Op bezoek bij Jurgen v. Es

Naar aanleiding van onze oproep voor de rubriek “ Patrick en Bert beluisteren mochten we een aantal enthousiaste reacties verwelkomen. Een ervan was van Jurgen van Es (nee, geen familie van…) uit Geleen. Met name de enthousiaste motivatie waarmee Jurgen aangaf zijn set eens in de spotlights te willen plaatsen sprak ons aan, vandaar dat we besloten een afspraak met hem te maken. Het kostte wel even wat moeite om een afspraak te maken daar Jurgen door zijn werk en andere activiteiten ook heel veel avonden en zelfs nachten weg is. Na wat schuiven met afspraken en het naast elkaar leggen van de agenda’s bleek het mogelijk een datum te prikken.

Onze gastheer van vanavond, Jurgen is 29 jaar blijkt een bezige bij: Dit jaar zal hij naar verwachting afstuderen aan de SPH die hij in deeltijd volgt. Daarnaast heeft hij met een aantal anderen een organisatie opgericht die zich tot doel stelt kinderen met een lichte vorm van autisme een pakket van activiteiten aan te bieden. Hier is hij 2 dagen per week mee bezig. In het gesprek wordt snel duidelijk dat dit onderwerp hem zeer na aan het hart ligt. Vol enthousiasme klinkt hij als hij daarover praat, en het lijkt er in eerste instantie bijna op dat ik nog een tweede afspraak met hem moet maken, zoveel weet hij er over te vertellen. Om in zijn levensonderhoud te voorzien en natuurlijk ook zijn hobby te kunnen bekostigen werkt hij op het nabijgelegen vliegveld bij DHL waar hij 3 nachten per week werkt.

Nadat hij zijn opleiding aan de MTS had afgerond en een tijdje als assistent bouwleider bij een bouwfirma had gewerkt besloot hij in het jaar 2000 Nederland een tijdje te verlaten om een jaar lang in Australië te verblijven. Nadat hij terug kwam werkte hij nog anderhalf jaar als timmerman maar besloot niet meer terug in de bouw te gaan, een heel andere weg in te slaan. “Niet mijn wereld” zoals Jurgen het omschrijft. Vandaar zijn keuze het over een heel andere boeg te gooien door te kiezen voor een agogische opleiding, de SPH.

Na terugkomst uit Australië besloot Jurgen om bij zijn moeder te wonen. Samen betrekken ze een royaal bemeten appartement op de derde verdieping van een appartementencomplex. De gecombineerde keuken en woonkamer vormen een groot geheel, waar Jurgen in de hoek van het woonkamerdeel een eigen luisterruimte heeft kunnen inrichten. Deze ruimte is ongeveer 2,70 breed en 2,50 meter hoog. Feitelijk is er geen achterwand, deze loopt namelijk door in de grote woonkamer, waardoor het laag vrijelijk kan bewegen en de lengterichting. De aankleding bestaat uit een laminaat vloer, glasvezel behang met 2 lagen latex, 2 leren banken, inbetween gordijnen en diverse werken aan de muren.


In de beginne …

Al van kinds af aan kriebelde bij Jurgen het HiFi-virus. Niet gek, zowel vader als moeder waren destijds muzikaal actief en zodoende kreeg hij de liefde voor muziek met de paplepel ingegoten. Op jonge leeftijd, Jurgen zal ongeveer 7 jaar oud geweest zijn, kon hij een week lang middels een speciaal arrangement gitaarles volgen op de plaatselijke muziekschool. Net als zovelen begon voor hem de eerste kennismaking met de wereld HiFi met een Sony midi-set die hij in 1991 in een Dixons filiaal in den Bosch kocht. Hier speelde hij een tijdlang naar volle tevredenheid mee. Na er een tijdje met tevredenheid met zijn Sony midi set geleefd te hebben besloot Jurgen een aantal jaren geleden deze te vervangen door losse en betere componenten van Sony, de TA-F335r versterker, de CDP-797 CD speler en het TC-K615s cassettedeck. De set werd vergezeld van een set JBL LX-500 luidsprekers.

In de periode dat Jurgen een tijdlang in Australië verbleef nam zijn belangstelling voor muziek en geluid wat af om vervolgens, na zijn terugkomst, in alle hevigheid terug te keren. “Schuld” daaraan was een neef van hem, die inmiddels al een eind gevorderd was op het gebied van de betere geluidsweergave. De contacten met hem waren voor Jurgen dan ook aanleiding om zijn Sony set te verruilen voor andere en betere componenten. De Sony ES versterker werd vervangen door de C270 voor- en de C370 eindversterker van NAD. De Sony CD speler werd verruild voor een C541 CD speler van hetzelfde merk. Beide componenten werden destijds bij het, thans helaas niet meer bestaande, Kohnen in Maastricht aangeschaft. Voor de luidsprekers toog Jurgen naar Roermond, waar hij bij de firma Poulissen een set B&W CM4-luisprekers kocht. Met het beter worden van de set raakte Jurgen zich meer en meer bewust van de positieve invloed van goede kabels in zijn set. Vandaar dat hij zijn set equipeerde met een set VDH Teatrack luidsprekerkabels met WBT pluggen en een set Van Den Hul D102 mkIII interlinks.

Luisteren

De contacten met zijn neef resulteerden ook in het ontwikkelen van de belangstelling voor analoge muziekweergave. De goede luisterindrukken van de platenspeler van zijn neef deed Jurgen besluiten zich ook in het bezit te komen van een platenspeler, hiertoe werd een paar jaar geleden een Project 1 Xpression platenspeler gekocht die werd voorzien van een Project Carbon arm en een Prestige Green element van het merk Grado. Om zijn platenspeler tot nog betere prestaties te verleiden werd besloten om deze te voorzien van een Nostatic mat van Tonar. Al deze aanpassingen hebben ervoor gezorgd dat de platenspeler nog steeds, naar volle tevredenheid, in gebruik is, wat later ook zal blijken tijdens het beluisteren van de set.

Ongeveer anderhalf jaar geleden achtte Jurgen de tijd gekomen om zijn set verder te upgraden. De C541 CD speler van NAD werd verkocht zonder hem te vervangen. Tot de tijd dat hij zijn Marantz CD 17 Mk III kocht had hij meer dan voldoende vinyl om te draaien, daarom werd een CD speler ook niet echt gemist. De NAD voor- en eindversterkers werden verkocht aan iemand uit het noorden van het land om plaats te maken voor een Musical Fidelity A308 versterker die hij met korting kocht bij *Helder in Meerssen. Daar werd ook de Marantz CD speler aangeschaft, alsmede de Monitor Audio Gold Reference 10 luidsprekers. Deze monitoren, die toch maar liefst ongeveer 10 kilo per stuk wegen, werden geplaatst op stevige, extra zware stands van het merk Partington. Gekozen werd ook voor een Cambridge T500s tuner.

Door al deze veranderingen kwam zijn set op een hoger niveau te liggen, daarom bleek het ook noodzakelijk het een en ander te wijzigen aan de bekabeling. De Van den Hul Teatrack luidsprekerkabel werd vervangen door een set Fantasy kabels van Harmonic Technology. Voordat hij tot deze aanschaf overging kon hij een set Siltech kabels op proef nemen. Deze matchten echter niet zo goed, en maakte, het geluid, zoals het Jurgen omschreef, wat fel en hard. De Harmonic Technology kabel daarentegen bracht meer rust in het geluid, vandaar zijn keuze voor die kabel. De Van Den Hul interlink werd vervangen door de ICA-1 kabel van Audioquest.


Luisteren.

Jurgen geeft enthousiast aan dat hij erg tevreden is met de sound van zijn set zoals hij nu is. Zelf karakteriseert hij de sound van zijn eigen set als volgt: “De MA zijn zeer mooie weergevers die veel detail laten horen met een mooi laag. Ze zijn ook vrij direct. Deze eigenschappen in combinatie met de MF A308 versterker maken de set weinig vergevingsgezind als het om goede en/of slechte opnames gaat of om wijzigingen in de set gaat. Het geluid is ook aan de `droge` kant te noemen, waarbij stemmen héél goed naar voren komen. Het laag wordt enorm door de plaatsing beïnvloed en hiermee ben ik nog aan het experimenteren.”

Ondanks dat hij meer dan tevreden is met zijn set geeft hij een aantal punten waar hij zijn aandacht nog op wil vestigen de komende tijd. Hij geeft aan: “Momenteel ben ik aan het experimenteren met interlinks tussen de cd-speler en de versterker. Een Okki Nokki platenwasser staat eveneens op mijn lijstje. Hierna ga ik me verdiepen in een nieuwe phono-pre. Ik ben erg nieuwsgierig naar de AQVox. Qua mogelijkheden, looks en prijs zou deze zeer goed kunnen integreren in mijn set, echter heb ik deze nog niet kunnen beluisteren, vandaar mijn nieuwsgierigheid! Uiteindelijk wordt de Pro-ject ook vervangen door een serieuze draaitafel!”

De avond is al een eind gevorderd als we besluiten de set te gaan beluisteren. Deze heeft al een hele tijd zachtjes op achtergrond gespeeld zonder daarbij zijn aandacht expliciet op te eisen. Een collectie van ongeveer 300 platen heeft een prominente plek gekregen in de luisterruimte. Daarbij is Jurgen ook nog in het bezit van ongeveer 300 Cd’s en 8 DVD’s. Hij heeft, zoals hij zelf omschrijft, een brede muzieksmaak. Zijn platencollectie bevat hoofdzakelijk rock en pop, maar ook zijn er de nodige klassieke werken in te vinden. De laatste tijd begint hij zich echter steeds meer voor jazz te interesseren.

Als eerste verdwijnt de CD “Souvenirs” van de Nederlandse band “The Gathering” in de lade van de Marantz CD 17 MK III Cd speler en wordt gekozen voor de titelsong. Wat meteen opvalt is de mooie gecontroleerde laag dat heel soepel de kamer in stroomt. De baslijnen van de basgitaar zijn makkelijk te volgen en goed gearticuleerd. Het is goed te horen dat de krachtige Musical Fidelity de luidsprekers goed onder controle heeft. Daarbij is het hoog mooi open en transparant zonder dat ook maar op enigerlei wijze scherpe randen waarneembaar zijn.

Hetzelfde beeld bij Faithless. Het nummer “God is a DJ” wordt met veel kracht en controle de kamer in geprojecteerd. Dat de breedteafbeelding op dit nummer wat minder goed uit de verf komt, net als overigens in het vorige nummer waarneembaar was, is de set in het geheel vergeven. De smalle luisterruimte zal hier zeker van invloed op zijn. In ieder geval is de tonale balans van de set dik in orde. CD na CD verdwijnt in de lade, en telkens weer valt op dat het zeer aangenaam is om naar muziek te luisteren. Ik geloof Jurgen graag als hij aangeeft dat luistermoeheid nooit een issue is in zijn set.

Tot slot

Tijd voor orkestraal werk. De CD “Ian Andersson plays the orchestral Jethro Tull” wordt gedraaid. Hier valt op dat het beeld losser komt, ook in de breedte, dan bij de vorige CD’s.
Drumpartijen zijn mooi los van het orkest erachter te volgen. De diepteafbeelding komt mooi uit de verf, de akoestiek van de concertzaal vibreert mooi mee in de achtergrond van de muziek.

Vinyl. Deep Purple: “Made in Japan” uit 1973. Tijdloos. En plots begrijp ik de voorliefde van Jurgen voor het draaien van vinyl: hoe goed de CD speler ook presteert, het niveau van de weergave ligt beduidend hoger met vinyl. Het geluid ontrekt zich met meer gemak van de luidsprekers, ook de afbeelding in de breedte neemt toe. Overall lijkt het beeld ook wat groter te zijn dan bij het draaien van CD’s. Instrumenten worden meer op ware grootte afgebeeld. Wat echter het meest opvalt is dat muziek met meer gemak, vanzelfsprekender en vloeiender wordt weergegeven met als gevolg dat het veel moeilijker wordt je te ontrekken aan de muziek, op te staan vanuit de luisterstoel.

Beethoven, Symhonie nr.5 Opgenomen in 1965 en bijzonder fraai ten gehore gebracht door het London Sympony Orchestra. Ook hier weer: vloeiend, los vanzelfsprekend.


Tot slot:

Het enthousiasme waarmee Jurgen praat over zijn set en de muziek die hij draait is er zeker debet aan dat de avond om vliegt. Met Jurgen worden nog een paar verbeterpunten doorgenomen. De tonale balans van de set is zeker dik in orde. De componenten dragen zorg voor een prestatie op hoog niveau. Om de set op een nog hoger niveau te kunnen laten acteren zijn hier absoluut geen wijzigingen in nodig en staan hier die componenten die garant staan voor jarenlang muziekplezier. De verbeteringen zitten met name in de belangrijke details zoals bijvoorbeeld de akoestiek. Het naar voren schuiven van de luidsprekers kan een verbetering van de afbeelding in de breedte opleveren. Daarbij denkt Jurgen eraan om de zijwanden van de luisterruimte te voorzien van absorberend materiaal.

Laatst heeft Jurgen de CD-speler en de versterker voorzien van een New York interlink van Siltech die hij op proef mocht meenemen van *Helder in Meerssen. Geprikkeld door de goede kwaliteiten overweegt hij ook de Siltech SQ28 te gaan beluisteren. Hij maakt dan een keuze welke interlink zijn huidige Audioquest kabel gaat vervangen.

Recentelijk werd de standaard netkabel die bij de Marantz CD speler ook op proef verbonden met de Mainsstream van Van Den Hul die hij een tijdje mocht uitproberen van *Helder. Over deze kabel is Jurgen heel enthousiast. Vergeleken met de standaardkabel betekent dit een enorme stap voorwaarts. Behalve dat er veel meer rust in de muziekweergave hoorbaar is wordt dit gekoppeld aan een krachtiger weergave gepaard aan een beter laag, dat heeft gewonnen in kwantitatieve en kwalitatieve zin. Vandaar dat hij serieus overweegt om ook de Musical Fidelity versterker te voorzien van een zelfde netkabels, ervan overtuigd zijnde dat hiermee de winst in geluidskwaliteit nog groter wordt. Daarbij zal hij de CD-speler en de versterker rechtstreeks met het stopcontact op de achterwand gaan verbinden in plaats van met een eenvoudig plastic stekkerblok dat met een standaardsnoer verbonden is met een stopcontact een paar meter verderop. In ieder geval is Jurgen meer dan dik tevreden met zijn set iets dat ik na een avond bij hem thuis absoluut kan beamen.

Ik dank Jurgen voor zijn gastvrijheid en ben zeker benieuwd waar alle verbeteringen die Jurgen komende tijd wil gaan aanbrengen toe zullen leiden!

Kijk hier voor de set van Jurgen van Es op My.HiFi