Marantz SA11S2 (SA)CD speler

Na vorig jaar met volle teugen te hebben genoten van een complete Marantz Premium set, heb ik nu het genoegen de opvolger van de destijds geteste SA11S1 cd-speler aan de tand te voelen. De SA11S2 verschilt op vele punten van S1 versie, hoofdzakelijk op de gebruikte techniek.

Aan de buitenzijde zal een leek de verschillen niet direct opmerken. Slechts enige extra tekst op het display gedeelte en extra toetsen verraden de S2 versie. Inwendig is de speler direct afgeleid van het huidige Marantz topmodel de SA7, die met een prijs van ongeveer 7000 euro in de echte high-end klasse valt. De SA11S2 kent een prijskaartje van 3500 euro. Nog steeds een fors bedrag maar een stuk beter betaalbaar dan zijn grote broer.

SA11S2

Zoals alle apparatuur uit de huidige Premium series  van Marantz heeft de speler een licht gebogen front met centraal de cd-lade en daaronder de display. Links en rechts daarvan springt het front wat naar binnen waarin aangebracht diverse bedieningstoetsen. Wanneer de display is ingeschakeld straalt er blauw licht over de toetsen. Eén van de eerder genoemde extra toetsen op het front is bedoeld om de absolute fase van de speler om te keren, een vergelijkbare toets is niet beschikbaar op de fraaie metalen afstandsbediening. Dit kan soms handig zijn binnen een bepaalde set-up maar het resultaat kan per cd verschillen. De andere toets is van grotere betekenis, hoewel de praktische toepasbaarheid op dit punt nog erg klein is. Het betreft namelijk het instellen van de klokfrequentie bij het aansluiten op een externe klokgenerator.

Net als de eerder geteste Esoteric SA10 is de weergave van deze Marantz SA11S2 nog verder te verbeteren door aansluiten op een apparaat met een dergelijke klok aan boord. Eén echt high-end trekje. Achterop de speler zit hiervoor een speciale ingang voorzien van BNC connector. Inwendig beschikt de S2 versie van de SA11 over dezelfde mono DAC’s die ook in de SA7 gebruikt worden. Elke DAC bestaat uit vier individuele processoren en worden zowel voor DSD (SACD) als 24 bits PMC-audio (normale CD weergave) gebruikt. Ook het audiocircuit waarop deze DAC’s geplaatst zijn is gelijk aan dat van de SA7. Het betreft een volledig gebalanceerd en dubbel differentieel opgebouwd circuit. Ook wordt er ruimschoots gebruikt gemaakt van Marantz’s in eigen beheer ontworpen HDAM modules, inclusief de allernieuwste SA2 uitvoering.

Heel belangrijk voor de weergave is de kwaliteit van het loopwerk, iets wat heel duidelijk werd bij het beluisteren van de Esoteric SA10. Marantz voorziet de S2 versie dan ook van het prachtige SACDM-1 loopwerk oorspronkelijk ontworpen voor de SA7. Het bestaat uit een 10 millimeter dikke aluminium behuizing en een lade van gegoten metaal. Deze lade is gecoat met een niet reflecterend materiaal om lichtreflecties te voorkomen. Gebleven zijn de instelbare filters, het inschakelbare DC filter en de Noise Shaper. Alle bovengenoemde veranderingen rechtvaardigen de meerprijs van 500, - euro ten opzichte van de S1 versie.

Aansluiten

In eerste instantie wordt de speler met een Siltech SQ88 G5 Classic MKII op mijn vM MA240 versterker aangesloten. Vanaf de vM MA240/PA535 bi-amp versterker set lopen Inakustik LS1002 luidsprekerkabels naar de Audiovector S3 Signature speakers. Ter vergelijk heb ik de beschikking over een vM SA230 multispeler en een Funk Vector draaitafel met Shelter 301 element. Interlinks zijn van Siltech en Sharkwire. Het standaard netsnoer blijft gedurende de gebruiksperiode in de doos, in plaats daarvan wordt een Supra Lorad netsnoer gebruikt.  Ingeprikt in een verdeeldoos van Inakustik met uitsluitend andere digitale componenten. Een tweede blok voorziet de analoge apparatuur van stroom. Beide blokken zijn aangesloten op een HMS wandcontactdoos waardoor schone stroom vloeit, rechtstreeks vanuit een aparte audiogroep in de meterkast aangevoerd. In de meterkast zit een AHP Klankmodule om de boel echt af te maken.

De speler is geplaatst in een Alphason audiorack. Vanwege de geringe hoogte tussen de planken is geen gebruik gemaakt van dempers, maar staat de speler gewoon op de standaard voeten. Visueel de mooiste oplossing, omdat de fraaie vormgeving niet verstoord is. Hoewel de speler al de nodige uurtjes gespeeld heeft laat ik hem na het plaatsen en aansluiten gedurende een etmaal warm draaien. Transport en temperatuurswisselingen hebben vaak een negatieve weerslag op de prestaties van apparatuur. Nadat aan alle randvoorwaarden voldaan is kan (eindelijk) het echte luisteren een aanvang nemen. 

Luisteren

Geruisloos opent de lade en na het plaatsen van de cd, is de speler in een paar seconden gereed om met afspelen te beginnen. Multispelers nemen langer de tijd om de TOC (Table Of Content)  uit te lezen, dedicated spelers zijn een stuk sneller. Met de fraaie laagweergave van de S1 versie nog in het achterhoofd heb ik gekozen voor het nummer Frozen van Madonna’s Ray of Light. Het eerste dat opvalt, is de enorme stage die de speler weet op te bouwen. De speakers lijken welhaast te verdwijnen, het beeld is veel breder dan mijn vM SA230 weet neer te zetten. Ook in de diepte gaat het verder, waardoor een groot gevoel van ruimte wordt opgewekt.

De laagweergave is in de S2 uitvoering van hoog niveau, waarbij vooral de detaillering en gelaagdheid opvallen. Halverwege het nummer wordt een hartslag gesuggereerd, bij mindere spelers verdwijnt die na een aantal slagen naar de achtergrond. Niet bij de SA11S2, temidden van de trommels en lage synthesizer tonen blijft de hartslag goed te horen. Kleine details in het geluidsbeeld, die verstopt leken te zijn in de mix, komen moeiteloos naar voren. De speler is in de weergave totaal niet analytisch,  juist heel vloeiend en gemakkelijk. Van een album volgepakt met synthesizer geluiden en complexe mixen stap ik over naar iets van een heel andere orde.

Katie Melua’s  Closest Thing To Crazy geeft eveneens een heerlijk breed beeld, waardoor alles nog een tikje echter lijkt. De viool rechts in het geluidsbeeld lijkt in de ruimte te zweven. Katie staat mooi op hoogte, iets dat het geheel een extra dimensie geeft.  Om een beetje in dezelfde sfeer te blijven pak ik een wat ouder album van Oleta Adams uit de kast. De track Everything Must Change is één van mijn persoonlijke favorieten. De sfeer die in dit nummer opgeroepen wordt is prachtig. De vleugel heeft, met dank aan de uitstekende laagweergave van de SA11S2, veel gewicht en impact bij het aanslaan van de noten. Het uitsterven van een noot na de aanslag van de hamer is grandioos. In de pauzes die Oleta neemt kun je haar ademhaling horen, iets dat de beleving wel erg levensecht maakt.

Voor dat ik de speler na de eerste echte luistersessie uit zet nog snel een SACD in de lade. De Philips sampler met muziek van Ivan Fischer doet het altijd goed. Deze prachtige opname klinkt niet alleen in surround, ook in “eenvoudige” 2-kanaals uitvoering bijzonder fraai. Ik kies voor Bolero van componist Ravel. Zelfs in het ultra zachte deel waarmee het stuk begint is al veel detail en ruimtelijke informatie te horen. Het is een avond met mooi weer en heb een klein raampje open staan in de kamer. Plotseling hoesten doet me naar buiten kijken of er iemand in de tuin staat. Dit is echt niet het geval,  het is onderdeel van de opname. Door het brede beeld dat de speakers en speler op weten te bouwen leek het alsof het hoesten van ruim buiten de speaker kwam. Het geluid was zo levensecht dat ik, luisterend met gesloten ogen, gefopt werd.

Mijn tweede luistersessie begin ik met: Wade In The Water van Eva Cassidy. Opnieuw is de opbouw van de stage, zowel in breedte als in de diepte, van een bijzonder hoog niveau. De drie zangers op de achtergrond, een detail wat andere spelers vaak onderbelichten, kennen duidelijk een eigen plaats in de ruimte. Microdetaillering is van grote klasse, wat beluisteren van bekende (SA)Cd’s tot een nieuwe ontdekkingsreis maakt. Eva’s stem is niet altijd lief en in de overgang naar een trompetsolo moet de uithaal die zij maakt scherp en bijterig klinken. De SA11S2 heeft er totaal geen moeite mee, Eva’s stem en het geluid van de trompet gaan het gevecht met elkaar aan. Dit maakt dat je als luisteraar niet meer afstandelijk luistert, maar daadwerkelijk in de muziek gezogen wordt.

Dead Can Dance’s Yulunga is een track die bol staat van de details, heel veel laag heeft en heel ruimtelijk kan klinken. Op al deze genoemde punten scoort de SA11S2 bijzonder hoog en weet daarmee de Esoteric SA10 te evenaren, wat een prestatie genoemd mag worden. Wat de SA11S2 nog toe weet te voegen is een grote rijkdom aan details in het zo belangrijke middengebied. Dat zorgt er voor dat, hoewel ik het nummer al vele malen beluisterd heb, dingen hoor die anders veel dieper verstopt bleven in het grote geheel.

De mooie weergave van het middengebied manifesteert zich bij het beluisteren van het album Reggatta de Blanc, op SACD van de Police op een geheel andere wijze. De opname of mix is op zijn zachtst gezegd vreemd te noemen. De drumkit waarop Stewart Copeland tekeer gaat staat zo levensgroot in de luisterruimte dat de zang van Sting uit de basdrum lijkt te komen. De stem klinkt klein en ietwat naar achter geschoven. Normaal gesproken is de tekst van het nummer slecht te volgen door de vreemde opname. Echter met de Marantz speler als bron is plotseling de tekst vanaf de eerste zin verstaanbaar, sterker nog de SA11S2 zet een spotlight op de tekst zonder hem uit te vergroten.  De scheve verhouding in formaat tussen drums en stem blijft zoals het is en toch is de drums nu de ondersteuning van de zang in plaats van omgekeerd. Een wel heel mooie prestatie van deze speler.

Conclusie

De Zeeuwse popgroep Bløf was één van de eerste Nederlandse bands die een album uitbracht op SACD.
Omarm kent een aantal sterke songs waaronder het openingsnummer: De Mooiste Verliezers. Naarmate het nummer vordert wordt de emotie die zanger Paskal Jakobsen op de luisteraar wil overbrengen steeds intenser. Moeiteloos weet de SA11S2 de spanningsboog strakker te spannen tot deze net niet knapt, maar er voor zorgt dat je als luisteraar volledig mee gaat in de woede die de zanger wil overbrengen. Ademloos en met kippenvel op de armen word ik meegesleept in deze emotie. SACD is als medium als geen ander in staat het analoge geluid te benaderen of evenaren. De klankrijkdom van instrumenten en stemmen is uitzonderlijk goed. Zo klinken de klappen op een grote trom halverwege het nummer levensecht met alle voordelen van de, voor SACD zo kenmerkende, strakke en diepe laagweergave.

Conclusie

Met een adviesprijs van 3499 euro mag je als consument heel veel van een (SA)Cd-speler verwachten. Op het gebied van bouwkwaliteit en afwerking maakt de Marantz SA11S2 de prijs volledig waar. Het is een werkelijk prachtig apparaat volgepakt met technische hoogstandjes.  De prestaties ten opzichte van de S1 versie liggen op een nog hoger niveau. De toename aan transparantie in het hoog en vooral het moeilijk te omschrijven gevoel van “erbij zijn” zijn onmiskenbaar. Met de aanpassingen die Marantz gedaan heeft, wordt de SA11S2 een geduchte concurrent voor de Esoteric SA10 die tot nu toe voor mij als referentie in deze prijsklasse gold. Waar de Esoteric neigt naar een analytische weergave zet de Marantz hier een vloeiend geluid tegenover.  Het zal daarom een kwestie van smaak en de klik met de rest van de set zijn die voor u als luisteraar de doorslag gaat geven. De toppers hebben er een tegenstander bij!

Marantz SA11S2: 3499 euro

Distributeur:
Marantz Benelux
Beemdstraat 11
5653 MA Eindhoven
Tel. 040-2507800
www.marantz.com