Recensie Exposure XXXV

Met de `New Classics Series` wil Exposure een aantal volledig met de hand gebouwde componenten op de markt brengen die zijn gebaseerd op hun vroegere modellen uit de geliefde 10- en 20 Series. Onze Britse buren zijn nou eenmaal meesters in het maken van ongekend goede geintegreerde versterkers en Exposure heeft zelfs meerdere beroemde modellen geproduceerd. Is de nieuwe XXXV versterker een volbloed Exposure? Om deze vraag te kunnen beantwoorden werd hij beluisterd in het systeem waar zijn illustere voorganger, de Exposure Super XXV RC dienst doet.

John Farlowe, de oprichter van Exposure Electronics was van huis uit een ontwerper van professionele audio-electronica. Hij heeft bijvoorbeeld nauw samengewerkt met beroemdheden als Pink Floyd en David Bowie.

In 1977 richtte hij Exposure Electronics op, omdat zijn interesse was gegroeid richting hoogwaardige weergave van opnames (die niet zelden mede door zijn expertise tot stand waren gekomen).

Gedurende de daarop volgende 15 jaar wist Exposure een zeer degelijke reputatie op te bouwen met modellen als de `X` (10) geintegreerde versterker en een aantal zeer doordachte en krachtige voor- en eindversterkers. Eind jaren `90 moest Farlowe de deuren sluiten maar hij wist in 2000 financiele support van een onderneming uit Maleisie te krijgen. Het bedrijf werd geherstructureerd en Farlowe kreeg de rol van "Chairman" terwijl ex-Rogers man Andy Whittle (ontwerper van de inmiddels fameuze Rogers AB-1 stereo-subwoofer voor de LS 3/5a) werd aangenomen als Managing Director. Alhoewel de financiele support uit Maleisie komt, worden de meeste Exposure apparaten momenteel in Sussex gefabriceerd. Eventuele pre-productie in het Verre Oosten van de meer betaalbare modellen wordt niet uitgesloten, maar dan wel met de eindproductie/assemblage in Groot Brittanie.

Exposure XXXV

De Exposure XXXV wordt geleverd in een stevige en goed doordachte verpakking, zelfs de afstandbediening zit in een eigen doosje. Met zijn zilver-grijze frontpaneel en de aloude Exposure knoppen ziet de XXXV er verzorgd en tijdloos uit. De grote aan/uitschakelaar van de oude modellen is vervangen door een kleinere drukschakelaar en ook de LED`s in de knoppen zijn nu kleine lichtrode LED`s, wat mooi oogt. De Tape-schakelaar van de oude XXV is vervallen omdat er van binnen simpelweg minder plek voor is, nu er twee grote koelblokken haaks achter het frontpaneel zitten. Wél zijn er twee Phono-modules leverbaar zodat vinylliefhebbers hun platenspeler met MM- of MC element direct op de XXXV kunnen aansluiten.

Zo zien wij het graag, maar helaas konden we het niet horen want het recensie exemplaar was niet voorzien van een Phono module. Aan de achterkant zijn naast de zeer degelijk uitgevoerde Cinchbussen twee sets `BFA`-type luidsprekeruitgangen en een IEC lichtnetaansluiting aangebracht. In tegenstelling tot de oudere Exposure modellen kan er bij de XXXV dus worden geexperimenteerd met IEC-kabels en het al dan niet in bi-wire mode aansluiten van de weergevers. Van binnen ziet de electronica er als vanouds zeer verzorgd uit. De Cinchbussen zijn direct op een verticale print gesoldeerd en ook de gemotoriseerde volumeregelaar en bronschakelaar zijn direct met de hoofdprint verbonden. Op deze hoofdprint zijn vier grote en twee kleine Elco`s aangebracht en is er gul gebruik gemaakt van hoogwaardige componenten. Middenin het chassis zijn twee flinke koelblokken gemonteerd en links hiervan staat een forse ringkerntrafo.

De aluminium kap is langs de chassisranden gedempt en ook over de koelblokken zijn rubber strips aangebracht zodat resonanties in de behuizing effectief worden gedempt. De afstandbediening werkt net als het oude type goed en de gebruiker krijgt optische feedback doordat de LED`s in de knoppen knipperen wanneer er een commando wordt gegeven. Er is jammergenoeg een oude en handige feature vervallen, namelijk de automatische CD bronschakeling wanneer een CD-functie wordt gekozen. Wél is de compatibiliteit met `RC 5-code` bediende apparaten gebleven (zoals bijv. Marantz, maar ook menig Britse CD-speler) zodat in veel gevallen de CD-speler remote opzij kan worden gelegd.

De (Engelstalige) handleiding is overzichtelijk en is voorzien van goede info aangaande de installatie van de optionele Phono-modules.
De Exposure XXXV levert 80 Watt aan 8 Ohm en maar liefst 160 Watt aan 4 Ohm zodat hij zondermeer met wat lastigere weergevers kan worden gebruikt. De afmetingen tellen een bescheiden 44 bij 30 bij 11,5 centimeter en de massa van 11,5 kilogram is representatief voor de degelijke bouw.

De XXXV is voorzien van een thermische (sensor-)beveiliging die zichzelf weer `reset` na uitschakeling en afkoeling (duurt zo`n 10 tot 15 minuten, volgens de handleiding). De garantieperiode duurt 3 jaar.

De Exposure Classic Series is leverbaar in `Titanium`- of zwart geanodiseerd aluminium.

Luisteren

De XXXV werd met Monster M1000 kabels aangesloten op de residentiele Marantz/Micromega combo. De Exposure werd grotendeels in combinatie met Monitor Audio Studio 2SE weergevers beluisterd en als luidsprekerkabels deden de Exposure kabel of de QED Profile 4X4 kabels dienst (zie voor een compleet overzicht het blokje "randapparatuur" aan het einde van dit artikel). Nadat de XXXV goed was losgespeeld kon er serieus worden geluisterd.

Als eerste ging de CD Lead Me On van Kelly Joe Phelps in de lade en werd de track `I`ve Been Converted` beluisterd. Het akoestische gitaarspel klonk tonaal rijk en werd met veel presence neergezet waarbij de percussieve `stomps` plastisch naar voren kwamen. Phelps` zangstem werd met goede focus afgebeeld en iets opener en directer weergegeven dan met de XXV versterker. De ritmische `drive` van de oude Exposure bleek ook aanwezig te zijn in de weergave met de nieuwe XXXV. Deze drive en uitstekende Pace, Rhythm and Timing (PRaT) is iets waar Exposure versterkers altijd erg goed in zijn geweest en wat bij de XXXV een bijna verslavende vorm aanneemt. De toonbalans was uitgewogen en de weergave liep niet dicht wanneer er tamelijk luid werd gedraaid.

Het klankmatige karakter van de XXXV verschilt van de oude XXV in dat de XXXV directer en iets `witter` klinkt, terwijl het oude type naar een iets donkerdere en meer `laid-back` presentatie neigt. De overeenkomsten zijn desondanks groter dan de verschillen en het moet gezegd dat de XXXV nog beter met moeilijke belastingen omspringt, zoals bleek toen dezelfde track even met een paar Quad ESL 63`s werd beluisterd. De weergave bleef opmerkelijk levendig, en het geheel werd met een grote, open stage neergezet. Meteen na de eerste drie tellen was er sprake van kippevel, altijd een goed teken.

De Studio 2`s werden weer aangesloten en van de LP Old Hag You Have Killed Me van The Bothy Band werd de track `Fionghualla` beluisterd. Dit is een oud Iers lied waarbij de vijf bandleden op ritmische en energieke wijze samenzingen. De timing werd opvallend goed weergegeven en timbraal kwamen de stemmen goed uit de verf met een lichte nadruk op `sibillance`. De leadzanger werd beter gescheiden afgebeeld dan met de oude Exposure en het geheel klonk mooi coherent en vloeiend.
Om de performance met steviger werk aan de tand te voelen werd de track `Some thing More` van Sara K.`s SACD Hell Or High Water gedraaid. De kalimba werd heel groot afgebeeld met een heldere klank en mooie `reverb`. Sara K.`s stem werd op directe wijze gepresenteerd met een goede articulatie en de sibillance goed onder controle.

Haar akoestische gitaar werd op impulsieve en gedetailleerde wijze weergegeven en de clavecimbel werd opvallend los afgebeeld met een goede definitie van de afzonderlijke snaren. Het laag klonk strak en krachtig waarbij de tonaliteit van de lagere regionen erg goed te volgen bleef. De crecendo van Sara K. tegen het einde van deze track werd met een bijzonder goede controle en natuurlijk timbre weergegeven. De achtergrondzang en fluit werden met opmerkelijk veel lucht en vrij ver naar achteren afgebeeld. Zo mooi los werden deze achtergrondgeluiden nooit eerder afgebeeld, ook niet met veel duurdere weergevers.

Van Eric Bibb`s HDCD gecodeerde CD Good Stuff werd de track `Nothing Like You Used To Do` gedraaid. De lead gitaar werd op soepele en ronde wijze neergezet en de percussie werd ver naar achteren afgebeeld. Bibb`s stem had een mooie presence en werd tonaal natuurlijk weergegeven. De slide-gitaar werd ook met goede presence en `bite` weergegeven (toch werd hij met de XXV iets losser neergezet). De Pace Rhythm and Timing factor was bij de weergave van deze track sterk aanwezig. De drums in deze opname kunnen soms wat iel en dun overkomen. Met de XXXV als versterkend element in de weergaveketen werden de drum lekker levendig en met een goede impact neergezet. De mondharmonica kwam goed uit de verf met een rollende en volle sound, zonder `spit`-bijklanken. Deze track werd met veel energie neergezet wat zich ook uitte in de cowbell die droog en direct maar ook tonaal natuurlijk naar voren kwam. Het moet gezegd dat deze directheid bij tijd en wijle ook tamelijk pittig kon overkomen. Gelukkig ging dit nooit gepaard met hardheid en wist de XXXV de `flow` van de muziek op natuurlijke wijze te communiceren.


Conclusie

Exposure is een op-en-top Brits merk dat zich al bijna 30 jaar op dezelfde bescheiden wijze profileert. De XXXV is een echt stuk vakwerk waar duidelijk veel oude ervaring en nieuwe research in is verwerkt. Ten opzichte van het oude `top-integrated` Exposure model weet de XXXV de traditionele ritmische en plastische weergave hoog te houden terwijl hij ook nog een stapje verder gaat in dynamiek en ruimtelijke afbeelding. Verder zijn de in- en uitgangen uitgebreid zodat er een bredere keuze in bekabeling kan worden gemaakt. De naam Classic doet de XXXV zeker eer aan want dit is een klassiek voorbeeld van een Britse geintegreerde versterker en één met een flinke stroomreserve.



Importeur:
Amacom
Telefoon: 073 5430775
Internet: www.visonik.nl


Verkoopprijs
Exposure XXXV:  op het moment van schrijven nog niet bekend (verwachtte verkoopprijs omstreeks 2150 euro)
MM/MC Phonomodule: 329 euro