Hobo Hifi Special Edition Dali Ikon 2 en 6 luidsprekers

(noot van de redactie: het fotomateriaal bij deze recensie is op locatie geschoten door Jiri Buller/HiFi.nl)

Hobo Hifi heeft in het verleden vaker blijk gegeven van een scherp inkoopbeleid gepaard aan verkooppersoneel met goede oren. Ik kan mij meerdere specials herinneren die als Hobo Special Edition op de markt kwamen. Hobo Hifi is in die zin afwijkend van veel collega’s dat men het voordeel van inkoop van grote partijen, met het bijbehorende voordeel op de inkoopprijs, niet omzet in geld maar in een verbeterd product.

Net wat meer getuned, net wat betere componenten, betere interne bekabeling of een filter waarin meer aandacht besteed is aan spoelen en vooral aan condensatoren die in de signaalweg zijn opgenomen. Waardoor de klant als eindresultaat meer waarde voor het hetzelfde geld krijgt. De fabrikant er niet op achteruitgaat omdat hij een grotere hoeveelheid kan produceren en Hobo Hifi noch voordeel noch nadeel heeft in de prijs. Maar wel een voorsprong heeft op zijn medewinkeliers omdat hij de muziekliefhebber over de streep trekt. Die zich op zijn beurt gelukkig kan prijzen met zijn Special Edition.

De Dali Ikon 2 is uitgebreid beschreven op de site van Hifi.nl in een zeer lovende recensie. Toch nog even kort hoe de monitor luidspreker is opgebouwd en wat de specifieke technische gegevens zijn. De Ikon 2 die voor mij staat heeft als buitenmaten 44 x 19 x 30 centimeter. Hij weegt 9 kilo en is uitgevoerd in zwart fineer. De kast is gemaakt uit 18 mm MDF plaatmateriaal, waarbij de units zijn geschroefd in een laminaat front met grijze kunststof. Op de achterzijde zit een bi-wire terminal. Het ontwerp van de units is van Dali zelf en heeft specifieke Dali trekjes. De woofer is een 6,5 inch type met een door houtvezel versterkte papier conus. Achter de conus een lange slag spreekspoel, bewegend in een krachtig magnetisch veld. De lange slag wordt benut om op huiskamer niveau de vervorming laag te houden. De tweeter die vanaf 3 kHz de weergave overneemt bestaat uit een 28 mm dome die tot ongeveer 14 kHz weergeeft en een bandtweeter die vanaf die frequentie overneemt.

De bandtweeter gaat eigenlijk al bij een veel lagere frequentie dan 14 kHz zachtjes aan de slag, omdat het filter heel flauw afvalt. Dali maakt de keuze dome/ribbon omdat volgens hun technici: “een dome van 28 mm nodig is om laag genoeg te kunnen filteren en goed aan te sluiten bij het middengebied, terwijl een hoge belastbaarheid gewaarborgd is. Een 28 mm dome heeft echter te weinig spreiding bij hoge frequenties en daarom de combinatie met een tere ribbon, die veel minder belastbaar is en pas vanaf een hoge scheidingsfrequentie optimaal presteert”. De Ikon 2 is een basreflex systeem met een poort aan de achterzijde. Bedoeld om op stands weg van een zijmuur en op enige afstand van de achterwand geplaatst te worden. Het opgegeven frequentie bereik is 42 Hz tot 30 kHz binnen +/- 3 dB. De gevoeligheid ligt rond 88 dB voor 1 Watt bij een nominale impedantie van 8 Ohm. Geen zware belasting voor een versterker. Wat verstandig is gezien de verwachte randapparatuur bij een Ikon.

De Ikon 6 is een 2,5 weg systeem. Dat wil zeggen dat de beide woofers deels parallel werken en deels een eigen taak hebben. Tot 800 Hz gaat het gelijk op, daarboven doet slechts één woofer het werk en valt de ander langzaam af. De scheiding naar de tweeter ligt iets hoger op 3,2 kHz dan bij de Ikon 2. Veel overeenkomsten bestaan tussen de luidsprekers. Zo is de 6,5” basunit gelijk aan die in de Ikon 2 en is ook de tweeter gelijk. Aansluitingen, front en kastmateriaal zijn identiek. Verschillen uiteraard in de maat 100 x 19 x 33 centimeter, in belastbaarheid en rendement (91 dB voor 1 Watt aan 6 Ohm) doorlopen in het laag tot 37 Hz op het -3 dB punt. De basreflexpoort zit aan de voorkant zodat de speaker in theorie dichter bij de muur mag staan. Beide luidsprekers zijn uitgevoerd met een zilverkleurig logo op de voorkant, waar de standaard versie een zwart plastic plaatje heeft zitten. Andere uiterlijke verschillen (behalve de fineer kleur) zijn er niet tussen de standaard en de Hobo Hifi Special Edition.



Afgezet tegen elkaar, monitor versus vloerstaander, is het een kwestie van smaak of toepassing wat de voorkeur van de klant heeft. De vloerstaander vraagt niet om stands, geeft meer laag en oogt massief. De monitor is akoestisch wat makkelijker plaatsbaar omdat het laag niet zo ver doorloopt, oogt kleiner en vaak klinkt een monitor wat “losser en vrijer”. Nadeel van een monitor is dat er stands onder moeten en je eerder geneigd bent een subwoofer aan te schaffen om het laag aan te vullen, wat overigens met een echte subwoofer subliem gaat. Er is geen kwaliteit verschil tussen de monitor of de vloerstaander. Het ene ontwerp is niet beter dan het andere, het is alleen “anders”.

Luisteren

Gebruik

Een Dali Ikon 2 of 6 in de standaard versie of in de Hobo Hifi Special Edition verdient een goede versterker die best wat mag kosten. Ik koos voor een Van Medevoort MA240 van 1000 euro. Daarbij gebruikte ik een Marantz CD speler als loopwerk met een Musical Fidelity X-Dac V3 digitaal naar analoog converter. Bekabeling naar eigen inzicht en budget, in mijn geval Chord Company Chameleon Silver Plus interlinks en luidspreker kabel is een bi-wire Chord Company Odyssey 4. Stroomvoorzienig met Supra materiaal. Tweaks zijn onder meer een Trichord Clock 2 in de speler, een CD mat van Millennium en vooral Acoustic Analysing TVA dempers, omdat een Ikea kastje wel leuk en goedkoop is maar akoestisch gezien niet optimaal. Voor de Ikon 2 gebruikte ik Alphason Aragon AG60-s stands. Ik kon het niet laten af en toe een Dynaudio Sub 250 actieve subwoofer bij te zetten in beide opstellingen. Naast alle apparatuur uiteraard veel muziek, waar het uiteindelijk allemaal om gaat nietwaar.

In mijn oren zit het geluid van mijn eigen Dali Ikon 2 luidsprekers nog als ik de Ikon 6 uit de doos trek en die op zijn plek schuif. Met enige angst dat de twee woofers problemen kunnen geven in de ruimte waar het laag niet altijd zijn weg kan vinden. De angst is ongegrond, de Ikon 6 is uitermate beheerst en strak in het laag, waardoor geen enkele nare resonantie optreed. Ik leg de CD’s die ik gebruik om de indrukken te beschrijven apart, zodat ik ze later kan pakken voor de Ikon 2. Eerst zoals gezegd de 6. Met Wende Snijders in de speler ontstaat een fraai ruimtelijk beeld. Veel diepte in het orkest dat op enige afstand van de soliste zit of staat. Breed neergezet waardoor het geluid tot buiten de speakers komt en de beide zijmuren lijken te wijken. Los en gemakkelijk, evenwichtig en uitgebalanceerd tot in de lage regionen, het hoog uitmuntend en ver boven de prijsklasse uitstijgend. Nog verder dan dat ik dat al opmerkte bij de standaard Ikon 2.

De stem van Wende is behoorlijk natuurlijk en staat op de juiste hoogte in de kamer. Ik kan een goed vergelijk trekken met haar live optreden wat ik bezocht gedurende de recensie periode van de twee paar speakers. Na Wende speelt Kari Bremnes een deun op een compilatie CD die ik eens kreeg van een luidspreker fabrikant (niet van Dali overigens). Ook haar stem is goed neergezet, waarachter een tweede stem volkomen natuurlijk te onderscheiden is. Levendig klinkt zang en muziek, net zo levendig als de piano en overige instrumenten op de volgende track van de CD. De spreiding van de Ikon 6 in de Hobo Special Edition is opvallend goed voor een vloerstaander. Doet eerder denken aan een monitor. Dat wil zeggen, je kunt met de ogen dicht de speakers niet op een vaste plek aanduiden, het geluid lijkt ergens in de ruimte geprojecteerd te worden.

Twee soorten gitaar komen aan bod. Steel gitaar en klassiek gitaar. Tonaal is de steel gitaar goed in balans, met een wijd open weergave. Helder, veel detail en een sublieme timing. Geen seconde is de tweeter scherp, wel terecht puntig en accuraat. De klassieke gitaar is kleiner en duidelijker in de ruimte gedefinieerd. De kast van de gitaar mag nog wat voller en groter zijn voor mijn oren en zoekt eigenlijk naar een subwoofer. Net als de dubbele bas die halverwege het nummer invalt. Mooi is dat de weergave zo rustig en resonantie vrij blijft. Dat maakt lang luisteren tot een genoegen en niet tot een straf voor een recensent. Tenslotte bevat de CD een Duitse band waarvan de zanger en stem heeft waarmee je kleedjes kunt kloppen.

Hoog volume vormt geen probleem. De sound is stevig zoals die hoort. Gitaar, bas, slagwerk, zang en zelfs trompet weerklinken op een hoger niveau dan je normaal voor deze prijs zou kunnen verwachten. Omdat het laag zo strak is, niet in valse romantiek aangezet zoals vele fabrikanten in deze prijsklasse doen, verlang ik met enige regelmaat naar het aanzetten van mijn Dynaudio subwoofer die naar mijn smaak iets toevoegt. Een leuk hoewel absoluut geen noodzakelijk upgrade pad. Tot slot speelt op de Ikon 6 met Philip Pickett een blokfluit concert van Telemann. Ik was van plan daar een klein stukje van te draaien, het werd de totale CD. Het is heerlijk te horen hoe helder de blokfluit zich afzet van het London Consort en de leidende rol neemt. Zowel in detail, als rust, als ruimte en ritme vind ik de Ikon 6 een uitstekende luidspreker die geschikt blijkt voor elk soort muziek. Pop, jazz, klassiek en voor als er bezoek is een deuntje “Middle of the Road”.

Conclusie

Ik heb het u beloofd, ik ga dezelfde muziek langs op de Dali Ikon 2 in de Hobo Special Edition uitvoering. Weer onze lieve Wende in de speler en weer haar Franse chansons waar ik geen genoeg van krijg. Door het deels ontbreken van het diepere laag dat de Ikon 6 wel kon weergeven zijn er nog meer details hoorbaar. De Hobo versie is duidelijk meer getuned naar de hoge tonen kant dan een standaard Ikon 2. Dat maakt hem wat kaler, edoch tevens meer precies in de weergave. Lekker snel bovendien, veel pit, met behoud van het losse en vrije karakter. Voor wat meer laagaanzet zou ik een zwaardere en massieve stand aanraden dan Alphason zoals Partington of een Atacama die levert. De stem van Kari Bremnes staat als een rots. Weer verlang ik even naar een iets donkerder karakter, uiteraard speelt de versterker en de d/a converter daarin mede een rol, net als de luisterruimte. De tweede stem is nog net wat meer een eigen “persoon” dan daarnet. Piano spel is heel open met een beperkte weergave van de klank van de kast. Begeleidende blaasinstrumenten profiteren daarvan en maken zichzelf heel precies en doorzichtig met veel middengebied. Dat is een voordeel voor de steel gitaar die nog dieper zijn karakter kan laten zien, meer nog dan op de Ikon 6.

Een xylofoon is erg aanwezig in de goede zin van het woord. De speakers verdwijnen totaal uit beeld, worden super doorzichtig en glashelder. Tijdens het klassieke gitaar spel schuif ik de speakers wat dichter naar de muur om meer kast te horen. Dat doet geen afbreuk aan het geheel. Diepte en ruimte blijven nagenoeg gelijk. Snaargeluiden zijn er meer dan genoeg, strak is de weergave van de boventonen opgewekt door de grondtoon van de snaar. Pittig is de weergave van de band uit Duitsland. Zonder subwoofer om het laag te benadrukken soms op de Van Medevoort iets te pittig. Het volume staat inmiddels behoorlijk ver open, toch geeft de Ikon 2 geen krimp en gaat niet opbreken of vervormen. Kracht en snelheid gekoppeld aan detail met ritme. De weergave van het klassieke Telemann concert legt een extra accent op het klavecimbel spel dat met de Ikon 6 meer naar achter bleef. Zodra de blokfluit invalt leeft Pickett op. Het orkest dat naadloos aansluit volgt de solist in een samenspel dat een win-win relatie genoemd mag worden. Ik gedachten komt bij mij de titel van jubileum CD’s zoals die veel zijn uitgegeven naar boven: “aangenaam klassiek”. De weergave is wederom zo aangenaam dat ik opnieuw het gehele concert laat uitspelen. Ik geniet.

Heel kort tenslotte een vergelijk tussen de Hobo Hifi Special Edition Ikon 2 en de standaard versie. De Hobo is opener en heeft minder neusklank. Is meer getuned naar de weergave van hoge tonen. Heeft een helderder karakter wat de keuze van de versterker meer bepaalt. Met beide versies in huis gaat de voorkeur uit naar de Hobo versie, zonder afbreuk te willen doen aan de geweldige prestatie die een standaard Ikon 2 al neerzet in relatie tot de prijs. De SE versie heeft een karakter dat misschien het beste te omschrijven is als zonniger, levendiger en doorzichtiger ten opzichte van de standaard Ikon luidsprekers. Hobo Hifi moet gedacht hebben: “Behoud al het goede, voeg een snufje magie toe”.


Het pleit gewonnen

Met recht mag Hobo Hifi spreken van een Special Edition, de meerwaarde ten opzichte van een standaard Ikon 2 en 6 luidsprekers is aanwezig. Bovendien is de zwarte kleurstelling denk ik voor veel mensen een pré. De Special Edition is vrijer en preciezer in de weergave van onder meer de hoge tonen, waarmee of waardoor meer detail vrijkomt en de uitstekende tweeter combinatie waar Dali binnen de prijsklasse volkomen uniek mee is nog meer laat zien waartoe hij in staat blijkt. Ik zal u niet verkondigen dat deze Dali’s de enig zaligmakende luidsprekers zijn in dit segment. Ik durf wel te stellen dat ze als voorbeeld mogen dienen voor veel andere fabrikanten en dat die een harde dobber hebben aan het evenaren van de kwaliteit in bouw en in weergave. Het is in Hobo Hifi te prijzen dat een stukje extra marge, die de wet van de grote getallen met zich brengt, teruggestopt wordt in de luidsprekers en ze daarmee nog wat hoger op de ladder van “meest begeerd product” zet. Nu ik thuis eveneens de Ikon 6 kon beluisteren zou ik eerlijk niet weten of ik u de Ikon 2 of de 6 zou aanraden. De monitor of de vloerstaander, het is zoals ik hierboven schreef een kwestie van smaak of voorkeur, niet van weergave kwaliteit of eigenschappen. Dus luister zelf eens naar allebei in een Hobo Hifi filiaal als u de kans heeft.

Prijzen:

Dali Ikon 2 Hobo Hifi SE 399 euro per stuk
Dali Ikon 6 Hobo Hifi SE 599 euro per stuk


Leverancier:

Hobo Hifi met filialen in Amsterdam, Arnhem, Apeldoorn, Amersfoort, Boxmeer, Den Bosch, Enschede, Rotterdam en Haarlem
Web: www.hobo.nl