Stephen Hartke – Tituli / Cathedral in the smashing rain
De Amerikaanse componist Stephen Hartke is vroeger zanger geweest van oude muziek, uit de middeleeuwen en renaissance. Als componist combineert hij die ervaring met moderne bronnen, atonaal of uit niet-westerse culturen. Op deze CD met twee lange vocale werken gezongen door het eminente Hilliard Ensemble is te horen hoe intrigerend dat kan werken.
Het stuk, gecomponeerd in 1999, is voor vijf stemmen, een viool en slagwerk. De veelvuldig aanwezige lage marimbatonen lijken behoorlijk anachronistisch, maar ook op andere fronten wordt de sacrale, oude sfeer doorbroken door moderne elementen. Hartke plaatst de oudheid nadrukkelijk pontificaal in het heden.
De eerste twee minuten lijk je in een werk van Arvo Pärt beland, eenvoudige, meditatief herhalende motieven met een ijle viool, maar dan verstoren de dissonanten fors de droom. Naar binnen getrokken door die sirenes kom je in een bijzondere wereld, waarin een breed scala aan mogelijkheden van samenzangtechnieken aangewend wordt. De zeven delen in totaal 42 minuten eisen het nodige van de luisteraar; deze muziek is niet gemaakt om met zijn allen mee ze zingen of gezellig op de achtergrond te hebben. Met alle zeilen bijgezet om te kunnen volgen wat hier allemaal gebeurt (met mij), is dit een zeer interessante en eigenzinnige combinatie van oud en nieuw.
Het Hilliard Ensemble is onberispelijk altijd – loepzuivere samenzang die altijd net dat extra beetje magie oproept. Het gezelschap heeft een lange geschiedenis in de oude muziek, maar verwierf een grote bekendheid door hun samenwerking met moderne componisten. Vooral de CD’s met werken van Arvo Pärt zijn beroemd. Dat ze wel voor een avontuurtje in zijn bleek uit de samenwerking met jazzsaxofonist Jan Garbarek, waarop de twee poten van het ECM label, jazz en klassiek, elkaar kruisten. Ze dragen sterk bij tot bekend maken van oude vocale muziek bij mensen die daar normaal niet gauw mee in contact komen. Muzikale kruisbestuiving. De werken van Hartke passen hen dan ook als een handschoen.
Als gebruikelijk bij ECM New Series zijn de opnames perfect en is de verpakking weer uiterst verzorgd, met een abstracte foto op de slipcase en een prachtig vormgeven boekje.
Aanvullende gegevens:
The Hilliard Ensemble: David James – countertenor, Rogers Covey-Crump, Steven Harrold en Adreas Hirtreiter – tenor, Gordon Jones – bariton.
Michelle Makarski – viool
Lynn Vartan en Javier Diaz – marimba, cymbals, shakers, cup bells, wood block
David Crockett - dirigent
HDCD
Speelduur: 60:28
Label: ECM New Series
Distributie: Challenge Records