E.Sound CD-5E SE


René van Es | 10 april 2008 | Fotografie René van Es | E.Sound

In de continu stroom van audio apparaten die mijn huis bezoeken zit met regelmaat een product dat zich extra manifesteert. Soms te danken aan de prijs die kan oplopen tot absurd hoog. Soms aan een extravagant uiterlijk. Soms vanwege de functionaliteit. Soms, maar dat is echt minder vaak, is de positieve manifestatie het gevolg van een heel goede weergave ten opzichte van de prijs. Hetgeen minimaal de belangrijkste eigenschap zou moeten zijn.



Na drie volle weken inspelen is het een cd speler van Esound die volledig de aandacht opeist en zeer verrassend uit de hoek komt. Met als gevolg dat ik achteraf spijt heb dat ik de speler steeds in stilte liet draaien, ik had er een tijd langer van kunnen genieten. Een epos hoe Westerse wensen in het Oosten worden waargemaakt.


Techniek staat voor niets

Esound wordt in Nederland geïmporteerd door de East West Audioshop in Wijchen. Op zoek naar een betaalbaar product, dat kwalitatief goed is gebouwd, betrouwbaar blijkt te zijn en uitstekend klinkt, kwam men uit bij Esound in China. Langzaam maar zeker is de speler naar een nog hoger niveau getild door de fabrikant. In nauwe samenwerking met de importeur, met als resultaat dat ik de beschikking kreeg over een “Signature Edition” van het oorspronkelijke ontwerp.

Na het openen van de Esound CD-5E Signature Edition speler springen een paar dingen direct in het oog. Het loopwerk is een Philips VAM1202, die ik meer en meer tegenkom in dedicated cd spelers. Achter het loopwerk een ringkern transformator die meer dan adequaat voor zijn taak geschikt lijkt. Vanaf de voorkant gezien heeft Esound links alle voedingen gerealiseerd en rechts de besturing, conversie en analoge trappen. Beide printen zien er erg netjes uit.

De voeding wordt vooraf gegaan van een intern netfilter. Daarna zijn er (volgens Esound) 10 verschillende voedingslijnen naar de diverse schakelingen in de speler. Elektrolytische buffer condensatoren komen van Elna. Op de andere print staan veel kleine elektrolytische condensatoren als buffertjes opgesteld, steeds netjes voorzien van een “audiofiel” brugcondensatortje voor de klank.



Op de tweede print staat centraal een CS4390 digitaal analoog converter. Dat is een wat oudere chip die werkt op 44,1 kHz 24 bit. De dac kent geen upsampling, wat tijdens de luistersessie ook geen seconde wordt gemist. 16 Bit van cd wordt aangevuld tot 24 bit, puur om het ruisniveau te drukken en vervorming te voorkomen. Achter de dac vinden we Philips IC’s voor het omzetten van stroom naar spanning. Er zijn zowel gebalanceerde als single ended uitgangen voorzien. Het signaal uit de CS4390 is ongebalanceerd, de achterliggende analoge schakeling zet het signaal om naar gebalanceerd.

De klok in de speler is een TCCO/TCXO type, temperatuur gecompenseerd, veel uitgebreider dan de meeste klokken in spelers. De klok is een belangrijk onderdeel in de strijd tegen jitter. Ontstane jitter is nooit mee te verwijderen, dus de bron moet subliem zijn. De distributie van het kloksignaal is de volgende belangrijke stap. Het doet mij genoegen te constateren dat de dac en de I/U conversie dicht in de buurt van de klok zit. Lange afstanden introduceren alleen maar nieuwe jitter problemen.

Tenslotte de behuizing. Die is zwaar en sterk om trillingen tegen te gaan. Draagt bij aan een optimale afscherming tegen RFI van buiten. De aansluitingen op de achterzijde zitten haast verankerd in het chassis. Waar je ook kijkt, alles is even degelijk en voor de eeuwigheid gemaakt. Twee kleine zeurpuntjes: de twee lichte metalen plaatjes op de voorkant, met daarin bedieningtoetsen, doen afbreuk aan het uiterlijk en doen “goedkoop” aan. Smaak? Het tweede punt, de afstandbediening heeft allemaal dezelfde kleine toetsjes, waardoor ik steeds moet kijken of ik het juiste toetsje te pakken heb.



Om te kunnen luisteren naar de Esound CD-5E Signature Edition sluit ik hem (ongebalanceerd) aan met een Crystal Cable op een H.A.T. voorversterker, die op zijn beurt een Ayon Audio 300B aanstuurt. Daarachter Focal Electra 937 Be luidsprekers, gesteund door een Focal Electra SW900 subwoofer voor het diepste laag. Naast de Esound staat een Lua Cantilena SEL cd speler, niet zo lang geleden zwaar gemodificeerd door Tentlabs. De stroomvoorziening gaat vanuit een speciale groep voor de audio, via een Kemp Balanced Isolator Source, door een Kemp Powersource, naar de diverse componenten. Vrijwel alle bekabeling komt of van Crystal Cable of van Kemp. Met wat accessoires is de sound getuned. Iets dat merendeels te maken heeft met het gebruikte glazen audiorek.

Luisteren naar de E.Sound

In de kast vind ik “Breaking silence” van Janis Ian. Een op lp door velen gekoesterde opname. Mijn cd versie is de gewone Columbia uitgave. Van deze cd speelt nu “Walking on secret ground”. Een track waarin drums dynamisch zijn en er echt uit kunnen springen. Gevolgd door een snerpende gitaarsolo, waarna Janis met haar meest zachte stemgeluid opnieuw invalt. Met de Esound speler komt de track helemaal tot leven. Veel nadruk op de heerlijke stem. De bas raakt tot in de laagste regionen en heeft tenminste echt kracht. Het hoog is aan de teruggehouden kant, niet dat het ontbreekt, het is gewoon minder opvallend. Dat geeft een intiem karakter aan de speler wat me wel bevalt.



Ik ben blij weer eens een speler te treffen die niet lijdt aan het upsampling syndroom. Upsampling maakt luchtig en indirect, alsof je naar een MM pickup element luistert. Gewoon werken met 44.1 kHz houdt de weergave direct, snel en puntig. Zoals een MC element dat doet in een platenspeler. Ik ben al sinds 1975 fanatiek aanhanger van MC elementen en hun weergave. Gevolg, de Esound heeft precies de punch die ik altijd zoek.

De gebruikte CS4390 d/a converter zit ook in mijn eigen Lua cd speler, die qua klank erg lijkt op de Esound. Ook die speler gaat heel diep in het laag, al blijft hij daarbij een tikkeltje strakker. Ook dat is een eigenschap van non-upsampling. Dat laag dat echt aanwezig is en niet vaag in de verte hoorbaar. Het volume van de subwoofer kan, moet een streepje terug met de Esound. Ik ben heel benieuwd hoe de Esound zich weet te manifesteren met een smerige cd opname, waar een schitterend stereobeeld in zit.

Ik heb het over Jane Monheit. Stem en piano, tot de rest van de instrumenten invalt. Eerste commentaar: de stem komt niet boven de tweeters uit. Tweede commentaar: Jane staat een eind voor de piano, precies zoals alleen de beste cd spelers dat kunnen. Ik ken spelers die haar midden in de vleugel plaatsen. Dit is mooi. Derde commentaar: van de uithalen van Monheit trekt de Esound zich niets aan (met andere spelers is het verschrikkelijk fout gegaan, tot het klinkt alsof een laken scheurt). Harde “S”-klanken horen in de cd, daar trekken we ons niets van aan. Bekkens ruisen zacht achter piano en stem. Trompet komt in, is intiem tot in details weergegeven. Bas loopt zachtjes mee. Al staat het volume expres ver open, beschaving blijft. Als een Ferrari plakt de Esound aan het samengeperste bitcircuit van de cd laag.

Nu we geconstateerd hebben dat het stereobeeld in de diepte schitterend is ga ik over op Ray Charles. Hoe breed zal de Esound gaan? Het duet met Natalie Cole. Breed gaat het zeker, tot ver buiten de luidsprekers. Natalie is lekker op dreef en duidelijk de meerdere van Ray Charles. Beetje jammer dat de hoogte afbeelding te wensen over laat. Anders kon ik kritiekloos commentaar neerschrijven. De speler heeft duidelijk “bite”. Dat merkte ik ook al met een oudere cd van Diana Krall. Daarop kan ze zo fijn dominant overkomen in de juiste opstelling. In haar “Peel me a grape” behoort ze te bijten naar haar partner als een soort voorspel op de rest van de avond en nacht. Ook Cole doet dat nu na. Mooi gescheiden van Charles qua stem en opstelling. Waar Bonnie Raitt in de volgende track een fijn toefje bovenop weet te leggen. Dat waren de vrouwenstemmen voor deze keer, wat kan popmuziek in de Esound doen?



Eigenlijk had ik gezworen nooit meer “Keith don’t go” te spelen van Nils Lofgren. Het is zo vreselijk uitgekauwd op beurzen. De reden daarvoor is duidelijk. Op de verkeerde set is het nogal spectaculair. Op de verkeerde set? Ja, want zo gemeen als het vaak klinkt is het nummer helemaal niet. Het kan ook beheerst worden weergegeven, waardoor de gitaar inderdaad als een gitaar klinkt. Compleet met kast, snaren en plectrum. De Esound weet tenminste hoe het behoort te zijn en maakt de track harmonieus zonder te zacht te worden, of in enige mate dynamiek te verliezen. Het spettert uit de tweeters en de middentoners. Hier kunnen heel wat standhouders op beurzen iets van leren. Al met al is het oppassen dat de Esound niet verkeerd wordt geschat, juist omdat Lofgren 9 van de 10 keer zo vals indruk maakt. Hetzelfde effect als in de winkel met luidsprekers, de grootste schreeuwer maakt de meeste indruk, de bescheiden topluidspreker legt het af. Omdat hij te bescheiden en te natuurlijk is.

Boem en sis tegenover een vlakke frequentieband. Mijn bewondering voor de Esound neemt met elke cd een stapje toe moet ik bekennen. Sting draaide ik laatst nog op lp, het speciale “Fragile”. De hese stem, de mooie muziek die de tekst draagt. Het ligt opnieuw breed voor mij, breder dan je mag verwachten van cd versus de lp. Spannend in het gitaarspel. Dragend op de percussie. Of “Englishman in New York”. Alsof je loopt door de straten van New York, de drukste gedeeltes waar de toeristen lopen angstvallig vermijdend. Piano met leuke riedeltjes. Tamboerijn links. Het is een meesterwerkje dat met genoeg passie wordt weergegeven.

Verder luisteren

Als ik de vergelijking maak met mijn opgepepte Lua, dan geeft die nog wat meer details aan de goegemeente, is wat luchtiger en kijkt Sting iets dieper in de keel. We hebben het daarmee over een speler die driemaal de prijs van de Esound moet opbrengen en stevig getuned is. Het is opvallend hoe ver de Esound komt in een installatie die vervelende eigenschappen genadeloos kan afstraffen. Eveneens zoals nu met de CD-5E, heel veel muziekgenoegen kan geven aan de geconcentreerde luisteraar. Ik laat Sting nog even draaien terwijl ik wat andere muziek aan het zoeken ben in het cd rek. Raar om weer eens zoveel cd’s te draaien na een lange periode met veel lp’s, vanwege een intrigerende phono versterker die het rek al weken siert.



Het heeft de Esound wel de ruimte gegeven om weken lang in te spelen. Wat volgens de importeur de speler alleen maar goed is. Dag en nacht heeft een inbrand cd zijn ruis en piep door het inwendige gestuurd. Het valt niet mee om popmuziek met mannenstemmen te vinden in het rek. Ik kom omhoog met Dead Can Dance. Alweer iets dat ik eveneens op vinyl bezit. Ik hoefde geen seconde te twijfelen, de samba ballen komen ver de kamer in. De oliedrums hebben het geluid van een oliedrum en het laag gaat tot het gaatje. De stem mag meer boven de muziek zweven, daar komt opnieuw de kritiek naar voren dat de Esound in de diepte en breedte weet af te beelden, in mijn opstelling veel minder in de hoogte. De cd raakt niet het niveau van de lp, helaas voor iedereen die geen platenspeler heeft. Edoch, met de Esound valt uitstekend te leven.

Een muzikale alleseter heeft naast pop, jazz en diverse een mooi plankje met klassieke muziek voorhanden. Eigenlijk een beetje te weinig op cd, omdat er een grotere rij lp’s staat. Maar die passen niet in de Esound speler. Dus kom ik vaak op dezelfde muziek uit. Ach, het geeft u een handvat om mijn recensies naast elkaar te leggen en conclusies te trekken. Een favoriet is een “Best of …” van The Academy of St. Martin-in-the-fields. Met werken van onder meer Vivaldi, Mozart, Rossini en Beethoven. Veel afwisseling, op diverse momenten en in diverse jaren opgenomen klassiek werk.

Net als daarnet legt de Esound het geluid breed neer. Met gemak kijk je in het orkest. Violen hebben dat eigenzinnige dat ze uniek maakt. Cello en bas vloeien niet ineen. Blazers vormen een mooie achterwand. Zowel kleinere werken, als de delen waar het hele orkest zijn best mag doen, liegen er niet om. De weergave heeft een hoge mate van natuurlijkheid. De concertzaal thuis is onzin, je in gedachten verplaatsen naar de concertzaal kan wel. De Esound CD-5E Signature Edition brengt mij er dichtbij op een fijne, onderhoudende wijze. Op de één of andere manier heeft de ontwerper gesnapt waar het om draait in een goede speler. Het elimineren van digitale onrust, veroorzaakt in de voeding, de klok, de dac of het loopwerk.

De CD-5E behoort tot het handjevol spelers waarnaar lang te luisteren valt zonder moe te worden. Niet als hij zacht speelt, niet op oorlogsterkte. Hij trekt je in de muziek, neemt je mee aan de hand naar de solist. Vraagt aandacht, kan suikerzoet verleiden, kan tot de orde roepen, toont permanent beheersing. Op de juiste manier want de Esound is verre van suf, laat staan duf. Hij is uitgewogen en doordacht. Daarom mag hij de enige opera cd in mijn collectie spelen.



De geweldige ode aan Maria Malibran van Marie Cecilia Bartoli. Ik hou van de stem al begrijp ik niets van wat ze zingt. Ik beschouw de stem haast als een instrument. Ik kan alleen maar zeggen: “het is mooi, heel mooi”, wat ik hoor. De stem is fenomenaal. Juist omdat de CD-5E de nadruk een beetje legt op het wijd open gespreide middengebied. Ik denk dat mijn punt duidelijk is geworden. De Esound heeft me verrast en verbaasd. Vooral en als eerste, laten genieten van muziek.

Ongelijk

Veel cd-spelers zijn elkaars gelijke. Ze hebben een specifieke cd sound. De één noemt dat digitaal, de ander heeft het over jitter, de volgende wijt het aan de cd zelf of het tekort aan bits. Er komen steeds meer spelers op de markt die “ongelijk” zijn, het digitale sausje achter zich weten te laten en dieper doordringen tot in de essentie van de muziek. De Esound CD-5E Signature Edition schaar ik onder dat bescheiden en elitaire clubje. Is daarmee tevens veruit het goedkoopste lid van de groep.




Waar andere spelers boven tot ver boven de 2000 euro blijven, neemt deze speler de kans waar daar heel ver onder te blijven. Iets dat me verbaast. Ik wist eerlijk niet dat zoiets al mogelijk was met een scherp geprijsde productiespeler. De lat ligt ineens heel anders. De CD-5E is niet de beste speler uit de groep, hij kan veel maar niet alles. Waar de Esound zijn beperkingen heeft zijn in de hogere tonen, daar is hij bescheiden, in de resolutie en “ruimte”. Mits vergeleken met die dure tot heel erg dure spelers uit het topsegment.

Op zijn eigen niveau is hij velen de baas op precies dezelfde punten. Koppel daaraan het riante middengebied, de fundamenteel correcte basweergave (u wilt niet weten hoeveel cd spelers de bassen futloos spelen), het vermogen niet te vermoeien, uren lang te boeien, en je hebt een winnaar in handen. Vergeet marketingtermen als upsampling, ze leiden slechts af van waar het om gaat. Al zal dat met smaak te maken hebben en mijn voorkeur voor gewone 44.1 kHz sample rate in plaats van upsampling. De in de Esound gebruikte CS4390 converter heeft mij opnieuw bewezen dat een volkomen natuurlijke weergave mogelijk is, mits goed toegepast zoals in deze Esound speler. Keer op keer herhaalde ik voor mijzelf dat de CD-5E: “simpelweg veel muziek genoegen weet te scheppen”. Laat de cd-lade van dit ding maar schuiven.



Prijs:
Esound CD-5E Signature Edition  1250 euro

Importeur:
East West Audioshop
Graafseweg 578
6603CL Wijchen
Mobiel: 06-53711938
Vast: 024-6413940
Mail: info@eastwestaudioshop.nl
Web: www.eastwestaudioshop.nl


Gebruikte apparatuur:

Digitaal:

Lua Cantilena SEL CD speler (Mullard buizen), Tentlabs gemodificeerd Esound CD-5E Signature Edition cd speler

Versterking:

H.A.T. LA2 Mk II lijnversterker Ayon Audio 300B versterker

Luidsprekers:

Focal-JMlab Electra 937 Be

Subwoofer:

Focal-JMlab Electra SW900 actieve subwoofer

Stroomvoorziening:

Netsnoeren: Kemp, Crystal Cable Power Reference, Crystal Cable Power Ultra Netspanning: Kemp Elektroniks Power Source netfilter, Kemp Elektroniks Balanced Isolator Source, Kemp Elektronics Quantum Approach plug, gescheiden audiogroep, AHP glas + Neozed zekeringen

Kabels en accessoires:

Interlinks analoog: Crystal Cable Connect Ultra, Crystal Cable Connect Interlink subwoofer: Sharkwire LS-kabels: Crystal Cable Speak Reference Meubels: Spectral Straight TV915 Overig: Acoustic Analysing TVA dempers, Quadraspire QX25 voetjes