WLM Lyra
Wiener Lautsprecher Manufaktur. Heeft u ooit van dit merk gehoord? Nee? Schaamt u zich niet. Ik had er ook nooit van gehoord en ik denk velen met mij hier in Nederland. Totdat ik op de High-End Show 2004, die dit jaar in Munchen gehouden werd, een luisterruimte binnen wandelde. Hier zag ik een aantal zeer opmerkelijke luidsprekers staan die mijn interesse wekten. `
Fraai ogende luidsprekers waar bovenop een kleine waaiervormige, op een elektrostaat gelijkende, tweeter staat. De luidsprekers werden via twee merken buizenversterkers aangestuurd waaronder die van Manley uit Amerika. Nog veel opmerkelijker dan het uiterlijk was de geluidskwaliteit die WLM in de ruimte neerzette. Voor mij en voor diverse collega’s wist WLM de show in Munchen te stelen. Het beste geluid van de show? Mogelijk wel. De drukte in de ruimte van WLM was opvallend groot telkens als ik er langs liep en een aantal keren ben ik opnieuw naar binnen gestapt om nog even te genieten van de muziek. Een afspraak met de daar aanwezige Nederlandse importeur van WLM is uiteraard gemaakt. Enkele weken later werd de Lyra bij mij thuis afgeleverd en kon ik gaan genieten van echte Oostenrijkse Wiener Lautsprecher Manufaktur luidsprekers.
Wat is het?
Niet alleen de hoogweergave kan worden aangepast. Ook de laagweergave kan door een Passiv Control geregeld worden, waardoor een extra diepe weergave bereikt wordt van 30 Hz. Dat is 15 Hz lager dan zonder Passiv Control. De Passiv Control is een soort losse versterker waarmee je de laagweergave kunt opkrikken. Het voordeel is dat het passieve membraam in combinatie met de Passiv Control een losse subwoofer overbodig maakt, omdat je ongeveer hetzelfde resultaat bereikt. De Passiv Control is overigens optioneel en heeft een meerprijs. Tenslotte is de speaker opgebouwd uit 20 mm dikke MDF platen en is de kast intern verstevigd. Daarmee is voorkomen dat de kast gaat resoneren, wat onder andere een strakkere laagweergave tot gevolg heeft. De behuizingen zijn met een mooie fineerlaag netjes afgewerkt. Met hun 98 dB/1 Watt hebben deze luidsprekers een hoog rendement gecombineerd met een 8 Ohm impedantie. Volgens de fabrikant is deze luidspreker vanaf een 3,5 Watt versterker aan te sturen. Leuk voor de zelfbouwers onder ons die voor een relatief klein bedrag een leuke buizenversterker in elkaar kunnen zetten. Op de aansluitterminals is niet bezuinigd, die zijn van een stel WBT’s voorzien.
Aansluiten en opstellen
De Lyra’s zijn aan de Marsh Sound Design combinatie gehangen met 2 x 200 Watt vermogen, maar ook aan een kleine geïntegreerde StoetKit 6 Mk 2 buizenversterker met een vermogen van 2 x 25 Watt. Onderling was alles met de Sign Audio interlinks verbonden, behalve naar de luidsprekers want daar lopen de Nirvana SL luidsprekerkabels heen. Als bronnen dienden de Teac/M-Audio/Audio Alchemy combinatie en de VPI Scout die voorzien is van een Clearaudio Victory H element. Bij de WLM heeft men een linker en rechter luidspreker, iets wat niet met een technisch verhaal te maken heeft maar meer met de opstelling. Bij het opstellen moet men op de behuizing van de tweeter een richtmiddel plaatsen zodat men feilloos de toe-in vast kan stellen. Je gaat dan zelf (of je laat iemand anders) op de luisterpositie zitten en kijkt of de richtmiddelen exact naar de luisterplaats wijzen. Zo ja, dan heeft de luidspreker wat dat betreft de juiste toe-in. Rest alleen nog de afstand tot de muren en de onderlinge afstand. In mijn opstelling staan de luidsprekers ongeveer een meter uit de muur en een kleine tweeenhalve meter uit elkaar. Op die positie wordt bij mij het meest ideale klankbeeld bereikt.
Luisteren
Terug naar mijn luisterruimte. Al snel vloeien de eerste muzikale klanken uit de Lyra’s, in eerste instantie aangestuurd door de Marsh combi. Ik begin met ondersteuning van de Passiv Control. Ik heb hem aangesloten tussen de voor- en eindversterker en ben gaan experimenteren met de volumeregelaar. Gelijk valt de verfijnde ronde klank op. Ik zet het geluid harder en ga er echt voor zitten. Na geruime tijd rustig geluisterd te hebben valt het op dat er net als in München ook in mijn luisterruimte een open en breed beeld is. Gekoppeld aan een zijdezacht mid/hoog. De hi-hats en percussie klinken twinkelend en daarbij ook nog eens volkomen los van de luidsprekers. Stemmen mogen niet ontbreken, Diana Krall doet goed haar best op de CD “Love Scenes”. Een kleine bezetting die op een goede set een grote intimiteit kent. Hierop alleen de begeleiding van gitaar en bas voor haar piano en stem. Het eerste nummer “Nothing at All” begint met een korte bassolo. Diep, krachtig en gedefinieerd. De stem lekker los zonder ook maar enig spoortje van hardheid. Gitaar, wat ik soms op de CD nogal een klein beetje irritant gepingel vind, klinkt lekker. Veel akoestiekruimte op de CD van Ry Cooders Buena Vista Social Club. Lekkere zomerse klanken die doen verlangen naar meer en uitnodigen om losjes de heupen te laten schudden. Ik bemerk dat het hoog toch wel heel bijzonder is. De altijd fraaie muziek van Cassandra Wilson boeit mij ook nu weer ongelooflijk. Op “Traveling Miles” zingt zij een duet met Angelique Kidjo. Niet alleen de dames hebben plezier, ook ik geniet. Er wordt op deze CD veel gebruik gemaakt van akoestische instrumenten waaronder percussie. Die worden feilloos geplaatst en swingen dat het een lieve lust is. WLM heeft helaas niet bekend gemaakt waar de tweeter uit bestaat en ik vind dat erg jammer. Ik ben zo benieuwd maar waag het niet een zaag ter hand te nemen en de tweeters door midden te zagen. Wie een set WLM’s aan heeft geschaft of aan wil schaffen en het niet kan laten de tweeters open te maken, nodig ik graag uit om met mij het geheim te delen. Het middengebied is dynamisch, transparant en loopt in een fraaie overgang door naar het laag.
Ik ben benieuwd hoe een 2 x 25 Watt geïntegreerde buizenversterker het doet op de Lyra’s. Ik kruip achter het Creaktiv audiorek om de Marsh te ontkoppelen en een StoetKit 6 Mk 2 van Heart Audio aan te sluiten. Dat levert altijd weer de nodige zweetdruppels op, maar goed ik heb het er graag voor over. De buizenversterker is uiteraard een heel ander type versterker dan een Marsh en dat is goed te horen ook. Weer ben ik begonnen met de Passiv Control in te zetten. In combinatie met de StoetKit leverde de Passiv Control wel een aanzienlijke bijdrage. Was zonder Passiv Control het geluidsbeeld ietwat verstopt en aan elkaar gekleefd, met Passiv Control leefde het geheel op en herkende ik de basiseigenschappen die ik met de Marsh leerde kennen. Het laag ineens weer strak, diep en doortekenend. Wat kan een 2 x 25 Watt buizenversterker op deze WLM’s met elektronisch geweld? Pink Floyd is opgezet en speelde de sterren van de hemel. Geen moment kwam de StoetKit in ademnood en er heerste een afgewogen klankbeeld van hoog naar laag. Ook Patricia Barber verdween in de CD-speler omdat de CD van een rijk laag is voorzien. “Warm, vol, minder doortekening dan gewend” lees ik terug in mijn aantekeningenschrift. Mag de detaillering en het analytische vermogen van de combinatie dan niet tot de top behoren, muzikaal gezien is het van een zeer hoog niveau. Het fluweel zachte hoog van de tweeters viel weer extra op, net als een opvallende spreiding van het geluid. Het dieptebeeld is wat je van een systeem als dit mag verwachten. De drums op CD “Talking Timbuktu” van Ry Cooder werden netjes achterin geplaatst, hetzelfde had ik al eerder gehoord bij Pink Floyd, zowel op analoog als digitaal niveau. Pink Floyd “Live” was een genot om naar te luisteren. Er werd een groot en breed geluidsbeeld neergezet. Ik ben wel een tijdje bezig geweest met het optimaal inregelen van de Passiv Control en moest door het effect ervan eveneens de Tweeter-Control bijregelen. Maar toen alles in juiste klankbalans stond kon er genoten worden van vele LP’s en CD’s.
Afscheid
Vertegenwoordiging voor Nederland:
Audiolijn
Strausslaan 4
5384CX Heesch
Tel. 0412-453706
Email: info@audiolijn.nl
Web: www.audiolijn.nl of www.wlm-partners.nl
en
East End Audio Impex,
Beringstraat 27
7532 CP Enschede,
Tel. 053-4616182
EMail: toosterhuis@reisopera.nl
Web: www.wlm-partners.nl
Prijzen:
Wiener Lautsprecher Manufaktur Lyra: vanaf 5700 euro per paar
Passiv Control: 790 euro
Gebruikte Hardware: VPI Aries Scout draaitafel Clearaudio Victory H element Clearaudio Basic Symmetry phono versterker Sony SA5ES tuner Teac VRDS-7 transport met Peter van Willenswaard modificatie Audio Alchemy DDE 32+ jitter reductie/upsampling M-Audio Superdac 2496 d/a converter Sony DVP NS900V DVD/SACD speler Marsh Sound Design P2000 voorversterker Marsh Sound Design A400s eindversterker StoetKit 6 Mk 2 buizenversterker Avalon Avatar luidsprekers Monster / MIT / Supra / Clearaudio / Sign-Audio Interlinks MIT / Siltech / Nirvana luidsprekerkabels Sign-Audio netsnoer Creaktiv audio meubel
|