Klipsch RB25

Eind vorig jaar slaagde TES Nederland erin het beroemde speakermerk Klipsch aan het assortiment toe te voegen. Paul Klipsch ontwierp in de jaren 40 de oorspronkelijke Klipschorn speakers en die zijn tot op de dag van vandaag nog nagenoeg ongewijzigd in productie. Hiermee is de Klipschorn waarschijnlijk de grootste klassieker op audiogebied.

Ooit mocht ik bij voormalig importeur Frits de Vries in Loosdrecht een demo met deze speakers bijwonen. Het werd een demo die een onvergetelijke indruk op mij heeft achtergelaten. Omgeven door apparatuur uit heden en verleden onderging ik muziek, dat was geen luisteren meer! Weergegeven door twee enorme zwarte kasten zonder enige chique of uitstraling. In recensies wordt wel eens gesproken over de WAF (Women Acceptance Factor), deze speakers zouden op de schaal van 0 tot 10 waarschijnlijk een -1 scoren, maar wat een geluid. Slechts de later op de High End beurs in Frankfurt beluisterde Avantgarde speakers wisten deze "live" ervaring te benaderen. Niet echt vreemd wanneer je bedenkt dat ook dat hoorn speakers zijn. De originele Klipschorn is de topper in de Heritage serie. De door mij beluisterde RB25 monitor speaker zit in de Reference serie en is van een heel andere orde maar wel voorzien van een hoorn tweeter.


Klipsch RB25

Eerst wat meer over de Klipsch RB25 speakers. De R in RB staat voor Reference, de serie waar deze speaker in valt, de B staat voor Bookshelf wat in het Nederlands vertaald kan worden als boekenplank. Zo langzamerhand weet bijna iedere Nederlander dat het zonde is om dit soort speakers ook echt op een boekenplank te zetten. Beter en mooier is het de speakers op een stand te plaatsen met de tweeters ongeveer op oorhoogte en enigszins vrij van zij- en achterwanden. Resultaat is een strakkere laagweergave en een mooiere plaatsing van het stereobeeld. De RB25 is de middelste telg uit de serie en meet 37,6x19,1x24,9 cm. Adel verplicht en dus is de RB25 voorzien van een tweeter met hoorn. Het betreft het door Klipsch gepatenteerde Tractrix systeem. In de Reference serie vormt de hoorn één geheel met de front baffle, een volledig uit kunststof gegoten geheel. In het geval van de RB25 is gelijk de basreflexpoort verwerkt in de baffle. Die straalt dus naar voren waardoor de speaker makkelijker dicht bij of zelfs tegen de muur geplaatst mag worden zonder problemen met de basweergave te krijgen. Aan de achterzijde is al rekening gehouden met de mogelijkheid de speaker aan de muur te bevestigen, daarvoor is de speaker voorzien van speciale sleufgaten. Aan de achterzijden treffen we ook de voor bi-wire geschikte aansluitterminals aan. Waneer het afneembare front verwijderd wordt, een slim systeem met magneetjes dat feilloos werkt, vinden we de al eerder genoemde hoorn tweeter en een koper/goudkleurige woofer van Cerametallic. Een eveneens door Klipsch gepatenteerd materiaal. De woofer meet 16,5cm. De afwerking van de kast is netjes en hij is leverbaar in zwart of kersen fineer. De inwendige bekabeling is van Monster Cable en uiteraard zijn de kasten magnetisch afgeschermd zodat ze relatief dicht bij een beeldscherm geplaatst kunnen worden.

Eén van de voordelen van een hoorn tweeter is het hoge rendement waardoor met een relatief kleine versterker een hoge geluidsdruk gehaald kan worden. Voor de RB25 is dat 94dB/1 Watt/1 meter. Naast het hoge rendement is het grote dynamische bereik een punt waar Klipsch sterk aan hecht. Alles bij elkaar genomen zouden de kleine speakers een hoog "live" gehalte moeten hebben. In de meer dan uitgebreide Reference range vinden we verder nog zes types vloerstaanders, vier centerspeakers, vier surroundspeakers en vier subwoofers. Alle speakers maken gebruik van identieke materialen voor de units en ook het uiterlijk is door de gehele range gelijk. Hierdoor is het mogelijke een complete surroundset samen te stellen die exact aan uw behoefte tegemoet komt.

Een niet onbelangrijk pluspunt van een grote fabrikant als Klipsch zijn de voor de consument bijzonder aantrekkelijke prijzen. Door de wereldwijd enorme verkoopaantallen is TES Nederland in staat de RB25 in de winkel te zetten voor 299 euro per stuk.


Aansluiten

Om de tweeters op de al eerder genoemde oorhoogte te krijgen plaats ik de speakers op mijn eigen Target TR60 stands van 60 centimeter hoog. Precies hoog genoeg voor deze Klipsch speakers. De speakers worden met vM SC3Rxxx luidsprekerkabels single wire op mijn vM MA240 versterker aangesloten. Hoewel de speakers voor bi-wiring geschikt zijn denk ik niet dat, zeker gezien de prijs, dat in de praktijk vaak zal voorkomen. Wel is het raadzaam de koperkleurige plaatjes die de aansluitterminals doorverbinden te vervangen door korte stukjes luidsprekerkabel van goede kwaliteit. TES Nederland kan hierin uitstekend voorzien met de uiterst betaalbare maar zeer goed presterende Supra kabels. Iets wat ik zelf inmiddels ook heb kunnen vaststellen.

Bronnen waren onder andere een Philips vM 963Sa speler met M-Audio Superdac en een Clearaudio Champion draaitafel. Voor het beluisteren van films en muziek in surround staat bovendien een Marantz SR4300 receiver ter beschikking. Al met al wel een beetje overkill voor een speaker uit deze prijsklasse maar vaak met verrassend positief resultaat. Over het algemeen zal deze speaker gecombineerd worden met een betaalbare NAD, Rotel of bijvoorbeeld een Cambridge Audio stereoversterker of surroundreceiver. Door het bijzonder hoge rendement van de speakers kan ook met een versterker met weinig vermogen tijdens een feestje het dak eraf gespeeld worden. Bovendien is het op deze manier prima mogelijk een filmpje te ondergaan. Denk wel aan de buren! Door het hoge rendement was het voor mij absoluut nodig om de niveaus van de speakers in surround opnieuw af te regelen. De frontspeakers konden een behoorlijk tandje teruggeschroefd worden ten opzichte van de Spendor C3 center en Polk FX3i surround speakers. Uiteraard waren er duidelijk klankverschil te horen tussen de Spendor center en de Klipsch frontspeakers. Ter aanvulling van het laag stond mijn Klipsch KSW10 subwoofer stand-by. Omdat de speakers slechts een paar uurtjes in gebruik waren geweest werd er gedurende een week niet serieus geluisterd maar incidenteel een filmpje gekeken en radio weergegeven. Na een week was er duidelijk verschil te horen, het scherpe randje rondom stemmen was nagenoeg verdwenen en bekkens werden niet meer zo abrupt afgekapt maar klonken nu langer door.

Luisteren

Om een indruk te krijgen van de prestaties van de Klipsch speakers werd een aantal bekende CD’s op de salontafel gelegd om één voor één in de lade van de Philips speler te verdwijnen. Deze keer mag Herman van Veen het spits afbijten met de verzamelaar "In Vogelvlucht" . Gekozen wordt voor het nummer "Signalen", een ingetogen lied waarbij op de CD uitgave gemakshalve het fraaie instrumentale gedeelte aan het eind van de track maar weggelaten is. Op de LP versie en het originele album is dit gedeelte wel te horen. Duidelijk is dat de Klipsch RB25’s met de hoorntweeters een uitermate breed beeld neerzet wat de hot spot minder kritisch maakt. Zelfs wanneer je iets uit het midden zit is er nog een behoorlijk stereobeeld te horen. De kinderstemmetjes die halverwege de track te horen zijn staan duidelijk meer naar voren in het geluidsbeeld dat over de gehele lijn wat platter lijkt te zijn. De stem van Herman klinkt mooi vol en warm en is prima te genieten. De volgende CD is: "Circle of one" van Oletta Adams. De laatste track op deze CD is "Everything must change". Halverwege deze track zit een grote dynamiek sprong, geen enkel probleem voor de RB25 speakers. Met groot gemak wordt de sprong gemaakt. Pianobegeleiding heeft veel power en gewicht en maakt het geheel zeer geloofwaardig. De stem van Oletta is niet ontdaan van haar specifieke karakter alleen is er wat minder lucht om de stem te horen, wederom is er wat minder diepte in het geluidsbeeld dan mijn Spendor’s bieden. Het is logisch dat er verschillen zijn, de RB25 kent een prijskaartje van 299 euro en mijn referentie speakers van Spendor kosten ongeveer 650 euro per stuk.

"But Seriously" van Phil Collins is een CD waarbij het niet aan laag ontbreekt, sterker nog, met sommige speakers is het echt op het randje van teveel. De track "That’s just the way it is" is rustig maar het laag gaat diep en kent meerdere lagen. De Klipsch speakers weten niet alle laagjes te ontrafelen maar klinken wel mooi uitgebalanceerd. Het geheel wordt niet bonkerig of stroperig maar is juist strak en ritmisch. Dat was destijds voor mij persoonlijk de reden om de Rel Strata II subwoofer te verruilen voor de Klipsch KSW10. De Klipsch subwoofer was veel beter in staat de snelheid van mijn toenmalige Monitor Audio Studio 2 SE monitors bij te houden. De RB25 speakers blijken over eenzelfde signatuur te beschikken, it runs in the family! Uiteraard is het niet mogelijk het luistergedeelte af te sluiten zonder een live opname beluisterd te hebben.
Een aardig exemplaar is Peter Gabriël’s "Secret World live" met daarop diverse bekende en minder bekende tracks. Gekozen is voor het bijzonder dynamische "Sledgehammer".

In dit opzwepende nummer worden blazers en drums gebruikt om de aanwezige menigte uit zijn dak te laten gaan. Beluisterd via de Klipsch speakers voel ik me bijna één met het publiek, mijn voet tapt vrolijk mee op de maat en Peter Gabriël lijkt in de kamer aanwezig. Met dit soort muziek zijn de speakers in hun element. Ik maak me niet meer druk over zaken als diepte en detail maar feest mee met de menigte!


Conclusie

Klipsch is een merk met een duidelijk eigen filosofie, het draait bij hen om dynamiek en live gevoel. Een speaker met emotie dus. Bovendien zijn dit bij uitstek de eigenschappen voor een goede thuisbioscoop. Ben je als consument op zoek naar eigenschappen als extreme detaillering of een heel diepe soundstage zoek dan nog even verder. Zoek je echter emotie, power en het live gevoel ga dan zeker luisteren. Niet voor niets maken alle "Hardrock Cafés" gebruik van Klipsch speakers. Door de enorme aantallen speakers die Klipsch wereldwijd verkoopt zijn de prijzen uitermate concurrerend terwijl het oorspronkelijke Klipsch gevoel nog steeds aanwezig blijft. Er kan binnen de Reference serie een speakerset samengesteld worden die aan ieders eisen tegemoet komt of het nu stereo of surround betreft. Lekkere muziekmakers die Klipsch speakers……….


Prijs:
Klipsch RB25 299 euro per stuk

Importeur:
TES Nederland
Coenecoop 81a
2741 PH Waddinxveen
Tel. 0182-612669
Fax. 0182-614765
Internet: www.tesnl.nl
Email: info@tesnl.nl