Van den Hul The First Ultimate versus The Integration Hybrid


René van Es | 28 december 2001 | van den Hul

Wij spreken eind jaren `70 als er in een audiowinkel in Den Haag een jongeman werkt die beweert dat hij verschillen kan horen tussen kabels. Hij vertelt aan klanten dat hij stad en land afzoekt naar diverse stukjes coax kabel omdat hij merkt dat zijn platenspeler (cd was er nog niet eens) beter of slechter klinkt met andere dan de standaard geleverde SME kabels. Via Audioscript, een bedrijf dat zich onder meer inzette voor een betere radio-ontvangst komt hij uit bij Pope en kiest uiteindelijk voor elke interconnect voor een stukje Pope kabel. De klanten hoorden het verhaal aan, lazen tijdschriften als Disk en Luister, schudden meewarig het hoofd en gingen huns weegs. Je kocht een ander element als je een beter geluid wilde, of een betere arm. Maar kabels, het moest niet veel gekker worden. Maar er waren toch twijfelaars en die gingen met eigen soldeerbout en eigen oren aan de slag. En die kwamen terug. Het bleek waar te zijn wat die jongen beweerde. Sterker nog, je kon zelfs met speaker kabels betere resultaten halen. Dat men dat niet alleen in Den Haag ontdekte, is gebleken. De huidige miljoenenbusiness in interconnects, speakerkabel en netsnoeren laat zien dat veel audioliefhebbers zich nu elke dag bezig houden met luisteren naar kabels.

Van den Hul

In diezelfde eind jaren `70 gaf aan een Rijswijkse school een uitermate vriendelijke leraar natuurkunde les. Een leraar die in de avonduren nog iets anders deed, het bewerken van diamant voor pick up elementen en die zich ook nog bezig hield met versterkers en luidsprekers. Ik weet niet op welk moment hij aan het lesgeven de brui gaf en zijn naam verbond aan zijn produkten, maar zeker is dat het hem geen windeieren heeft gelegd. Vandaag de dag is Aalt-Jouk van den Hul over de gehele wereld bekend en wordt gezien als een gerespecteerd ontwikkelaar van high end audio produkten. Gebleven is de vriendelijke leraar, de bescheiden mens met een enorm inzicht in materialen en technieken. En innovatief, want wie anders dan Van den Hul bedacht een kabel die uitsluitend bestond uit geleidende koolstof voor audio toepassing. De geboorte van The First.

Elk goed produkt verdient een opvolger. Zo ook The First en zo ontstond een van de twee hier beschreven kabels, The First Ultimate. Nog steeds een kabel die volledig is opgebouwd met als geleidend materiaal Linear Structured Carbon (LSC). De kern bestaat uit 12.000 geïsoleerde vezels van elk 7 micron. Volgens Van den Hul dun genoeg om elektronen slechts een kant op te kunnen laten bewegen, waardoor "vervuiling" van het signaal wordt voorkomen. De isolatie tussen kern en mantel is een polyethyleen foam met een lage capaciteit en minimale dielectrische absorptie. Het verschil tussen de oorspronkelijke The First en de huidige The First Ultimate zit hem in de afscherming. Was The First opgebouwd met twee lagen LSC, de Ultimate heeft er 6 (totaal 114.000 vezels) en heeft daardoor een veel lagere weerstand van ca. 4.8 Ohm aan de mantel. Dat voorkomt problemen met brom veroorzaakt door aardlussen. De signaalader behoudt de hoge 36 Ohm weerstand. De buitenmantel van de kabel is gemaakt van milieuvriendelijk Hulliflex. Met uitzondering van de cinch connectors is er in de gehele kabel dus geen stukje metaal te vinden.

Voor wie niet gelooft in metaalvrije kabels, heeft Aalt-Jouk een complete range aan andere produkten in de schappen van uw audiodealer liggen. Nieuw zijn de Integration Hybrid kabels die behoren tot de Fusion Series. De Integration Hybrid is oorspronkelijk gebaseerd op de succesvolle D-102 III, nu zijn de twee geleiders vervangen door vier getwiste aders, elk opgebouwt uit een legering van koper, zink en zilver. Niet de meest voor de hand liggende combinatie. Direct om de geleider heen is een geleidende laag gevormd van LSC en pas daaromheen een PE foam. Dan de afscherming, wederom met een laag LSC afgedekt en Hulliflex als mantel. De gekozen materialen staan borg voor een lange levensduur, een hoge stabiliteit en de kabels zijn uitermate buigzaam. De Integration Hybrid is gemerkt aan een zijde, dat is de kant waar de mantel aan de aarde is verbonden. De kabel is semi gebalanceerd. De weerstand van de kabel is veel lager dan van The First, 0,43 Ohm per meter voor de signaaladers en 0,62 Ohm per 100 meter voor de mantel. Capaciteit 86 pF per meter en de karakteristieke impedantie is 75 Ohm waardoor de kabel ook als SPDIF kabel te gebruiken is.

Van den Hul The First Ultimate versus The Integration Hybrid

Gebruik

Ik gebruik al jarenlang The First kabels als digitale kabel en tussen dac en voorversterker. Een keuze gebaseerd op neutraliteit, detail en rustige weergave. Ik weet dat je beter kunt, maar ik wil niet kiezen voor een bepaalde "klank" omdat het testen met zich meebrengt dat je een zo neutraal mogelijke combinatie opbouwt. Bovendien speelde de prijs destijds een rol. In de afgelopen jaren zijn vele componenten vervangen in de set, echter de kabels bleven gelijk. Zonder enige vorm van veroudering. Voor deze test is gekozen om de nieuwe kabels in te zetten als interconnect tussen dac en voorversterker, in twee combinaties, Monarchy Audio 22B met een Sphinx PJ 2 Mk 1 en de tweede combinatie een CEC TL-71 dac met Clearaudio Balance voorversterker. De voorversterkers zijn gemixt zodat in totaal vier combinaties zijn beluisterd. Overige componenten wisselden wel, met name de luidsprekers, maar de essentie is de koppeling dac/voorversterker hier van belang.

Zodra The First werd vervangen door The First Ultimate trad en duidelijk verbetering op in het geluid. Eigenlijk op elk front. De detaillering neemt toe, het geluid wordt puntiger, ruimer, breder en het lijkt of de zaal waarin is opgenomen groter is geworden. Je merkt en voelt veel beter de luchtverplaatsingen in en om de instrumenten en stemmen. Het geheel wordt "echter" en makkelijker om naar te luisteren. Het aantal hoorbare details neemt toe, de weergave van de hoge tonen is directer en minder versluierd, het laag wat dynamischer en krachtiger. In alle combinaties is dit zonder enige moeite hoorbaar en de Ultimate is duidelijk een klasse beter dan de oorspronkelijke The First. Hetzelfde effect bereik je met de Integration Hybrid. Ook die verslaat de The First in elk opzicht en is een evenknie van de Ultimate. De verschillen liggen op het gebied van helderheid en ruimtelijke informatie. Waar naar mijn idee de Ultimate veel lucht en ruimte geeft, heeft de Integration een meer directe sound en vraagt nadrukkelijker de aandacht. Hoewel de volgende opmerking mij moeilijk afgaat vanwege "het schot voor open doel", meen ik toch terecht op te merken dat de Integration Hybrid meer naar "metaal" klinkt. Dat laatste zonder dat ik direct kan aanwijzen of je naar koper of zilver luistert. Een eveneens zeer neutrale klankbalans.

In de door mij gekozen en beschikbare combinaties zou ik The First Ultimate inzetten bij de Monarchy Audio dac. Die is op zich erg direct en verlangt wel wat rust en ruimte van de achterliggende apparatuur. Niet dat er concessies worden gedaan aan neutraliteit, maar de combinatie is zeer muziekaal en laat je lekker meegaan in de geschapen sfeer zonder opdringerig te zijn. De CEC dac doet het wat beter met de Integration Hybrid. Die kabel is wat puntiger terwijl de dac wat rustiger is. Ook hier weer zonder dat je kunt aanwijzen waar de combinatie naar neigt, warme aangename klank of koel en analytisch. De beide kabels tonen nauwelijks karakter, wel kwaliteit. De stap terug naar de oorspronkelijke The First is nog gemakkelijk omdat het klankbeeld niet verandert. Wel neemt het genoegen om naar muziek te luisteren af en wordt het geheel wat "vrijblijvender". Minder pakkend en minder live. In elke combinatie verslaan de nieuwe types van Van den Hul de voorganger. Zodat zowel met de CEC als de MA als totaal een beter plaatje wordt neergezet.

Van den Hul The First Ultimate versus The Integration Hybrid

En dan ….

Ik schreef hiervoor al, de terugweg is pijnloos maar niet echt leuk. Een reden om The First Ultimate aan te schaffen en de "oude" First te verbannen naar de tuner, waar hij een upgrade is voor de daar eerder toegepaste The Source Hybrid (ook Van den Hul). De keuze tussen de Ultimate en de Integration was op zich lastig, de lage Ohmse waarde van de Integration biedt een voordeel voor de aarde en bromt wat minder. De Ultimate klinkt net wat lekkerder en ruimtelijker. Wat zachter in karakter, alsof het geluid wat meer rijping heeft ondergaan. In autotermen zou ik de Ultimate beschouwen als Duits comfort en souplesse, de Integration als Britse power met een meer directe wegligging. Het prijsverschil tussen de twee kabels dwingt u niet tot een keuze, The First Ultimate verwisselt voor 203,75 euro van eigenaar, de Integration Hybrid voor 181,06 euro. In het licht van de huidige cd prijzen, een enkele cd meer of minder . Prijzen voor beide kabels in lengtes van 60 of 80 cm. Andere lengtes zijn leverbaar tegen meerprijs. Zie daartoe de site van importeur Tannoy en lees ook eens de ontwerp filosofie van Aalt-Jouk van den Hul op zijn eigen site.

Die jongen in die audiozaak heeft nog altijd het gevoel dat hij het bij het rechte eind had toen hij verschillen waarnam in geluid tussen kabels. En vandaag de dag hoort hij ze nog steeds. Dat blijkt uit bovenstaande tekst, want ik was die roepende in de Haagse woestijn. Had ik toen maar het geld dat ik uitgaf aan audio geïnvesteerd in aandelen Monster, Van den Hul, Audioquest etc. Had ik nu niet meer hoeven werken om een setje kabels aan te schaffen.

(Foto`s kabels afkomstig van de Van den Hul site)

Gebruikte apparatuur:
Pro-ject Perspective platenspeler
Highphonic MC-A300 element
Sphinx Project 2 met phono board op MC stand
Clearaudio Balance voorversterker
Monarchy Audio SM-70 klasse A versterkers
Focal B400 kit gebaseerde luidsprekers
Speaker & Co Cinema Sub 2 actieve subwoofer
Audiolab Fidjol en Kalimba luidsprekers
Teac VRDS-T1 cd loopwerk met Trichord Clock 2
Monarchy Audio DIP Mk 2 anti jitter box
Monarchy Audio M22B Dac
CEC TL-2x loopwerk
CEC TL-71 Dac
Musical Fidelity Elektra E50 tuner
Sony MDS-JE500 minidisk speler
Interlinks: Linn Analogue, VdH The First, The First Ultimate, Integration Hybrid en The Source HB, Sonic Link Silver Pink, Puresonic XLR, TAF Next 2, diverse digitale kabels
LS-kabels: Ocos
Optisch: Audioquest, Deltac
Accessoires: Eigenbouw netfilter, ferriet clamps, Standesign Saturn 5 audio meubels, Target VW1 muurbeugel, rubber netkabels, WBT steker materiaal, Kemp Electronics filter en Kemp kabels