, wat met name het geval was bij verschillende Opus 3 albums. Deze mini-monitoren vertegenwoordigen niet alleen een goede waarde binnen hun eigen prijsklasse, maar kunnen ook worden gecombineerd met hoger geprijsde electronica. Dat betekent dat ze met een systeem kunnen meegroeien. De Focus 110 is een tijdloze en hoogwaardige weergever, en kan dus worden gezien als een goede Dynaudio ambassadeur.

Prijzen per paar:

Paarprijs Dynaudio Focus 110 (kersen, esdoorn, zwart en palissander): 1.232 euro
Paarprijs Dynaudio Stand 1 (zwart of zilver): 204 euro

Importeur:

Dynaudio Nederland
www.dynaudio.nl 
+31 (0)341 842877