Welke soorten hoofdtelefoons zijn er zoal?

Hoofdtelefoons kan je in categorieën onderbrengen op basis van verschillende kenmerken, waarbij er aan het eind van de rit vaak een mengelmoes van verschillende termen ontstaat. Dat maakt het er niet makkelijker op om te begrijpen waar een verkoper het eigenlijk over heeft, wanneer hij je wijst op die mooie 'on-ear Bluetooth-hoofdtelefoon met actieve noise-cancelling' die in de folder stond.

De meest gebruikte indeling verwijst naar de draagwijze: de manier waarop de hoofdtelefoon op je hoofd zit. Daarin maakt men het onderscheid tussen 'over-ear' (de oorkussens zitten om je oren heen, fig 1), 'on-ear' (de oorkussens zitten op je oren, fig 2), 'in-ear' (de tipjes van de hoofdtelefoon zitten in je oren, fig 3) en 'earbuds' (oortjes waarvan de uiteinden rusten op de rand van je oorschelp, fig 4).

Een tweede populaire opdeling verwijst naar de constructie van de behuizing bij een hoofdtelefoon: open of gesloten. Met de behuizing wordt verwezen naar de kamer waarin de driver (luidspreker) van de hoofdtelefoon gemonteerd is. Bij een gesloten hoofdtelefoon is deze kamer volledig dicht - er kan alleen geluid ontsnappen door de openingen die naar het oor gericht zijn. Bij een open hoofdtelefoon is deze kamer niet volledig gesloten, maar maken openingen in de kamer het mogelijk dat er ook geluid naar de buitenwereld ontsnapt.

Gesloten hoofdtelefoons zijn veruit het populairst voor mobiele toepassingen: ze lekken weinig geluid naar de buitenwereld toe, isoleren de luisteraar goed van omgevingslawaai en produceren vaak een diepe bas die iets beklemtoont wordt. Open hoofdtelefoons zijn veruit het populairst voor kritisch luisteren in de huiskamer. Ze isoleren amper geluiden van buitenaf en laten zich ook enkele meters ver horen, maar anderzijds produceren ze ook een luchtiger en ruimtelijker geluid.

Half open

Soms wordt er ook nog gewag gemaakt van een half-open constructie. Strict genomen is dit nog steeds een open constructie, maar de fabrikant wil met de term meestal aangeven dat het geen 'extreem' open ontwerp is, waardoor er minder geluid lekt. Ook hier zijn er dus nog gradaties.

Daarnaast worden er vaak nog andere termen gebruikt die verwijzen naar het inzetgebied of een onderscheidend kenmerk van de hoofdtelefoon. Zo zijn er draadloze hoofdtelefoons, noise-cancelling hoofdtelefoons (die - al dan niet elektronisch - omgevingslawaai onderdrukken), sporthoofdtelefoons (vaak spatwaterdicht en shockproof), DJ/Pro-hoofdtelefoons (typisch met een hoge belastbaarheid en draaibare oorschelpen) en ga zo maar door. Je merkt het: de keuze is werkelijk eindeloos.

Een vrij nieuw gegeven in hoofdtelefoonland zijn de modegerichte lifestylesets: modellen die door beroemdheden (denk aan muzikanten, DJ's, sportsterren, ...) of 'sterke merken' (bands, gitaarfabrikanten, automerken, modelabels) worden gelanceerd of gepromoot, en goed zijn voor niet onaanzienlijke verkoopsaantallen - met name bij een wat jonger publiek. Hoofdtelefoons uit deze categorie moeten het vooral hebben van hun hippe, modieuze of imago-versterkende inslag, al sluit dat natuurlijk niet uit dat ze goed klinken. Wel merken we dat ze vaak aan de dure kant zijn in vergelijking met hun klassiekere broertjes, al is ook dat natuurlijk geen honderd procent constante.

Tot slot kan je hoofdtelefoons ook nog benaderen vanuit een meer technische hoek en ze indelen op basis van hun werkingsprincipe. Daarmee wordt verwezen naar de manier waarop de hoofdtelefoon geluid opwekt. Dat is een iets complexere maar niettemin interessante materie, en daarom gaan we er zo meteen dieper op in onder een apart kopje.