Chario Constellation Lynx K

Sommige merken krijgen, vreemd genoeg, niet de aandacht die ze verdienen. Eén ervan is het Italiaanse luidsprekermerk Chario. In de ruim tien jaar dat ik actief met audioapparatuur bezig ben, heb ik nog nooit luidsprekers van Chario langdurig beluisterd. Importeur Clofis brengt daar verandering in door een set Constellation Lynx K luidsprekers ter recensie aan te bieden. Natuurlijk reageer ik positief op de aanbieding, en een aantal dagen later worden er twee dozen bezorgd. Bij de speakers is een set dedicated stands meegeleverd om de Lynx K optimaal te kunnen opstellen.

De Lynx is een luidspreker die Chario al een aantal jaren in het assortiment heeft. Hierdoor lijkt het alsof de fabrikant behoudend is, maar niets is minder waar. Sinds de oprichting in 1975 zijn er diverse patenten aangevraagd en werden er interessante ontwikkelingen gedaan. Zo is bijvoorbeeld de destijds gebruikelijke hoge overname frequentie (rond 4000 Hertz) van woofer naar tweeter drastisch omlaag gebracht naar onder de 2000 Hertz. Ook het down firing principe, gemeengoed bij hedendaagse subwoofers, is door Chario als één van de eerste toegepast. Recent werd de complete Constellation serie onder de loep genomen en waar mogelijk verbeterd. De nieuwe modellen zijn voorzien van de toevoeging ‘K’ in de typeaanduiding, waarbij de ‘K’ staat voor Kadette. De Lynx is een flinke monitor speaker - de exacte maten zijn 36x20x26 centimeter - die buitengewoon fraai is vormgegeven. De afwerking is zeer goed te noemen, zeker voor een luidspreker in deze prijsklasse. 

De recensie exemplaren zijn uitgevoerd in hoogglans zwart. Daarnaast is de Lynx leverbaar in hoogglans wit, matzwart of matgrijs. In de loop van 2011 biedt de fabrikant de mogelijkheid de speaker in elke gewenste RAL kleur te bestellen. De meegeleverde stands zijn natuurlijk in dezelfde zwarte hoogglans lak uitgevoerd, zodat luidspreker en stand een visuele eenheid vormen. Als units worden een 38 mm dome tweeter en een 130 mm woofer gebruikt. De tweeter is geplaatst in een ondiepe brede hoorn waarmee het afstraalgedrag zo optimaal mogelijk geregeld kan worden. Geheel in de filosofie van de fabrikant neemt de tweeter het al over van de woofer op 1500 Hertz. De gedoopte papieren conus van de woofer wordt ondersteund door een reflexpoort waarvan de poort onderin de kast geplaatst is. De pootjes aan de onderzijde van de kast zorgen voor de juiste ruimte tussen poort en bovenplaat van de stand. Bij een poort aan de achterzijde ben je minder flexibel bij het plaatsen van de luidsprekers, omdat dan de afstand tot de achterwand grote invloed heeft op de uiteindelijke prestaties. Chario weet dit probleem op deze manier mooi te omzeilen, zodat de Lynx K makkelijker op te stellen is.

Volgens opgave loopt het laag door tot ongeveer 67 Hz en ligt het rendement op 87 dB. Niet alleen is het rendement aan de lage kant, ook de nominale impedantie van 4 Ohm is niet hoog. Een stabiele versterker die ruim stroom kan leveren is zeker aan te raden. Chario geeft zelf aan dat een vermogen tussen 50 en 100 Watt wenselijk is om de Lynx K optimaal te laten presteren. De fronten zijn afneembaar en worden op hun plaats gehouden door magneetjes zodat de luidsprekers er ‘naakt’ eveneens strak uit zien. Aan de achterzijde is een set stevige single wire luidsprekerklemmen te vinden. 

Opstellen, aansluiten en luisteren

Na het assembleren van de in drie losse delen geleverde stands - een eenvoudige klus waarvoor slechts een schroevendraaier nodig is - kunnen de speakers geplaatst worden. De bovenplaat van de stand is voorzien van uitsparingen waar de rubber pootjes van de luidsprekers precies inpassen. Het effect hiervan is tweeledig. Ten eerste ontstaat er ruimte tussen de bovenplaat van de stand en de onderkant van de luidsprekerkast om de basreflexpoort te laten ‘ademen’. Tweede is dat de speakers hierdoor ook stevig op de stand staan en niet meer verschuiven. De afstand tussen beide luidsprekers is ongeveer twee meter, de afstand tot zij- en achterwanden bedraagt minimaal 70 centimeter. Conform de meegeleverde handleiding zijn ze slechts heel licht ingedraaid. Aangezien de Lynx K voorzien is van een enkelvoudige set aansluitklemmen worden ze aangestuurd door een vM PA535 eindversterker. Deze levert 2x80 Watt aan 4 Ohm, op papier voldoende om de Chario’s aan het musiceren te krijgen. Mijn vM MA240 fungeert in deze set-up ‘slechts’ als voortrap. 

Als analoge bron dient een Funk Vector III draaitafel, voorzien van een Shelter 301 element. Een vM PHM3Se phonotrap is de schakel tussen draaitafel en voorversterker. Digitale bronnen zijn een gemodificeerde vM SA230 (SA)CD-speler en twee Blu-ray spelers: een Panasonic DMP30 en NAD T577. Alle apparatuur wordt gevoed met ‘schone’ stroom, rechtstreeks uit de meterkast via een separate audiogroep voorzien van AHP klankmodule. Bekabeling is van Inakustik, Siltech en Sharkwire. Tot zover de feiten, op naar de muziek!

Luisteren
Hoewel ik in eerste instantie dacht tekort te zullen komen in het laag - omdat mijn woonkamer met ruim 35 vierkante meter wat aan de grote kant is voor de speakers - bleek dit met wat schuiven best mee te vallen. Natuurlijk klinkt het album But Seriously van Phil Collins niet zo vol in het laag als ik gewend ben. Echter de kwaliteit van het laag maakt het gemis aan kwantiteit grotendeels goed. Binnen mijn set-up klinkt de Lynx K het lekkerst met geplaatste fronten. Er is dan een mooie balans tussen het hoog- en middengebied. De blazerssectie die in bijna alle songs van het album een prominente rol vervult, toetert er vrolijk op los maar blijft een streepje te netjes. Live beluisterd hebben koperen blaasinstrumenten altijd een scherp randje, zeker wanneer ze volledig los gaan. De Chario’s vlakken de scherpte iets af. Dat karakter zorgt er wel voor dat vermoeidheid bij langer luisteren niet snel op zal treden. Ritmisch zijn de Chario’s heel sterk en er is veel drive in de muziek, wat de betrokkenheid met de artiesten lekker groot maakt. 

Het tweede, titelloze album dat Donna Summer bij platenmaatschappij Geffen na haar comeback uitbracht bevat lekker strak geproduceerde disco muziek. Openingsnummer Love Is In Control komt direct op volle snelheid uit de speakers rollen. De bass line wordt stevig genoeg weergegeven om de muziek te dragen, de gekke geluidjes die her in der in de mix verwerkt zijn schieten van links naar rechts door het geluidsbeeld. Het geheel klinkt heerlijk open en transparant. De muziek is aanstekelijk en het volume gaat steeds verder omhoog, de speakers geven geen krimp, het blijft allemaal wat te beschaafd en netjes. Een schier eindeloze rij grote namen uit de popmuziek verleende zijn of haar medewerking tijdens de opnames. Zo zijn onder andere Michael Jackson, Stevie Wonder, Michael McDonald, Christopher Cross en Dionne Warwick te horen in het koor in het nummer State Of Independence. De Lynx K plaatst het koor breed in de luisterruimte maar niet heel ver naar achter toe. De goede weergave van het middengebied zorgt ervoor dat de uitgesproken stemmen van bovengenoemde artiesten er heel gemakkelijk uit te pikken zijn. 

Hoewel de liedjes van Adele’s nieuwe album 21 zelf van hoge kwaliteit zijn, kan dat van de geluidskwaliteit niet gezegd worden. Zowel de CD als de LP versie klinkt rommelig en laat de stem van Adele onnodig scherp en met een hard randje horen. Het vergevingsgezinde karakter van de tweeter heeft in dit geval een heilzame werking op de weergave. Het is niet zo dat de tweeter alle scherpte wegneemt, maar het gemene is eraf. De openingstrack Rolling In The Deep wordt ondersteund door een heftig bas fundament en hier loopt de speaker tegen zijn eigen grenzen aan. De weergave blijft strak maar mist de bite en ‘oomph’ die een grotere speaker wel kan weergeven. In een kleinere luisterruimte zul je hier minder snel tegenaan lopen. In een grotere ruimte is het eventuele gemis op te lossen door het toevoegen van een subwoofer. Het blijft natuurlijk wel altijd zo dat de kwaliteit van het laag belangrijker is dan de kwantiteit, en juist die kwaliteit is bij de Lynx K in ruime mate aanwezig. 

Recent verworven LP’s van Johnny Hates Jazz en Michael McDonald werden niet gekocht om de audiofiele kwaliteit, maar gewoon voor de lekkere muziek. Met de Chario Lynx K als weergever is het beluisteren van beide albums een prettig tijdverdrijf. De zeer uitgesproken stem van Michael McDonald behoudt volledig zijn karakter. De gladde jaren `80 popmuziek van Johnny Hates Jazz rolt vloeiend uit de speakers. Daar komt nog bij dat de speakers uitstekend in staat zijn om de gelaagdheid in de muziek te ontrafelen. Zo blijkt de in eerste instantie wat oppervlakkig lijkende muziek toch meer diepgang te hebben dan gedacht. De Chario speakers doen precies waar ze voor bedoeld zijn, lekker muziek maken!

Natuurlijk is de Lynx K primair bedoeld voor het weergeven van muziek, maar een incidenteel filmpje wordt door de speaker niet geschuwd. Zo werden een paar afleveringen van de serie Band of Brothers bekeken en beluisterd. In de heftige gevechtsscènes loop je tegen de beperkte laagweergave van de monitoren aan, dat met het toevoegen van een subwoofer prima op te lossen valt. Een sub die de echte filmliefhebber toch al in huis heeft. Films als Bridget Jones Diary en Notting Hill klinken uitstekend. Hier hoeven de luidsprekers ‘slechts’ de ambiance en de ondersteunende muziek weer te geven. Iets wat de Lynx K prima af gaat. 

Conclusie

Gevoel voor stijl kan Italianen niet ontzegd worden. Dat zie je absoluut terug in het uiterlijk van de Chario Constellation Lynx K. Naast het fraaie uiterlijk weet deze luidspreker, met zijn uitgewogen weergave,  ook muzikaal te overtuigen. Geen spoor van scherpte of onbalans mede door de fraaie tweeter en zelfs zonder subwoofer, met een beetje aandacht voor het plaatsen, voldoende laag om een gemiddelde woonkamer te vullen. De Lynx K is niet ontworpen om ieder minuscuul detail in de opname te laten horen. Chario heeft ervoor gekozen de speaker een eigen karakter te geven waarbij muzikaliteit en een gloedvol middengebied de boventoon voeren.

Mogelijk dat de toevoeging K in de typeaanduiding dan ook staat voor ‘Karakter’… Combineer de Lynx K met een stabiele versterker die flink stroom kan leveren en luistergenot zal uw deel zijn. Knap dat Chario deze kwaliteit kan leveren voor slechts 859 euro per paar! Verplichte luisterkost voor mensen die voor relatief weinig geld op de eerste rang willen zitten.     

Prijzen:
Chario Constellation Lynx K in mat grijs of matzwart 859 euro per paar
Idem in hoogglans wit of zwart 979 euro per paar
Binnenkort leverbaar in elke RAL kleur, prijs n.n.b.
Dedicated stands (afhankelijk van uitvoering) 299 euro tot 399 euro per paar

Importeur:
Clofis Nederland B.V.
Argonstraat 7a
2718SM Zoetermeer
Tel. 079-3631290
Fax. 079-3631299
www.clofis.nl
verkoop@clofis.com