KR 300BXLS, Antares en Siltech Mxt Paris
Het leuke van ons werk als recensent is de mogelijkheid te leren. Te leren van apparatuur en de techniek erachter en erin, maar ook van degenen die de techniek leveren, de importeurs en verdelers.
De ‘300B scene’ is een bijna religieus gezelschap dat zweert bij een aantal definities. Zo dient een versterker te voldoen aan Single Ended Triode, Zero Feedback en moet het liefst een hoornluidspreker aansturen. Aan deze voorwaarden voldoen in de meest hoge mate versterkers die werken met of een 2A3 buis of een 300B. Beiden zijn ontwerpen uit een ver verleden en zijn nog steeds zij het met wat moeite en voor een hele dikke stapel van die euro-briefjes, te verkrijgen bij gespecialiseerde zaken. Dit zijn dan NOS buizen, New Old Stock. Gloednieuwe buizen originele verpakking met prijskaartjes rond de duizend tot vijftienhonderd euro het stuk. Bent u daar nog?
Maar, er zijn alternatieven. Steeds meer bedrijven komen op de markt met replicas van bovengenoemde buizen om de almaar stijgende vraag naar deze kunstwerkjes te bevredigen. Eerst in China waar vooral Audio Note de buizen vandaan haalde en onder eigen merk op de markt bracht. In de voormalige Sovjet unie hebben we Svetlana, in Tsjechie en Slowakije vinden we KR, Vaic, Tesla, JJ en waarschijnlijk nog wel meer. En niet te vergeten de met oude materialen en op de originele machines gefabriceerde 300B’s van het wederopgestane Western Electric.
KR 300BXLS, Antares en Siltech Mxt Paris
En om eerlijk te zijn moeten we de moderne 300B’s eigenlijk in een aparte categorie onderbrengen. Het zijn niet de originelen, het zijn op het origineel geïnspireerde ontwerpen. En door hun vaak met de meest moderne technieken vervaardigde en van de modernste ideeën voorziene resultaten, mogen ze best meespelen in het Geloof.
Veel van onze medegelovigen in de SETZFB kerk hebben het altaar – de buizenbak oneerbiedig gezegd – zodanig in elkaar zitten dat er volop gemodificeerd kan worden. De SETZFB altaren zijn van alle kanten toegankelijk en bieden de mogelijkheid de zich erin bevindende buizen simpel te vervangen door een andere. Iedere buis klinkt weer anders. Niet alleen per merk, maar zelfs per jaartal. Het is net wijn! Een bijzonder overzicht van een collectie 300B’s is te vinden op de site van Broeder Dick van de Merwe: www.triodedick.com
Een vast onderdeel van ons altaar is het SpiceRack. Dit is een verzameling buizen die al naar gelang de stemming en het soort muziek dat geofferd wordt de klank bepaald. De ene keer een JJ 300B omwille van het malse hoog en het lekkere fundament. Dan weer een stel Audio Notes voor een te scherp opgenomen stuk muziek. Favoriet is de AVVT versie van de 300B; een heel mooi midden en een prima basbalans. Slechts een nadeel, de kap van de Meishu moet iets open blijven omdat de buis net te lang is.
KR 300BXLS, Antares en Siltech Mxt Paris
Maar de 300BXLS dus. Deze buis is door count Ricardo voorzien van een een nieuw materiaal, kanthal, dat volgens zeggen in de Sovjet tijd nogal eens voor militaire doelen werd gebruikt. Het is in staat bij een hoge temperatuur een mooie emissie mogelijk te maken. De combinatie van kanthal en het hoge vacuüm maakt dat de afdeling PR van KR Enterprises komt met een getal van 40.000 branduren voor deze buis. Het zal wel. Verder is opvallend aan de buis dat deze is voorzien van 32 kathoden, een knap staaltje ontwerp en productie techniek. Maar we willen Muziek!
Het stel 300BXLS’en had bij Dick van de Merwe al een tijdje gedraaid maar was nog niet helemaal los. Daarom snel de kap van de Meishu en de de XLS’en erin. Wie dacht dat Microsoft Plug ‘n Play had uitgevonden? Mooi niet. De XLS’en kunnen zo iedere 300B versterker in en gedragen zich dan als een ‘normale’ 300B en levert dan een royale 8 Watt. In een wat aangepast ontwerp met een hogere bias instelling is er zo’n 20 watt uit te peuteren. Er is dus hoop voor slachtoffers van de rendements inflatie. Nu volgde een periode van inspelen, in totaal zo’n 100 uur heeft het spul met zichzelf staan spelen. En dan was er de grote dag dat de voorhang van de tabernakel opzij ging. De luisterruimte is sfeervol gemaakt. Gedimd licht, de grote boze buitenwereld buitengesloten, voldoende victualiën onder handbereik en een mooie voorraad software om uit te putten.
Om een lang verhaal kort te houden, deze buizen hebben ‘het’. Het is in dit verband een mate van overmacht die muziek met gemak los laat in de ruimte. Geen enkele vorm van stress, beperking of wat dan ook. Strakke, volledig gecontroleerd laag,en dat is voor een 300B een moeilijk punt. Het midden los en natuurlijk wat vooral bij stemmen mooi tot uiting komt en een hoog dat mooi afvalt zo bij 18,5 Khz. Dit is een buis die in een keten die deze kwaliteit evenaart voor uren en uren luistergenot kan zorgen zonder te vermoeien.
Met vereende krachten de Antares uit de kist gesjouwd en op het altaar geplaatst waar de Meishu nu even het veld moet ruimen. De Antares is een stereo eindversterker dus de CEC via de TacT RCS 2.0 op de Dac aangesloten zodat de Tact als voorversterker dient. De aansluitingen zijn allemaal met Audio Note zilver kabel, de luidspreker kabels zijn tri-wired single stranded solid silver (less is more eigenbouw). Deze keer wordt de KR versterker wel via een Omtec AC conditioner aangesloten. De hele keten is slechts op 1 punt geaard en dat is nu de Antares. Dan gaat spanning op de Antares en terwijl we wachten op het rode LED dat groen moet worden is er even tijd de Antares wat verder te bekijken.
KR 300BXLS, Antares en Siltech Mxt Paris
De eerste opname, Water Lily’s Philadelphia Symphonic, klinkt niet zoals we gewend zijn. Het laag is mooi en stevig, goed gecontroleerd, maar het hoge midden en hoog zijn schel. Dan maar iets heel anders, Jimmy Buffett’s Fruit Cakes. Ook hier weer dat schelle. Het is geen vervorming, maar puur klank. Wat doen we daaraan?
De fantastische Water Lily opname gaat weer de speler in en de meester hand van Kavi Alexander (links op de foto – © Soundstage Live) achter de knoppen is weer duidelijk hoorbaar. Het gemak waarmee de 300BXLS’en in de Meishu al van zich lieten horen is in de Antares misschien nog wel duidelijker omdat de bias spanning hoger is en de eindtrap een dikke 20 Watt kan leveren – liever niet met de 105 dB gevoelige Duo’s. Duidelijk is dat de Antares opgebouwd is met uitstekende componenten en dan met name de eindtrafo’s die voor een belangrijk deel het geluid bepalen in een SETZNFB opstelling. Voor iedereen die een fantastisch 300B geluid wil en niet beperkt wil zijn in de keuze van een luidspreker systeem is de Antares 300BXLS zeker gezien de zeer gunstige prijs en lange levensduur van de gebruikte buizen, een eersteklas aanrader. Nu maar wat verder luisteren.
Gebruikte apparatuur: CEC TL5100 CD loopwerk KR VT 850 mono blokken KR Antares TacT RCS 2.0 room correction systeen Audio Note No-Filter d/a converter Audio Note Meishu 300b SET gemodificeerde versterker Avantgarde Acoustic DUO silver luidsprekers Audio Note AN-J silver luidsprekers Bekabeling: bekabeling is allemaal puur zilver Accessoires: diverse netfilters |