Symphonic Line RG 14

“Deutscher Erzeugnis mit High End Pretenz”

Mijn broer woont al meer dan twintig jaar in Duitsland en mede daardoor kom ik zeer regelmatig in dit land van onze oosterburen. Wat ligt dan meer voor de hand dan dat ik, wanneer ik daar ben, bezoeken breng aan high end shows en dealers in de wijde omgeving van Karlsruhe, de stad waarin mijn broer nu al weer jaren woont en werkt. En iedere keer ben ik dan weer jaloers op hem omdat hij woont in een land met een èchte high end cultuur en hij omringd wordt door zo veel winkels met een aanbod op zeer hoog niveau van merken, veelal Duits, die bij ons in Nederland niet of nauwelijks bekend zijn of geïmporteerd worden. Zo was ik in juni op de High End 2001, de 2001 editie van de jaarlijks terugkerende, door de Duitse High End Society georganiseerde, hifi show met een daadwerkelijk hoog “high end” gehalte. Daar kwam ik “im Raum 238 des Kempinski hotels“ het aanbod tegen van Symphonic Line.

Terwijl ik daar stond realiseerde ik me dat deze fabrikant verantwoordelijk is voor het pulserende hart van een set die op mij een goede indruk gemaakt had tijdens de VAD 2000; “La Musika”, het totaal concept samengesteld uit Clearaudio draaitafel, Symphonic Line versterker en Acapella luidsprekers. Ik bedacht me dat, wanneer een totaal concept zo goed klinkt, de kans groot is dat de afzonderlijke componenten eveneens van goede kwaliteit zijn. Ik besloot dan ook ter plekke om bij terugkomst in Nederland op zoek te gaan naar de Nederlandse importeur van Symphonic Line. Bij navraag bleek het merk op dat moment in onze lage landen aan de zee nog geen importeur te hebben. Toen ik later vernam dat Audioclassics zijn pakket uitgebreid had met dit Duitse kwaliteitsmerk nam ik contact met hen op en eigenaar Johan Bezem van Audioclassics bleek onmiddellijk bereid om tijdelijk een exemplaar af te staan. Kort daarna kon ik de geïntegreerde versterker uit zijn handen in ontvangst nemen.

Symphonic Line

De grote man achter Symphonic Line is de Duisburger Rolf Gemein. Hij is medeoprichter van de eerder genoemde High End Society en is in 1979 met zijn eigen bedrijf gestart. Het uitgebreide productaanbod omvat niet alleen geïntegreerde versterkers maar ook solid state voor- en eindversterkers, buizenapparatuur, draaitafels en elementen, cd spelers, luidsprekers, kabels, filters etc. Hij brengt drie geïntegreerde versterkers; de RG 9, de RG 10 en de goedkoopste, de hier geteste RG 14.

RG 14

Deze versterker met de maten 45 x 10 x 38 cm ( B x H x D ) is als type al langer leverbaar maar de hier geteste versie is de laatste uitvoering met o.a. nieuwe condensatoren. In plaats van het door mij als uiterst kitscherig ervaren “Aranya” edelglans oppervlak dat de beide duurdere varianten “siert”, beschikt de RG 14 over een 10 mm dikke zwarte frontplaat. Draaiknoppen zijn geheel in stijl uitgevoerd; eveneens massief maar dan, bij de nieuwste versie althans, van een fraai contrasterende kleur waardoor het resultaat mij sterk doet denken aan de voor apparatuur van Mark Levinson zo kenmerkende kleurstelling. Aan het front is verder te zien dat het hier om een audiofiele purist gaat; zowel toonregeling als balans ontbreken. Wel is er een hoofdtelefoon aansluiting (6,3 mm). Direct naast dit geheel links geplaatste aansluitpunt bevindt zich een LED die oplicht wanneer de RG 14 door stroom geprikkeld wordt.

Daarnaast de power knop. In tegenstelling tot de meeste ontwerpen op de markt gaat het hier om een draaiknop. Mogelijk is dit plaatsen van de power knop aan de voorzijde van het
apparaat een impliciet advies om deze versterker uit te schakelen wanneer hij niet in gebruik is maar ik heb ervoor gekozen, eigenzinnig als ik ben, om deze boodschap te negeren. Vervolgens de tweede draaiknop; een selector met van beneden naar boven de standen phono, cd, tuner en aux. De phono voortrap van de 2550 Euro kostende basisversie heeft een ingangsweerstand van 46 kOhm en is alleen geschikt voor mm elementen. Wie over een mc element beschikt kan kiezen voor de duurdere versie die naast mm tevens mc elementen kan versterken. Deze 3100 Euro kostende, wat luxere uitvoering, heeft ook standaard een afstandsbediening; een feature dat de standaard versie moet ontberen en ik persoonlijk ook niet mis. De derde knop op rij bedient de monitor functie en is slechts van belang voor potentiele kopers die zelf opnemen. Van mij mag een dergelijke knop altijd achterwege blijven maar ik weet dat er zeer veel mensen zijn die er dankbaar gebruik van maken. De vierde draaiknop, die wat groter uitgevoerd is dan de drie voorgaande, is de volumeknop. Bij normaal huiskamer gebruik zal deze de negen uur stand nauwelijks voorbij komen. De versterker levert, volgens de specificaties, bij een belasting van 8 Ohm 100 watt per kanaal.

Aan de achterkant opnieuw eenvoud. Uiterst links een IEC aansluiting voor het meegeleverde Symphonic Line netsnoer. De luistersessies hebben voor het merendeel plaatsgevonden met gebruikmaking van dit custom made netsnoer. De robuuste Teflon geïsoleerde luidsprekeraansluitingen zijn van WBT. Vergulde aansluitpunten van het RCA type zijn er vervolgens voor pre out, handig voor het aansluiten van een extra eindversterker of een subwoofer, tape recording en playback, aux, tuner en cd. Uiterst rechts de phono aansluiting.

Een blik in het interne van deze geïntegreerde versterker toont, hoe kan het ook anders bij een “made in Germany” product, een fraaie, strakke, zorgvuldige opbouw met korte signaalwegen en met gebruikmaking van forse interne bekabeling en custom made onderdelen. Het is altijd weer goed om te zien dat een ontwerper het beschikbare geld met name gestoken heeft in die onderdelen die klankmatig van belang zijn. De door mumetaal afgeschermde voeding is ruim bemeten; 400 VA.

Symphonic Line RG 14

Aufstellung und Anschluss

De versterker heeft meerdere weken bij mij thuis gestaan. Een aantal malen heeft hij in mijn systeem plaats moeten maken voor andere versterkers die langskwamen maar gedurende de gehele periode heeft hij, zoals gezegd, aangesloten gestaan op het elektriciteitsnet. Uiteraard is wederom gebruik gemaakt van de Van Medevoort polechecker om een correcte aansluiting te waarborgen. Omdat het een nieuw exemplaar betreft heb ik de eerste weken regelmatig mijn “Purist audio design system enhancer” cd erop losgelaten en ook ’s nachts een geluidssignaal er doorheen gejaagd. Hoewel ik ook nog even de Master Four luidsprekers als weergevers gebruikt heb, stammen de beschreven luisterimpressies uit de latere periode waarin de versterker deel uitmaakte van mijn CEC / NorthStar / Clearaudio / Densen / Sonus Faber systeem met de gebruikelijke bekabeling en netfiltering. Heel kort heeft het mij tijdelijk door dezelfde importeur ter beschikking gestelde Creaktiv audiorack gediend als uitermate stabiele basis. Voor het grootste deel van de tijd was deze ondersteunende rol echter weggelegd voor mijn eigen, met diverse dempers en granieten platen uitgeruste, USM Haller audiomeubel.

Und jetzt; Anhören!

Mijn kritische luisterperiode gaat deze keer van start met het draaien van lp’s. Een achterliggende reden is dat ik kort geleden overgegaan ben tot de aanschaf van een door mij in een eerder stadium voor HiFi.nl geteste Clearaudio Basic phono voorversterker. Sindsdien is het evenwicht tussen gedraaide cd’s en lp’s uit balans geraakt in het voordeel van het zwarte goud. Een tweede reden is dat ik benieuwd ben of er ook in mijn systeem een synergie à la “La Musika” op zal treden nu ik Clearaudio en Symphonic Line combineer. Al eerder heb ik in mijn Twin Towers review ervaren dat Clearaudio zeer goed samengaat met hoogwaardige Italiaanse audioproducten van o.a. Pathos en Sonus Faber.

Meteen bij de eerste lp is al duidelijk dat de phono voortrap van de RG14 van een bovengemiddelde kwaliteit is. Ook is helder dat het hier om een ruim bemeten, stabiele versterker gaat die de speakers zijn ijzeren wil oplegt. Daardoor zijn de Concerto’s meteen in hun element.

Een plaat waar ik steeds opnieuw enorm van geniet is het orgelconcert van Poulenc. Een werk dat hij in 1938 geschreven en opgedragen heeft aan de Princesse Edmond de Polignac. Ik weet dat de kenners vinden dat dit werk het niet haalt bij de ruim tweehonderd jaar daarvoor al geschreven werken van Johan Sebastiaan Bach maar ik ben gelukkig geen kenner en vind het een prachtig werk. Met name het “gevecht” tussen de strijkers en het orgel vind ik heel imponerend. Dit dynamische treffen wordt door de RG14 krachtig weergegeven. Strijkers klinken fraai genuanceerd en onderling afgebakend in het homogene klankbeeld. Het orgel is magistraal. Het Boston Symphony Orchestra zet een groot beeld neer middels de Symphonic Line RG14 en het drama van Sophocles ontvouwt zich in al haar dramatische grootsheid. De orkestrale micro- en macrodynamiek is conform de realiteit. De stem van de verteller Michael Wagner staat mooi in de ruimte, omringd door zwarte duisternis. De solo piano van Reinbert de Leeuw bij het spelen van Gnossiennes staat midden tussen de luidsprekers in de kamer. Over de weinige noten van de muziek van Satie heen komt de unieke combinatie van mysticisme en absurditeit, naïviteit en maskerade, die in zijn muziek te vinden is en in zijn principieel excentrieke manier van leven tot uitdrukking kwam, in al haar zeggingskracht naar voren. Af en toe kan het grijsgedraaide Adagio van Albinoni ook mij nog boeien. De Symphonic Line verleent het werk de openheid van het middengebied die mij aanspreekt. Het orgel klinkt subtiel en de strijkers klinken vol en vloeiend in dit mooi opgebouwde werk. Mstislaw Rostropovitsch, die niet alleen qua techniek maar ook qua schoonheid van toon kan wedijveren met zijn grote voorganger Pablo Casals, weet de cello perfect te bespelen in het zeker niet eenvoudige cello concert van Dvorak. Het losse, muzikale geluid van de RG14 komt de klank van de cello zeer ten goede. Joe Morello’s bekkens klinken levensecht in het altijd weer heerlijke “Take Five”.

Bij het overstappen naar de cd versie van deze plaat heeft alles een wat minder sterke impact. Het is of Paul Desmond met zijn altsax op het podium een stap terug gedaan heeft. Wat blijft is de grote hoeveelheid lucht om de instrumenten. Het open karakter van het geluid van deze versterker nodigt mij uit tot het draaien van veel live opnames. Miles Davis’ trompet snijdt door die ruimte tijdens het concert op 5 juni 1989 tijdens het JVC jazz festival in het Chicago Theatre in Chicago, Illinois. De ambiance wordt perfect weergegeven door dit instap model van het Duitse High End merk. De aandacht van het publiek, de opmerkingen van de bandleden, de elektrische storing, het halverwege opdraaien van de geluidssterkte; het is of ik erbij aanwezig ben. Ook de perfect opgenomen studio opnames klinken heerlijk. De gevoelige stem van Holly Cole in “Loving you” bezorgt me een brok in mijn keel. “I love being here with you” zingt Diana Krall en via deze versterker zou ik het bijna geloven. Het Peggy Lee nummer klinkt zeer overtuigend in deze samenwerking met saxofonist Stanley Turrentine en bassist Ray Brown. De stem van Diana heeft de kenmerkende scherpe kantjes die versterkers van mindere kwaliteit onvoldoende belichten en de sax van Stanley heeft het scheurende volle geluid dat dit instrument zo karakteristiek maakt. De bas van Ray Brown zorgt voor het stevige fundament in dit nummer. Net zoals hij dat doet in zijn eigen trio tijdens het optreden voor een gezelschap van familie, vrienden en een selecte groep van notabelen in de Signet Studio in Hollywood die voor die gelegenheid omgetoverd wordt tot een jazzclub. De interactie tussen het trio en hun publiek komt vooral tot uitdrukking in het nummer “Tanga” dat de meeste mensen zullen kennen in de uitvoering van Dizzy Gillespie. Op deze cd wordt het trompet gedeelte voor zijn rekening genomen door de piano middels de persoon van Benny Green. In deze compositie met Afro-Latin invloeden komt de virtuositeit van de pianist goed naar voren. De noten rijgen zich prachtig aaneen en het is duidelijk dat de versterker geen enkele moeite heeft met het weergeven van “the pace and rythm” die deze opname “in spades” heeft. Er is veel lucht om bas, piano en de brushes van drummer Jeff Hamilton die de bekkens laten zinderen.

Symphonic Line RG 14

Zum Schluss

De Symphonic Line RG 14 is in ieder geval in één opzicht typisch Duits. Het is een zeer degelijk gebouwde en intern fraai opgebouwde versterker. Daarnaast is hij zeer stabiel, transparant en dynamisch. Hij beschikt over de zeldzame combinatie van een heerlijk open middengebied dat mij doet denken aan dat van een mooie buizenversterker en de gecontroleerde slam en definitie in het laag van een krachtige transistorversterker. Zijn standaard mm phonotrap is kwalitatief dermate goed dat hij uitnodigt tot gebruik, dan wel aanschaf, van een fraaie draaitafel. Hij heeft een mooie prijs / kwaliteit verhouding en het is dan ook mijn geheimtip voor met name de pure muziekliefhebber die op zoek is naar een geïntegreerde versterker in de prijsklasse rond 2500 Euro. Relevant is verder nog denk ik mijn, met verbazing geconstateerde, bevinding dat de prestaties van deze versterker nog verder toenemen wanneer het meegeleverde Symphonic Line netsnoer vervangen wordt door een door mij zelf gefabriceerde netkabel met rubber mantel. Experimenteren dus want het zou me niet verbazen wanneer blijkt dat, met een esoterisch snoer, daar zelfs nog meer winst te behalen is.