950 Euro Systeem: Marantz, DALI en QED


Kilian Bakker | 02 april 2009 | Marantz

Voor beginnende audiofielen valt het nog niet mee om met een beperkt budget een gedegen systeem samen te stellen. Een mooie muziekweergaveketen voor minder dan 1000 Euro, dat was de opdracht van de hoofdredacteur... en het is gelukt.

Wanneer het HiFi-virus heeft toegeslagen is er in principe geen weg meer terug naar de microset of PC-speakers. HiFi is en blijft een kwestie van het vinden van de juiste combinatie. Wanneer een stel individuele testwinnaars als set moeten samenwerken kan het resultaat teleurstellend zijn. De verschillende apparaten in een uitgewogen weergaveketen (met de nadruk op keten) vullen elkaar aan waardoor het resultaat de som der delen overtreft.

Wanneer HiFi `blind` van het internet wordt aangeschaft is het niet mogelijk om de combinatie van tevoren te beoordelen en zal men in de aankoop/verkoop-mallemolen blijven steken. Bij een goede dealer heeft men vaak de voorradige apparatuur reeds in verschillende configuraties beluisterd zodat naast de goede ook de foute combinaties met een bepaald apparaat bekend zullen zijn. Zo kan een gericht advies de klant zowel geld als de nodige frustratie besparen.

In eerdere systeembesprekingen zijn een (ruim) 1000 Euro systeem en een 1500 Euro systeem de revue gepasseerd. Deze keer wordt een opmerkelijk 950 Euro systeem onder de loep genomen.

Het systeem

De Marantz CD5003 CD-speler en de PM 5003 versterker zijn de basismodellen van de Marantz The Range Series. De CD 5003 volgt de CD 5001 op en is daarom voorzien van dezelfde Cirrus Logics CS4392 DAC chip. Het Sony KSM 213 CCM loopwerk van de 5001 is vervangen door een Sanyo type, gevat in een Sony lademechanisme.

De CD 5003 heeft HDAM (Hyper Dynamic Amplifier Module) SA2 modules in de uitgang waarmee een frequentiebereik van 2 Hertz tot 20 kiloHertz wordt bereikt. Het lichtnetsnoer is losneembaar maar het is jammer dat het een type scheerapparaat ingang betreft en geen IEC ingang. Gelukkig kan de Kemp IEC adapter -verkrijgbaar bij High Fidelity Discs- worden ingezet voor toepassing van zwaardere en/of betere lichtnetkabels. Bij het bekloppen van de kast bleek deze niet `dood` (wat wil je ook, voor deze prijs) maar ook niet rammelig, dankzij minimale demping van de kap door middel van een klein schuimblokje wat zich tussen de loopwerk-brug en het plaatstaal bevindt. Simpel, maar effectief. De CD 5003 kan behalve CD`s en CD-r/CD-r/w`s ook met MP3 en WMA files overweg. Hij heeft net als de CD 5001 een pitch control met +/- 12 stappen. Niet echt iets voor audiofielen en gelukkig heeft de nieuwe speler een Audio-EX (-clusive) functie, waarmee de pitch control, de digitale uitgang en het display kunnen worden uitgeschakeld. Daar is goed over nagedacht.

De PM 5003 is gebaseerd op de PM 4001 en levert 2X 40 Watt (RMS) aan 8 Ohm (55 Watt aan 4 Ohm). Hij heeft zes ingangen, twee lijnuitgangen en iets wat tegenwoordig een zeldzaamheid is: een interne (MM) Phonotrap. Aan de achterzijde treffen we acht luidsprekeraansluitingen (speaker A & B) aan die als kabelklemmen niet uitmuntend zijn maar wel van keurige en effectieve 4mm (banaan) bussen zijn voorzien. De cinchbussen zijn onverguld. Dat is blijkbaar een Marantz traditie; hun meest betaalbare versterker heeft altijd onvergulde connectoren.

We treffen tussen de toetsen een Loudness-knop aan. Een Mono functie zou voor veel muziekliefhebbers nuttiger zijn geweest. De toonregeling en balansregelaar werken prettig maar via de Source Direct functie kunnen de meeste bedieningsorganen worden omzijld en daar is dan ook dankbaar gebruik van gemaakt tijdens de luistersessies. De PM 5003 heeft het gepatenteerde `Current Feedback` circuit van de duurdere Marantz versterkermodellen georven en is gelukkig wel van een (ongeaarde) IEC lichtnetaansluiting voorzien zodat een betere of langere lichtnetkabel gemakkelijk kan worden aangesloten. De beide 5003 modellen hebben een frontpaneel wat zowel uit aluminium als glasvezel versterkte kunststof bestaat. Daarnaast hebben de 5003 speler en versterker dezelfde afmetingen, te weten: 10.4 Bij 44 bij 36.9 centimeter (HXBXD). Ze zijn leverbaar in zwart of `silver-gold`.

Kabels en speakers

De Concept 1 is het instapmodel van de Deense luidsprekerspecialist DALI. Het betreft een tweeweg compact-weergever die zich van zijn beste kant zal laten horen wanneer hij op een stabiele standaard wordt opgesteld. Volgens de fabrikant zijn ze goed bruikbaar als `boekenplankweergevers` en als zij- en achterkanaal weergevers in een surround-opstelling. De kleine Concepts werden voor deze bespreking op 60 centimeter hoge standaards opgesteld. De Concept 1 heeft een hoogfrequent-unit met een 25 mm (diameter) textiel-dome en een laag/midfrequent-unit met een 13 cm papiervezel conus. De chassis van deze units zijn in dezelfde titanium-grijze lak afgewerkt als de baffle, wat prettig oogt. Beide units zijn keurig ingelaten en bevestigd met respectievelijk zes en vier imbusschroeven.

Deze Dali mini`s zijn fraai afgewerkt, inclusief het vinyl-fineer wat van een bovengemiddeld hoge kwaliteit is. De twee baspoorten maken de voorzijde compleet terwijl zich aan de achterzijde een paar stevige en vergulde single-wire aansluitingen bevinden, alsmede een eenvoudig ophangslot voor wandmontage. Het opgegeven frequentiebereik loopt van 62,5 Hertz tot 22,5 kiloHertz en de overnamefrequentie van het wisselfilter ligt op 3 kiloHertz. De gevoeligheid resulteert in een geluidsdruk van 87dB (gemeten op 1 meter, bij 1 Watt aansturing) en de nominale impedantie is een versterkervriendelijke 8 Ohm. De Concept 1 weegt 4 kilo per stuk en meet 31 bij 17 bij 19 centimeter (HXBXD) -afmetingen die ondergetekende deden denken aan het zijaanzicht van een BBC LS 3/5a. Hij is leverbaar in de tinten: kersen, licht eiken, zwart of wit.

De QED Original luidsprekerkabel was de eerste kabel die voortkwam uit het QED Genesis Project -een gedetailleerde studie naar de effecten van materialen en kabelgeomterie-, vandaar de naam. Geleiders van 99.999% OFC (koperdraad) worden geïsoleerd door een LDP oftewel Low Density Polyethylene mantel. Deze betaalbare hightech kabel heeft een zeer lage eigen impedantie en een geometrie die geoptimaliseerd is voor een lage inductie en minimale dissipatie. De zeer lage eigen impedantie maakt hem geschikt voor toepassing in grote lengtes. De effectieve doorsnede-oppervlakte van de aderbunels is per fase 2.5 mm2 en de parelwitte Original heeft een totale doorsnede van 3.6 bij 7 mm.

De Performance Audio 2 is de meest hoogwaardige analoge interconnect uit de tweede productlijn van QED. Dit model treedt in de voetsporen van de populaire QED Qunex 2. Ook hier zijn 99.999% OFC geleiderbundels ingezet, in een symmetrische `twisted pair` geometrie. De Audio 2 heeft een dubbel uitgevoerde elektrische afscherming plus een enkel (elektro-) magnetisch scherm. Niet gek voor zo`n betaalbare interconnect. Deze Performance kabel is van 24 karaat vergulde cinchpluggen met een integraal rubberen gripvlak voorzien. De crimson-rode Audio 2 is verkrijgbaar als stereo-paar van 0.5 meter, 1 meter en 3 meter lengte.

Luisteren

De 5003 Marantz-combo werd reeds in een eerdere recensie besproken waar ze -in combnatie met Monitor Audio Studio 2SE weergevers en QED Qunex 2 plus Profile 4X4 kabels- "nimmer krampachtig of benepen klonken maar juist met een royale en losse presentatie te werk gingen, ongeacht het bronmateriaal". Dit is echter een systeemtest met een bepaalde budget-limiet en daarom werd de combinatie van de instap-Marantz apparaten, de QED Audio 2 en Original en de Dali Concept 1 met grote zorg gekozen. Het resultaat stelde niet teleur, in tegendeel.

Een goed samengestelde weergaveketen moet in staat zijn om solo zang met gitaar op overtuigende wijze te presenteren, dus werd de Rory Block CD Blues Walkin` Like A Man beluisterd. Dit muzikale eerbetoon aan blues-legende Son House werd door het Marantz/Dali/QED systeem op vloeiende en vrije wijze gepresenteerd, met een bewogen weergave van haar knallende snarenspel (waarbij er niet alleen wordt geplukt maar ook geslagen op de snaren).

Haar expressieve zang kwam zowel vriendelijk als natuurlijk over, zonder een spoor van stress tijdens de krachtige uithalen. Het meest opvallende was nog wel de schaal, gekoppeld aan een goede ruimtelijke coherentie waarmee de zang en het gitaarspel van deze vituoze folk-blues dame naar voren kwamen. Er was geen sprake van een afgemeten of geknepen weergave maar juist van een opvallend uitgewogen en rijke tonale presentatie waarbij `bloom` en de opnameakoestiek goed uit de verf kwamen.

De Crowded House CD Woodface verdween in de Marantz lade waarna de track Four Seasons In One Day werd beluisterd. Het basspel van Nick Seymour rolde met sonore en gearticuleerde knorren uit de Dali`s terwijl het vriendelijke en tegelijkertijd melancholieke stemgeluid van Neil Finn goed uit de muzikale verf kwam. Bij Paul Hester`s drumpartij kregen de bekkens een lichte puntigheid mee en kwamen de trommels wat slank maar levendig over. Het geheel werd met een prettige combinatie van zelfverzekerdheid en rust gepresenteerd die men niet direct van een 950 Euro combo zou verwachten.

Virus of the mind

Dit betaalbare maar degelijke systeem bleek met name uit te blinken in het neerzetten van een aangenaam uitgewogen toonbalans en een tonaal gedetailleerd laag. De track Set You Free van de Sara K. XRCD Hell Or High Water stelt tamelijk hoge eisen aan de controle en timbrale natuurlijkheid van een weergaveketen. De intro met `krekel` geluiden, een akoestische gitaar en Sara K.`s zang had weliswaar niet de sterke plastische aanwezigheid en dieptestaffeling die het met de residentiële weergaveketen meekrijgt maar de stabiele afbeelding van Sara K.`s stem en de duidelijk merkbare elasticiteit van de gitaarsnaren wisten meteen de aandacht te grijpen en vast te houden.

Het pianospel kwam opvallend ontspannen en soepel over en alhoewel het natuurlijk nog wat aan gewicht tekort kwam, waren de toetsaanzetten op bijna tastbare wijze aanwezig. De melodielijn van de elektrische bas was met groot gemak te volgen waardoor het een muzikaal genoegen was om naar te luisteren. De meerlaags voice-overdubs tegen het einde van deze track miste het spannende spookachtige effect wat het met bepaalde weergaveketens kan hebben. Totaal overrompelend was het niet maar er was wel degelijk sprake van muzikale zeggengskracht, wat met name in het midden en het hoge laag uitstekend tot uiting kwam.

De track Virus Of The Mind van het Heather Nova album South werd beluisterd om vast te stellen hoe het systeem zich zou redden met relatief druk gearrangeerde muziek. Het prettig chaotische arrangement en de opzwepende ritmesectie kwamen goed uit de verf, alsmede de upfront projectie van Heather Nova`s zang. Bij flink hoge afluisterniveau`s verloor het fundament zijn aarding, iets wat men de kleine Dali`s overigens niet kwalijk kan nemen. Wanneer de Concept 1`s heel dicht bij het metselwerk stonden (bij een afstand van 10 centimeter of minder) kregen ze meer kunstmatige ondersteuning in het laag, wat echter ten koste ging van de ruimtelijke vrijheid die al bij zo`n 40 centimeter afstand werd verkregen. Voor een zo natuurlijk mogelijke weergave zou een redelijk vrije (stand) opstelling daarom de voorkeur hebben.

Conclusie

Dit systeem heeft weliswaar niet het meest knallende of stuwende weergavekarakter maar de presentatie is dusdanig ontspannen en stabiel dat er met een goede muzikale berokkenheid en een bijna totale vrijheid van auditieve stress kan worden genoten van een breed scala aan bronmateriaal. De kleine minpuntjes van deze goedgeluimde weergaveketen zitten meer in alleszins begrijpelijke beperkingen dan in aperte fouten. De vloeiende, bijna organische presentatie gekoppeld aan een verrassend innemende tonale weergave hebben alhier geleid tot lange en ontspannen luistersessies. Tel daarbij de uitstekende afwerking en constructie van zowel de Marantz componenten als de DALI weergevers en de QED kabels en de onvermijdelijke conclusie is dat dit systeem niet alleen veel waar maar vooral veel luisterplezier biedt voor de 950 Euro totaalprijs.

Aanvullende informatie

Importeur Marantz:
Marantz Europe
Internet: www.marantz.com
Telefoon: 040-2507800

Importeur DALI:
AND Benelux
Internet: www.andbenelux.nl
Internet: www.andbenelux.com
Telefoon: 013-4550955

Importeur QED:
Latham Audio
Internet: www.latham.nl
Telefoon: 013-5082411

Marantz CD5003: 269,- Euro
Marantz PM5003: 299,- Euro
DALI Concept 1 (per paar): 258,- Euro
QED Original (per mono meter): 6,- Euro
QED Performance Audio 2 (1 meter set): 60,- Euro