Furutech Destat

Als mijn twee grote aartsvijanden. Zo heb ik stof en statische elektriciteit altijd ervaren. Tenslotte ben ik opgegroeid in een tijdperk waarin vinyl onbetwist gold als de meest belangrijke geluidsbron. Altijd was er de strijd met die twee nimmer aflatende aanvallers en ik heb in de loop der jaren dan ook alle mogelijke mij ter beschikking staande middelen in de strijd gegooid. Borstels, doekjes, meelopende kwastjes en katrolletjes in alle mogelijke varianten. Tot het beschieten van de LP met een Milty Zerostat pistool toe.

Sindsdien is er veel verbeterd op het gebied van vinylweergave. Niet alleen staan de platenspelers, armen, elementen en phonotrappen van tegenwoordig op een hoger niveau, ook op het gebied van preventie en onderhoud van het kostbare vinyl zijn de mogelijkheden toegenomen. Ongeacht of het nu om oud of nieuw vinyl gaat, het is gemeengoed geworden dat de plaat gewassen en in een schone binnenhoes gedaan wordt. Hierdoor alleen al verdwijnen veel van de kraakjes, plopjes en tikjes die het luisteren vroeger begeleidden.  Verder maken audiofielen het draaiplateau steeds vaker stofvrij voordat ze er een LP opleggen. Of ze hebben zelfs een stofkap waar ze tussen de luistersessies hun kostbare vinylaltaar mee afschermen.

Daarnaast zijn de genoemde borstels, doekjes, kwastjes etc. ook heden ten dage nog steeds veel gebruikte wapens in de strijd tegen stof en statische elektriciteit. En toch, en toch, en toch; helemaal uitgeroeid zijn de twee agressors niet. Factoren die daar invloed op hebben zijn o.a. het klimaat, de seizoensinvloeden, de mate waarin het huis geïsoleerd is etc. Natuurlijk kan er met huis, tuin en keuken middeltjes al veel bereikt worden. Met een grote, water vragende plant in de luisterruimte, of met bakjes water aan de daar aanwezige radiatoren, kan de vochtigheidsgraad wel degelijk beïnvloed worden.  Maar de ware audiofiel is in het kader van het nimmer eindigende streven naar maximale geluidskwaliteit toch geneigd om te zoeken naar een specifiek voor dit doel ontwikkelde accessoire.

Furutech

Als er één merk in staat moet worden geacht om zowel stof als statische elektriciteit de genadeklap toe te brengen dan is het dit wel. Alle producten die het in 1988 opgerichte Japanse merk op de markt zet zijn er op gericht om de op de installatie van de audiofiel afgespeelde muziek beter te laten klinken. Of het nu om kabels gaat, om het optimaliseren van de stroomvoorziening, het vlak trekken van een LP, of om het elimineren van de negatieve effecten van magnetisme; Furutech levert producten die werken, c.q. het probleem daadwerkelijk aanpakken of de vrije doorgang van het signaal faciliteren. En jawel, ook de twee genoemde nagels aan mijn doodskist kunnen volgens Furutech bestreden worden door één van hun vindingen. Enter Destat.

Destat

Op grond van de naam zou je denken dat het hier uitsluitend om het bestrijden van de statische elektriciteit gaat. Dat is dan ook wel meteen de belangrijkste functie van dit apparaat. De voor Furutech door ORB High End Audio Systems Japan geproduceerde Destat SNH – 2, zoals hij voluit heet, genereert daartoe een neutrale stroom van ionen die de statische elektriciteit elimineren. De doos die bij mij afgeleverd wordt bevat echter niet uitsluitend deze ‘Handheld Static Charge Eliminator’. Om de Destat te beschermen is er een uit zwart synthetisch fluweel vervaardigd hoesje, voor de benodigde stroom zijn er vier AA batterijen meegeleverd en tenslotte tref ik nog een grijs polskoordje aan.

Dat laatste lijkt een overbodige luxe maar dat is het toch niet. Ook al heeft het uit grijze kunststof vervaardigde apparaat dan bescheiden afmetingen, het is redelijk zwaar en mede door de dikte van het handvat tamelijk onhandig in het gebruik. Zeker voor iemand die niet al te grote handen heeft. Daardoor is het niet geheel ondenkbaar dat je het apparaat in een ondoordacht moment uit je hand laat schieten. En naarmate je de Destat langer in bezit hebt en de handeling dus tot een automatisme wordt neemt de kans op een dergelijk ondoordacht moment alleen maar toe. Met het risico dat een kostbare vinyl schijf of CD, de Destat zelf, of een ander apparaat lelijk beschadigd wordt. Zeg niet dat ik u niet gewaarschuwd heb!

Het in gebruik nemen van het apparaat is redelijk simpel. In het handvat zit een eenvoudig te verwijderen klepje waarachter de vier AA batterijen een plek vinden. Aan de zijkant van het smalle gedeelte, het handvat, zit een rode knop die ingedrukt kan worden. Wanneer dit gebeurt begint in het bredere bovenste deel van het apparaat een ventilator te draaien en worden tegelijkertijd de positieve en negatieve ionen losgelaten op het object dat zich op dat moment voor de ventilatoropening in de behuizing bevindt. Dit is ook het verschil met de eerder genoemde Milty Zerostat; Bij dat apparaat komen met het aantrekken en vervolgens weer loslaten van de ‘trekker’ achtereenvolgens eerst de positieve en daarna de negatieve ionen vrij. Door de andere hand afwisselend voor beide openingen van de Destat te houden kan gevoeld worden naar welke kant de luchtstroom, en dus ook de ionenstroom, gericht wordt.

Na tien seconden is de hele procedure afgerond en kan de rode knop losgelaten worden. Het voorwerp is niet alleen antistatisch gemaakt maar tegelijkertijd, als bonus, volledig afgestoft.  Volgens de fabrikant kan dat object overigens diverse vormen aannemen. Uiteraard kan het een LP zijn. Maar ook zilveren schijfjes als CD’s en DVD’s, kabels, stekkerblokken en audio componenten zouden profiteren van een behandeling. Bij apparaten raadt de fabrikant wel aan om deze gedurende de procedure uit te zetten. Lastig, want bij mij hangen alle apparaten – met uitzondering van de buizenversterkers – dag en nacht continu aan het stroomnet. En het is wel de bedoeling dat het proces van antistatisch maken voor iedere luistersessie opnieuw gebeurt want het effect is slechts tijdelijk en verdwijnt dus weer. Een set batterijen gaat volgens de fabrikant een uur mee. Even snel rekenen; bij tien seconden per behandeling betekent dat dus in totaal circa 360 behandelingen. Die kosten vallen dus wel mee, maar daarentegen is de aanschafprijs van de Destat fors te noemen; 460 euro.

Let’s Destat, shall we?

De Destat mag dan volgens de fabrikant multi-inzetbaar zijn; ik ben zelf het meest benieuwd naar zijn prestaties bij het antistatisch maken van vinyl. De eerste plek waar ik hem dus parkeer is naast de Clearaudio Champion Limited Edition met JMW 9 arm en Clearaudio Discovery MC element op het Gingko Cloud 11 L isolatie platform dat op zijn beurt boven op het voor analoge weergave gereserveerde, gemodificeerde Creaktiv rack staat. De eerste LP die ik vervolgens draai is het eerste exemplaar uit de MFSL box Alison Krauss + Union Station Live. Een schitterende door Mobile Fidelity Sound Lab geremasterde opname van een geweldig live concert dat deze groep op 29 en 30 april 2002 gaf in The Louisville Palace, Louisville, Kentucky, USA. Het is één van die audiofiele schatten op vinyl die mij na aan het hart liggen. Niet alleen vanwege die heerlijke pregnante en tegelijkertijd (in mijn oren) sensuele stem van Alison Krauss, maar ook vanwege de meesterlijke begeleidingsgroep met daarin Jerry Douglas die op uitzonderlijke wijze de door mij vanwege zijn bijzondere klank zo geliefde dobro bespeelt.

Ik draai vervolgens de eerste LP zonder dat de Furutech Destat uit zijn zwarte hoesje komt. Ik zit meteen in de muziek maar ik had ook niet anders verwacht. Eén van mijn favoriete vrouwenstemmen begeleid door een geweldige groep muzikanten, afgespeeld op mijn referentie-installatie in mijn grote luisterruimte. Zoals ik gewend ben komt de ambiance van het Louisville Palace geweldig over. Het geroezemoes van het publiek, de artiesten die reageren op de opmerkingen uit het publiek en het geweldige spel van de muzikanten. Hoe kan dit nog verbeterd worden vraag ik me af. Welnu, dat blijkt te kunnen. Na het eerste nummer stop ik de draaitafel, behandel ik de 180 grams vinylschijf vervolgens aan beide zijden met de Destat en laat ik de Discovery opnieuw in de aanloopgroef zakken. Er zijn inderdaad geen plops of ticks te horen maar die waren er ook gedurende de eerste beluistering niet. De plaat is tenslotte gewassen op de Clearaudio Matrix  en wordt steeds opgeborgen in zijn schone binnenhoes.

Toch zijn er wat zaken die de aandacht trekken. Zo is het geluid ‘schoner’. Wanneer ik me na de luistersessie bij mijn echtgenote voeg is dat het eerste wat ze me vraagt;”Speel je nu met je eigen installatie? Het klinkt zo veel schoner en muzikaler”. Ze heeft gedurende mijn luistersessie – zoals ze wel vaker doet – in de direct onder de luisterruimte gelegen slaapkamer op bed liggen lezen en daar op de achtergrond de muziek op zich in laten werken. Ze zet het af tegen de luisterervaring van de avond ervoor toen ik stukken uit dezelfde LP box gedraaid heb, zij het zonder Destat behandeling. De LP klinkt na de Destat behandeling inderdaad schoner, hetgeen met name in het hoog waarneembaar is. Daarnaast klinkt het laag vooral beter gedefinieerd. Eerst klonk het – ten opzichte van de nieuwe situatie – eerder wat vaag en ongecontroleerd. Nu is het prachtig afgebakend en excellent gedefinieerd. Ook is de ruisvloer verlaagd waardoor details beter waarneembaar zijn.

...en met CD`s en apparatuur?

OK, de waarde die de Destat heeft wanneer het gaat om vinyl weergave is met deze luisterervaring voor mij in ieder geval in voldoende mate bewezen. Maar hoe werkt de Destat op digitaal opgenomen schijven zoals de CD en SACD? Om met de laatste te beginnen laat ik de SACD van Gergely Bogányi in de Esoteric SA-10 verdwijnen. Een prachtige Stockfisch opname waarop de Hongaarse pianist op een Fazioli F308 pianowerken speelt van Frédéric Chopin. Opnieuw is, zij het in iets mindere mate, het effect op het hoog waarneembaar tijdens het afspelen van de nocturne no.2  Opus 9. En ook in het laag hoor ik de verbetering. Minder stringent dan bij vinyl het geval is maar onmiskenbaar aanwezig. Zo geformuleerd lijkt het of de waarde van de Destat voor de vinyl liefhebber groter is dan voor de SACD liefhebber. Maar wanneer ik enkele luistersessies verder ben bemerk ik dat ik nog maar moeilijk kan luisteren wanneer de SACD niet behandeld is.

En hoe staat het nu met de inmiddels ook alweer gouwe ouwe trouwe CD? Om daar achter te komen gebruik ik in de eerste luistersessie een live CD die hier de afgelopen tijd de nodige draaiuurtjes gemaakt heeft. Ik heb het dan over John Mayer’s live in Los Angeles  opgenomen dubbel CD. Nummer zes van disc twee, Gravity, klinkt geweldig wanneer ik hem de ruimte in stuur. Maar nadat ik de schijf de Destat behandeling gegeven heb is er wel degelijk iets veranderd. Wat ik nooit eerder gehoord heb is een stukje vervorming in het hoog. Pas nu het weg is valt het me op. Stem en gitaar klinken schoner dan ooit en ik weet voor mezelf dat ik nooit meer terug kan of wil. Ik koop dit recensieapparaat en wil er dus nooit meer afstand van doen. Ongeacht wat het effect op kabels en apparatuur nog zal zijn. Want dat is de laatste test die de Destat hier moet doorstaan.

Eerst krijgt de aluminium Esoteric de tien seconden golf van positieve en negatieve ionen over zich uitgestort. Vervolgens de uit acryl vervaardigde draaitafel en als laatste de stekkerblokken en kabels achter en naast het rack. En inderdaad heb ik het idee dat ook hier de beschreven effecten optreden. Ik gebruik expres deze voorzichtige formulering want de veranderingen zijn vooral bij de stekkerblokken en kabels zo minimaal dat ik er niet zo zeker van ben dat ik de verschillen in een blinde test in 100 % van de gevallen zou herkennen. Wanneer zowel het draaiplateau als de vinylschijf behandeld worden dan is het effect iets sterker dan wanneer alleen de LP behandeld wordt. Voor de (SA)CD speler en de (SA)CD schijf geldt hetzelfde.

Conclusie

In de strijd tegen stof en statische elektriciteit lijkt Furutech met de Destat de optimale oplossing op de markt te brengen. Bij mijn weten is er geen ander apparaat beschikbaar dat deze beide functies combineert. Daarmee gaat de Destat een stap verder dan de door mij in het verleden gebruikte oerversie van de Milty Zerostat die slechts inwerkte op de statische elektriciteit. Voor zover ik mij kan herinneren bracht de behandeling met het rode Zerostat pistool – dat momenteel in de nieuwste versie (3) bij HighFidelityDiscs voor 71,95 te koop is - evenmin de uitzonderlijke klankverbetering teweeg die met behulp van de Destat verkregen wordt. Of die verbetering het prijsverschil waard is moet eenieder voor zichzelf uitmaken.

Voor mij persoonlijk geldt dat deze Destat een permanent onderdeel blijft vormen van het dagelijkse ritueel van muziek beluisteren. Ook al gebiedt de eerlijkheid mij te zeggen dat ik mij niet dagelijks achter mijn rack zie liggen om kabels en stekkerdozen te behandelen. Verder dan het dagelijks behandelen van (SA)CD’s, LP’s, de draaitafel en de (SA)CD speler zal ik dus niet komen. Maar gelooft u mij; dat is verder dan ik voor de test van de Destat durfde hopen.

Importeur:   Audio Cube
Prijs Furutech Destat:  460 euro