Verslag: lancering Rhapsody Analog Recordings (RAR)

Rhapsody High End Sound & Vision is in de wereld van de analoge muziekopnames gestapt. Je kon al bij de speciaalzaak aan de Borneolaan terecht voor de allerbeste weergevers voor je zwarte goud, maar met de introductie van Rhapsody Analog Recordings (RAR) mag je nu ook bijzondere muziekproducties van het team in Hilversum verwachten.

Analoog is the only way

Een specialist in high-end audio apparatuur die niet alleen ‘software’ aanbiedt, maar zelf de productie ervan verzorgt, hoe logisch is dat? Eigenlijk heel logisch, bij Rhapsody. ,,Het leven zelf is analoog,” legt Harry uit, ,,dus waarom zouden we het op andere manier doen?”

We weten dat Rhapsody niet graag stil staat. High-end systemen samenstellen om het beste uit de muziek te halen is een blijvende zoektocht, in het verlengde van de jacht naar die heilige graal in hifi: een weergave zoals de artiest het bedoeld heeft. Al is het voor Harry en Michael meer een spel. ,,Creativiteit en nieuwe dingen doen kan allleen als je plezier hebt in je werk.”

Plezier dat het tweetal altijd uitstraalt als je bij ze op bezoek bent. In een weekend waarin de lancering van RAR centraal staat is dat niet anders: het statige pand in de mediastad is een zoete inval van vrienden, relaties en nieuwsgierigen die allen even hartelijk ontvangen worden. Er borrelt weer iets moois op nummer 25.

Music first

‘Muziek is een hobby, hifi is een beroep,’ zo weet Harry dat zelf altijd mooi te duiden. Het geeft je een beeld van een filosofie waarin het genieten voorop gaat. Je hoeft er niet lang bij stil te staan om te zien dat een eigen label inderdaad een heel logisch stukje van de puzzel is. Het vervaardigen van platen en tapes is immers niets anders dan wat Rhapsody al doet: het promoten van de betere muziekweergave. Vanuit vakmanschap op het gebied van de hardware én de software die dat mogelijk maakt, maar vooral vanuit een passie voor muziek. RAR voor iedereen met affiniteit met lp’s en tapes, en iedereen wiens bloed sneller gaat stromen van een weergave die alleen analoog biedt, maar toch vooral voor iedereen die muziek op 1 zet.

Harry van Dalen (l.) en Frans de Rond in het Muziekcentrum van de Omroep (MCO) in 2015 (verslag)

Het is voor Harry en Michael evenwel geen stap die licht genomen is. De jarenlange partners gingen niet over één nacht ijs en schakelden bovendien een derde partner in, audio engineer Frans de Rond van Sound Liaison, die net zo goed overtuigd is van het feit dat analoog de enige échte referentie is. Je vindt dan ook geen ingewikkeld business model aan de basis van Rhapsody Analog Recordings, ontstaan uit winstbejag of een noodzakelijke diversificatie van het huidige aanbod; het is dat gezamenlijke vertrouwen wat de fundering heeft gelegd. Niets grijpt de ziel, de essentie en het magische realisme van een live performance als een analoge opname. De nieuwe missie is niets anders dan de oude missie: om dat geluid zo goed mogelijk te benaderen. Rhapsody Analog Recordings doet dat door pure analoge direct-to-2-track opnames op de markt te brengen: directe kopieën van de master op ¼ inch analoge tape en limited edition vinyl albums.

Michael van Polen

Vergis je niet, het team van ‘RAR’ is nergens anti-digitaal. Sterker nog, ze zijn stevig pro-digitaal, mits op de juiste manier ingezet. Maar de discussie hier is niet analoog versus digitaal, of vinyl versus streaming. Het gaat om de filosofie áchter de opname. ,,Stilte bestaat niet in het leven, nergens niet. Het zijn allemaal frequenties, resonanties – of het nou gaat om het geluid van de wind bovenop een berg of het gepruttel van je eigen organen in een dode kamer, het leven is niet geruisloos.”

Michael, met zijn achtergrond als muzikant en technicus mogelijk een nog groter fan van analoog dan Harry, vult aan: ,,tapes zijn ‘lifelike’, met een energie en werkelijkheid die je op geen andere manier kunt krijgen. Je hoéft niet te masteren, want je hebt het allemaal al te pakken.”

Tapes zijn niet geruisloos. Platen ook niet. ‘Analoog is leven.’ Een prima antwoord op de waarom-vraag. Het studiomantra ‘We’ll fix it later’ is waar digitale mastering het ‘mis’ heeft. Fiks het niet later. Doe het nu. In het moment. ‘Recordings that give you the feeling that you are there.’

Debuutalbums

De eerste twee albums, die als plaat en tape verschijnen, zijn live-to-two-track-recordings die dat moment, het moment waarop de muziek daadwerkelijk gecreëerd wordt, 'direct en puur vastleggen'. De eerste RAR-productie is een album van pianiste Atzko Kohashi en vocaliste Denise Jannah en heet Lost & Found, een verwijzing naar het gegeven dat beide muzikanten elkaar na lange tijd weer vonden. De plaat werd opgenomen in de luisterruimte van de Rhapsody-thuisbasis. Where else?

Het tweede album is van Carmen Gomes en werd opgenomen in MCO Studio 2, de oudste radiostudio van Nederland. Carmen Gomes Inc. Sings Belafonte is een ode aan zanger en acteur Harry Belafonte, die de tracklist geïnspireerd heeft. En hoewel het vandaag toch vooral om die ‘software’ gaat (wat heet, met bijzondere tapes van 195 euro per exemplaar), kunnen we toch niet bepaald om de hardware heen. Je bent immers geen exclusieve hifi-speciaalzaak om voor de lancering van een eigen label een oude platenspeler uit de kast te halen.

Zo worden we verwend met onder meer de TAD Micro Evolution One. Deze ‘kleine’ TAD monitoren weten de kamer te vullen zonder de audio aan je op te dringen, spelen op een zeer stevig volume zonder dat de muziek luid klinkt en verdwijnen bovendien volledig van de plaats waar ze opgesteld staan. Wie geblinddoekt de ruimte in komt en drie keer rondgedraaid wordt om vervolgens de opdracht te krijgen een van de speakers aan te raken, loopt bij die zoektocht gegarandeerd éérst ergens anders tegenaan.

Studer tapedecks

Het high-end systeem van dienst in de kleine ruimte wordt opgemaakt uit merken als Soulution, MIT en dat indrukwekkende TAD. Bovendien heeft Rhapsody een primeur warmgespeeld staan: de Soulution 330. Het is echter niet die gloednieuwe geïntegreerde versterker die het meeste opvalt, maar het Studer tapedeck dat ernaast staat. Duidelijk niet de eerste de beste TEAC van de plank gehaald in een kringloopwinkel, maar een serieuze oplossing om het beste uit muziek op band te halen.

Wat blijkt? Rhapsody werkt samen met The Recorder Man, een Italiaanse specialist die bij het introductiefeest ook aanwezig is, om deze bijzondere modellen te reviseren. Gedurende de dag worden er al een paar gereserveerd voor de verkoop. Neem eens een kijkje op therecorderman.com om een idee te krijgen. De weergave? Nagenoeg ruisloos, zónder stilte maar wel met ongekende dynamiek en warmte.

Terug naar de filosofie

Het plaatje klopt. En hoe harmonieus de weergave uit een analoge opname vloeit, zo organisch voelt ook het ‘RAR’-project. Napratend met Harry kunnen we namelijk niet anders stellen dan dat het inderdaad allemaal erg logisch is wat hier gebeurt. Natuurlijk, het is ook wel een beetje een Don Quichote-verhaal, een beetje ‘als wij het niet doen, wie doet het dan wel?’. Maar waar Rhapsody Analog Recordings met het blote oog misvat kan worden als hobbyproject, is er in de luistervilla aan de Borneolaan weer heel wat meer aan de hand.

En ook dat is logisch. Het is tenslotte wel Rhapsody waar het nieuwe label ontstaan is. U weet wel, die audiospecialist die op het hoogste niveau high-end systemen weet samen te stellen. Die drie decennia geleden al met 3D-geluid uit twee speakers bezig was, vanuit de ontdekking dat de driehoek Spectral, MIT en Avalon een unieke soundstage neerzet. Die vaker met high-end innovaties komt. En die graag over de beste cappuccino in Nederland mag praten, maar ook op audiovlak bepaald geen verkeerde mix in huis heeft. Tel daar nog Frans de Rond bij, specialist in het vastleggen van muziek als bijna tastbaar geluidsbeeld, en je hebt opnieuw een geslaagd brouwsel.

Rhapsody Analog Recordings hoeft voor de komende edities op plaat en tape in ieder geval niet op zoek naar artiesten, die weten de Borneolaan zelf ook net zo goed te vinden. Wordt vervolgd!