Hepta Expression

Nederlandse uitdrukking in stereo

Het lijkt mij onmogelijk dat u als liefhebber van muziek niet ooit in uw leven een set Hepta luidsprekers bent tegengekomen. Bij vrienden, familie of wellicht in uw eigen optrekje. Hepta is één van de oudste merken in Nederland als het gaat om de vaderlandse productie van luidsprekers en eigenaar Cris Rutgers is een waardige opvolger in het bedrijf dat zijn vader in 1955 startte in Zaandam.

Hepta dankt zijn goede naam in het marktsegment tussen de mini sets en de high end aan een combinatie van vakmanschap, redelijke prijzen en geen-gezeur-garantievoorwaarden. Dat laatste wordt in de zeldzame gevallen dat er iets mankeert aan een speaker door klant en winkelier hogelijk gewaardeerd. Korte lijnen tussen winkelier en fabrikant dragen daartoe bij. Immers Hepta ontwerpt en produceert en levert elk product uit eigen stal. Tevens voert Hepta een bloeiende handel in diverse accessoires zoals de Puresonic kabels en Acoustic Analysing dempers. In deze recensie beperken we ons tot de jongste loot aan de Hepta boom, de Expression. Een drie-weg systeem met een zijwaarts geplaatste woofer en een tweeter die ver doorloopt tot in de hoogste regionen. De bij mij afgeleverde Expression`s zijn uitgevoerd in zwart laminaat met zwart doek. Meerdere uitvoeringen zijn verkrijgbaar, waaronder kasten gespoten in RAL kleuren.

De Expression in essentie

Door de zijwaarts geplaatste woofer blijft het frontoppervlak bescheiden. De kast meet ongeveer 19 x 25 x 98 cm en is gemaakt uit het alom bekende MDF van 18 mm. In de kast treffen we naast een brace de drie speakers aan. Een 25 mm soft dome tweeter van Audax (Frankrijk), een 17 cm middentoner/woofer van TVM (Tsjechie) en een 17 cm zijwoofer van Westra (Duitsland). Een grote basreflexpoot van 16 x 7 cm ondersteund het laag van beide woofers. Dat alles gemonteerd in een Nederlands ontwerp houdt de EC draaiende. Het filter van Hepta is hard-wired en ziet en netjes uit. De aansluitingen zijn gemaakt op de speakers met de door mij verfoeide klemmetjes. De woofer is met veel dikker draad aangesloten dan de tweeter. Een klein detail, maar het geeft wel aan dat er wordt nagedacht in Zaandam. De aansluitingen naar buiten zijn bi-wire uitgevoerd en bruikbaar zijn spades, banaan stekers en blank draad. Het aansluitblok zit aan de onderzijde van de achterkant zodat de speaker kabels niet ontsierend naar de bovenzijde van de kast lopen. De frontjes zijn afneembaar. Zonder zijfrontje draaien gaat niet. Zoals op de foto is te zien is de infresing veel groter dan de speakerunit zelf. Het blanke MDF wordt zichtbaar. De ambiance schakelaar dempt het hoog enigszins in harde ruimtes. In mijn omgeving is dat niet nodig, zelfs ongewenst. De kasten zijn gespiegeld gemaakt. Je kunt ze dus plaatsen met de woofers naar elkaar hetgeen een diep beeld oplevert. Of met de woofers van elkaar af wat een breed beeld geeft. Afhankelijk van de ruimte en de opstelling van de speakers daarin, beïnvloed je hiermede ook de hoeveelheid laag die wordt afgegeven. Enige technische gegevens van de fabrikant zijn: een opgegeven belastbaarheid van 110 watt waarvan 60 continue. Nominale impedantie van 8 Ohm. Het rendement ligt rond de 89 dB en het frequentiebereik zou zich uitstrekken van 35-26000 Hz zonder opgave van de dB curve. De Garantie periode bedraagt 5 jaar daarna loopt de service levenslang door. Dat laatste betekent dat u bij Hepta hoogstens materiaal kosten betaald en geen arbeidsloon of onderzoekskosten. Zelfs niet als u de luidsprekers zelf hebt opgeblazen.

Hepta Expression

Opgesteld en aangesloten

De Hepta Expression komt in mijn kamer het beste tot zijn recht als ik hem tussen de voor- en achterkamer opstel. Vrij van de zijwanden en met 4 meter ruimte achter zich om uit de reflexpoort te kunnen ademen. De woofers gericht naar de buitenkant geeft het prettigste geluid en de ambiance schakelaar zo dat er maximaal hoog uit de speaker komt. De kasten staan op de vloerbedekking, spikes ontbreken en zij laten zich daarom makkelijk schuiven naar de juiste positie. Pakweg 2,5 meter uit elkaar. Naar de versterkers lopen in totaal 4 strengen Ocos kabel van elk 10 meter in bi-wire opstelling. Aan het andere eind van de Ocos kabel hebben twee soorten versterkers gespeeld. Ten eerste mijn eigen Monarchy Audio SM-70 in bridge geschakelde monoblokken van 2 x 70 Watt klasse A. Later een set Monarchy Audio SE-100 Delux 100 Watt klasse A eindversterkers die net binnen waren gekomen. Die laatste zijn krachtiger, wat strakker in het laag en iets helderder in het hoog, dat ten koste lijkt te gaan van het vloeiende middengebied van de SM-70. Heel even is er nog gespeeld met een Rotel RB-970BX en Supra kabel, maar meer als inspeelmedium dan dat er serieus naar is geluisterd.

Bronnen: het in mijn set nog immer onovertroffen Highphonic pick up element in een Pro-ject Perspective met Clearaudio phono amp. Tweede belangrijke bron (digitaal) wordt gedeeld door mijn eigen Teac/Monarchy Audio combinatie en een NAD c541i cd speler die hier logeert. Als voorversterker gebruik ik een Clearaudio Balance. Het zal mij niet verbazen als er na de Frankfurt high end show daar een aantal van over de toonbank gaan nu de eindversterker bijna klaar is. Voor een volledige opgave van alle kabels en apparatuur kijkt u onderaan de recensie. Wellicht nog een kleine opmerking, de subwoofer is in combinatie met de Expression niet gebruikt en de stroom is gereinigd via Kemp Elektroniks snoeren en een KE Power Source.

Hepta Expression

Vier tellen vooraf en dan start de muziek

Vanaf het moment dat de eerste tonen van de Hepta door de kamer klinken heb ik het gevoel dat het geproduceerde geluid klopt. Geen verkeerde indruk en ik weet uit ervaring dat als het zo begint de speaker in essentie goed is. Dat er altijd nog wel iets op te merken valt is logisch, nobody is perfect. De Expression krijgt ruim de tijd om in te spelen en gedurende de eerste week luister ik er te hooi en te gras naar door hem ook op de tv of op de tuner te schakelen. Pas na die periode begint het echte werk met platenspeler en cd’s. Al snel een gevaarlijke start voor de speaker. Ik ben namelijk onlangs naar een concert geweest van Laura Fygi en ik heb daar haar live cd meegenomen. Die ligt nu in het laatje en de play toets is ingedrukt. Lately, oorspronkelijk van Stevie Wonder, stroomt de kamer in. Ook al is de stem warm en ontbreken harde s-klanken valt me op dat de echte volheid in Laura’s stem ontbreekt. Er klinkt een fraaie piano en de bas is ferm doch ingetogen. Verderop zingt zij het alom bekende For Me, Formidable van Aznavour ondersteunt door een groot orkest met vele blazers. Het blijft in de pas en loopt niet vast. Het stelt zeker niet teleur maar helaas blijkt de cd opname niet uit te blinken. Dat merk je snel als een andere cd van Laura de plaats inneemt. The Latin Touch laat veel beter horen waartoe de Expression werkelijk in staat is. Je mist de akoestiek van de live opname, de sfeer en ruimte van Carré, maar je krijgt daar een veel betere stem voor terug. Quizas Quizas Quizas heeft een hoog gehalte aan voetwippen op de Hepta’s.

Op de Lenteshow 2002 in Rotterdam liep ik tegen het echtpaar Fennema aan die lp’s leveren van de Duitse uitgever Speakerscorner (www.speakerscorner.de) via de onderneming Technicom in Hilversum. Ik heb onder meer de formidabele opname Die Röhre gekocht. Opgenomen met buizenmicrofoons, via buizenversterkers naar een buizenrecorder van Telefunken. Het water loopt je in de mond als je deze kwaliteit hoort. Het werk van Biber klinkt zeer doortekend in de luisterruimte. Violen staan met een zachtheid die alleen via analoge weergave bereikbaar lijkt op de voorgrond. In de opname een kakofonie die een beeld moet schetsen van een drukke stad in de tijd dat het werk werd geschreven. Op een mindere luidspreker zal dat snel irritant worden en niet aanhoorbaar. De Hepta Expression hoeft zich helemaal niet te schamen met deze klassieke muziek. Meer klassieke volgt zowel op cd als lp en geen enkele keer heeft het gevoel mij bekropen dat het maar eens afgelopen moet zijn.

Een muzikaal wonder van eigen bodem is Fay Lovsky. Ik bezit een paar van haar cd’s en iedere keer word ik getroffen door de vrolijke uitstraling van de muziek. Met haar Bande Dessinée weet zij op Numbers te verrassen door gebruik van instrumenten gecombineerd met de menselijke stem. Deels zijn de instrumenten akoestisch, deels elektronisch. De mix is daarna aangevuld met een luchtige percussie. De Hepta schept een stabiel beeld en brengt de vrolijkheid goed over. Ook de diepte in de opname is hoorbaar en je voelt je al snel helemaal op je gemak met Fay. Wat harder werk van de The Corrs. In Blue is een oudere opname met stevige popmuziek. Geen klagen hoor, al snel zit mijn voet weer volledig in het ritme. De wat jeugdiger luisteraar kan tevreden zijn met de expressie van de Expression. Een kleine uitstap naar de Chieftains die ook met de Corrs hebben opgenomen doen weer meer recht aan de geluidskwaliteit. De veel betere opname laat zich direct vertalen in hoger luistergenot en detail. De speaker is dus niet de beperking, de opname wel. Laat de Chieftains maar even staan, tenslotte is ook Factory Girl en de rest van bijzondere kwaliteit. Soms klinkt het wat hol. Dat kan komen doordat de speakers vrij staan in de ruimte en elke steun van achterwand moeten ontberen. Het kan ook zijn dat ik gewoon verwend ben met mijn JMLab systeem met separate actieve subwoofer. Daarop hoor ik meer doortekening en het gaat dieper. Ook veel dieper in de buidel. Verschoond blijf ik met de Hepta van bonkend laag en dat is mij veel waard. Liever iets minder diep en ingetogenheid dan het vermoedende dreunen uit slechte basreflex kasten.

Twee Patricia’s tenslotte. Kaas en Barber. Met Kaas wil ik wel een avondje stappen, naar Barber luister ik alleen maar met plezier. Ik heb het genoegen mogen smaken Patricia Kaas meerdere keren live te zien en geniet telkenmale van haar live cd. Le Mot De Passe maakt emoties los die mij tot tranen kunnen bewegen. Ik zie haar steeds voor mij in het eenzame spotlicht op het toneel. Op deze tweede cd zingt zij met begeleiding van een groot orkest. Kracht en passie spreken ook op de Hepta’s. Het publiek staat netjes op afstand van de diva en laat zich breed uitmeten. De eerste cd van deze dubbelaar is opgenomen met Patricia en haar band zonder orkest. Hier meer dynamiek en meer pop invloeden. Aan de neiging tot meedansen op de muziek geef ik graag gevolg. Ik ben toch alleen thuis, niemand die mij ziet. Patricia Barber is van een totaal andere orde. Hier is luisteren meer op zijn plek in de stoel op de hot spot. Ik baal altijd wel van de loodzware bas die haar technici opnemen. Ook weer op Nightclub waar kunstwerkjes op staan. Met de Hepta Expression is de stem goed, het slagwerk luchtig en de sfeer pakkend. De ware audiofiel verlangt wellicht meer van een luidspreker, maar kijk ook eens naar de prijs die Hepta vraagt voor het product.

Hepta Expression

En fin

Het was mij wederom een genoegen kennis te maken met een product van eigen bodem. De Hepta Expression stelde vanaf de eerste tonen al niet teleur en heeft dat ook tijdens intensief luisteren niet gedaan. De speaker laat zich makkelijk plaatsen en aansturen. Vraagt niet teveel vermogen, biedt een compleet drie-weg systeem en ziet er goed en degelijk afgewerkt uit. De combinatie van woofers met de zijwaartse uitstraling heeft geen enkel negatief effect op het geluid. Het valt niet waar te nemen waar de overgang zit tussen de zijwoofer en de voorzijde. Het gaat vloeiend in elkaar over. Dat door de opstelling het laag en het beeld te beïnvloeden is, is een pluspunt. Het vergemakkelijkt de opstelling in een ruime verscheidenheid aan ruimtes. In de verpakking treft u trouwens een beschrijving hoe je luidsprekers opstelt en wat de invloed van een luisterruimte is op het eindresultaat. Al met al is de Expression een systeem waarmee Cris Rutgers de concurrentie in dit overbevolkte segment goed het hoofd kan bieden. Uitgewogen, niet opdringerig, bescheiden van afmeting en voorzien van een goed geluid. De Nederlanders flikken het maar weer.

Prijzen
Hepta Expression in hoogglans zwart of licht kersen laminaat: 499 euro per stuk
Idem zijdeglans of donker kersen laminaat: 522 euro per stuk
Zwart, wit, zilver of RAL kleur gespoten: 556 euro per stuk