Workshop Streaming bij RAF/Hi-Fi Klubben

Streaming is een serieuze zaak, maar voor veel mensen niet gemakkelijk. Dat blijkt wel uit de vele aanmeldingen voor de workshop ‘Streaming voor beginners’ afgelopen woensdag bij RAF in Amsterdam.

Tijdens een vorig evenement bij de specialist in de hoofdstad, een presentatie rond Steinway Lyngdorf, liet bedrijfsleider Hans Peter Rietveld al weten dat dergelijke avonden goed binnen de nieuwe RAF-cultuur passen. "Meer shows, concerten, uitlegavonden...". Dat wordt nu gevolg gegeven met de eerste van een aantal informatieve avonden in het teken van streaming.

Minder dan een week geleden deed RAF een e-mail de deur uit met daarin een aankondiging van een workshop ‘Streaming voor beginners’. Binnen de kortste keren zat de eerste workshop al vol, en moesten mensen zelfs op een wachtlijst worden geplaatst. Snel moest er een tweede, derde en misschien zelfs vierde curusavond bij gepland worden. Hoe dat kan? Streaming is momenteel hot, maar er bestaan nog veel vooroordelen over het streamen van muziek. Men denkt dat het slecht klinkt, dat het moeilijk is om te streamen of vinden het zelfs eng eraan te beginnen.

We streamen allemaal
`Onze eigen` Marc Brekelmans, die de workshop verzorgt, veegt die vooroordelen direct van tafel: “Streamen is niet eng en het is zelfs niks nieuws. Streaming is niet de toekomst, want we doen het allemaal al.” Daar heeft hij gelijk in, iedereen heeft al eens gestreamd. We kijken allemaal filmpjes op YouTube, of hebben muziek geluisterd via Spotify. Streamen is dus eigenlijk niets meer of minder dan content via je netwerk beluisteren of bekijken, zonder het te downloaden...

Oké, hier snapt iedereen het nog. Maar we gaan natuurlijk een stapje verder, want we willen weten hoe we onze gehele muziekcollectie in Hifi-kwaliteit kunnen streamen. Marc geeft ons meteen hoop: Bijna alle hifi merken hebben wel een streaming functie. Voor ieder budget is er iets, tot extreem duur. Het kan heel goed klinken, maar ook heel slecht. Dat is afhankelijk van vele factoren; welke bestanden gebruik je? Welke kabels? Welk streaming device? Maar gestreamde muziek kan zelfs al beter klinken dan op CD, want er is een hogere resolutie mogelijk. Je bronmateriaal moet optimaal zijn, dat is stap één.

Simpel streamen
Voor mensen die het zichzelf niet al te moeilijk willen maken, kan streamen al vrij eenvoudig: koop een docking station, bijvoorbeeld de NAD VISO 1. Je kunt je iPod of iPhone hierin klikken en je muziek komt uit de luidspreker. Ook kun je via Bluetooth dit apparaat zeer eenvoudig koppelen aan je WiFi-verbinding en via het programma Spotify alle muziek luisteren die er maar beschikbaar is. Maar dan wordt het al iets moeilijker. Er zijn namelijk veel meer docking stations beschikbaar.

Neem de iTeufel Air waar HiFi.nl laatst ook uitgebreid over schreef. De iTeufel Air werkt via Airplay, een technologie waarmee je muziek via je iTunes-bibliotheek draadloos kunt streamen door je hele huis. Het nadeel van Airplay is dan weer dat Spotify niet via Airplay werkt. Ook de bekende Zeppelin Air van Bowers & Wilkins werkt met Airplay. Zo zien we al dat het al iets lastiger wordt, want voor welk device kies je dan?

Met harde schijf
We gaan nog een stapje verder. Onze ‘gastdocent’ van de avond houdt het tempo erin en gaat alweer naar de volgende manier om audio te streamen: Streaming devices met een ingebouwde harde schijf. Volgens Marc is dat eigenlijk streamen zonder dat je het in de gaten hebt: het werkt namelijk net als een cd-speler. Het voordeel hiervan is dat je je volledige cd-collectie via deze manier onder je vinger kan hebben. Je moet dus wel al je muziek eerst digitaliseren maar als je dat eenmaal gedaan hebt, hoef je nooit meer iedere keer in je cd-kast te zoeken naar dat ene album waar je op dat moment zin in hebt. Sonos is daarvoor volgens Marc heel erg geschikt: Met het Sonos Wireless HiFi systeem kan je alle muziek ter wereld streamen naar elke kamer in huis. Dit betreft echt een plug&play systeem, dus hiervoor is niet zoveel technische kennis vereist.

Streamen kan ook met een externe harde schijf, een zogenaamde NAS (Network-attached storage); een opslagmedium dat op je netwerk is aangesloten. Of zoals Marc het noemt: ‘Een harde schijf die denkt dat hij een computer is.’ Hij is namelijk net intelligent genoeg om te kunnen indexeren. Een voorbeeld hiervan is de Squeezebox van Logitech. Volgens hem is deze manier van streamen wel iets minder gebruiksvriendelijk en heb je hiervoor meer computerkennis nodig.

Dan het daadwerkelijke streamen..

Het begin is dus gemaakt. Je kiest je favoriete (of in mijn geval het meest eenvoudige) streaming device en kunt bijna aan de slag. Maar je moet natuurlijk wel fatsoenlijke bestanden hebben om te kunnen streamen. Daar wordt het nog iets technischer...

Muziek rippen vanaf cd’s naar je computer is niet heel moeilijk, maar als je dit bijvoorbeeld doet via iTunes gaat er wel wat kwaliteit verloren. Er zijn diverse bestandsformaten, met drie gradaties van compressie: Lossy, lossless en ongecomprimeerd. Lossy is, zoals de naam al aangeeft, een met verlies gecomprimeerd bestand. Dit zijn bijvoorbeeld de welbekende mp3-bestanden, of in het geval van Apple AAC-bestanden. Dit formaat gooit muzikale informatie weg en is dus kwalitatief minder dan een lossless gecomprimeerd bestand. Deze vorm van compressie is namelijk verliesvrij. Een FLAC-bestand is hier een voorbeeld van. Het werkt een beetje zoals een ZIP-bestand op de computer. Je kunt namelijk ‘11111111’ schrijven, maar ook ‘8 x 1’. Het bestand wordt ‘ingepakt’, maar er gaat geen informatie verloren zoals dat bij Lossy het geval is.

Als laatste heb je ‘uncompressed’ bestanden; niet verkleind of ingepakt maar gewoon zoals ze zijn. Het gaat bijvoorbeeld om WAV of AIFF-bestanden. Theoretisch is er geen verschil tussen lossless en uncompressed maar er zijn mensen die menen dat ze het verschil kunnen horen. Hoe minder de kwaliteit van de bestanden, hoe meer je op je harde schijf kwijt kunt. Als je 1 Terrabyte tot je beschikking hebt, krijg je die van je leven niet gevuld met lossy bestanden. Op 1 Terrabyte passen ongeveer 3000 albums in lossless kwaliteit en 1500 albums in uncompressed kwaliteit.

Er zit echter nog een soort addertje onder het gras bij de beste kwaliteit: WAV-bestanden hebben een groot nadeel: ze ondersteunen metadata heel slecht. Metadata is alle info die bij een nummer hoort, zoals de componist, de uitvoerende artiest, het jaartal etc. En ga maar eens naar dat ene nummer zoeken als je honderden of duizenden albums op je harde schijf hebt staan. Daar is geen beginnen aan. Daarom raadt Marc FLAC bestanden of ALAC bestanden aan (en voor Apple AIFF-bestanden). Maar nu wordt het nog iets lastiger want iTunes (misschien wel de gemakkelijkste manier om je bestanden te digitaliseren) ondersteunt geen FLAC. Je kunt via programma’s als Exact Audio Copy (EAC) en dBPowerAmp wel rippen in dit formaat.

To stream or not to stream
Door de workshop kom ik tot de conclusie dat je streamen zo moeilijk of gemakkelijk kunt maken als je maar zelf wilt. Alles simpel in iTunes gooien en een docking station aanschaffen kan, maar is misschien voor de audiofiel niet goed genoeg. Maar streamen heeft ontzettend veel voordelen en ook al kost het misschien veel tijd om alles te digitaliseren: je hebt er en hoop plezier van. Nog een laatste tip van de docent van de avond: “Maak een back-up! Het is niet de vraag of je harde schijf kapot gaat, maar wanneer...”

Woensdag 11 april wordt een tweede avond georganiseerd bij RAF in Hilversum, en er zullen mogelijk meerdere avonden volgen.

RAF heeft ook een Special Page op HiFi.nl. Daarnaast vind je op onze redactionele Special rond dit onderwerp alles wat we over Streaming plaatsen.