Unison Research Unico CD

Unison Research Unico CD
Klasse en stijl

Het is ongeveer een jaar geleden dat ik van Unison Research de Unico versterker in huis kreeg. Nu was het tijd cd speler uit dezelfde stal te beluisteren en wie weet komt over een jaar de tuner aan de beurt. Dat het zo lang duurde heeft een reden. De speler is bij dealers zo populair dat zij telkenmale de speler claimden en ik hem daarom slechts een paar dagen zou kunnen beluisteren. Omdat we dat als auteurs liever niet doen en graag minimaal twee weken over een apparaat de beschikking hebben, zijn we braaf in onze mand gebleven tot de gelegenheid daar was. Dat maakt ook niet zoveel uit, want Unison Research fabriceert een lijn die voor meerdere jaren is opgezet en nauwelijks aan mode trends onderhevig lijkt. Het is wederom een aangename reis langs Italiaanse audio wegen geworden.

Unico CD

Het uiterlijk springt natuurlijk het eerste in het oog. Net als bij de versterker is het front een dikke aluminium plaat die een specifieke grijze kleur heeft. Wie vaak de vingers van zijn chromen frontjes poetst zal deze afwerking een verademing vinden want er blijft geen afdruk achter. Centraal in het front is een LCD display gemaakt dat zacht groen oplicht. Mijn mening hierover is langzaam bijgesteld. Eerst vond ik het lelijk maar de display is zo handig en informatief dat ik die steeds meer ben gaan waarderen en uiteindelijk zelfs hogelijk op prijs stel. Uitermate functioneel en duidelijk afleesbaar. Zoals we op een Unison Research kunnen verwachten is er een echt houten plaatje te vinden op het front met het Unison logo. Vier kleine drukknopjes nemen de basis functies voor hun rekening: play, open, stop, skip, fast forward en fast backward. Resteert het oog voor de los leverbare afstandbediening en de cd lade. De achterzijde geeft ruimte aan cinch en XLR uitgangen, een cinch digitale uitgang en een cinch digitale ingang. Verder wat koelribben voor de voeding en een euroconnector voor 230 volt. De aan/uit schakelaar heb ik tevergeefs gezocht op de voorkant en op de achterkant. Heel ongebruikelijk trof ik die aan op de linkerzijkant, net achter het frontpaneel. Ik had de handleiding nodig om die schakelaar te vinden. De buitenafmetingen zijn standaard met 435 x 340 x 95 mm.

In de cd speler zit gebruikelijke en ongebruikelijke techniek. Het loopwerk is een computer cd rom speler van Asus dat op rubbers is gemonteerd. De fabrikant claimt een paar voordelen voor het gebruik van een cd rom speler waaronder de betrouwbaarheid, het loopwerk is afgeschermd en het is een dedicated cd loopwerk en geen dvd combi. Meer onderdelen in het loopwerk zijn van metaal dan normaal en de laserlens is van glas en niet van plastic. Het enige minpunt aan het loopwerk is het laatje. Dat voelt goedkoop aan in deze prijscategorie. Maar het werkt probleemloos wat uiteindelijk het belangrijkste is.

Vanaf het loopwerk gaat een flatcable naar de digitale elektronica. Daar treffen we een Crystal upsampler type CS 8420 die het digitale signaal omzet naar 96 kHz / 24 bit. Die ook werkt als u de Unico CD als Dac toepast en de digitale ingang gebruikt, een onhandig geplaatste minuscule schakelaar op de achterzijde dient u dan om te zetten. Volgens de importeur is deze schakelaar expres zo geplaatst om hem niet per ongeluk om te zetten. De gehele digitale schakeling is opgezet met Crystal getuige de CS 8414 digitale interface die jitter reduceert en de CS 4392 d/a converters. Unico zou niet van Unison zijn als er geen buizen in de analoge schakeling zouden zitten. Intern twee Philips JAN 5814A buisjes (=ECC82 of 12AU7) die zo staan ingesteld dat een levensduur van meer dan 15.000 uur verwacht mag worden. De schakeling kent geen overall feedback en is echt gebalanceerd opgebouwd. Geen fake gebalanceerde schakeling voor Unison Research, waarbij gebruik gemaakt is van een paar opamps of een trafo. Dit is het echte werk. De voeding lijkt overbemeten met de centraal geplaatste transformator en het achterliggende circuit. De trafo neemt een behoorlijk deel van het totaalgewicht van de 11 kilo zware cd speler voor zijn rekening en werkt bromvrij, zowel mechanisch als elektrisch.

De Unico CD kost in deze uitvoering 1850 euro. Wie geen gebruik wil maken van upsampling kan 200 euro besparen en komt uit op 1650 euro. Een punt van aandacht is dat als u kiest voor een upsampler in de speler u ook aan de digitale uitgang een 24/96 signaal krijgt. Koppelt u zo’n speler aan een MiniDisc of DAT recorder die slechts 16/48 aankan, dan maakt u geen opnames. Een eventuele externe dac moet eveneens geschikt zijn voor 24/96. Wie van dergelijke apparatuur geen gebruik maakt is beter uit met de upsampler die de geluidskwaliteit naar een hoger niveau brengt. De niet meegeleverde universele afstandbediening komt op 60 euro. Deze in hout uitgevoerde, zeer duidelijk afleesbare remote control is voorbereid op toekomstige ontwikkelingen en heeft meer toetsen dan de huidige Unico cd speler kan begrijpen. Lastig is de programmering van de speler. Als ik mijn versterker harder zet en de Unico ontvangt dat signaal, dan springt de speler terug naar het begin van de track die speelt.

Het setje er omheen

De Unico CD vindt een plaatsje op mijn audiomeubel en ik sluit hem aan met een Lapp netsnoer op een gescheiden geaarde groep. Als interconnect naar de voorversterker gebruik ik zowel in cinch als in XLR een Siltech SQ-88 Classic. Dat maakt vergelijken tussen cinch en XLR aantrekkelijk. Beide aansluitingen mogen tegelijk actief zijn en beïnvloeden elkaar niet. De versterking komt van Marsh Sound Design. De Marsh P2000b in combinatie met de A200s levert een van voor tot achter gebalanceerd systeem op. Als bekabeling is ook gekozen voor Siltech Classic tussen de voor en eindversterker en naar de luidsprekers. Luidsprekers zijn mijn JMLab Electra’s 926 met een SW900 subwoofer.

Heel even kan ik luisteren naar een set Micro Utopia BE tijdens de recensie periode met de Unico als cd speler.De overige componenten ter vergelijk zijn een Teac/Monarchy Audio/Assemblage/Apogee cd combinatie, een Garrard/Pro-ject/Benz Micro/Linn platenspeler en een Musical Fidelity tuner. De stroomvoorziening komt van een Kemp netfilter met Kemp, Siltech en Sign netsnoeren. Wie graag op de hoogte is van alle types en kabeltjes kan de opsomming vinden onder dit verhaal.

Unison Research Unico CD

Na het warmdraaien

Als ik mij goed de biografie van Carla Bruni herinner is zij tenminste gedeeltelijk Italiaans. Een goed begin voor de Unico CD die zich met deze dame thuis moet voelen. Ik zet gebalanceerd in via de XLR uitgang en krijg een heel fijn stuk muziek te horen. Helder en breed met een uitstekende verstaanbaarheid van de stemmen van Carla en haar achtergrond koortjes. Het geheel is luchtig en vrolijk zonder in te boeten aan kracht in het laag. De weergave staat net voor de speakers en komt niet indringend de kamer in om recht voor de luisteraar uiteen te spatten. De stem van de zangeres wordt nogal hoog afgebeeld, alsof ze op een kleine verhoging staat te zingen.

Jane Monheit gaat na lange tijd de speler in. De Unico zet haar mooi los van de piano neer en gelukkig niet erin wat veel andere spelers wel doen. Haar zang kan digitale apparatuur laten klinken als het scheuren van lakens, de Unico heeft er geen moeite mee en gedraagt zich als een heer. De vleugel klinkt als een vleugel zonder bekrompenheid en vol kracht. Zo hoort het wel maar ook dat is lang niet altijd het geval. Een te kleine voeding waarop beknibbeld is en je verandert een vleugel in een bar piano tegen de muur. Uitermate soepel glijdt haar stem uit de conussen en vult de ruimte. Het is plezierig luisteren en blijft lang boeiend. Bij vlagen doet Jane Monheit mij nu denken aan een zangeres in een rokerig jazz café. De sfeer pakkend, de stemming zwoel en warm, de lucht van schraal bier in de neusgaten. Voor je staat er een “wijf met ballen” om je mee te trekken in haar op dat moment geschapen wereld. Knap als je dat als cd speler in de huiskamer weet neer te zetten.

Losgerukt en terug in de werkelijkheid schuif ik Dead Can Dance in de lade (ditmaal via de cinch uitgang). Heel mooi zweeft de stem en veel diepte is hoorbaar. De sambaballen reiken tot ver in de kamer al is niet elke korrel hoorbaar. De grote drums klinken minder als een olievat dan mogelijk is op nog duurdere spelers. Gebalanceerd spelend via de XLR uitgangen verschuift het beeld naar minder breed maar met meer lef en overtuiging. De sambaballen komen dichterbij en sluiten je in. De Unico CD maakt absoluut muziek en klinkt harmonieus. Niet gestoken scherp al heeft iedere solist voldoende ruimte om zich te tonen.

Wat korte indrukken met diverse soorten muziek. Roger Waters “Amused to Death” fragment met de arrenslee maakt een kleine sprong als de slee voor je langs gaat. Het gat in het midden is minimaal. De slee is al heel vroeg hoorbaar en lijkt dan echt ver weg en langzaam aan te komen glijden. Achtergrond koren staan op de achtergrond en niet om Waters heen. Met de Rachelle Ferrell opname van “Prayers Dance” ligt er een vergrootglas op haar ademhaling, zuchten, inademen en microfoonploppen vragen om aandacht. Daartussen vallen als waterdruppels de loopjes van een piano, de stuwende bas en de geslagen drums. Bij Ferrell valt wederom op dat de stem naar boven schuift en de zangeres op een podium is gezet. Als de muziekpassages drukker worden heeft de Unico CD daar wat meer moeite mee, zonder de moed op te geven en vechtend voor kwaliteit. Rachelle’s vertolking van “Funny Valentine” is heel fraai neergezet door de Unico. Goed in balans. De bas gaat diep, daar heeft de Unico geen enkel probleem mee. De percussie is minder opvallend. Dat is het eigenlijk steeds al. Rustig, niet overweldigend aanwezig. De Unico CD lijkt de meeste inzet te leveren met stemmen en instrumenten die in hetzelfde frequentiegebied als de menselijke stem werken.

Op het moment dat ik Mary Black ga vergelijken met de lp versie die is gemaakt van “By the time it gets dark” mist (zoals vrijwel elke cd speler) de Unico de absolute overtuiging en het analoge gemak. Daar staat tegenover dat de Unico fris en open is en minder druk geeft in het laag, wat ik hier uitermate waardeer. Ik mis met cd rijkdom en krijg er eenvoud voor terug. CD is minder boeiend en minder nadrukkelijk. De stem van Mary iets scheller met minder longinhoud. Nogmaals dat is minder aan de Unico te wijten dan aan het verschil tussen vinyl en polycarbonaat. Als ik afsluit met Dire Straits en kies voor “On every street”  klikt dat als gewoonlijk zwaar. De stem van Knopfler is fraai. De percussie ruist. De gitaar is een lust voor het oor. De definitie kan nog wat beter en dat is misschien terug te vinden in de buistechniek versus transistoren. Aan de andere kant is het nog steeds een moeizame actie om met silicium techniek de openheid van de buis in het belangrijke middengebied te evenaren. En daar blinkt de Unico CD op vele punten maximaal uit.

In de recensie noem ik meerdere keren de cinch uitgangen en de XLR uitgangen en de verschillen tussen beide. Om de lezer niet te verwarren is enige uitleg op zijn plaats. Bezien wij de schakeling van de Unico dan zien we dat als we de cinch uitgang benutten het signaal slechts door één helft van de twee aanwezige buizen wordt geleid. De twee andere helften zijn onbenut. Gebalanceerd benutten we de gehele buis wel als of we in plaats van één buis twee buizen parallel zetten, de mogelijkheden van de dubbel triode daarmee benuttend. Dat heeft onder meer tot gevolg dat het uitgangssignaal 2x zo groot is, dus van ca. 2 volt stijgt tot ca. 4 volt. Dat is soms vervelend, denk maar aan een te klein regelbereik van de volumeregelaar en soms fijn, omdat het signaal minder gevoelig is voor invloeden van buitenaf. Belangrijk is echter om je te realiseren dat een krachtiger signaal vaak beter klinkt dan een zwakker signaal in A-B vergelijkingen. Niveau verschillen zijn de grootste boosdoeners als het gaat om het misleiden van audioliefhebbers tijdens multitesten.

Om die reden heb ik de helft van de avonden gespeeld via de cinch uitgang, de andere helft via de XLR uitgang. Zo kwam ik niet in de verleiding appels met peren te vergelijken. Ten tweede valt er rekening te houden met de versterker. Mijn versterker heeft een gebalanceerde schakeling. Van voor tot achter. Nu is niet iedere gebalanceerde schakeling goed, maar in voorkomende gevallen presteert een versterker via gebalanceerde ingangen beter dan via de cinch ingang. Vraag is, komt dat door de versterker of is het te danken aan de bron? Dat is niet te achterhalen zonder via verloopjes de ingangen te bedriegen, wat helaas tot afbreuk van signaalkwaliteit leidt of tot brom. Waar ik naar toe wil is dat ik de Unico CD beter vind spelen via de XLR uitgang dan via cinch. Op de cinch aansluiting is alles wat kleiner, wat rommeliger en minder genuanceerd. Stemmen zijn dunner en heser en houden minder gemakkelijk de aandacht van de luisteraar vast. De weergave van basinstrumenten, die in mijn kamer toch al lastig is, vertroebelt iets meer ten opzichte van mijn eigen speler. In hoeverre de Marsh verantwoordelijk is voor de waargenomen verschillen weet is dus niet, wel weet ik dat ik in mijn set een sterke voorkeur heb voor spelen via de XLR uitgang. Zonder de cinch uitgang in een slecht daglicht te willen stellen want dat verdient de Unico CD niet.

Unison Research Unico CD

Doen?

De Unison Research adept heeft de Unico CD vast al ontdekt. Die hoef ik niet over de streep te trekken. De niet Unico reeks kenner zal meer schroom hebben om 1850 euro neer te leggen voor een cd speler die niets anders kan dan de standaard cd weergeven. Toch moet u eens overwegen hoeveel u hebt geïnvesteerd in een cd collectie en met welke kwaliteit u die wilt afspelen. De schrik slaat mij om het hart als ik diverse grote winkelketens bezoek en daar nog alleen maar dvd combi spelers aantref. Gelooft u mij, die zijn niet in staat de cd weer te geven op het bereikbare niveau van een dedicated speler. Dat heeft Unison heel goed gezien en men investeert in Italië liever in muziek dan in technologische snufjes.

Hoe die situatie over vijf jaar is weet ik niet, maar ik zie de weergave kwaliteit op dit moment bij veel merken meer en meer afnemen en vraag mij af of er een weg terug zal zijn. Alleen al om die reden ben ik blij met spelers als deze. Dat geeft de burger moed. Heeft u achterop uw versterker een XLR ingang, dan mag u wat mij betreft rennen naar de detaillist, snel langs de pinautomaat en de Unico CD bestellen. De kans dat u er spijt van krijgt lijkt mij uiterst gering. Alleen Cinch aanwezig? Dan kijken of de Unico CD matched in uw set, waarbij ik weinig tot geen problemen verwacht en u een fijne speler beloof. Als aanvulling op de Unico versterker? Doen en straks de set compleet maken met de tuner.

Importeur:
Analogue Audio Products
Barteldsgaarde 7
3436 RK  Nieuwegein
Tel: 030-6044342
Fax: 030-2383572
Web www.analogueaudio.com en www.unisonresearch.com
E-mail analogue@planet.nl