Matrix Audio bouwde de voorbije jaren een stevige reputatie op qua DAC’s en streamers, ook in het hogere segment. De vele positieve rapporten maakt ons wel héél benieuwd naar wat deze Chinese fabrikant juist te bieden heeft. Toeval wil dat nog maar recent een nieuwe versie 3 van de X-Sabre streaming DAC werd voorgesteld. Een perfecte gelegenheid om iets van Matrix Audio van dichtbij te bekijken!
Matrix Audio
Matrix Audio is een van die merken uit Azië die bij een deel van het bredere hifi-minnende publiek nog niet zo bekend zijn. Elders is dat anders. De fabrikant heeft de afgelopen jaren onder meer in de headfi-wereld met een reeks DAC’s en streamers een heel goede reputatie opgebouwd. Behorend tot de wereldtop, vertelde een Britse collega ons recent. Dat prikkelde, en deed ons de X-Sabre 3 aanvragen bij Magna HiFi, de Benelux-distributeur van Matrix Audio. Maar wie zijn ze juist?
Matrix Audio is een Chinees bedrijf dat sinds 2006 elektronica produceert, met een bijzondere voorliefde voor DAC’s en toestellen voor headfi-liefhebbers. Als je dat leest denk je misschien meteen aan de verschillende Chinese fabrikanten (denk aan Topping of S.M.S.L.) die via kanalen als Amazon en AliExpress de wereld bestoken met betaalbare units die – toegeven – soms verrassend presteren.
Dat Matrix Audio toch van een ander kaliber is, merk je al meteen aan hun line-up (een beperkt aantal producten die hoger mikken) en hun professionele aanpak (de documentatie is bijvoorbeeld helder, en er is een duidelijke visie achter bepaalde technische keuzes).
Ook de X-Sabre 3 die we hier bekijken versterkt die indruk. Technisch excelleren, dat is waar het merk bij deze relatief compacte DAC met streamingluik in de eerste plaats de voorrang aan geeft. Met zijn indrukwekkende technische geloofsbrieven en het prijskaartje van circa 3.000 euro mikt de X-Sabre 3 op hifi-liefhebbers die hun set een upgrade willen geven of die een high-end DAC tussen bron en analoge versterker wensten aan te brengen. Het toestel kan natuurlijk even goed in een headfi-opstelling een plaats krijgen, als bron en DA-converter bij een hoofdtelefoonversterker. Het bezit trouwens een reeks digitale ingangen en een volumeregeling. Als voorversterker in je systeem gebruiken kan dus ook.
De X-Sabre 3 streaming DAC is nog maar recent voorgesteld als de opvolger van eerdere X-Sabre-modellen. Er zijn verschillende dingen vernieuwd, waaronder het onderliggende ARM-gebaseerd hardwareplatform. Op streamingvlak pronkt deze Matrix Audio met heel wat opties die interessant zijn voor de serieuze muziekliefhebber. De X-Sabre 3 is onder meer Roon Ready en heeft Tidal Connect aan boord (wat nog zeldzaam is). Daarnaast kun je tracks doorsturen via Spotify Connect, AirPlay 2 of DLNA.
Een klein patrijspoortje
Matrix Audio geeft de indruk een merk te zijn dat heel eigenwijs z’n eigen ding doet. En dat komt ook tot uiting in het design van de X-Sabre 3. Het is verre van een klassieke rechthoek. Integendeel, het toestel heeft een chassis met een ongewone vorm en afmetingen (31 x 4,3 x 21,8 cm). Zeg maar iets groter dan een dikke hardback-editie van een bildungsroman.
Tijdens het uitpakken raken we gauw overtuigd door de bouwkwaliteit. Het is een massief toestel, met een behuizing opgetrokken uit geborsteld aluminium. Qua design verwachten we niet altijd zoveel van een DAC, maar Matrix Audio heeft er toch iets speciaals van gemaakt door de hoeken te vervangen door afgeschuinde kanten of chamfers. Ook de smalle voorkant is niet zomaar plat, maar is spitser en springt uit de toestel. Zo komen we meteen bij het opvallendste en misschien wel controversieelste designelement van deze DAC: het ronde scherm.
De patrijsvormige display is klein, maar is toch kleurrijk en rijk aan informatie. Tijdens het afspelen van muziek via streaming zie je er zelfs albumhoezen op verschijnen. Al is het scherm vooral handig als je dicht bij de DAC staat, bijvoorbeeld omdat je bepaalde instellingen wil aanpassen. In een headfi-opstelling houdt het wat meer steek.
Even knap is de zwarte strook die links en rechts van het scherm doorloopt. Neen, het is niet zomaar een stuk glas. Als je met een vinger op de juiste plek duwt, verschijnen op de glazen strook een reeks oplichtende toetsen. Denk dan aan de powerknop, volumeregeling en toetsen om in de settings af te dalen. Mooi, maar uiteindelijk namen we toch liever de meegeleverde, degelijk afgewerkte remote ter hand.
Een handvol
Til het toestel op en je merkt dat X-Sabre 3 best zwaar is. Dat komt niet enkel door massieve behuizing aan de buitenkant, maar vast ook door de interne opdeling. Dikke metalen tussenschotten zorgen dat de voeding, digitaal streamingluik en de analoge outputstage volledig gescheiden zijn. Dat was ook nodig, zegt Matrix Audio. In deze nieuwe versie van de X-Sabre is immers gekozen voor nieuwe processors die hoger geklokt zijn en daardoor meer interferentie opwekken.
We hebben ons testtoestel niet geopend, maar de beelden die we onder ogen kregen tonen een indrukwekkende opbouw en cleane layout. Ook de ringkerntransformator springt in het oog. Het is behoorlijk.
Het kloppende hart van de X-Sabre is de ES9038PRO, het vlaggenschip van ESS. Dat is een achtkanaals delta-sigma DAC; in dit toestel worden vier kanalen per stereokanaal ingezet om fouten te elimineren en de noise-floor te verlagen. Het is een prima keuze voor een DAC op dit prijsniveau. In hogere klassen kom je ook wel R2R-ladder-DAC’s en FPGA-designs tegen.
Interne of externe klok
Aan de smalle achterzijde vinden we een verrassend uitgebreid aanbod in- en uitgangen. Digitale bronnen zoals cd-transports of een televisie sluit je aan op de coaxiale of optische input. Een computer koppel je via een USB klasse B-poort met de X-Sabre 3. En neen, dat is geen HDMI-aansluiting. Het bezit misschien dezelfde vorm, maar is een IIS-LVDS-aansluiting waarlangs je een digitale audiostroom kunt aanleveren. Dat doe je in combinatie met een externe klok en digitale bron om een stream in Synchronisation-mode recht naar de DAC-chip in de X-Sabre te sturen. Bij ‘normaal’ gebruik wordt de ingebouwde femtosecondeklokchip (een Crystek CCHD-950) ingezet om de DA-conversie in goede banen te leiden. Dat Matrix Audio deze optie biedt is wel netjes. Niet iedereen wil een externe klok inschakelen.
Omdat de DAC in de X-Sabre 3 toch wel de essentie van dit product is, vind je aan outputzijde enkel analoge outputs. Verbinden met je versterker kan via single-ended cinchkabels of gebalanceerde XLR-snoeren. Het is voor het laatste dat we opteren als we de Matrix Audio verbinden met onze Hegel H590-versterker waarop een paar Focal Sopra N°2’s hangt.
Roon Ready en meer
De X-Sabre 3 is natuurlijk niet gewoon een DAC, maar een streaming DAC. Ondanks de beschikbare fysieke ingangen draait het toch wel in de eerste plaats om muziek via streaming te consumeren. Zowel de bezitter van een grote bibliotheek eigen bestanden als liefhebber van het eindeloze buffet dat je vindt bij streamingdiensten treffen bij dit toestel wat ze nodig hebben. Persoonlijk zijn we al heel blij als een toestel zoals dit Roon Ready is, want die software geeft mensen die in beide kampen zitten een perfecte manier om alles te beheren en af te spelen. De X-Sabre 3 wordt inderdaad meteen herkend door Roon in ons systeem, als een apparaat dat in staat is om MQA volledig te ontvouwen (mocht je dat belangrijk vinden) en met ondersteuning voor de power-functie. We zien ook een bevestiging voor de claim van de fabrikant dat je nagenoeg alle hi-res kunt afspelen. Die ESS-chip kan immers PCM tot 32-bit/768 kHz en DSD-stromen tot DSD512 verwerken. Via de USB-poort kun je trouwens nog een tikje hoger, naar DSD1024. Let wel, zoals vaker heb je via de optische en coaxiale ingangen wel beperkingen op vlak van hi-resmateriaal (24-bit/192 kHz, DSD128).
Roon gebruiken is echter geen verplichting. Aangezien de X-Sabre 3 als een van de eersten volledig Tidal Connect is zie je de DAC als afspeeloptie rechtstreeks in de Tidal-app verschijnen. Als je over het juiste abonnement beschikt, kun je gewoon muziek zoeken en afspelen. Idem bij Spotify, met dank aan Spotify Connect. Net als bij de Bluetooth-optie zit je dan wel te luisteren naar een lossy stream – althans, totdat Spotify eindelijk z’n HiFi-abonnement lanceert. AirPlay 2 is nog een optie, vooral handig als je vanop je iPad audio wil afspelen. Het handige hier is dat je op deze manier makkelijk bijvoorbeeld een mooie live-opname op YouTube toch via je audiosysteem kunt beluisteren. Ok, ook dat is niet in de allerhoogste kwaliteit, maar bij uniek bronmateriaal kun je dat nog vergeven. Ten slotte is er nog DLNA/uPnP. Kan handig zijn als je eigen muziekbestanden op een NAS wonen en je zeker wil zijn dat ze in hun hi-reskwaliteit worden weergegeven. We gebruiken deze technologie ook streamend vanaf Minimserver een formatentest uit te voeren. Zonder op problemen te stuiten, trouwens, de Matrix Audio slikt alle relevante formaten.
Toen we de X-Sabre 3 opstelden, verloren we wat tijd om de Matrix Audio Remote-app aan de praat te krijgen. Dat lukte maar niet… totdat we realiseerden dat dit model in tegenstelling tot andere modellen geen app-bediening heeft. Dat komt blijkbaar omdat de X-Sabre 3 een iets ander hardwareplatform bevat. Spijtig ergens, want de app ziet er wel heel goed uit.
Gewaardeerde toevoeging
Een van de zaken die ons het meest verbaasde, was hoe merkbaar de toevoeging van de X-Sabre 3 in ons Hegel-systeem was. Het DAC-gedeelte van de H590 is gebaseerd op de beste DAC-chips van AKM en is doordacht geïmplementeerd. Bent Holter van Hegel heeft er iets moois van gemaakt en nooit eerder dachten we: “Dit kan beter”. Maar toch spitsen we onze oren als we sommige vertrouwde testtracks en -albums via de Matrix Audio afspelen. Het is gewoon beter. Het is niet eenvoudig om onder woorden te brengen op welke vlakken juist. Die knappe opvoering van Bachs ‘Brandenburg Concertos’ die onlangs verscheen van het Akademie für Alte Musik Berlin (ALAC 32-bit/192 kHz) is nog weelderiger en levensechter. De vele hoorns en blazers die regelmatig prominent figureren in deze werken die streamen via Roon bezitten opeens een naturel die je pas eigenlijk herkent als je het hoort. Ook als de blazerssectie de hoogste noten opzoekt, neigt de X-Sabre 3 nooit naar scherpte of iets kunstmatigs – irriterende zaken die je anders uit die belevingsbubbel halen. Tegen het einde van ‘IV. Menuet – Trio I – Polonaise Trio II’ bijvoorbeeld of tijdens ‘I. Ohne Satzbezeichnung’ is het gewoon verbluffend hoe de vele instrumenten een eigen identiteit behouden en nagenoeg perfect worden weergegeven, zelfs bij de meeste gelaagde en snelle stukken.
Net de fraaie presentatie van de hoorns bij de Bach-werken doet ons daarna grijpen naar ‘True Sorry’ van Ibrahim Maalouf (ALAC 16-bit/44,1 kHz). Iets helemaal anders, uiteraard, maar over de virtuositeit van de Libanese trompettist bestaat geen twijfel. Opnieuw ontdekken we een heel natuurlijke, ontspannen weergave die zeer aangenaam luisteren is. Niets overdreven analytisch of hard aan. Maar het fijne is dat je tegelijkertijd niet de indruk hebt dat er iets ontbreekt of verbloemd wordt om die rust te bekomen. Je kunt bij de X-Sabre 3 trouwens schakelen tussen een aantal PCM-filters, wij blijven van onze kant het langst hangen bij de Fast-Roll-off minimum. Wat sommigen misschien interessant hadden gevonden was een conversieoptie naar DSD. Niet iedereen vindt dat een goed idee, echter. Je kunt het sowieso ook eerder in de keten doen als je Roon gebruikt.
Je moet ook niet per se iets audiofiel hoogstaand opzoeken om met deze DAC een verbetering te merken. De vaste test-playlist die we hanteren bevat tracks uit allerlei soorten genres, van classic rock tot soundtracks, en ook daar hebben we regelmatig een ‘aha, beter!’-moment. Het thema van ‘The Mandalorian’ bijvoorbeeld, gecomponeerd door Ludwig Göransson. De zachte panfluiten waarmee deze track begint (en eindigt) komen meteen heel mooi binnen, en als het thema uitbarst ervaren we opnieuw een grote, brede soundstage met veel definitie. Zelfs bij iets als ‘Our Pathetic Age’ van DJ Shadow en met de soulvolle stem van Samuel T. Herring of ‘The End of You Too’ van Metronomy is er gewoonweg een hele stap gezet qua timing en grootschaligheid.
Voor een kritische luistersessie via de hoofdtelefoon hangen we de Matrix Audio aan op de iFi Audio Pro iCann-hoofdtelefoonversterker die we meestal inzetten voor reviews van hoofdtelefoons. Normaal wordt deze versterker gecombineerd met de Pro iDSD, maar voor deze test schakelen we dus over naar de X-Sabre 3. Aansluiten via XLR is opnieuw mogelijk, dus uiteraard doen we dat. De MrSpeakers Ether CX sluiten we dan ook maar gebalanceerd aan. Ook in deze toepassing stelt de X-Sabre 3 niet teleur. Na een paar uur bewust gekozen tracks af te spelen, besluit Roon via de Radio-functie dat we willen luisteren naar harpmuziek. Zie daar: opnieuw het bewijs dat algoritmes niet alwetend zijn. We blijven toch even hangen bij deze ‘Dette blanke no’ van het Noorse Grex Vocalis omdat het wel fraai is opgenomen en iets interessanter wordt zodra de ijle vocale partijen erbij komen. Aan de pluszijde noteren we hier opnieuw een uitstekend definitiegevoel en luchtige presentatie. De snaren van de harp doven mooi zacht uit en het gepluk op de harp is heel precies overgebracht, en dit tegen een achtergrond van heel hoge vrouwenstemmen die zonder een spoor van scherpte worden neergezet. In het Hoge Noorden blijven we met het nieuwe album van muzikale duizendpoot Damon Albarn, een ode aan IJsland. Keken we echt naar uit, want wat de voorman van Blur doet mag niet altijd even geslaagd zijn, interessant is het geheid. Terwijl de vinylversie van ‘The Nearer The Fountain, More Pure The Stream Flows’ – dat kon korter en minder pretentieus, Albarn – nog op de tafel in z’n verpakking rust, luisteren we alvast naar de digitale bestanden (FLAC cd-kwaliteit). Bij dit album hebben we iets minder dat grootschalige, maar wel weer die zalig combinatie waarbij je heel diep in de opname kunt turen en dat het geheel toch coherentie blijft presenteren. De sax-lijn bij ‘Combustion’ is lekker vettig en vol, ook. Uiteindelijk is de conclusie duidelijk: de X-Sabre 3 houdt zich vooral bezig met muziek overbrengen, niet het meetinstrument uithangen.
Conclusie
Het enige aan de minzijde dat we bij deze X-Sabre 3 kunnen bedenken is dat het kleine scherm een merkwaardige keuze is. Ben je echter volop aan het streamen via Roon of andere apps, dan zal je wellicht toch een mobiel toestel gebruiken om muziek te selecteren en album art te bekijken. Dus in veel situaties is een klein scherm waarschijnlijk toch geen ramp. Overigens vinden we de andere industriële designkeuzes van Matrix Audio wel geslaagd. Het toestel zelf komt heel premium over en door zijn kleinere formaat past het ook goed bij headfi-sets.
Op muzikaal vlak zet de X-Sabre 3 een topprestatie neer. De DA-conversie is gewoonweg topklasse, en dat rechtvaardigt op z’n eigen al de prijs. We hebben al betere DAC’s gehoord – maar niet veel en niet aan deze prijs.
De vele streamingfuncties kun je bijna als een bonus bekijken. Maar ze maken natuurlijk dit apparaat net zo veelzijdig. De Matrix Audio X-Sabre 3 is daardoor een aanrader zowel als upgrade binnen een bestaan systeem met een minder goed DAC-gedeelte, als een uitbreiding om streaming naar een analoog systeem te brengen of als compagnon bij een betere hoofdtelefoonversterker. In die al die rollen blinkt hij uit.
Matrix Audio X-Sabre 3
3.010 euro | www.magnahifi.com
Beoordeling 5 op 5
