Parijs show `05


René van Es | 03 november 2005

Het is voor het eerst dat hifi.nl een hifi show bezoekt in Parijs. En het is voor het eerst dat ik een hifi show bezoek samen met mijn vrouw. Normaliter bezoeken wij geen shows in Frankrijk en normaliter gaat mijn vrouw helemaal niet mee.

Shows vindt ze aardig voor een uurtje, nu mag ze een hele dag mijn secondant spelen, folders dragen en vooral haar mening geven. Dat laatste stel ik zeer op prijs want aan haar oren mankeert niets. Samen doken we het Sofitel Rive Gauche in, helaas niet voor een romantische aangelegenheid waar Parijs zich zo voor leent, maar om te genieten van herrie, om te genieten van muziek en van apparatuur.

Voor ons begint de reis door Frans audioland op de 18e etage. In totaal zijn er 5 verdiepingen gereserveerd voor de show. De beneden verdiepingen en de kelder maken onderdeel uit van het congrescentrum van Sofitel, de 18e etage is een hotel etage. Met de beperkte ruimte van dien. Sommige kamers zijn nog dicht (het is nu al na 10 uur, de tijd dat de show begint) maar daar lijkt niemand zich druk om te maken.

Onze eerste kamer is voorzien van een enkele Jadis DA88S versterker (9800 euro), een Jadis CD speler en een paar P.E. Leon Kyoro luidsprekers. De set is nog koud maar als we later nog eens terugkomen stralen de buizen op de Jadis en spelen de luidsprekers op kwalitatief hoog niveau. P.E. Leon is niet zo heel groot in Frankrijk, maar speelt al wel jaren mee. De Jadis DA88S is een jubileum model en een zeer begerenswaardige versterker met acht eindbuizen. Volgens de Jadis traditie in chroom en goud uitgevoerd. Chique en niet overdreven. Op de één of andere manier kan Jadis dat.

In de kamer ernaast spelen mij volkomen onbekende speakers van Venus Acoustic op YBA versterkers en Cd-speler. De monitors van Venus zijn flink aan de maat, wat kennelijk meehelpt om een New Orleans band indrukwekkend neer te zetten. Flink veel power en een aangename start op deze etage. Vooral het koperwerk explodeert. Daar zal de Passion elektronica van Yves Bernard André aan bijdragen. Als YBA iets vriendelijker naar de dealer en de klant wordt qua garantie voorwaarden, wat lijkt te lukken, dan mag dat merk zijn oude glorie herleven. Een YBA kan heel erg mooi zijn.

In de kamer van Consonance en Opera Audio tref ik een onbekend merk versterkers. Korsun ziet er goed uit en versterkt prima het signaal uit de Consonance Droplet. Maar dat is niet goed genoeg om heel lang te blijven.

Meer bewondering oogst Melody Audio die een spectaculaire Cd-speler heeft neergezet. Via de glazen bovenplaat zijn drie buizen zichtbaar, een SAR4 en twee 6SN7, de laatste als versterker buizen. De speler die een prijskaartje heeft van 2480 euro speelt via een paar stikoude Proac luidsprekers. Een combinatie van buizen en polypropyleen materiaal die indruk wekt en voluit muziek staat te maken. Melody kom ik steeds vaker tegen en het merk van “down under”, dat in China wordt gemaakt, trekt meer en meer mijn aandacht.

Audiophile Concept maakt monitors die weinig uitstraling hebben, zowel qua uiterlijk als muzikaal. Ook hier speelt men met Jadis versterking, maar lang niet op het niveau van daarnet bij P.E. Leon. Ondanks dat de Jadis versterker een paar slagen groter is.

Nee dan door naar Nagra. Daar is men helemaal nog niet op toeren en de apparatuur wordt aangezet als we binnenkomen. Op de grond de PMA piramide vormige versterkers van Nagra, op een meubel een bovenlader van Ensemble, gecombineerd met Nagra DAC en PL-L voorversterker. Jammer dat we door moeten en dat de tijd ontbreekt nog eens naar de 18e etage te gaan. Een vriend van mij heeft Nagra staan op Avalon en daar luister ik graag.

Resolution Audio maakt een Cd-speler bestaande uit twee doosjes. Ik zal hem deze dag nog wel meer tegenkomen. Nu speelt hij met Focus Audio luidsprekers op Art Audio Concerto buizen versterkers. De versterkers zien er lief uit en ik wed dat ze rechtstreeks uit China komen.

De buren in de komende drie kamers hebben niets Frans in huis. Naim Audio op Mega Pod luidsprekers (Pod + subwoofer), Naim Audio op eigen luidsprekers en tenslotte Naim Audio in een surround set. Drie sets die als vanouds presteren, maar die we op elke beurs tegenkomen en daarom besteden we er weinig tijd aan. P.E. Leon trekt ons opnieuw naar binnen als we Paolo Conte horen. Heel mooie piano, prima stem, fraaie afbeelding als is het hoofd van Conte in verhouding te groot. Zo bewijst het dat Jadis kan presteren mits gecombineerd met de juiste luidsprekers.

We zakken af naar de kelder, daar willen we mensen spreken en de ochtend lijkt de beste gelegenheid. Eerst even langs Atoll, wederom de kamer delend met Jean Marie Reynaud. Madame Reynaud en Jean Marie zelf hebben een setje Twins neergezet en lijken zelf evenveel te genieten als het aanwezige publiek. Het wachten bij Atoll is op de nieuwe Cd-speler. De huidige CD100 valt qua uiterlijk uit de toon bij de 200 serie. Al hoor je dat niet. Het samenspel der componenten is eenvoudig en muzikaal. Geen strobreed staat de muziek in de weg.

Buurman Triangle heeft een net zo grote zaal en pakt een deel van de gang om de totale range neer te zetten. Binnen staat de Magellan serie, inclusief een enorme subwoofer die 11.000 euro kost. Ach, dat kan er wel bij als u de Magellan spekars haalt die 15.000 euro per stuk doen. Zelfs een klein instapmodel sub kost als 4000 euro. Veel goedkoper is de normale serie, waaronder de Titus monitor, die net zo netjes is afgewerkt en voor het geld een snoepje is.

Nederland in Parijs

Centraal in de hal drie belangrijke kabelfabrikanten rondom Cd’s van M.A. Recordings. Todd Garfinkle staat ze zelf te verkopen. Rechts staat een vitrine met Van de Hul. Links Crystal Cable. Gabi van der Kleij weet trots te melden dat ze inmiddels in 33 landen vertegenwoordigd is met haar dunne kabels. In Frankrijk maakt de importeur zelfs sets, bestaande uit luidspreker en video kabel en interconnects om een 5.1 set snel mee te bekabelen. Nieuw bij haar zijn speciale spades die WBT vervangen, een phono kabel met SME stekker aan de ene kant en cinch aan de andere en we luisteren heel even naar de Crystal Cable Ultra die waarschijnlijk in januari 2006 leverbaar gaat worden. De set en de ruimte zijn ons onbekend. Gabi verzekert ons dat het allemaal nog een stap verder gaat dan de Reference serie.

Haar man, Edwin van der Kleij is van Siltech. De makers van dikke kabel. Ook daar een nieuwe spade (is dat een wonder of niet?). Het gaat om een gegoten spade van G6 materiaal, zilver met goud. De giettechniek gaat nog een stapje verder dan de tot nu toe gebruikte spades die samengeperst werden. De spades komen aan de Signature kabels en zullen als upgrade leverbaar zijn voor de Classic kabels.

Tegenwoordig ondergaan alle Signature kabels een cryogene behandeling (afkoelen tot -192 graden en heel langzaam naar kamertemperatuur terugbrengen) wat de kristal structuur verbetert en daarmee de geleiding. Classic kabels kunnen op verzoek van de klant ook cryogeen gekoeld worden, kosten ca. 100 euro per kabel. Edwin is druk met een nieuwe techniek om twee materialen (zilver en goud) samen in een amorfe staat te brengen. Tot nu toe lukt dat niet met wat zwaardere geleiders, maar het onderzoek gaat voort. De te bereiken verbetering is opmerkelijk, men kon namelijk al 2000 meter geleider maken, maar het onderzoek kost handen vol geld. Geeft u een idee waarom de kabels van Siltech geld kosten. Research kosten moet je terugverdienen.

We lopen nog wat rond op deze drukke vloer en zien de B&W XT-Serie in volle glorie. Niet dat ze spelen, dat doen grote Diamond types, en het is zo druk in de stand van Rotel/Classé/B&W dat zelfs foto’s maken nauwelijks lukt. Iets stiller is het bij Theta, MSB en Thiel.

Ook stiller als het om geluid gaat want ondanks de mooie set praat men alleen en horen we niets spelen. Cabasse houdt de deur stijf dicht. Geen idee wat er verborgen werd gehouden. Zonder te spelen staat er een Graaf in de hal, opengemaakt en de GM50 maakt me toch zo hebberig. Mijn vrouw ziet het ding staan als het zoveelste kastje en begrijpt mijn opwinding niet.

Omhoog met de roltrap naar Advance Acoustic. De fabrikant verbaasde al op de Brusselse show maar doet nu de mond verder openvallen. Voor 1750 euro wordt u eigenaar van een MAP-407 versterker. Puur klasse A, groot en indrukwekkend. Het klinkt zeer behoorlijk op Advance Acoustic luidsprekers. Zeker al we bedenken dat de bron een Apple iPod is. In een “docking station”.

Hoe schattig een iPod die via een buizen trapje versterkt wordt. Het 350 euro kostende geheel (zonder iPod) is op zijn minst opvallend. U hoort er binnenkort meer over. Net zo opvallend is een MPP205 en MAA405 voor-eindversterker combinatie die twee maal 150 watt levert voor exact 1000 euro. Vier lijningangen en een phono. Hoe doet men dat bij Advance?

Ik ben niet zo’n beamer/scherm liefhebber maar Screen Research maakt indruk. Ten eerste omdat men de bezoekers ontvangt met het licht aan. Daarna een korte uitleg geeft over de schermen zelf. Laat zien hoe de elektrisch oprolbare schermen werken.

Waarbij we zien hoe een Triangle “balk” met speakers eveneens in de hoogte kan verdwijnen achter het opgerolde scherm. En hoe een scherm met een rand bestaat uit twee schermen aan elkaar, de één bedrukt met een motief, de ander een projectie scherm. Daarna vertelt men wat voor apparatuur er speelt (Atoll, Triangle) en dan pas toe komt men toe aan de demo. Screen Research is ISF en THX gecertificeerd. Pikant detail, de schermen zelf zijn Nederlands fabrikaat.

(soms) niet in Nederland

Nieuw voor mij, ik ken het alleen uit tijdschriften, is Kelinac Electroacoustique en Neodio. Luidsprekers en versterkers. De units doen mij sterk denken aan Focal, maar ik weet niet of Focal nog wel levert aan OEM. Het klinkt via een Teac loopwerk en Alchemist dac in ieder geval erg goed. Met een afbeelding die klopt en niet te groot of te klein is. In de gaten houden die twee merken. Niet goedkoop want versterker en luidsprekers kosten samen 9500 euro. Maar ze lijken het waard te zijn.

Phonomi staat met een statische display. De onlangs door ons geteste Leben versterker is een beurs aanbieding. Van 2590 euro voor 1590. Kijk door het goudkleurige ouderwetse uiterlijk heen en u treft een snoepje aan. Meer buizen bij Phonomi van Antique Audio en accessoires als Duene Criatura buizendempers. Phonomi ziet er serieus uit als het om buizen gaat.

Echt Frans is Apertura. Kasten voor luidsprekers die gebogen vormen hebben. Ze spelen op Sim Audio dat dit keer gepresenteerd word in een zilverkleurig jasje. Het rek staat vol met de mooiste hifi apparatuur en ervoor staan Isotek netfilters. Men speelt echter met een Apertura versterker en vanaf de eerste noot is het mooi. Een los beeld, heel goede afbakening van de stem en expressief. Een merk dat in Frankrijk als jaren op de markt is en hier geen voet aan de grond krijgt. Ach, wie weet probeert men dat niet eens.

De presentatie van Davis is een stuk minder indrukwekkend. Noch ik, noch mijn vrouw voelen de neiging daar te blijven. Versterkers van Plinius, daar zal het niet aan liggen. Misschien is het wel dom van Davis om kasten naast elkaar te zetten, iets dan vrijwel niemand op de beurs verder doet. Het uiterlijk, met de knalgele conus is herkenbaar. Davis is in Nederland gewoon te koop.

Dan een klapper van de eerste orde. Plinius zelf die speelt via Jean Marie Reynaud Concorde Signature. Een prototype zoals een kaartje aangeeft.

De JMR is een grote luidspreker en ontvangt van een stapel Plinius apparatuur het signaal. Kort en krachtig, dit systeem leeft. Het is spetterend snel, heeft een enorme rust, heeft gemak, heeft fundament, is heel dynamisch, levert veel detail en maakt zonder meer muziek. Plinius stijgt deze beurs met stip in mijn achting. Net als JMR dat doet en deed. Het feit dat de chairman van Plinius (Peter Thomson) ook nog eens sympathiek is werkt daar aan mee. En dan te bedenken dat dit nog niet eens de combinatie met Plinius is die het meest zal verbazen.

Bij FM Audio verwacht ik een boel, maar krijg het niet. Immense piramides moeten overtuigen, tri-amped aangestuurd vanuit eigen versterkers. Ze klinken in onze oren schel en hard. De ruimte staat vol met versterkers die FM Audio heeft gemaakt. Misschien hadden ze iets minder types moeten maken en meer letten op het geluid. Of de ruimte is debet aan het geheel. Hoe dan ook, van dit prestigieuze Zwitserse merk had ik veel meer verwacht. Dat het glimt, netjes gebouwd is en netjes opgepoetst is, is niet genoeg om lang bij te blijven stilstaan.

Real Cable vertegenwoordigt in Frankrijk Vifa. Een fabriek die ineens uit het keurslijf van luidspreker units is gebroken en zowel complete luidsprekers als elektronica levert. Het ziet er gelikt uit, maar is zo nieuw dat er nauwelijks een folder vanaf kan. Het doet uiterlijk wat denken aan Vincent apparatuur en ik wed om een goede fles whisky dat China het land van herkomst is. D-S-T, het moeder bedrijf, had al banden in China. En die zullen best verder aangetrokken zijn nadat D-S-T verkocht is aan een Amerikaans bedrijf. Real Cable zelf is groot in Frankrijk en levert elke kabel die u wenst. Niet in Nederland voor zover ik weet.

Dr. Tube en Jean-Luc B. klinkt als “een beetje vreemd”. En dat is het ook. De ruimte is aangekleed met kaarsen, kleedjes, troepjes, herfstspullen en kralen. Daartussen hoorluidsprekers en de meest esoterische verzameling buizenapparatuur die ik ooit zag. Handgemaakt met buistypes die ik niet kende.

Wat mij opvalt is natuurlijk een Garrard 301, waar in de console een phono versterker met buizen een plekje heeft en een paar Sowther trafo’s voor het Benz MC element. Net zo gek is een Cd-speler, helemaal open, die gelijk een lijnversterker vormt. De hoorns, type Kelihorn maken wonderlijk mooi geluid. Heel direct zoals ik gewend ben van een hoorn. Alles is groot. De console van de Garrard 60 cm doorsnede. De hoofdversterkers doet me denken aan Starship Enterprise.

De hoorns zijn breed als een bodybuilder. Duur is het ook, de voorversterker/Cd-speler is 4490 euro, de eindversterker 12170 euro. Maar levert wel twee maal 130 watt aan 8 Ohm. We keken onze ogen uit bij deze fabrikant. Het waren bovendien zeer aardige mensen. Zoekt u iets speciaals? Ga naar ze op zoek. Koop maar niet de Garrard 301, daar hangt mijn “kwijl”aan.

De Klapper van de show

De klapper van de show. Eerst moeten we wachten tot we naar binnen mogen, Mijn vrouw verliest prompt haar interesse en het is dat ik de JBL graag wil horen, anders hadden we het gemist. Eenmaal binnen staan we in een kale ruimte met twee lelijke grote (130 x 50 cm) luidsprekers van JBL. Ertussen een rek met DCs Verona, Elgar en Verdi dac en speler. En Plinius SA Reference voor en eindversterker. De JBL speakers zijn de legendarische K2 S9800 modellen waar onze Engelse collega Paul Messenger ooit lyrisch over deed. De demo zit goed in elkaar. Afwisselende muziek die steeds ongeveer twee minuten duurt. Rachelle Ferrell, een drumsolo, Edvard Greig en nog zo het één en ander. Het gaat van start. Mensenlief is dit een partij levensecht. Wij kijken elkaar aan en binnen één minuut bepalen we dat dit de topset van de show is. Wat een krachtig systeem, dat bovendien zo subtiel kan spelen. De dynamiek is overweldigend, zeker omdat aan de kracht geen eind lijkt te komen. Hier dondert een symfonie orkest. Hier fluistert een stem. Alles op maat, nooit te groot, nooit te klein. Op een groot podium, breed uitgemeten. Een viool laat haast een traan vloeien. Een vleugel, mijn vrouw die ooit zelf piano speelde is diep onder de indruk. Wist ze net nog te melden dat die lelijke dingen niet in huis zouden komen, nu fluistert ze dat we die eigenlijk moeten kopen. Haar gehoor is uitzonderlijk goed en we zijn het direct eens. Dit is het summum vandaag. Zo dicht ben je zelden bij de opname betrokken. Je waant je in de studio of in de concertzaal. En dan dat gemak, de stressloze weergave, we raken er niet over uitgepraat. Weinig sets kunnen hieraan tippen en gelooft u ons, dit is een set met allure van de bovenste plank. Een opera zangeres is zo subtiel en zo teder als maar zijn kan. Hebt u het over hoorns die kleuren en papier conussen die opbreken? JBL lacht erom. Detail, de tweeter en de middentoner hebben een puur beryllium conus. JBL was daar iets vroeger bij dan Focal. Jaren vroeger eigenlijk. Hebt u ooit de kans, luister dan naar K2 S9800.

Van Shanling komt geen geluid. Wel een mooi plaatje. De CD T300 is de meest fotogenieke Cd-speler op de markt. Een Shanling ST P80 versterker van 2440 euro oogt als haast net zo mooi.

BC Acoustique speelt in een ruimte die met akoestisch materiaal helemaal door gemaakt is. Dat is niet bevorderlijk voor het contact geluid naar de buren en niet voor ons gehoor. Het klinkt te doods. Terwijl er heel fraaie speakers staan en een Unison Research S8 buizen versterker. Met weer een torentje DCs spelers. Inclusief de nieuwe geïntegreerde speler van DCs.

Dezelfde importeur/leverancier doet NAD. Waar in Brussel de M-Serie nog als hardtop stond, hier staat de cabrio. Dakloos en wijd open voor onze ogen. Het straalt ervan af dat NAD met de M-Serie probeert vriend en vijand af te troeven. Spelen deden ze niet en dat was jammer. Ik had ze graag gehoord op de BC Acoustique.

Ah, let eens op Cayin. Met de ogen vlak bij de feiten is het overduidelijk dat onze eigen PrimaLuna uit de fabriek van Cayin komt. Voor de PrimaLuna is de controle over het gehele productieproces zeer streng, de PrimaLuna is bovendien een eigen ontwerp, dus hoe Cayin zich daartoe verhoudt weet ik niet. Strak gebouwd is het wel. Ook Cayin deed er het zwijgen toe. De muzikale eer liet men aan Vincent waar de rest van de ruimte mee was vol gezet.

Acoustic System van Frank Tchang heeft een eigen luidspreker. Hoog en volgestopt met keramische units. Net als bij de Lumen White die hij voert in Frankrijk. Hij speelde op Karan versterkers en (hoe afgezaagd onderhand) DCs.

Deed dat wel erg goed trouwens. In een kamer waar de resonators en diffusers niet te tellen waren. Tchang is een magiker met zijn blokjes en houtjes. En ze werken echt. Een nieuwe importeur is er voor in Nederland, RA-Vision. Nu maar hopen dat Tchang er netjes mee omgaat, want in Frankrijk is I.H.T. met Acoustic System gestopt wegens voortdurende directe verkoop van Frank T.

Er was nog veel meer te zien. Kamers waar merken staan die we op de VAD show aantreffen hebben we een beetje links laten liggen. Waaronder veel Engelse merken als Rega, Soundstyle, Linn, Proac, Sugden, Thorens, CEC, Chord en anderen. Niet uit onwil, maar uit tijdgebrek. Er was zoveel te horen. Zoveel te zien en zoveel te praten. Met andere beursverslagen maken we dat helemaal goed, dat is een belofte. In Frankrijk maken ze een mooie show. Verfrissende muziekkeuzes, vriendelijke mensen en echt heel mooie dingen die opgesteld staan in ruime kamers. Weinig tot geen Nederlanders, wel de nodige Belgen. Geen tijdschriften die aandacht proberen te trekken en abonnementen werven. Ook geen groot aanbod van muziek en accessoires. Eerder aandacht voor de fabrikant (logisch die speelt thuis) en zijn waren. Samen waren we redelijk aan het eind van ons Latijn toen we naar buiten liepen na een lange dag. Ons wachtte de Thalys naar huis. Waar we eindelijk de schoenen met een zucht van de oververhitte voeten trokken. Wel een mooie ervaring rijker en een droomwens erbij. Ben ik blij dat mijn vrouw met eigen oren JBL heeft gehoord en ze nog wil hebben ook.