Axedo AirBase dempers


René van Es | 15 juli 2010 | Fotografie René van Es | Axedo

De Axedo AirBase demper is gebaseerd op een aluminium honingraatstructuur, die is verlijmd tussen dunne aluminium platen. Materiaal dat veel wordt toegepast in vliegtuigen en helikopters omdat het sterk en tegelijk licht is. Het honingraatmateriaal is niet nieuw in de audiowereld, eerder zagen we iets dergelijks bij MasterBase en de Van Medevoort dempers.

Nadelen waren tot nu toe: het uiterlijk van het materiaal, dat door de structuur niet mooi af te werken is en het gladde oppervlak van de glasvezel of aluminium afdekplaat. Axedo heeft beide problemen voortvarend aangepakt en kans gezien de AirBase demper esthetisch verantwoord op de markt te brengen.

De demper is 1 cm hoog en heeft een diameter van 57 mm. De onder- en bovenzijde zijn voorzien van een uiterst dunne, krasvaste, zwarte laag, naar wens verkrijgbaar in een enkelzijdige of dubbelzijdige antislip uitvoering. De demper is in een ronde vorm uit de plaat gezaagd, wat het aluminium zichtbaar maakt, en komt daarom in een zwarte Delrin ring te liggen. Het materiaal Delrin heeft geen eigen klank en tikken tegen de ring laat een even dof geluid horen als tikken op de demper zelf. De ring is iets minder hoog dan de demper. Hij onttrekt daarmee het lelijke aluminium aan het oog, zonder het apparaat dat op de demper is gezet zelf aan te raken. Het apparaat `zweeft` daardoor los van de ondergrond.

De prijs van de dempers is zeer acceptabel, zelfs laag gezien de esthetische uitvoering: 69 euro per vier stuks of 76 euro in de dubbelzijdige antislip uitvoering. Dubbelzijdig antislip heeft mijn persoonlijke voorkeur, omdat apparatuur vaak de neiging heeft weg te glijden bij het bedienen. De fabrikant geeft aan dat de dempers goed werk zouden verrichten onder platenspelers, elektronica en onder luidsprekers.

Ik heb de AirBase dempers eerst onder de HAT PH2 phonovoorversterker gelegd. Daar hebben de voetjes effect, weliswaar subtiel en je moet de set goed kennen om het op te merken. Wat verandert, heeft voornamelijk te maken met het opfrissen van het geluid. Het klinkt schoner, daardoor sneller en wijder. Qua klank verandert er niets, dus niet `meer laag` of `ander hoog`. Dat de klank intact blijft en dat slechts details gemakkelijker naar voren komen, ervaar ik als positief. U hebt een apparaat immers gekozen vanwege een bepaald geluid of juist het ontbreken daarvan. De weergave mag wel beter worden maar niet wezenlijk anders. Met soortgelijk dempermateriaal uit een andere bron is dat niet het geval, dat veroorzaakt een wezenlijke klankverandering vooral in het gebied tussen 100 en 200 Hertz.

Is in de PH2 de printplaat gedempt opgehangen, in de HAT lijnvoorversterker is dat niet het geval, waardoor bij dit apparaat zou het AirBase-effect dus groter zou moeten zijn. Inderdaad is dat het geval, wat ik net beschrijf komt in versterkte mate opnieuw naar voren. Veel opvallender, veel minder subtiel. Een licht storende resonantie (die je moet weten anders herken je hem niet) verdwijnt in het niet en dat maakt luisteren aangenamer. Daarbij dient te worden vermeld, dat zowel de phono- als de lijnvoorversterker al op speciale voetjes stonden: onder de phonovoorversterker goedkope rubber dempers, onder de lijnvoorversterker duurdere carbon kegels. Beide apparaten zijn opgebouwd met buizen en alle apparatuur staat op een Quadraspire rek.

Geplaatst onder de NAD M2 digitale versterker hoor ik geen merkbaar verschil. Dat kan betekenen, dat de digitaal opgebouwde M2 niet gevoelig is voor zaken van buitenaf of zelf al erg goede pootjes heeft. Tenslotte het cd loopwerk van Cyrus, dat al eerder heeft bewezen gevoelig te reageren op de ondergrond. Het is mij nog steeds een raadsel waarom een andere ondergrond zo`n effect kan hebben op een digitaal signaal, maar het is zonder meer te constateren dat de AirBase dempers het stereobeeld vergroten, veel wijder maken, meer details naar voren weten te brengen, met als enig negatief effect een lichte afname van de dynamiek. Tot op dit moment is de AirBase demper het eerste voetje dat de Cyrus CD Xt SE naar een duidelijk hoger niveau tilt dan wanneer de Cyrus op het eigen `rubber dopje` rechtstreeks op de plank van de Quadraspire wordt neergezet.

Tijd om de AirBase dempers eens te proberen op een goedkoop Ikea Ivar rek met andere apparatuur. Wederom veel buizen, daarmee lekker gevoelig voor resonanties en akoestische terugkoppeling. Ik schuif de dempers onder een PrimaLuna DiaLogue Three voorversterker, na eerst een paar stukken muziek op lp `as is` te hebben gedraaid. Wow! Wat een verschil: het laag is stukken strakker met de dempers, de stem gaat een halve meter omhoog en staat ineens precies daar, waar je de stem van een mens met gemiddelde lengte verwacht. Ruimte neemt toe, dynamiek vergroot, kortom een wezenlijke verbetering die te vatten is onder de noemer `schoon, open, snel en een stuk transparanter`.

 

Verschillende dempers

Met een tweede set dempers ga ik aan de slag onder een ProLogue Eight cd-speler. Hier is het effect iets minder, mede omdat ik de set onder de voorversterker niet meer wil missen en die dus laat staan. De verbetering ligt in het verlengde van daarnet. De attack gaat nog wat sneller en heftiger. Ruimte is opnieuw toegenomen, mede omdat die stem zo mooi hoog blijft staan. De PL8 staat aangesloten op een externe dac. Dus is het een kleine moeite om met de PL8 te beluisteren waar het grootste verschil uit tevoorschijn komt, dac of loopwerk. Of, waar de AirBase de meeste verbetering geeft. Loopwerk met en zonder dempers geeft verschil, maar veel kleiner dan daarnet, dus is de inwendige dac het meest gevoelig voor terugkoppeling.

Dit experiment heeft een opmerkelijk aspect. Ik prefereerde de laatste tijd de PL8 gekoppeld aan een losse non-oversampling buizen d/a converter, boven de ingebouwde 24/192 kHz converter/buizentrap. Met de AirBase onder de PL8 heeft die losse dac voor mij ineens veel minder zin. Speler en voorversterker zijn met de dempers zo`n eind vooruit gegaan, dat ik muziek intenser beleef en de cd-speler veel hoger mag inschatten. Overigens dien ik nog te vermelden, dat AirBase een groter en beter effect sorteert onder de PrimaLuna’s in een Ivar rek dan andere merken honingraatvoetjes die ik uit de voorraadkast trek.

Het is duidelijk dat de AirBase dempers een positief effect hebben op de meeste apparatuur. Daarbij zij aangetekend dat buizenapparatuur heel erg profiteert en dat zelfs cd spelers/loopwerken behoorlijk kunnen worden verbeterd met deze voetjes. Het is eveneens evident dat op een echt goed, voor audio gemaakt rek de AirBase dempers een geringer verschil maken dan op een `inferieur` rek, hetgeen duidelijk maakt dat akoestische terugkoppeling een belangrijke rol speelt en dat de AirBase dempers de claim waarmaken dat ze de apparatuur vrijwel volledig ontkoppelen van de ondergrond. Ik durf te stellen dat diegenen, die vanwege interieureisen moeten volstaan met een niet voor audio geschikte ondergrond, denk aan een boekenkast of een dressoir, heel veel baat kunnen hebben bij dit soort dempers/voetjes. Wie beschikt over een speciaal audiomeubel kan zijn vaak kostbare set nog een stukje opwaarderen. In dat geval valt de prijs van de Axedo AirBase vrijwel in het niet bij de totale investering. Een vette aanrader, mede omdat een dergelijk product eindelijk ook uiterlijk fraai kan worden gemaakt.

Prijs:

Axedo’s AirBase 1 dempers (enkelzijdig antislip): set van 4 voor 69 euro
Axedo’s AirBase 1 dempers (enkelzijdig antislip): set van 3 voor 53 euro
Axedo’s AirBase 2 dempers (dubbelzijdig antislip): set van 4 voor 76 euro
Axedo’s AirBase 2 dempers (dubbelzijdig antislip): set van 3 voor 59 euro

Fabrikant:

Axedo audio & ontwerp
Zaltbommel
www.axedo.nl
Mail: mailto:info@axedo.nl