REVIEW

Sjostakovitsj - Piano Quintet; Trio No. 1; Five Pieces

Jan Luijsterburg | 31 januari 2008

Sterren die kamermuziek maken, dat levert niet altijd optimale resultaten. Ego`s kunnen elkaar snel verdringen, niet zelden zijn uitvoeringen door gezelschappen die altijd of in ieder geval vaak samenspelen te prefereren. Nu speelt het vriendenclubje van grote namen rond Julian Rachlin ook veel samen, en is het dus veel meer dan een willekeurig bijeengeraapt stelletje prima donna`s, eerder een kamermuziekgezelschap van mensen die toevallig ook vaak als solist spelen.

Violist en organisator Rachlin greep de honderdste geboortedag van Dmitri Sjostakovitsj aan voor een concertserie in Wenen. Daarmee kon hij een mooi tegenwicht bieden voor alle activiteiten in het Mozartjaar. Centraal in dit concertverslag van de laatste van de over het hele jaar gespreide reeks staat het befaamde pianokwintet, gespeeld door Rachlin en Janine Jansen (viool), Yuri Bashmet (altviool), Mischa Maisky (cello) en Itamar Golan (piano). Als opwarmers staan op de CD een vroeg, postuum gepubliceerd pianotrio en vijf dansante, voor twee violen en piano bewerkte stukjes uit de vele filmsoundtracks die Sjostakovitsj schreef.

Na het relatief luchtige voorspel is het tijd voor het grote werk. Sjostakovitsj omzeilt de balansproblemen die de combinatie van piano en strijkkwartet vaak geeft door maximale contrastwerking. In veel passages zijn niet alle instrumenten tegelijk te horen, of concentreert de piano zich op of lage of hoge tonen. Dat geeft veel variatie en spanning. Meeslepend lyrische passages worden afgewisseld met doorleefde tragiek of furieuze uithalen. Geen wonder dat dit stuk vanaf de première veel succes had bij het publiek. 

De prelude bevat alle sferen en muzikale thema`s van het stuk in een notendop. Er volgt een lange, verstilde fuga, en een onstuimig scherzo waar de stukken van af spatten. Het tango-achtige, uiterst sombere intermezzo brengt de traan van Maxima in herinnering: ontroering gegarandeerd bij de dramatische ontlading in dit prachtige stuk. In de finale worden alle draadjes virtuoos aaneengeknoopt.

Geweldige muziek in een topuitvoering. De live ambiance draagt bij aan de levendigheid en intensiteit, gelukkig niet door luidruchtig publiek (dat slechts in applaus vooraf en aan het eind van de CD duidelijk hoorbaar is), maar door de niet te evenaren spanning van het samen in een ruimte beleven van live muziek. De opname is wat aan de directe kant, maar dat werkt perfect bij deze muziek, die je best een beetje in je gezicht gedrukt mag krijgen. Impactverhogend, alsof het spel op zich al niet intens genoeg was. Uitermate aanbevolen.


Aanvullende informatie:
Julian Rachlin, Janine Jansen, Yuri Bashmet, Mischa Maisky, Itamar Golan
Dmitri Shostakovich: Piano Trio No. 1 in C Minor; Five Pieces for 2 violins and piano (arr. Lev Atovmian); Piano Quintet in G minor, op. 57
Speelduur: 55:14
Opnamelocatie: Wiener Musikverein, 13 december 2006
Label: Onyx 
Distributie: Codaex


EDITORS' CHOICE