Bryston BP 25 en 3B ST


Philip van Deijk | 17 april 2002 | Bryston

Canada is een immens groot land waar we eigenlijk heel weinig over horen. Het is een land met een bevolking die over het algemeen niet teveel problemen kent en geen gekke sprongen maakt. Een bevolking waar wij Nederlanders tijdens de tweede wereldoorlog een hoop aan te danken hebben. Het kent een deels ongerepte natuur die fantastisch te fotograferen is. Misschien is het daarom dat wij Canada vooral kennen uit de (school)boeken en reisgidsen. Van aardrijkskunde lessen over de grootste watervallen ter wereld de Niagara Waterfalls, die Canada en de Verenigde Staten van elkaar scheiden. We weten eveneens dat Canada een heel uitgestrekt land is, waarvan het noorden nog zo ruig is dat er wilde beren rondlopen. Dit kan heel leuk zijn om te zien op tv. Zeer beangstigend als je `s nachts de wilde beren rond je tentje hoort schuifelen op zoek naar eten terwijl je in de wildernis aan het kamperen bent. Daarmee houdt de gemiddelde kennis van Canada denk ik wel ongeveer op. Hoe anders zal dat het geval zijn binnen audio. In Canada fabriceert men wereldberoemde audio apparatuur als luidsprekers van Totem en Mirage, versterkers van Classe Audio, Sonic Frontiers en uiteraard Bryston. Het zijn zeer gerespecteerde merknamen die we allemaal wel kennen. Twee Bryston producten dit keer besproken, komend uit dat beetje onbekende land aan de andere kant van de oceaan. Ter beschikking gesteld door importeur Mafico.

Beschrijf eens een Canadees

De versterkerset van Bryston die centraal staat is opgebouwd met de BP 25 voorversterker en de 3B ST eindversterker. Het assortiment van Bryston staat min of meer synoniem aan het land waar het vandaan komt. Stoer, ruig, degelijk, kortom gebouwd om er jaren lang plezier van te hebben en kan qua prestatie ook nog eens met de high-end top mee. De BP25 gaat voor € 2557,- over de toonbank en de 3B ST bemachtigt u voor € 2577,-. De BP25 is het topmodel onder de voorversterkers, terwijl de 3B ST de op een na goedkoopste eindversterker is. Onlangs is een 14B ST eindversterker verschenen, een bakbeest ,die naar verwachting klinkt als een klok. Naast de stereo en mono eindversterkers heeft Bryston ook nog een aantal multichannel-eindversterkers in het pakket zitten, welke geschikt zijn voor home-theater doeleinden. De BP25 is een mooie, slanke en elegante verschijning. De compacte bouwwijze geeft in fysiek opzicht niet veel waar voor je geld. De versterker meet 44 cm in de breedte, 28 cm in de diepte en gaat slechts 4,5 cm de hoogte in. De kast voelt behoorlijk zwaar aan en de naald van de weegschaal blijft ondanks de geringe afmetingen hangen op een respectabel gewicht van 7.5 kg. Bedenk daar bij op dat de voeding in een losse behuizing zit. Het grote voordeel daarvan is dat je hem makkelijk uit de buurt van de versterker zelf kunt zetten, waardoor hij geen negatieve invloed op het geluidsbeeld kan uitoefenen. Je zult met de BP25 niet snel vastlopen in aansluitmogelijkheden. Op de BP25 zijn een aardige hoeveelheid bronnen aan te sluiten. Zo beschikt hij over twee paar gebalanceerde ingangen en vijf paar RCA ingangen waarvan er één bestemd is voor een phono ingang. Eén paar gebalanceerde uitgangen, twee paar RCA uitgangen en een tape-loop. Altijd handig wanneer er analoog opgenomen moet worden. En niet te vergeten, bij deze voorversterker wordt een afstandbediening mee geleverd. Niet zo`n klein, licht plastik dingetje dat al uit elkaar valt als je ernaar kijkt. Nee een grote, stevige uit metaal gemaakte afstandbediening. Je voelt dat je iets in je handen hebt, dat schept vertrouwen.

Dan de 3B ST eindbak. Met deze versterker krijg je fysiek gezien wat meer versterker in huis. Hij heeft een breedte van 48 cm, tegenover een diepte van slechts 23 cm en een totale hoogte van 13 cm. De 3B ST weegt 10 kg. Bryston laat u voor wat betreft de kleur de keuze uit zwart en aluminium. Bovendien kunnen de eindversterkers voorzien worden van handles op het front. Bij de versterker die ik in huis kreeg zaten deze er niet op. Maakt verder klankmatig niet uit, het is puur een praktische of een esthetische kwestie, de één vindt het mooi een ander niet. Ik kan mij voor stellen bij grote en zware versterkers die in een rack staan, dat het makkelijker is om ze aan de handles te plaatsen of eruit te nemen.
Op mijn eigen Audio Research zitten eveneens handles en ik vind het de versterker net iets meer cachet geven. Goed, wat veel belangrijker is, de vraag wat deze versterker zoal in huis heeft. De 3B ST geeft aan een 8 ohm belasting 120 watt af en bij 4 ohm loopt het op tot 200 watt per kanaal. Qua vermogen zou het wel goed moeten zitten voor het gros van de speakers. Dat blijkt ook wel uit het gedrag van een ledje voor op de 3B ST. Bij inschakelen groen, het heeft nimmer een andere kleur gekregen. Deze led is namelijk een optische indicatie dat de versterker aan het eind van zijn Latijn is. Gaat de volumeknop ver naar rechts en wordt er door de luidsprekers meer vermogen gevraagd dan beschikbaar is, dan gaat deze led naar geel. Wordt de volumeknop toch nog verder naar rechts gedraaid en dreigt de 3B ST echt over de kop te geraken, dan licht de led rood op. Persoonlijk vind ik dit een heel goede manier van indicatie. Op een feestje waar de feestgangers ongevraagd aan de volumeknop draaien kan er op tijd en adequaat worden ingegrepen. Mocht het vermogen van de 3B ST permanent te kort schieten, geen probleem, de versterker is heel makkelijk te bridgen tot een mono-eindversterker. Zo komt er maar liefst 400 watt bij 8 ohm beschikbaar en dat moet toch wel genoeg zijn om de meest lastige luidsprekers aan te sturen. Het omschakelen van stereo naar mono gaat heel simpel, op de achterzijde zit een schuifje dat je daarvoor omzet. Net als op de voorversterker is er voorzien in een gebalanceerde ingang, waardoor de hele audioketen gebalanceerd aan te sturen is.

Verder laat ik het wat betreft de technische gegevens van beide versterkers hierbij. Wilt u dieper ingaan op technische specificaties, kijk dan op de website van Bryston of van importeur Mafico. Tenslotte is opvallend van Bryston dat op de producten 20 jaar garantie wordt gegeven. Als fabrikant dien je dan echt vertrouwen in je product te hebben. Nu hebben ze dat ook wel, Bryston draait niet voor niets al een hele poos met zijn versterkers in de professionele markt mee. Hordes opnamestudio`s zijn voorzien van Bryston versterking. Net zoals zij de versterking verzorgen van bekende popgroepen als die live optreden.

Bryston BP 25 en 3B ST

Mijn woonkamer is niet een van de makkelijkste luisterruimtes. Gelukkig (of helaas is meer op zijn plaats) zijn de meeste luisterruimtes die tevens woonkamer zijn verre van ideaal. Meestal valt er wel mee te leven en het is niet anders. Mijn woonkamer is 8 meter lang en 5 meter breed. Een zijde is over een lengte van 8 meter voor een groot deel voorzien van glas, waarvoor gordijnen hangen. Een prettige bijkomstigheid van deze afmetingen is, dat ik mijn luidsprekers geheel vrij kan opstellen. Ik kan ruim experimenteren met het plaatsen van luidsprekers. Verder zijn de wanden in de woonkamer voorzien van een zogenaamd spachtelputz werk. Plavuizen liggen op de vloer. Niet echt ideaal, het is van oorsprong een vrij harde, holle ruimte. Met wat aanpassingen en kunstgrepen is dit redelijk tot goed onder controle gebracht.

Het luisteren zelf

Uiteraard heb ik weer een groot arsenaal aan cd`s beluisterd, zowel bekend als onbekend materiaal. De vaste lezers op Hifi.nl weten inmiddels dat ik niet alleen audiofiel georiënteerde cd`s draai, doch de muziekkeuze zo breed mogelijk houd. Nadat mijn eigen geliefde Audio Research versterker een plaatsje op een kamer van de eerste verdieping had gekregen, kon ik de Brystons in mijn Standesign audiorack plaats laten nemen. De weken dat de Brystons bij mij logeerden was ik genoodzaakt later op te blijven dan gezond is. Ik moest en zou regelmatig tot diep in de nacht onderuitgezakt aan de bank gekluisterd zijn, luisterend naar de tonen die de Brystons aan mijn Avalons ontlokten. Er was geen keuze omdat de setopstelling mijn aandacht bleef trekken en mijn Teac cd-speler iedere keer weer om nieuwe cd`s zeurde. De Bryston versterkers laten namelijk precies horen dat de ontwerpers van deze consumentenserie een grote dosis ervaring hebben in de professionele audio-wereld. Op de live cd`s ervaar ik de PA-sound zoals die bij live-concerten aanwezig is. De live-cd`s Real World van Peter Gabriel, Live At Wembley van Queen, Delicate Sound Of Thunder en Puls van Pink Floyd zijn daar mooie voorbeelden van. Je hoort altijd het "open lucht geluid" zoals het in grote stadions klinkt. Zelf ga ik regelmatig naar grote openlucht concerten, zoals destijds het concert van Pink Floyd in het Feijenoord Stadion in Rotterdam. Die sfeer die je daar voelt en meemaakt, kreeg ik met de Brystons weer in mijn woonkamer terug. Voor zover mogelijk natuurlijk. Tijdens het concert stonden in De Kuip niet alleen aan de voorzijde maar ook links, rechts en achter het publiek de enorme luidsprekers opgesteld. Tijdens Money hoorde je dan ook alles om je heen, het rinkelende geld, de afgescheurde kassabon, het aanslaan van de kassa noem maar op. Iedereen die dit nummer kent snapt wat ik bedoel. Dat kreeg ik bij mij thuis ook terug, voor, links, rechts en achter. Dat is ook te danken aan mijn Avalons, die het driedimensionale beeld extreem goed weer kunnen geven. Maar toch, de Brystons sturen de Avalons aan. Beluister het nummer Dogs Of War, het laag komt rollend en grommend naar je toe en kan zelfs een zekere mate van angst inboezemen.

Bijzonder zijn ook altijd de in de MTV-studio live opgenomen unplugged cd`s. We kennen allemaal de cd van Eric Clapton wel, maar een aanrader is ook de Unplugged cd van Nirvana. Deze cd is zo "close". Daar bedoel ik mee dicht en intiem met het publiek opgenomen. Dat hoor je terug in de stem van Kurt Cobain. Zijn zachte keelgeluidjes, de emotie die in zijn stem ligt, maar ook het plezier dat de groep heeft bij de opname hoor je terug. Tevens laat de constant aanwezige mee opgenomen 50 Hz brom van de PA apparatuur, hoe gek het ook klinkt, je meeslepen in het intieme optreden van Nirvana. Ik heb niet alleen live-cd`s gedraaid maar ook in de studio opgenomen cd`s. Daarbij valt het op dat het lijkt alsof je regelmatig zelf aan de mengtafel zit. Dit fenomeen was me eerder bij goede versterkers opgevallen, maar niet zo extreem als bij Bryston. Ik zal dit verduidelijken met de cd Love Scenes van Diana Krall. Daar hoor je regelmatig dat de schuiven opengedraaid worden vlak voordat madame Krall gaat zingen. Op dat moment komt er heel veel achtergrond informatie en detail vrij. Je hoort de kledingstukken over elkaar heen schuiven en Krall met haar mond smekken bij het aanzetten van de eerste tonen. Verder begeef je je bij de cd No Cover van Sarah-K in de opnameruimte zelf. Opgenomen op het Chesky label en dat wil over het algemeen zeggen dat de cd`s extreem veel aandacht hebben gekregen. Dat hoor je en voel je aan je water. David Chesky himself komt in mei van dit jaar naar Nederland om een workshop te geven met betrekking tot zijn nieuwe opnamesystemen. Een verslag hiervan zal uiteraard op hifi.nl te lezen zijn.

Terug naar Sarah-K., Tussen alle instrumenten door hoor je hoe vrolijk bassist Gary Richardson zijn vingers laat glijden en plukt aan de snaren van zijn bas. De stem van Sarah is heel bijzonder en alleen op goede installatie wordt het maximale uit haar stem gehaald. Tijdens If I Could Sing Your Blues bijvoorbeeld hoor je hoe zij haar stem laat samen spelen met de klanken van Flugelhornspeler Chuck Mangione. Daar tussendoor het gitaarwerk onttrokken aan een 9-strings gitaar van Hui Cox.

Als we nu toch met de cd`s van het Chesky-label bezig zijn, kan ik u ook de cd`s van Ana Caram aanbevelen. Ana is een Braziliaanse zangeres die echt een waanzinnig mooie stem heeft en over het algemeen vrolijke en zonnige Zuid-Amerikaanse muziek maakt. Lekker om alvast in de stemming te komen voor de warme zomermaanden. Meer vrouwelijke artiesten. Ik ben aanbeland bij een cd van Dee Dee Brigdewater. Dee Dee is een zangeres van een heel andere orde maar daarom niet minder mooi, integendeel zelfs. Op de cd Dear Ella werkt Dee Dee samen met een big band, een orkest en een trio. Op de nummers waar de big band een hoofdrol speelt is te horen dat Bryston ook goed met blazerssecties overweg kan. Trompetten en trombones worden door de Bryston snel en hard (niet schel) weergegeven, Zonder dat het geluid in de knoop raakt en het geheel een brei van gekrijs wordt. Stemmen, het middengebied en het hoog, ook daar weten Bryston versterkers goed mee om te gaan.

Op de inmiddels zeer bekende cd Rendez-Vous van Cassandra Wilson, waarop zij begeleidt wordt door pianist Jacky Terrason, staat de stem van Cassandra als een huis. Naast Cassandra is iets lager de piano van Jacky te horen en op de achtergrond, duidelijk waarneembaar de percussie-instrumenten. Om al deze instrumenten heen is een soort "luchtbel" waarin het aanzetten en het uitsterven plaatsvindt. Met daartussen het zwart, dat de rust van de versterker kenmerkt. Hoe houden versterkers zich als je een cd van de bassist Ray Brown of cd`s van zangeres Patricia Barber in de cd-lade legt? Of de begerenswaardige cd Temptation van Holly Cole met de beruchte Trainsong. Hope van Hugh Masekela en Antiphone Blues. Dit gezelschap laat feilloos de tekortkomingen in het laag horen. De combinatie BP 25 en 3B ST is op geen enkel moment echt in de problemen gekomen. Alleen in het zeer diepe laag is de detaillering niet meer zo duidelijk waarneembaar. Zeker niet als er wat harder gedraaid wordt. Daar hoeft Bryston zich niet voor te schamen met in het achterhoofd de prijsstelling. En gezien het vermogen dat de 3B ST levert voor uw euro`s. Wil je echt dat je luidsprekers in het diepe laag in een houdgreep genomen worden, dan zul je naar de grotere broers van de 3B ST moeten, of de 3B ST bridgen.

Bryston BP 25 en 3B ST

Concluderend

De combinatie BP 25 met de 3B ST vind ik zeer geslaagd. Met het bijkomende voordeel dat de 3B ST in een handomdraai om te toveren is tot een monoblok met een puist vermogen. Het geheel ziet er netjes en verzorgt uit. Pak je de versterkers vast en til je ze op, dan schenken ze je het vertrouwen dat ze gebouwd zijn om er eeuwen lang van te kunnen genieten. De versterkerset kenmerkt zich bij mij als een set die er geen doekjes om windt. In je eigen luisterruimte neem je plaats achter de mengtafel in een opnamestudio. Met live-cd`s hebben ze het fantastische vermogen je te plaatsen tussen het publiek en je te laten proeven van de sfeer van een concert. Enig punt van kritiek is het ontbreken van maximale detaillering in het diepe laag. Ik ben benieuwd wat de grotere broers, die met veel meer vermogen uitgerust zijn, in het laag zouden doen. Of een tot mono geschakelde 3B ST. Zo`n combinatie houdt de luidsprekers ongetwijfeld in een ijzeren greep. Voorlopig zou ik heel lang kunnen leven met Bryston in een combinatie zoals die nu weer in de doos in de gang staat.

Prijzen

Bryston BP 25 € 2557,-
Bryston 3B ST € 2577,-

Gebruikte apparatuur:
Teac VRDS-7 transport met Peter van Willenswaard modificatie
Audio Alchemy DDE 32+ jitter reductie/upsampling
Monarchy Audio 22B dac Audio Research CA-50 geintegreerde buizen versterker
Bryston BP 25 voorversterker
Bryston 3B ST eindversterker
Avalon Avatar speakers
Interlinks: Monster, MIT, Gotham LS-kabels: MIT
Accessoires: Eigenbouw netfilter, Standesign audio meubel